Υπήρξε το πρώτο επιτυχές παράδειγμα εθνικού αγώνα κατά τον 19ο αιώνα, με αποτέλεσμα να καταστεί σημείο αναφοράς διεθνώς.
Βιωματικά και μορφωτικά, από την εκπαίδευσή μας αλλά και ευρύτερα από τις «παραστάσεις» που αποκτούμε για τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, συνδέουμε το μέγα γεγονός με μάχες και ήρωες, ονόματα και τόπους – και δικαίως. Ωστόσο, η διεθνής διάσταση και απήχηση του ελληνικού ’21, πτυχή σημαντικότατη, είναι μάλλον παραγνωρισμένη. Αυτή τη μακροϊστορική σημασία της Ελληνικής Επανάστασης μού έμαθε η φετινή επέτειος.
Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε το πρώτο επιτυχές παράδειγμα εθνικού αγώνα κατά τον 19o αιώνα, με αποτέλεσμα να καταστεί σημείο αναφοράς διεθνώς. Το εκτόπισμα αυτό και τη μοναδικότητά του οπτικοποίησα ιδίως μέσω ενός αρχετυπικού έργου τέχνης.
Ο Ludovico Lipparini αναπαριστά στο αριστούργημά του «Ο λόρδος Βύρων ορκίζεται στον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη» την άφιξη του μεγάλου Φιλέλληνα στο Μεσολόγγι (1824). Η μνημειακών διαστάσεων (πάνω από 2,5 επί 3,5 μέτρα) ελαιογραφία αποτελεί εμβληματική παράσταση όλων όσοι συνεισέφεραν στον ελληνικό Αγώνα: Ελληνες ιεράρχες και πολεμιστές, νέοι και γέροι, άνδρες και γυναίκες, καθώς επίσης Φιλέλληνες. Περαιτέρω, ο πίνακας παραγγέλθηκε στα 1850 από τον Sante Giacomelli, πρωτοστάτη του ιταλικού εθνικού κινήματος (Risorgimento), προκειμένου να προπαγανδίσει την ενοποίηση της Ιταλίας· προτείνει λοιπόν την Ελληνική Επανάσταση ως παράδειγμα.
Η εντυπωσιακή ελαιογραφία κυριαρχεί στην Αίθουσα Τροπαίων στην τρέχουσα επετειακή έκθεση της Βουλής των Ελλήνων «Αντικρίζοντας την Ελευθερία!», που βασίζεται στις επίσημες μνημειακές τοιχογραφίες του Ludwig Michael von Schwanthaler, τη λεγόμενη Ζωφόρο της Επανάστασης στο μέγαρο της Βουλής. Οταν ο μοναδικός πίνακας ήρθε από την Ιταλία –για πρώτη φορά σε έκθεση εκτός του Δημοτικού Μουσείου του Τρεβίζο, όπου ανήκει– και έλαβε τη θέση του, μου έγιναν μεμιάς ξεκάθαρα η θετική πρόσληψη και η διεθνής αξία, σε βάθος χρόνου, του ελληνικού 1821, κατοχυρωμένη στις μεγάλες φιλελληνικές παραστάσεις.
Συνολικά η έκθεση της Βουλής (https://www.antikrizontas-tin-eleftheria.gr/) αναδεικνύει ακριβώς τη διεθνή σημασία του Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, μέσα από ειδικές ενότητες και πάμπολλα τεκμήρια, οπτική και ανάγνωση που δηλώθηκε συμβολικά και με τα εγκαίνιά της, στις 19 Απριλίου 2021, ημέρα θανάτου του Βύρωνα, καθιερωμένη από τη Βουλή των Ελλήνων ως Ημέρα Φιλελληνισμού και Αλληλεγγύης των Λαών.
Η έκθεση λοιπόν της Βουλής μού μετέτρεψε το τοπικό και εθνικό 1821 σε διεθνές: το παγκόσμιο αποτύπωμα της Ελληνικής Επανάστασης όχι μόνον προσφέρει διδακτικό και αυτοσυνειδησιακό περιεχόμενο, αλλά επιπλέον προσδίδει επίκαιρο νόημα στη μεγάλη επέτειο του έθνους μας.
* Δρ Ιστορίας της Τέχνης.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire