Το αμερικανο-βασιλικό πραξικόπημα του Ιουλίου 1965

 

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ

Ιουλιανά, αποστασία και η Ιστορία 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ Χειρουργός, Μαρούσι

17.07.2021 • 20:25   ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Kύριε διευθυντά
 

Ο κ. Σάκης Μουμτζής στο άρθρο της 11ης Ιουλίου «Ο “καυτός” μήνας Ιούλιος» προσπαθεί να μας θυμίσει τα θλιβερά γεγονότα του 1965, αλλά ή αγνοεί λεπτομέρειες ή τα βλέπει μονομερώς.

Τα γεγονότα αυτά έκτοτε φέρουν την ονομασία Αποστασία, αφού η Ενωση Κέντρου των 171 βουλευτών και ποσοστού 52,7% (ένα από τα υψηλότερα σε ελληνικές εκλογές) έχασε την πλειοψηφία όταν σαλαμοποιήθηκε, με τους αποστάτες βουλευτές να αποχωρούν από το κόμμα.

Ο κ. Μουμτζής όμως χαρακτηρίζει την αποστασία σαν «προκατάληψη αυτών που τον χρησιμοποιούν» (τον όρο) και προσπαθεί να μετακυλίσει τις ευθύνες και στον εκλεγμένο πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, «καθώς δεν μπόρεσε να διαχωρίσει τους ρόλους του, του πρωθυπουργού και του πατέρα». 

Αναφέρεται εδώ στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, αλλά ξεχνάει να πει ότι το διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών έβγαλε απόφαση στις 16 Μαρτίου 1967 για τον ΑΣΠΙΔΑ, χωρίς να αποδειχθεί ανάμειξη του Ανδρέα Παπανδρέου.

Αρα ο ρόλος του αρθρογράφου είναι να ξεπλύνει το συνταγματικό πραξικόπημα του τότε βασιλιά και να βγάλει φταίχτη τον πρωθυπουργό, που ήθελε να αναλάβει ο ίδιος και το υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Τον ήθελε δηλαδή «πρωθυπουργό υπό απαγόρευσιν», όπως καυτηρίαζε ο Γ. Παπανδρέου που παραιτήθηκε.

Ο παρανομήσας βασιλιάς είχε έτοιμο το σχέδιό του και πριν υπάρξει έγγραφη παραίτηση της κυβέρνησης, όρκισε σε 50 λεπτά τον αναμένοντα πρώτο αποστάτη πρωθυπουργό Γεώργιο Αθανασιάδη – Νόβα (ή Γαργάλατας, λόγω της ποιητικής του ενασχόλησης), τον επονομασθέντα και «κατεψυγμένο πρωθυπουργό», αφού ήταν σε συνεννόηση με τον βασιλιά. Ακολούθησαν επεισόδια στην Αθήνα, δολοφονία του φοιτητή Πέτρουλα, έντονα αντιβασιλικά συνθήματα «Δεν σε θέλει ο λαός, πάρ’ τη μάνα σου και μπρος» και χιουμοριστικά συνθήματα «Αλεξία πάρε θέση» για τη νεογέννητη βασιλική κόρη.

Η κυβέρνηση Νόβα παραιτήθηκε, αφού δεν συγκέντρωσε την απαιτούμενη πλειοψηφία.

Στις 18 Αυγούστου 1965 εντολή σχηματισμού κυβέρνησης παίρνει ο Ηλίας Τσιριμώκος, πρώην μέλος της ΕΔΑ, που η ΕΡΕ παλαιότερα θεωρούσε μέρος του «κομμουνιστικού κινδύνου». Τελικά όμως, κυβέρνηση σχημάτισε ο Στέφανος Στεφανόπουλος στις 17 Σεπτεμβρίου 1965, στηριζόμενος στην ΕΡΕ, σε αποστάτες της Ε.Κ. και στο κόμμα Μαρκεζίνη.

Το θλιβερό αυτό βασιλικό συνταγματικό πραξικόπημα οδήγησε στην τραγωδία της χούντας του 1967 και στην τουρκική κατοχή της μισής Κύπρου που συνεχίζεται.

Ο κ. Μουμτζής αποφαίνεται «πως το πραξικόπημα ήταν αναπόφευκτο», αφού και ο βασιλιάς το ετοίμαζε με τους στρατηγούς του! Δεν λέει όμως πως όλα αυτά τα δεινά Ελλάδος – Κύπρου προήλθαν από την άφρονα και αντιδημοκρατική στάση του τότε βασιλιά, που όπλισαν το χέρι των πραξικοπηματιών. Αν ο βασιλιάς τηρούσε το Σύνταγμα δεν θα ακολουθούσε η επταετής χούντα.

Μπορεί η Ιστορία να μη γράφεται με «Αν», αλλά η κοινή λογική της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας μόνο εκεί οδηγεί.