Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Είναι πολλές οι αυταπάτες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Κάποιες από αυτές, γιατί δεν μπορούμε να τις απαριθμήσουμε όλες σε ένα άρθρο, είναι πολύ χαρακτηριστικές και επαναλαμβανόμενες ως παρηγορητικές ευχές. Όπως αυτή που ακούμε τόσο συχνά, ότι «είμαστε με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας». Πρόκειται για μια μεταφυσική και ηθικολογική αντίληψη γιατί η Ιστορία δεν έχει «πλευρές». Η Ιστορία καταγράφει και ερμηνεύει τα γεγονότα. Άλλωστε αυτοί που επικαλούνται αυτή την ρήση ως την ενδεκάτη εντολή, θα πρέπει να θυμούνται ότι και το 1922 ήμασταν με την «σωστή πλευρά» αλλά αυτό δεν μας προστάτεψε από την Μικρασιατική Καταστροφή. Και το 1974 η Ελλάδα ήταν με τη «σωστή πλευρά», ως αμερικανική αποικία με την χούντα, αλλά αυτό δεν εμπόδισε την εισβολή και την κατοχή της Κύπρου. Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η Τουρκία ήταν με την «εσφαλμένη πλευρά» της Ιστορίας, ως επιτήδειος ουδέτερος,αλλά αυτό δεν την εμπόδισε να μεταπηδήσει στην «σωστή πλευρά», να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και το χαϊδεμένο παιδί των Αμερικανών και της Δύσης. Σήμερα «είμαστε και πάλι με τη σωστή πλευρά» αλλά οι «σύμμαχοι» και οι «εταίροι» μας αρνούνται να εγγυηθούν την εθνική ακεραιότητα της Ελλάδας και αυτή της Κύπρου. Εν ολίγοις, η Ιστορία δεν είναι ούτε τριγωνική, ούτε πολυγωνική για να έχει πλευρές!
Δεύτερη αυταπάτη, έχουμε το διεθνές δίκαιο με το μέρος μας. Όλοι το επικαλούνται και κάθε χώρα το ερμηνεύει από τη δική της οπτική γωνία. Και αν ακόμη δεχτούμε ότι οι κανόνες αυτού του δικαίου μας ευνοούν, πρόκειται για ένα ηθικό στήριγμα διότι δεν υπάρχει καμιά αρχή που θα το επιβάλει. Επικρατεί η ισχύς, το «δίκαιο» του ισχυρού.
Μια τρίτη αυταπάτη που επαναλαμβάνεται συνεχώς είναι ότι «η Τουρκία είναι απομονωμένη». Επαναλαμβάνεται ακόμη και από διεθνολόγους αναλυτές ενώ στην πραγματικότητα η Τουρκία δεν ήταν ποτέ απομονωμένη. Εξακολουθεί να είναι μέλος του ΝΑΤΟ, εξακολουθεί να έχει ιδιαίτερες σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, εξακολουθεί να έχει σχέσεις με τις ΗΠΑ που την θεωρούν πάντα ως έναν απαραίτητο και σημαντικό σύμμαχο. Και φυσικά έχει σχέσεις με τη Ρωσία, με τις βαλκανικές χώρες, με τον αραβικό κόσμο, με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, με τον ευρωασιατικό πόλο. Ασφαλώς αντιμετωπίζει κατά καιρούς προβλήματα και δυσκολίες στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο αλλά αυτό με κανένα τρόπο δεν σημαίνει ότι βρίσκεται σε απομόνωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, θεωρεί «εύλογες τις ανησυχίες» της Άγκυρας για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στην αμυντική αυτή συμμαχία. Από την άλλη μια χώρα που εμείς τη θεωρούμε «απομονωμένη» είναι ταυτόχρονα προνομιακός συνομιλητής τόσο της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας. Η δε Ουκρανία την θέλει και ως εγγυητή της ανεξαρτησίας της.
Μια τέταρτη αυταπάτη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι ότι οι «σύμμαχοι» και οι «εταίροι» μας αντιλαμβάνονται τα δίκαιά μας. Αφού λοιπόν τα αντιλαμβάνονται γιατί μας ζητούν να τα βρούμε με την Τουρκία; Αυτό το «να τα βρούμε», σημαίνει ότι δεν αποδέχονται ότι το δίκαιο είναι με το μέρος μας και γι’ αυτό τηρούν ίσες αποστάσεις.
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε με πολλές άλλες αυταπάτες που χαρακτηρίζουν την ελληνική εξωτερική πολιτική αλλά ας σταθούμε σε κάτι άλλο, τις περιβόητες «κόκκινες γραμμές». Με όσα κατά καιρούς παρακολουθούμε φαίνεται να είναι κάτι σαν ελαστικό. Αυτό όμως που θα πρέπει να είναι σαφές τόσο στην Τουρκία όσο και στους «συμμάχους» μας είναι ποιες είναι αυτές οι ελληνικές κόκκινες γραμμές. Αν δεν τις προσδιορίσουμε με σαφήνεια ή ακόμη χειρότερα εμείς οι ίδιοι τις μετακινούμε αναλόγως, θα δεχόμαστε πιέσεις για απαράδεκτους συμβιβασμούς και υποχωρήσεις. Προπάντων αυτή την στιγμή που υπάρχουν πληροφορίες ότι η Τουρκία θα προχωρήσει σε αδειοδότηση ερευνών για υδρογονάνθρακες δυτικά του 28ου μεσημβρινού που τέμνει κάθετα την Ρόδο και προωθείται ως το ανατολικό σύνορο της Ελλάδας! Οι κόκκινες γραμμές πρέπει επίσης να οριστούν με σαφήνεια όσον αφορά τις λεγόμενες από την Τουρκία «γκρίζες ζώνες».
Αν η Αθήνα θέλει να προλάβει ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία που θα μπορούσε να εξελιχτεί και σε μεγαλύτερη πολεμική σύρραξη, θα πρέπει να απαιτήσει από τους συμμάχους της και ειδικά από τους Αμερικανούς να εγγυηθούν την εθνική της ακεραιότητα και να προειδοποιήσουν την Τουρκία ότι δεν θα ανεχτούν επιθετικές ενέργειες εναντίον της. Με άλλα λόγια δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα να έχει μετατραπεί ολόκληρη σε αμερικανική βάση από την Αλεξανδρούπολη ως την Σούδα χωρίς κανένα αντάλλαγμα.
Η συγκυρία είναι τέτοια που η Τουρκία δεν θα αποτολμήσει κάποια επιθετική ενέργεια εναντίον της Ελλάδας αν οι Αμερικανοί την προειδοποιήσουν ότι θα αντιταχτούν σε αυτή. Διότι αν η Τουρκία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το ΝΑΤΟ και την ένταξη σε αυτό της Φινλανδίας και της Σουηδίας για να αποκομίσει ανταλλάγματα από τους Δυτικούς και ειδικά από τους Αμερικανούς, δεν θα καταστρέψει αυτή την ευκαιρία με μια κρίση που θα προκαλέσει στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Εννοείται ότι η Αθήνα έχει ευθύνη,ως εγγυήτρια δύναμη και όχι μόνο, να συμπεριλάβει και την Κύπρο στις κόκκινες γραμμές της.
Συμπερασματικά η Αθήνα θα πρέπει να παύσει να είναι δεδομένη και να εγείρει έντονα και αποφασιστικά τις απαιτήσεις της. Τα χειροκροτήματα στο Κογκρέσο δεν διασφαλίζουν την εθνική ασφάλεια της χώρας.
Υ.Γ.1 Εάλω ο Ακάμας! Το τελευταίο κομμάτι γης που γλύτωσε από τα σαγόνια των μεγάλων συμφερόντων παραδίνεται τώρα σε αυτά. Δεν θα πρέπει να επιτραπεί κάτι τέτοιο. Αντίθετα ο Ακάμας θα πρέπει να μετατραπεί σε εθνικό πάρκο και οι κοινότητες της περιοχής να αποζημιωθούν πλήρως. Όλα τα άλλα είναι εκ του πονηρού.
Υ.Γ.2 Εκτός κάποιας απρόοπτης εξέλιξης, με την ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Ανδρέα Μαυρογιάννη συμπληρώθηκε ο κατάλογος των υποψηφίων που θα διεκδικήσουν την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με τους τρεις κύριους υποψηφίους να προέρχονται από την αυλή του Αναστασιάδη και να εκπροσωπούν τον ευρύτερο μεγαλοααστικό χώρο, την ευρύτερη Δεξιά, με όλες εννοείται τις αποχρώσεις που ο καθένας εκπροσωπεί, πρόκειται για μεγάλη αποτυχία του πολιτικο-κομματικού συστήματος. Αλλά και οι υπόλοιποι υποψήφιοι κινούνται λίγο πολύ, τουλάχιστον στο Κυπριακό, στην ίδια πεπατημένη. Ο μόνος που προτείνει μια ρήξη με το παρελθόν με καθαρές θέσεις είναι ο Γιώργος Κολοκασίδης. Λύπη προκαλεί εξάλλου η δήλωση Μαυρογιάννη για το φυσικό αέριο. Αλλά σε αυτό θα επανέλθουμε.
*Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
