Τα βολικά παραμύθια έχουν πέραση αλλά και ημερομηνία λήξης. Και αφήνουν συνήθως πίσω τους ερείπια. Αυτό συμβαίνει και με το Κυπριακό.
Αναπτύχθηκε από καιρό το γνωστό αφήγημα των «χαμένων ευκαιριών», σύμφωνα με το οποίο μας προσφέρθηκαν κατά καιρούς λύσεις τις οποίες «κλωτσήσαμε» με αποτέλεσμα να έχουμε καταλήξει στο σημερινό αδιέξοδο. Πατέρας του αφηγήματος αυτού είναι ο Ευάγγελος Αβέρωφ, υπουργός Εξωτερικών του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στην προσπάθεια του να δικαιολογήσει την υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, που αν δεν υπογράφονταν, θα ήταν, κατ΄αυτόν, μια ακόμη «χαμένη ευκαιρία». Οι νεοφιλελεύθεροι του 21ου αιώνα, με έρεισμα τον Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα, συνεχίζουν να αναπαράγουν την ίδια μυθολογία για να δικαιολογήσουν τις δικές τους αναθεωρητικές αντιλήψεις για την πορεία του Κυπριακού. Δεν θα αναφερθώ στο μακρινό κάπως παρελθόν, δεν έχω τη δυνατότητα σε ένα άρθρο. Θα σταθώ στα σύγχρονα, στο σχέδιο Ανάν και τον Κραν Μοντανά.
Το αφήγημα των χαμένων ευκαιριών είναι βολικό επειδή απαλλάσσει τους νεοφιλελεύθερους αναλυτές, από του να ερευνήσουν σοβαρά τον ρόλο του ξένου παράγοντα στην πορεία του Κυπριακού, που είτε τον αγνοούν ως να μην υπήρξε (έστω και αν τα αγγλικά και αμερικάνικα αρχεία βρίθουν από επίσημα ντοκουμέντα γύρω απ’ αυτό το θέμα, έστω και αν Βρετανοί αναλυτές το θίγουν συνεχώς), είτε τον υποβαθμίζουν. Είναι καθαρό πως οι νεοφιλελεύθεροι αναλυτές, πολιτικοί επιστήμονες και ιστορικοί, αγωνίζονται να μεταφέρουν το κέντρο βάρους της ανάλυσης από το ρόλο του ξένου παράγοντα (η στρατηγική σημασία του νησιού) στους γηγενείς παράγοντες και βασικά στη «σύγκρουση δύο εθνικισμών», του τουρκικού και του ελληνικού. Ακόμη χειρότερα στη σύγκρουση δύο κοινοτήτων, όπου η πλειοψηφία υποβαθμίζεται σε κοινότητα και η μειονότητα αναβαθμίζεται σε κοινότητα με κυριαρχική ισότητα. Το Κυπριακό μετατράπηκε έτσι από θέμα εισβολής και κατοχής σε δικοινοτικό θέμα.
Η διαγραφή όμως του ξένου παράγοντα και των συμφερόντων του ως του κύριου συντελεστή των εξελίξεων στο Κυπριακό, όπως γίνεται από τους νεοφιλελεύθερους αναλυτές και τους θιασώτες της όποιας λύσης, μας οδηγεί σε αστήρικτα ιδεολογήματα και σε μια προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας ιστορικής μυθολογίας που εξυπηρετεί συγκεκριμένους εφήμερους πολιτικούς σκοπούς.
>To πείραμα με το σχέδιο Ανάν
Το σχέδιο Ανάν έχει αναχθεί σε μια από τις μεγάλες χαμένες ευκαιρίες επίλυσης του Κυπριακού. Το πείραμα με το σχέδιο Ανάν και τη δημιουργία ενός μοναδικού στον κόσμο ερμαφρόδιτου κρατικού μορφώματος, εντασσόταν στο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας της υπόσκαψης του εθνικού κράτους προς όφελος του παγκοσμιοποιημένου αυτοκρατορικού μοντέλου. Στην ουσία η κρατική οντότητα που προέβλεπε το σχέδιο Ανάν, καταργούσε το δημοκρατικό ανεξάρτητο κράτος, την Κυπριακή Δημοκρατία, προς όφελος ενός πρωτόγνωρου υβριδικού φυλετικού μορφώματος με διεθνή επίβλεψη, μια μορφή προτεκτοράτου με αβέβαιο μέλλον. Το ιδεολογικό πλαίσιο του σχεδίου Ανάν, παραβίαζε τις βασικές αρχές του διαφωτισμού πάνω στις οποίες στηρίχθηκε το εθνικό κράτος για να ξεπεράσει την παλιά φεουδαρχική κρατική δομή. Εισήγαγε τον φυλετικό διαχωρισμό, καταργούσε τους δημοκρατικούς κανόνες και δημουργούσε ένα κράτος με καθαρά φυλετικές δομές. Ως μοντέλο, η κρατική δομή που θα προέκυπτε από το σχέδιο αυτό, θα μπορούσε να εφαρμοστεί από την υπερεθνική διεθνή ελίτ για την προτεκτοροποίηση και άλλων περιοχών του πλανήτη, όπου αμφισβητούνται τα συμφέροντά της. Τέτοιες περιοχές για παράδειγμα είναι η Μέση Ανατολή, όπου βλέπουμε τι συμβαίνει σήμερα, ο Καύκασος και η Κεντρική Ασία όπου διακυβεύονται τεράστια συμφέροντα αφού από εκεί προέρχεται σήμερα το σημαντικότερο μέρος της ενέργειας που καταναλώνει ο πλανήτης.
>Ο Λεβέντ για τον Τάσσο
Το σχέδιο Ανάν προσέφερε επί της ουσίας στην Τουρκία επικυριαρχία επί ολόκληρης της Κύπρου μετά την διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χάρη στη στήριξη της Βρετανίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ, η Τουρκία πέτυχε να περάσει μέσα από ένα σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών όλες τις διεκδικήσεις της, ικανοποιώντας τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς της στόχους. Η όλη επιχείρηση με το σχέδιο Ανάν απέβλεπε στην απενοχοποίηση της αφού παρουσιάστηκε να στηρίζει ένα σχέδιο λύσης που έφερε τη σφραγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Το τονίζει αυτό ο Τουρκοκύπριος αριστερός δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ, ο οποίος επανειλημμένα διώχθηκε από το κατοχικό καθεστώς. Έγραψε σχετικά:
Εγώ ως Τουρκοκύπριος το απέρριψα και δεν πήγα να το ψηφίσω. Ήταν μια παγίδα που στήθηκε στους Κύπριους. Το Σχέδιο Ανάν είχε συνταχθεί όχι για τους Κυπρίους αλλά για να απαλλάξει την Τουρκία από τις αμαρτίες της και να της δώσει ένα συγχωροχάρτι, ένα έγγραφο αθωότητας. Εάν οι Ελληνοκύπριοι είχαν αποδεχθεί το Σχέδιο Ανάν θα έχαναν την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό είπε και ο Τάσσος Παπαδόπουλος και ήταν σωστό”.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι η Τουρκία ουδέποτε θα επέστρεφε εδάφη στην ελληνική πλευρά. Μια επιστροφή που προβλεπόταν να γίνει σταδιακά μετά την διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Απόδειξη αυτού, η Τουρκία αρνήθηκε να θέσει τα εδάφη αυτά υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών πριν τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αρκεί η μαρτυρία Μαυρογιάννη
Για το Κραν Μοντανά, αρκεί η μαρτυρία του Ανδρέα Μαυρογιάννη ότι η Τουρκία ήθελε παρεμβατικά δικαιώματα και εσαεί παραμονή στρατευμάτων και επιπλέον υπάρχουν και τα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών.
Είναι φανερό ότι, είτε με το σχέδιο Ανάν, είτε με το Κραν Μοντανά, η Τουρκία επιδίωκε προτεκτοροποίηση ολόκληρης της Κύπρου και τον πολιτικό της έλεγχο. Πενήντα χρόνια τώρα ενισχύει τα κατοχικά δεδομένα μέσα από τις δικές μας παραχωρήσεις. Για να υπάρξει όμως δημοκρατική λύση και όχι ένα φυλετικό μόρφωμα που θα καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, χρειάζεται πρώτα ανατροπή της κατοχής.
Είναι βεβαίως λυπηρό αλλά και κατάντημα που υπάρχουν άνθρωποι, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα που ταυτίζονται με τις τουρκικές θέσεις, ξεπλένουν τον Ερντογάν και κατηγορούν όσους αντιστέκονται στην κατοχή ότι δεν θέλουν λύση. Δεν υπάρχει Κύπριος που να μη θέλει λύση. Αλλά η Κύπρος δεν θα μετατραπεί ούτε σε Βοσνία, ούτε σε κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Διότι αυτό θα γίνει με την διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας που επιδιώκουν οι οπαδοί της όποιας λύσης. Δεν είναι καιρός για επικίνδυνους πειραματισμούς.
