Η αποχώρηση Μπάιντεν από την προεκλογική κούρσα φαίνεται να διαμορφώνει ένα νέο πολιτικό πεδίο με την αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις να είναι πια, εκτός απροόπτου, η επικρατέστερη αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ. Μολονότι πολλοί αναλυτές θεωρούν δεδομένη την επάνοδο Τραμπ στον Λευκό Οίκο, αυτές οι προβλέψεις δεν μπορεί να έχουν το στοιχείο της βεβαιότητας. Πολλά μπορεί να συμβούν μέχρι τις εκλογές του Νοεμβρίου ενώ και η Κάμαλα Χάρις που βρισκόταν υπό την σκιά του Μπάιντεν, θα ανοίξει τώρα τα δικά της φτερά και πολύ πιθανόν να επιδείξει ικανότητες που δεν διακρίνονταν προηγουμένως.
Το γεγονός ότι είναι γυναίκα και ότι προέρχεται από μια μειονότητα, θα την βοηθήσει να συσπειρώσει το παραδοσιακό ακροατήριο των Δημοκρατικών, Αφροαμερικανούς και Ισπανόφωνους, ενώ ακόμη και η ηλικία της την ευνοεί σε σχέση με τον Τραμπ. Βεβαίως ο Τραμπ διαθέτει φανατικούς οπαδούς και κάποια κατεστημένα συντάσσονται ήδη μαζί του, όμως ο ακραίος πολιτικός λόγος του απωθεί ακόμη και μετριοπαθείς Ρεπουμπλικάνους που θεωρούν ότι τους έκλεψε το κόμμα. Εξάλλου το βαθύ αμερικανικό κατεστημένο θα κάνει ότι μπορεί για να του φράξει το δρόμο προς τον Λευκό Οίκο.
Τα οικονομικά συμφέροντα που διακυβεύονται είναι μεγάλα και ασφαλώς θα διαδραματίσουν πρωταρχικό ρόλο στην εκλογή του νέου Αμερικανού προέδρου. Υπάρχουν βεβαίως και πολιτικές διαφορές καθώς ο Τραμπ φαίνεται ότι θα τερματίσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τον πόλεμο της Ουκρανίας ενώ θα στηρίξει με περισσότερο φανατισμό το Ισραήλ στον πόλεμο που διεξάγει εναντίον των Παλαιστινίων. Οι Δημοκρατικοί με την Κάμαλα Χάρις θα συνεχίσουν στο Ουκρανικό την πολιτική Μπάιντεν μολονότι δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν και αυτοί να απεμπλακούν από τον πόλεμο δεδομένου του κόστους του αλλά και του γεγονότος ότι η Ρωσία φαίνεται να τον κερδίζει.
Γενικότερα, ο Τραμπ εκφράζει μια παγιωμένη αμερικανική άποψη ότι ο κύριος αντίπαλος των ΗΠΑ είναι αυτή τη στιγμή η Κίνα και ότι οι Αμερικανοί θα πρέπει να στραφούν προς την Ασία. Οι Δημοκρατικοί, με την εμπλοκή τους στην Ουκρανία ώθησαν την Ρωσία σε μια σταθερή συμμαχία με την Κίνα, ενώ ο Τραμπ μάλλον θα επιδιώξει με τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, κάποιο ρήγμα στις ρωσο-κινεζικές σχέσεις. Κάτι που φαίνεται πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο αυτή τη στιγμή.
Αυτή η πολιτική ανησυχεί τους Ευρωπαίους οι οποίοι με μια εκλογή του Τραμπ θα υποχρεωθούν να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες για την Ουκρανία και να συμβάλουν στην ενίσχυση του ΝΑΤΟ από το οποίο ο Τραμπ θα αποκόψει μέρος της αμερικανικής ενίσχυσης. Είναι γι’αυτό το λόγο που οι Ευρωπαίοι αισθάνονται φόβο από μια πιθανή εκλογή του Τραμπ που θα υιοθετήσει μια μορφή απομονωτισμού. Εξάλλου μια εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ θα βοηθήσει και την άνοδο στην Ευρώπη των ακροδεξιών δυνάμεων.
Πέρα όμως από την αλλαγή εξωτερικής πολιτικής, η εκλογή Τραμπ ή ακόμη περισσότερο η αποτυχία του να εκλεγεί, θα ενισχύσει το βαθύ διχασμό της αμερικανικής κοινωνίας. Οι εκλογές αυτές θα αναδείξουν έντονο το ταυτοτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια. Επομένως οι εκλογές αυτές δεν θα καθορίσουν μόνο την θέση των ΗΠΑ στο διεθνές πλανητικό σύστημα αλλά θα οξύνουν και τα εσωτερικά προβλήματα της χώρας.
Για μας, Ελλάδα και Κύπρο,τίθεται επίσης το ερώτημα της επόμενης μέρας. Αν και όποιος και να εκλεγεί οι βασικές συνισταμένες της αμερικανικής πολιτικής απέναντί μας δεν πρόκειται να αλλάξουν, ούτε και θα σταματήσει η αμερικανική εύνοια προς την Τουρκία, εντούτοις θα υπάρξουν πιθανές διαφοροποιήσεις. Στο παρελθόν ο Τραμπ διατηρούσε στενές φιλικές σχέσεις με τον Ερντογάν ενώ το ελλαδικό και κυπριακό κατεστημένο, αλλά ακόμη και το ελληνοαμερικανικό λόμπι, προσέβλεπαν παραδοσιακά περισσότερο στους Δημοκρατικούς με τους οποίους υπάρχουν περισσότεροι δίαυλοι επικοινωνίας. Βεβαίως ο Τραμπ θα βρεθεί αυτή τη φορά αντιμέτωπος με τη γνωστή ρητορική του Ερντογάν εναντίον του Ισραήλ. Εντούτοις δεν θα πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι Τούρκος Πρόεδρος, πέραν της ρητορικής, δεν έβλαψε οικονομικά το Ισραήλ, επιτρέποντας κυρίως τον ενεργειακό ανεφοδιασμό του μέσω της χώρας του. Από την άλλη το ελλαδικό και το κυπριακό κατεστημένο έχουν αναπτύξει πολύ στενές σχέσεις με το Ισραήλ, κάτι που ασφαλώς θα διευκολύνει και τις σχέσεις με τον Τραμπ.
Μολονότι οι ελλαδικές και οι κυπριακές ελίτ θα προτιμούσαν τους Δημοκρατικούς στην εξουσία στην Ουάσιγκτον, δεν θα δυσκολευτούν να προσαρμοστούν και στις σχέσεις τους με τον Τραμπ. Οι πολιτικές ηγεσίες και στην Αθήνα και τη Λευκωσία είναι δεδομένες στους αμερικανικούς σχεδιασμούς και στην αμερικανική πολιτική ποδηγέτηση, όποιος και να είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου. Ασφαλώς είναι νωρίς ακόμη για να κρίνει κανείς τις μελλοντικές εξελίξεις, καθώς είναι πολύ πιθανόν κάποιες θέσεις των σημερινών υποψηφίων για την αμερικανική προεδρία να διαφοροποιηθούν καθ’οδόν. Για παράδειγμα πολλοί διαπιστώνουν ήδη ότι ο Τραμπ μετά την αποχώρηση Μπάιντεν παρουσιάζεται, τουλάχιστον για την ώρα, πιο ήπιος.
Είμαστε πάντως στην αρχή μιας νέας περιόδου στα αμερικανικά πολιτικά δρώμενα με την αποχώρηση Μπάιντεν και θα χρειαστεί ακόμη χρόνος για να αποκρυσταλλωθούν, κυρίως για τους Δημοκρατικούς, οι θέσεις με τις οποίες οι υποψήφιοι θα φτάσουν στις εκλογές του Νοεμβρίου.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Το εσωτερικό κυπριακό μέτωπο συνεχίζει να είναι αντιμέτωπο με τις παθογένειες του. Τα μεγάλα έργα ξεκίνησαν με προχειρότητα παρά τις προειδοποιήσεις του Γενικού Ελεγκτή και θα στοιχίσουν εκατομμύρια επιπλέον στους φορολογούμενους, αν ποτέ αποπερατωθούν. Αλλά το ίδιο κατεστημένο καταδιώκει τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη για «ανάρμοστη» συμπεριφορά. Στην περίπτωση της δολοφονίας του Θανάση Νικολάου, συνεχίζεται η προσπάθεια συγκάλυψης.
Ένας Πρόεδρος δέσμιος των συμφερόντων ενός μεταπρατικού κατεστημένου, έτοιμος να πάει σε συνομιλίες στη βάση των τουρκικών προδιαγραφών και με την προειδοποίηση ότι θα ληφθούν «κρίσιμες και τολμηρές αποφάσεις». Εννοείται όπως θα μαγειρευτούν με βρετανική και αμερικανική διαμεσολάβηση, στα πλαίσια της ΔΔΟ που είναι κάτι σαν τον τάφο του Αγίου Νεοφύτου που χωρά και τα δύο κράτη και την τουρκική επικυριαρχία. Και με την Αθήνα πάντα αποστασιοποιημένη από το Κυπριακό.
Στώμεν καλώς!
*Πανεπιστημιακός, συγγραφέας, ποιητής. stephanos.con
