Κύπρος: Μμπήκαν στην πόλη οι οχτροί…

Στέφανος Κωνσταντινίδης

Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί

 τις πόρτες σπάσαν οι οχτροί

κι εμείς γελούσαμε στις  γειτονιές 

την πρώτη μέρα 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Μέρες που είναι, μια απέραντη θλίψη πλακώνει την ψυχή με όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ας αφήσουμε όμως τον κόσμο με τα θλιβερά του κι ας κοιτάξουμε λίγο τα δικά μας. Η νέο-οθωμανική ισλαμιστική Τουρκία που κατέλαβε την κυπριακή γη το 1974, επιχειρεί σήμερα να καταλάβει και την κυπριακή θάλασσα. Και στην Κύπρο αναλωνόμαστε σε ανούσιες συζητήσεις, ειδικά τα δύο μεγάλα κόμματα, που στόχο έχουν τα κομματικά ποσοστά στις Ευρωεκλογές και όχι τη σωτηρία του τόπου. Στην Αθήνα έγινε μια συζήτηση στη Βουλή για ψήφο εμπιστοσύνης που δεν θα μπορούσε να πέσει πιο χαμηλά. Εντάξει, η πολιτική ζωή έχει και αυτή τα δικαιώματά της. Αλλά δεν είναι αυτό. Είναι το επίπεδο. Είναι οι προτεραιότητες. Κι όταν κινδυνεύεις, όταν σε απειλούν, παραμερίζεις τις κομματικές αντιδικίες για να αντιμετωπίσεις την απειλή. Ή τουλάχιστον αποφεύγεις την πόλωση, αποφεύγεις τα χτυπήματα κάτω από τη μέση. Αν το εσωτερικό σου μέτωπο βρίσκεται σε αυτά τα χάλια πώς θα πείσεις τους άλλους, τους ξένους, να σε στηρίξουν;

Δεν παραγνωρίζω τις ευθύνες του Αναστασιάδη με τον οποίο συμπορευόταν το ΑΚΕΛ τα τελευταία χρόνια. Όμως δεν είναι δυνατό ο Αττίλας να βρίσκεται στη θάλασσα της Πάφου και το ΑΚΕΛ να επιρρίπτει τις ευθύνες όχι στην Τουρκία αλλά στον πρώην συνοδοιπόρο του στο Κυπριακό. Ή στην καλύτερη περίπτωση να επιρρίπτει περίπου τις ίδιες ευθύνες στη δική μας πλευρά με αυτές που επιρρίπτει στην Τουρκία. Φυσικά και ο ΔΗΣΥ δεν συμπεριφέρεται καλύτερα. Επειδή δεν περιμένει όπως το ΑΚΕΛ ψήφους από τα κατεχόμενα, ο πρόεδρός του, ο Αβέρωφ Νεοφύτου, φόρεσε ξαφνικά τη φουστανέλα του και ψαρεύει ψηφαλάκια σε θολά νερά.

Στην Αθήνα δεν διεξάγεται πολιτική συζήτηση με επιχειρήματα, αλλά με διαξιφισμούς χαμηλού επιπέδου, αψιμαχίες με αιχμές για την προσωπική ζωή του αντιπάλου και επικοινωνιακά ευρήματα εντυπωσιασμού. Ανταλλαγή απαξιωτικών χαρακτηρισμών και πόλεμος εντυπώσεων. Στον πόλεμο αυτό των εντυπώσεων τα ουσιώδη –η οικονομία, η ανεργία, η υγεία, το δημογραφικό, η μετανάστευση, οι κοινωνικές παροχές, η εξωτερική πολιτική– δεν συζητούνται, παραμένουν στα αζήτητα. Αυτό συμβαίνει αυτή την ώρα με την είσοδο του Αττίλα στην κυπριακή ΑΟΖ. Με μια μάλιστα αμφιλεγόμενη δήλωση του Κατρούγκαλου, του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών. Ευτυχώς που τουλάχιστον στάληκε στην Κύπρο ο υπουργός Άμυνας και πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ναύαρχος Αποστολάκης. Σε συμβολικό επίπεδο στέλνει κάποια μηνύματα. Ας ελπίσουμε πως η επίσκεψή του είχε και κάποιο ουσιαστικό περιεχόμενο.

Το κακό είναι πως το χαμηλό αυτό επίπεδο συζήτησης μεταφέρεται και στις πνευματικές ελίτ της χώρας. Αίφνης «σοβαρός» πανεπιστημιακός καθηγητής συνέκρινε τις προάλλες τον κατά συρροήν δολοφόνο της Κύπρου με υπουργό της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ! Αν είναι δυνατόν! Οι διανοούμενοι δεν αρθρώνουν λόγο ελεύθερο, καθοδηγητικό, αλλά ως επί το πλείστον κοπαδοποιούνται και γίνονται απολογητές του κατεστημένου συστήματος.

Μέρες που είναι ο πολιτικός λόγος και στη Λευκωσία και στην Αθήνα είναι ανάγκη να απαγκιστρωθεί από την κάλπη και από μικροκομματικός να γίνει εθνικός. Εθνικός με την έννοια της αναζήτησης των μέσων εκείνων που θα αποτρέψουν την περαιτέρω εθνική συρρίκνωση στην Κύπρο και την προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας στον ελλαδικό χώρο. Είναι η ώρα για φωτισμένες αποφάσεις και συντονισμό των ενεργειών Αθήνας και Λευκωσίας. Οι τουρκικοί σχεδιασμοί ήταν γνωστοί από καιρό αλλά τίποτε δεν έγινε για την ανακοπή τους. Λευκωσία και Αθήνα επένδυσαν στην αδράνεια και στις φρούδες ελπίδες ότι οι τρίτοι, οι «στρατηγικοί» μας εταίροι, θα απέτρεπαν την Άγκυρα από το να κλιμακώσει τις επιθετικές της ενέργειες. Ποτέ δεν υπήρξε στρατηγική υλοποιήσιμη αποτροπή των τουρκικών σχεδιασμών. Υπάρχουν όμως νομικές, πολιτικές και διπλωματικές ενέργειες, που θα προκαλέσουν κόστος στην Τουρκία και αυτές τις ενέργειες που αρνήθηκαν πεισματικά να υιοθετήσουν ώς τώρα Αθήνα και Λευκωσία, είναι καιρός να τις υιοθετήσουν και να τις θέσουν σε εφαρμογή. Και πρωτίστως η κρίση θα πρέπει να μεταφερθεί στην Ευρώπη. Να μπλοκαριστεί ο διάλογος για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης Τουρκίας-ΕΕ, από τον οποίο η Τουρκία περιμένει δισεκατομμύρια. Να μπλοκαριστούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, που ενόσω συνεχίζονται η Τουρκία παίρνει εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για την υποτιθέμενη προσαρμογή της. Να μπλοκαριστεί ο διάλογος ΕΕ-ΝΑΤΟ, όσο συνεχίζονται οι τουρκικές προκλητικές ενέργειες. Μέτρα όπως αυτά θα έχουν μεγάλο οικονομικό κόστος για την Άγκυρα σε μια στιγμή που η οικονομία της περνά κρίση. Θα υποχρεώσει όμως και τους Ευρωπαίους να δραστηριοποιηθούν πέρα από φραστικές καταδίκες. Υπάρχουν και άλλα αποτρεπτικά μέτρα που τα γνωρίζουν καλώς στα υπουργεία Εξωτερικών της Λευκωσίας και της Αθήνας. Θα πρέπει να επιβληθούν κάθε είδους κυρώσεις στην Τουρκία από την ΕΕ, όπως έγινε με χώρες μη μέλη της Ένωσης και να παγώσουν όλα τα κονδύλια που πλουσιοπάροχα παίρνει η Άγκυρα.
Θα πρέπει ακόμη να προχωρήσει η η οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου σε συνεννόηση με την Αίγυπτο. Αν από αυτή την ενέργεια υπάρξει τουρκική απειλή, υποχρεωτικά θα ενεργοποιηθούν οι ΗΠΑ, ενδεχομένως και άλλες χώρες, που δεν έχουν κανένα συμφέρον να δημιουργηθεί μια κρίση στην περιοχή. Η Ελλάδα θα πρέπει να τολμήσει. Η Τουρκία δεν είναι άτρωτη, ειδικά αυτή τη στιγμή. Φυσικά δεν υποστηρίζω στρατιωτικοποίηση της κατάστασης.

Ασφαλώς δεν είναι σε ένα άρθρο που θα υποδειχτούν όλες οι αναγκαίες ενέργειες και δράσεις που θα εμποδίσουν τη δημιουργία τετελεσμένων από την Άγκυρα. Είναι έργο της διπλωματικής και της πολιτικής ηγεσίας με τη συνδρομή εξειδικευμένων επιστημόνων να ετοιμάσει ένα πλήρες και υλοποιήσιμο σχεδιασμό μέτρων.

Το ουσιαστικό είναι ότι θα πρέπει να υπάρξει αντίδραση και να μην επιτραπεί η υπόσκαψη της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Προέχει αυτό από τη μικροπολιτική του κυνηγητού ψήφων για τις Ευρωεκλογές. Τώρα είναι η ώρα!

*Πανεπιστημιακός, διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Ερευνών Καναδά-ΚΕΕΚ και μέχρι πρόσφατα  επιστημονικός συνεργάτης του ΕΔΙΑΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

stephanos.constantinides@gmail.com

  Στέφανος Κωνσταντινίδης