Στέφανος Κωνσταντινίδης*
Μπορεί η Αθήνα να πανηγυρίζει με τη συμφωνία που υπέγραψε με τη Ρώμη για τον καθορισμό της ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά πρόκειται για μια μικρή ανάσα. Που καθόλου δεν εντυπωσιάζει την Άγκυρα ούτε βάζει φρένο στις ορέξεις της. Υπό τις περιστάσεις η συμφωνία είναι θετική, αλλά όχι και για πανηγυρισμούς. Καθόλου άλλωστε δεν πρέπει να παραβλέπονται τα αδύνατα σημεία της. Με κύριο, που θα έχει συνέπειες και για μελλοντικές συμφωνίες της χώρας για το ίδιο θέμα, αυτό της μείωσης της επήρειας των νησιών για τον καθορισμό της ΑΟΖ. Κατά το ήμισυ των Στροφάδων, κατά τα τρία τέταρτα των Οθωνών. Ήδη οι φιλοκυβερνητικοί αρθρογράφοι προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για το μειωμένο ποσοστό επήρειας που θα έχουν η Ρόδος και η Κρήτη σε περίπτωση συμφωνίας με την Αίγυπτο, καλώντας όσους αναπαράγουν χάρτες όπου η Κρήτη θα έχει την ίδια επήρεια στον καθορισμό της ΑΟΖ με το ηπειρωτικό σύνορο της Αιγύπτου να προσγειωθούν. Στο βάθος βέβαια το μήνυμα είναι για την Τουρκία και τη μειωμένη επήρεια που θα έχουν ούτως ή άλλως τα ελληνικά νησιά στον καθορισμό της ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες. Μόνο που στην Άγκυρα έχει ανοίξει τόσο πολύ η όρεξη με τις επιτυχίες που έχει στη Λιβύη, που αρνείται εντελώς την όποια επήρεια στα ελληνικά νησιά. Τα οποία κατά την Τουρκία δεν έχουν ούτε υφαλοκρηπίδα, ούτε ΑΟΖ.
Είναι βέβαιο ότι η Αθήνα προσπαθεί με προσφορές εκπτώσεων να δελεάσει την Αίγυπτο για μια συμφωνία το ταχύτερο δυνατό, ως τη μόνη σανίδα σωτηρίας από την τουρκική πίεση που προκύπτει από το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο. Μόνο που η Αίγυπτος, για τους δικούς της λόγους, δεν φαίνεται να βιάζεται. Δεν φαίνεται να θέλει να μπλέξει στις ελληνοτουρκικές διαφορές, έστω και αν διάκειται φιλικά σε Ελλάδα και Κύπρο. Άλλωστε η προσφορά της Άγκυρας να οριοθετήσει μαζί της την ΑΟΖ είναι ακόμη πιο δελεαστική από αυτήν της Αθήνας. Διότι επί της ουσίας η Άγκυρα δεν προσφέρει τίποτε δικό της αλλά μια οριοθέτηση σε βάρος της Ελλάδας που θα αφήνει εκτός το Καστελόριζο. Η Αθήνα επειδή βιάζεται, διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή μια μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο που θα καλύπτει μόνο την Κρήτη και τη Ρόδο, αφήνοντας εκτός το Καστελόριζο και τη γραμμή με την Κύπρο. Ακόμη όμως και σε αυτή τη μερική οριοθέτηση η Αίγυπτος διστάζει. Αν όμως προχωρήσει μια τέτοια συμφωνία θα είναι καταστροφική για την Κύπρο. Αλλά ζημιογόνα θα είναι σίγουρα και για την Ελλάδα. Διότι, ναι μεν θα αποδυναμωθεί το τουρκο-λιβυκό σύμφωνο αλλά ταυτόχρονα θα αναγνωριστεί δικαίωμα αρνησικυρίας στην Τουρκία όσον αφορά το Καστελόριζο, η δε Κύπρος θα αφεθεί για άλλη μια φορά στη μοίρα της και στο έλεος των τουρκικών ορέξεων, καθότι κείται μακράν!
Κανείς φυσικά λογικός άνθρωπος δεν επιδιώκει στρατιωτικοποίηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Αν όμως ο άλλος σε σύρει σε θερμό επεισόδιο, δεν υπάρχουν πολλές λύσεις. Ή θα είσαι έτοιμος να τον αντιμετωπίσεις, ή θα παραδοθείς σύμφωνα με τους όρους του. Και επειδή η τιμή και η αξιοπρέπεια επιβάλλουν να αμυνθείς, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος γι' αυτό. Αλλά ακόμη καλύτερα, για να μην τολμήσει ο άλλος να το προκαλέσει, πρέπει να οργανώσεις την αναγκαία ανάσχεση-αποτροπή.
Η μεγάλη αυταπάτη που έχουν οι αθηναϊκές ελίτ είναι ότι θα υπερασπιστούν τα ελλαδικά σύνορα αφήνοντας εκτός την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο. Και προς αυτή την κατεύθυνση οδηγούν την ελληνική εξωτερική πολιτική. Δεν υπάρχει όμως άλλη λύση για την Αθήνα από την ενιαία αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής σε μια αμυντική γραμμή που θα περιλαμβάνει την Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο. Από κοινού με την Κυπριακή Δημοκρατία. Αλλά η Λευκωσία θα πρέπει να συμβάλει σε αυτό τον ενιαίο σχεδιασμό με κάθε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης και της υλικής στήριξής του. Δεν θα πρέπει να αναμένονται όλα από την Αθήνα. Ενιαίος αμυντικός χώρος επομένως Ελλάδας-Κύπρου. Αυτό απαιτούν τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του Ελληνισμού. Προπάντων που η Τουρκία αντιμετωπίζει την Κύπρο και την Ελλάδα ως ενιαίο χώρο στους σχεδιασμούς της. Οτιδήποτε άλλο θα αφήσει ακάλυπτη την Κύπρο να περιμένει τις τριήρεις του Κίμωνα και θα οδηγήσει την Ελλάδα, υπό την επήρεια των φοβικών συνδρόμων των αθηναϊκών ελίτ, στην πλήρη νεο-οθωμανική εξάρτηση.
*Πανεπιστημιακός, διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Ερευνών Καναδά-ΚΕΕΚ και μέχρι πρόσφατα επιστημονικός συνεργάτης του ΕΔΙΑΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
stephanos.constantinides@gmail.com
