Το κόμμα του μνημονίου έδωσε μάχη υπέρ του τραπεζίτη Παπαδήμου

Σταύρος Λυγερός: "Το διάλειμμα τελείωσε, τα κεφάλια μέσα!" Aν και ο βίος της νέας κυβέρνησης έχει αποφασιστεί...

να είναι ολιγόμηνος, ο Παπαδήμος δεν θα αποφύγει την αναμέτρηση με τις προσδοκίες που γέννησε η πρωθυπουργοποίησή του. Τα υψηλά ποσοστά αποδοχής του είναι εξηγήσιμα. Οι πολίτες ένιωσαν ανακούφιση από την απομάκρυνση του Παπανδρέου από την πρωθυπουργία και είχαν ζωτική ανάγκη να ελπίσουν ότι θα έρθουν καλύτερες ημέρες. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί ο μύθος που τα καθεστωτικά ΜΜΕ έχτισαν ταχύτατα γύρω από το πρόσωπο του πρώην κεντρικού τραπεζίτη. Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι τις κρίσιμες ημέρες η μόνη δύναμη που είχε πολιτική ατζέντα, σχέδιο δράσης, συντονισμό και δύναμη πολιτικού πυρός ήταν το κόμμα του Μνημονίου. Γι’ αυτό και κατάφερε να καλλιεργήσει την πολιτική ατμόσφαιρα, η οποία υποχρέωσε τον Σαμαρά να συμφωνήσει στο σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Γι’ αυτό και στη συνέχεια επέβαλε τη λύση Παπαδήμου, παρότι και οι δύο πολιτικοί αρχηγοί δεν τον προτιμούσαν. Όταν, μάλιστα, ο Παπανδρέου προσπάθησε να προωθήσει στην πρωθυπουργία το φίλο του Πετσάλνικο, η υποψηφιότητα Παπαδήμου κατέστη εξ αντιδιαστολής στα μάτια της κοινής γνώμης λυτρωτική λύση. Η πρωθυπουργοποίηση του Παπαδήμου δημιούργησε προσδοκίες, με αποτέλεσμα να εκτονώσει προσωρινά το πολιτικά φορτισμένο κλίμα στην κοινωνία. Η θετική ατμόσφαιρα, όμως, δεν πρόκειται να διαρκέσει πολύ. Η προσοχή της κοινής γνώμης, που είχε στραφεί στην πολιτική σκηνή, ήδη επανέρχεται στη σκληρή πραγματικότητα της κρίσης. Η νέα κυβέρνηση δεν έχει ούτε την εντολή ούτε το χρόνο να ασκήσει μια συνολική πολιτική ανάταξης της ελληνικής οικονομίας. Στην ολιγόμηνη θητεία της, όμως, θα διαπραγματευτεί τον επώδυνο λογαριασμό που έχει ετοιμάσει για εμάς χωρίς εμάς το ευρωπαϊκό ιερατείο ως αντάλλαγμα στην απόφαση για «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Οι πολίτες δεν ανέμεναν θαύματα από το νέο πρωθυπουργό. Πολύ περισσότερο όταν είδαν την πλαδαρή κυβέρνησή του. Ανέμεναν απ’ αυτόν, όμως, να επιστρατεύσει το όποιο κύρος του στους κόλπους του ευρωπαϊκού ιερατείου και τη θετική υποδοχή που είχε διεθνώς η πρωθυπουργοποίησή του για να διαφοροποιήσει μια αδιέξοδη πολιτική. Αναμφίβολα, η κυβέρνηση Παπανδρέου επέδειξε και ολιγωρία και ασυνέπεια. Η βασική αιτία, όμως, για τον εκτροχιασμό του προγράμματος και τον εγκλωβισμό της οικονομίας στο φαύλο κύκλο της ύφεσης είναι αυτή καθαυτή η συνταγή της τρόικας. Το ομολογούν πια όχι μόνο παράγοντες που αρχικά είχαν υποστηρίξει ενθέρμως το Μνημόνιο, αλλά και διαπρεπείς οικονομολόγοι και παράγοντες των Αγορών. Η τρόικα θέτει συνεχώς ποσοτικούς δημοσιονομικούς στόχους, που, παρά τα εξοντωτικά μέτρα, είναι αδύνατον να προσεγγιστούν. Εάν η τρόικα ενδιαφερόταν πραγματικά για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας, θα έθετε ποιοτικούς στόχους για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την από μηδενική βάση αναθεώρηση των δαπανών και την αξιοποίηση των πολλών λιμναζουσών αναπτυξιακών δυνατοτήτων της χώρας. Η επίτευξη των ποιοτικών στόχων θα έφερνε από μόνη της ποσοτικά αποτελέσματα. Εάν κρίνουμε από τις προγραμματικές δηλώσεις του, ο Παπαδήμος όχι μόνο δεν ρίχνεται στη μάχη για να επιτύχει τροποποιήσεις του εφαρμοζόμενου προγράμματος, αλλά εμφανίστηκε και ως σημαιοφόρος του Μνημονίου, ξανασερβίροντας τη ρητορική περί μονόδρομου. Όπως πάντα, το κερασάκι στην τούρτα είναι η επικοινωνιακή τρομοκρατία, ότι εάν δεν κάνουμε ό,τι μας λένε, θα μας πετάξουν έξω από την Ευρωζώνη. Όσοι είχαν τα αυτιά τους ανοιχτά και το μυαλό τους στοιχειωδώς καθαρό από το μελάνι της μνημονιακής προπαγάνδας συνειδητοποίησαν τη Δευτέρα το βράδυ ότι ο Παπαδήμος θα είναι ο άνευ ενδοιασμών εφαρμοστής της αποτυχημένης συνταγής και των εντολών της τρόικας. Ο ίδιος ήταν σαφής και γι’ αυτό έχει μικρή σημασία να διερευνήσουμε τα κίνητρά του. Το κόμμα του Μνημονίου έδωσε μάχη υπέρ του και το ευρωπαϊκό ιερατείο χειροκρότησε την πρωθυπουργοποίησή του, επειδή προφανώς δεν είχαν καμία αμφιβολία για την πολιτική του. Η πολιτική του, όμως, θα εντείνει περαιτέρω την ύφεση, θα διαλύσει τις ψευδαισθήσεις και πιθανότατα θα πυροδοτήσει κοινωνικές αντιδράσεις. Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι αυτός και οι υπόλοιποι που ρητορεύουν για το πόσο καταστροφική θα είναι η έξοδος από την Ευρωζώνη με τις πράξεις τους την προετοιμάζουν. Συσσωρεύοντας οικονομικά και κοινωνικά ερείπια, η πολιτική του Μνημονίου φέρνει πιο κοντά την ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και, ταυτοχρόνως, ροκανίζει την ιδεολογική ηγεμονία του ευρώ στην ελληνική κοινωνία. Δεν είναι καθόλου απίθανο σε μερικούς μήνες να δούμε διαδηλώσεις για επιστροφή στη δραχμή.