Θολό τοπίο στο Κυπριακό

Στέφανος Κωνσταντινίδης

Οι εξελίξεις στο Κυπριακό φαίνεται ότι θα είναι ραγδαίες. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ δίνουν την εντύπωση ότι η λύση είναι πια θέμα χρόνου. Η λύση είναι δυνατή, μας λέει ο κ. Αναστασιάδης, ώς το τέλος του χρόνου. Και το ΑΚΕΛ είχε ξεχωριστή διαβούλευση με τον Αναστασιάδη πριν τη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου. Από την πλευρά τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης διακρίνουν συνεχή υποχωρητικότητα της ελληνικής πλευράς και συνεχείς παραχωρήσεις, ειδικά στο θέμα της διακυβέρνησης, χωρίς κανένα αντάλλαγμα από την τουρκική πλευρά. Σε όλα αυτά προστέθηκε και το «απόρρητο έγγραφο» του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών που μάλλον σκόπιμα διέρρευσε και που θολώνει ακόμη περισσότερο το τοπίο. Διότι το έγγραφο δεν περιορίζεται μόνο στο θέμα των εγγυήσεων αλλά θίγει ευρύτερα θέματα που αφορούν μια μελλοντική λύση και τη βιωσιμότητά της. Δεν είναι δε τυχαίο που η Λευκωσία φαίνεται ενοχλημένη από τη διαρροή του εγγράφου, αλλά κυρίως για το περιεχόμενό του. Απλώς στον περίγυρο Αναστασιάδη, αλλά και των κομμάτων που τον στηρίζουν, ελπίζουν ότι πρόκειται για τις θέσεις του κ. Κοτζιά και όχι αυτές του κ. Τσίπρα!

Υπάρχουν βεβαίως και οι συνεχείς δηλώσεις Ακιντζί, που πάντα επαληθεύονται, και οι οποίες δείχνουν και τις τουρκικές μεθοδεύσεις, αλλά και τον οδικό χάρτη που θα ακολουθηθεί. Τον οποίο οδικό χάρτη έχουν επιβάλει οι Αμερικανοί μέσω της κυρίας Νιούλαντ, η οποία επιβλέπει τις συνομιλίες από την εποχή του Κοινού Ανακοινωθέντος που ήταν άλλωστε δικό της έργο.

Αν αληθεύουν οι πληροφορίες ότι επί της ουσίας υπάρχει συμφωνία στο εδαφικό, η οποία θα είναι χειρότερη απ' ό,τι προβλεπόταν για το ίδιο θέμα στο σχέδιο Ανάν, τότε η συνάντηση της Ελβετίας γίνεται για επικοινωνιακούς λόγους προκειμένου να είναι δυνατόν να ανακοινωθεί στη συνέχεια η σύγκληση πενταμερούς με το θέμα της Ασφάλειας-Εγγυήσεων. Άλλωστε φαίνεται ότι στην Ελβετία θα συζητηθούν και άλλα θέματα, εκτός του εδαφικού, σύμφωνα με ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών, την οποία επιβεβαιώνουν επίσης και οι δύο πλευρές. Που σημαίνει ότι πρέπει να κλείσουν όλα για να ακολουθήσει η πενταμερής. Ως ένα σημείο αυτό δηλώνει ο κ. Ακιντζί, προσθέτοντας όμως την ίδια στιγμή ότι υπάρχει και η πιθανότητα «τροχαίου» στον δρόμο. Ένα από αυτά τα τροχαία μπορεί να είναι το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας. Ο Ακιντζί δηλώνει ότι δεν πρόκειται να πάει σε δημοψήφισμα χωρίς να την έχει εξασφαλίσει για τους Τουρκοκυπρίους. Στην ελληνοκυπριακή πλευρά οι οπαδοί της όποιας λύσης αλλά και το ΑΚΕΛ αξιώνουν από τον Αναστασιάδη να συμφωνήσει στο θέμα αυτό αφού ήδη την είχε αποδεκτεί ο Δημήτρης Χριστόφιας. Χωρίς όμως κάτι ουσιαστικό στο εδαφικό και στα θέματα Ασφάλειας-Εγγυήσεων, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης γνωρίζει ότι η λύση που θα αποδεκτεί θα απορριφθεί από τον λαό.

Στο σημείο αυτό παρεμβαίνει ο ξένος παράγοντας, που ακούει στο όνομα Αμερικανοί και ΝΑΤΟ, με το Λονδίνο επίσης να κινείται στην ίδια λογική, και που επιμένει στον οδικό χάρτη που οδηγεί σε λύση τέλος του 2016 και δημοψήφισμα την άνοιξη του 2017. Άλλωστε αναφέρεται πως η επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου στην Αθήνα δεν είναι άσχετη με την προσπάθεια επιβολής της αμερικανο-νατοϊκής λύσης στο Κυπριακό. Το πρόβλημα του Αναστασιάδη βεβαίως, όπως και των κομμάτων που τον στηρίζουν, είναι με ποιο επικοινωνιακό περιτύλιγμα θα παρουσιάσουν μια τέτοια λύση στον κυπριακό λαό. Διότι για τη μορφή της λύσης, που θα οδηγήσει στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αντικατάστασή της από ένα συνομοσπονδιακό μόρφωμα που δύσκολα θα επιβιώσει, είναι έτοιμοι από καιρό. Είναι σίγουρο πάντως ότι αν τελικά οδηγηθούμε σε δημοψήφισμα, η «λύση» θα παρουσιαστεί εκβιαστικά, ως η τελευταία ευκαιρία πριν τη δήθεν οριστική διχοτόμηση. Στην πραγματικότητα θα πρόκειται για λύση νομιμοποίησης των τετελεσμένων της εισβολής και της κατοχής.

Οτιδήποτε και να συμβαίνει, είναι η ώρα της αλήθειας και των καθαρών λογαριασμών. Οι πολίτες πρέπει να πληροφορηθούν για όλα και να τα εγκρίνουν ή να τα απορρίψουν όλα μέσω δημοψηφίσματος, χωρίς ουρές και εποικοδομητικές ασάφειες, χωρίς τη διαμεσολάβηση του ξένου παράγοντα με πιέσεις και εκβιασμούς. Να αποφασίσουν οι πολίτες αν θα έχουν ένα κανονικό κράτος, με τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο από τα χαρακτηριστικά των άλλων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των άλλων δημοκρατικών κρατών της υφηλίου, ή ένα υβριδικό μόρφωμα με τουρκική επικυριαρχία, χειρότερο και από αυτό της Βοσνίας, η οποία βρίσκεται ουσιαστικά υπό τον έλεγχο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, σε άθλια οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Και βέβαια η όποια συμφωνία για ένα τέτοιο μόρφωμα θα αποτελέσει πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ, αφαιρώντας εσαεί από τους Κύπριους πολίτες το δικαίωμα να προσφεύγουν στην ευρωπαϊκή δικαιοσύνη, καθιστώντας τους έτσι πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

E-mail: stephanos.constantinides@gmail.com

 ΠΗΓΗ : Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, 30 Οκτωβρίου 2016