Κυπριακό: Χωρίς πυξίδα

Στέφανος Κωνσταντινίδης

 

Από την εποχή του Θουκυδίδη είναι κανόνας στις διεθνείς σχέσεις να μην εκδηλώνεις τον όποιο φόβο σε διακατέχει την ώρα που διαπραγματεύεσαι με τον αντίπαλο. Διότι αυτό τον φόβο θα τον εκμεταλλευτεί ο αντίπαλος για να σου επιβάλει τους όρους του. Αυτό τον κανόνα δεν φαίνεται να γνωρίζει ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης. Ο οποίος επικαλέστηκε δημόσια τον φόβο των τουρκικών σχεδιασμών για να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εγκαταλείποντας όλες τις κόκκινες γραμμές που ο ίδιος είχε προηγουμένως αναδείξει. Επί της ουσίας υπέκυψε σε όλους τους τουρκικούς όρους. Και το ερώτημα είναι πώς διαπραγματεύεται τώρα υπό το κράτος του φόβου; Θα υποχωρεί ατάκτως κάθε φορά που οι Τούρκοι θα εκτοξεύουν νέες απειλές; Άλλωστε γιατί να μη συνεχίσουν αυτή την τακτική από τη στιγμή που ξέρουν ότι πληρώνει;

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο περίγυρός του, σε μια κρίσιμη ώρα της διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό, αντί να αφιερωθούν στην ψύχραιμη ανάλυση της τουρκικής στρατηγικής όπως επίσης και της πετυχημένης τουρκικής τακτικής πίσω από την οποία σέρνονται, άνοιξαν μέτωπο με την Ελλάδα!

Πρώτα ενόχλησε ο Κοτζιάς επειδή είπε τα αυτονόητα για τον τερματισμό των εγγυήσεων και την αποχώρηση του τουρκικού στρατού. Και με αυτή τη λογική ο Αναστασιάδης πήγε στο δείπνο της 1ης Δεκεμβρίου και δέχτηκε να οριστεί ημερομηνία πενταμερούς χωρίς ενημέρωση της Αθήνας! Τηλεφώνησε στον Τσίπρα την επομένη για να του ανακοινώσει την απόφαση! Ύστερα, ένας ολόκληρος Πρόεδρος άρχισε να βάλλει κατά των Ελλαδιτών «επισκεπτών» βασισμένος στη διαστρέβλωση των θέσεων ενός πανεπιστημιακού! Πέρασε η εποχή της εθνικοφροσύνης με τις ελληνικές σημαίες ψηλά! Τώρα είναι η ώρα της δαιμονοποίησης της αντίθετης άποψης και των Ελλαδιτών. Και ρωτά κάθε λογικός άνθρωπος: Η απειλή είναι ο Κοτζιάς και η αντίθετη άποψη ενός πανεπιστημιακού και μάλιστα διαστρεβλωμένη, ή η τουρκική πολιτική, όπως ξεδιπλώνεται με την ισχυρή στήριξη Εγγλέζων, Αμερικανών και ΝΑΤΟ, και που στοχεύει στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη φινλανδοποίηση-προτεκτοροποίηση της Κύπρου;

Σε κάθε περίπτωση, με τα φοβικά σύνδρομα οδηγό, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αποδέκτηκε την πενταμερή όπως η τουρκική πλευρά το επιζητούσε. Και, μάλιστα, με την Κυπριακή Δημοκρατία απούσα. Οι διάφορες εκ των υστέρων σπασμωδικές κινήσεις για να εξασφαλιστεί η παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι προς το θεαθήναι και για να σωθούν τα προσχήματα. Η τουρκική πλευρά το έχει κάνει σαφές, η διάσκεψη θα είναι πενταμερής! Ακόμη και για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δέχεται να βρίσκεται στο ίδιο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Θα μπορεί μας λένε να βρίσκεται ο αντιπρόσωπος της σε διπλανό δωμάτιο και αν χρειαστεί θα του ζητηθεί η άποψή του, κυρίως σε θέματα τεχνογνωσίας που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάπου στους διαδρόμους της πενταμερούς θα βρίσκεται πιθανόν και ο Κασουλίδης και αυτό θα παρουσιαστεί ως εκπροσώπηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάπου στους ίδιους διαδρόμους θα κυκλοφορούν κατά πάσαν πιθανότητα και οι αντιπρόσωποι άλλων χωρών και όλο αυτό το φιάσκο θα μας παρουσιαστεί ως πολυμερής διάσκεψη. Αλλά στο τραπέζι που θα ληφθούν οι αποφάσεις θα βρίσκονται οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και οι αντιπρόσωποι των δύο κοινοτήτων. Ο κ. Άιντα έχει ήδη επιφορτισθεί να βρει το κατάλληλο περιτύλιγμα, το κατάλληλο επικοινωνιακό πυροτέχνημα που θα ικανοποιεί τις «ευαισθησίες» των ιθαγενών! Ως γνωστόν, στο αποικιακό αφήγημα οι ιθαγενείς έδιναν πολύτιμα προϊόντα και έπαιρναν ως αντάλλαγμα καθρεφτάκια!

Είναι καθαρό ότι ο Αναστασιάδης προχωρεί χωρίς πυξίδα, με την ελπίδα το πλοίο να μη προσαράξει σε κανένα ύφαλο. Την πυξίδα την άφησε στα χέρια των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ που υποβάλλουν, απ΄ό,τι γράφτηκε, συμβιβαστικές προτάσεις ωραιοποίησης των εγγυήσεων και της παραμονής τουρκικού στρατού στην Κύπρο. Αν σ΄αυτά προστεθούν και οι παραχωρήσεις στο επίπεδο διακυβέρνησης όπου έγινε αποδεκτή η πολιτική αλλά και η αριθμητική ισότητα και το γεγονός της ύπαρξης δύο κρατών με αρμοδιότητες ακόμη και στις διεθνείς σχέσεις, ο περιορισμός των βασικών ελευθεριών στην εγκατάσταση και τη συμμετοχή στην πολιτική ζωή που η τουρκική πλευρά επιμένει να κατοχυρωθεί και ως πρωτογενές ευρωπαϊκό δίκαιο, τότε τι λύση θα είναι αυτή και πώς θα είναι λειτουργική, όπως μας λένε;

Υπόψη ότι ενώ συζητούνται χρονοδιαγράμματα για την επιστροφή εδαφών, χρονοδιαγράμματα για όλες τις πρόνοιες που θα αφορούν την τουρκική πλευρά, η Κυπριακή Δημοκρατία θα καταλυθεί από την πρώτη μέρα της συμφωνίας! Κι αν η Άγκυρα κρίνει σκόπιμο για τα δικά της συμφέροντα να μη εφαρμόσει τη συμφωνία κάποια στιγμή, δεν θα υπάρχει πια το νόμιμο και διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος για να αντιδράσει, αλλά η κοινότητα με μια Αρχή, όπως η σημερινή Παλαιστινιακή Αρχή! Θα το επιτρέψει αυτό ο λαός της Κύπρου, να υποβιβαστεί από κράτος σε κοινότητα; Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η μόνη ασπίδα προάσπισης της ελευθερίας και των δικαιωμάτων του. Αυτό θα πρέπει να αναδεικνύεται καθημερινά. Διότι η κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι η ολοκλήρωση του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής του 1974.

*Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

 stephanos.constantinides@gmail.com

Στέφανος Κωνσταντινίδης