Το όνειδος του ελληνικού πανεπιστημίου

Με ένα παλαιοκομματικό υπουργό Παιδείας Πριν... λέκτορα φωνήσαι

Του Απόστολου Λακασά

«Θα ήθελα να σας μιλήσω για το τμήμα μου», μου είπε στο τηλέφωνο... Ο πλάγιος, ειρωνικός λόγος του αποτυπώνει το σίριαλ της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης την τελευταία 20ετία. Διδάσκει σε ένα σχετικά νέο Τμήμα περιφερειακού πανεπιστημίου. Πάει σχεδόν μία δεκαετία από τότε που ιδρύθηκε το Τμήμα και ακόμη συνεχίζει να λειτουργεί με μόλις δύο εκλεγμένους πανεπιστημιακούς, αλλά κανένα διορισμένο. Εκείνος, 35 χρόνων σήμερα, είναι ένας από τους 750 εκλεγμένους πανεπιστημιακούς που περιμένουν να τους έλθει ο διορισμός από το Μαρούσι, αλλά, τελικά, μάλλον από κάποιο ξένο πανεπιστήμιο θα τον... εύρουν. Ποιος, λοιπόν, διδάσκει στο Τμήμα όλα αυτά τα χρόνια, καθώς έως τώρα έχουν εκλεγεί ελάχιστοι πανεπιστημιακοί αλλά κανένας δεν έχει διοριστεί; Οι δεκάδες συμβασιούχοι που πέρασαν από τα αμφιθέατρα (σχολικές αίθουσες, στην ουσία) του ΑΕΙ. «Βεβαίως, ακόμη και από αυτήν την ανθεκτική ράτσα λίγοι εν τέλει αντέχουν και επανέρχονται την επόμενη χρονιά. Βλέπετε, τα κονδύλια πλέον σπανίζουν. Πληρωνόμαστε έπειτα από 6 μήνες στην καλύτερη των περιπτώσεων και 18 στη χειρότερη. Για τρεις μόνον μήνες το εξάμηνο. Η πληρωμή είναι σχήμα λόγου. Το 1/6 του μισθού του δύστυχου λέκτορος δεν το λες ούτε αξιοπρεπές ούτε αμοιβή. Πρόκειται για συνολικά περίπου 600 ευρώ το εξάμηνο. Το υπουργείο Παιδείας για να λειτουργήσει ένα ολόκληρο τμήμα (που το ίδιο ίδρυσε) ξοδεύει συνολικά τέσσερις πλήρεις μισθούς αναπληρωτή καθηγητή. Οπως και να τους διαιρέσεις, δεν μπορούν να θρέψουν περίπου 25 διδάσκοντες, που απαιτούνται για το εκπαιδευτικό έργο του τμήματος...». Ο λόγος που συνεχίζουν οι συμβασιούχοι είναι το γεγονός ότι η διδακτική εμπειρία είναι προϋπόθεση για την περιπόθητη ακαδημαϊκή καριέρα. «Σφίγγουν τα δόντια οι συνάδελφοι και έρχονται στην περιφέρεια με αεροπλάνα και βαπόρια για να διδάξουν». Ερχονται; «Οποτε μπορούν. Μερικοί δίνουν εργασίες, απαλλακτικές», μου λέει. Και το χειρότερο όλων είναι ότι ενώ τα προηγούμενα χρόνια το υπουργείο Παιδείας όριζε 130 θέσεις εισακτέων στο Τμήμα, από πέρυσι οι θέσεις –κρίνοντας προφανώς ιδανικές τις παραπάνω συνθήκες– αυξήθηκαν σε 230. «Στο Τμήμα μου όλα πάνε ρολόι και υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να υποδεχθούμε και άλλους φοιτητές. Βλέπετε, στις τοπικές ταβέρνες υπάρχει κρίση». «Πώς σας φαίνεται το σχέδιο “Αθηνά”; Το τμήμα δεν επηρεάζεται από τον σχεδιασμό», τον ρωτώ. «Παρακολουθώ βουβός τη διαρκή αντιπαράθεση-κλεφτοπόλεμο μεταξύ υπουργείου Παιδείας με τους πρυτάνεις για την περίφημη μεταρρύθμιση στον χώρο της Παιδείας. Αλλωστε, τα σχετικά παρασκήνια κάνουν τις σαπουνόπερες να ωχριούν μπροστά στο ψυχόδραμα του ελληνικού πανεπιστημίου. Οπως όλοι οι φανατικοί των τηλεοπτικών σειρών, δεν έχω βαρεθεί, παρ’ ότι τα σενάρια είναι χιλιοπαιγμένα και η ηθοποιία κάκιστη. Οι πρυτάνεις στον ρόλο του ξεπεσμένου αριστοκράτη, που μόλις δημεύθηκε η περιουσία του, το υπουργείο σε ρόλο δήθεν μεταρρυθμιστικό, επί της ουσίας παλαιοκομματικό»...