Κύπρος: Οικολογική καταστροφή με την ανοχή της κυβέρνησης!

  Άγγελος Νικολάου   

Πράσινο φως για άλλες 44 επαύλεις στις Θαλασσινές Σπηλιές

Πράσινο φως για την ανέγερση ενός οκταώροφου ξενοδοχειακού συγκροτήματος και 44 πολυτελών επαύλεων με ιδιωτική πισίνα, δίπλα από την περιοχή του Δικτύου Natura 2000, τις Θαλασσινές Σπηλιές και τον αρχαιολογικό χώρο του Αγίου Γεωργίου, άναψε η Περιβαλλοντική Αρχή, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο προς το Τμήμα Πολεοδομίας να εκδώσει τρεις πολεοδομικές άδειες.

Στο παραλιακό μέτωπο μπροστά από την προτεινόμενη ανάπτυξη βρίσκεται η παραλία Καφίζης, ενώ από το 2016 η κρατική γη εντός του Δικτύου Natura 2000 έχει κηρυχθεί σε Εθνικό Δασικό Πάρκο. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Θαλασσινές Σπηλιές: Στη θάλασσα θα πέσουν οι κατασκευές
• Έρευνα για την αλλαγή ζωνών στις Θαλασσινές Σπηλιές

Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διατήρηση της Μεσογειακής Φώκιας στην Κύπρο, δεν πρέπει να χωροθετείται οποιαδήποτε ανάπτυξη σε απόσταση 200 μέτρων από σπηλιές αναπαραγωγής και ξεκούρασης, ενώ σ’ αυτή την περίπτωση μιλούμε για οκταώροφο ξενοδοχείο σε απόσταση περίπου 150 μ. από την πλησιέστερη θαλασσινή σπηλιά.

Αυτό βέβαια επιβεβαιώνεται από τον ίδιο τον μελετητή του έργου τόσο στη Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ), όσο και κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, όπου απαντώντας σε σχετική ερώτηση σχετικά με την απόσταση του έργου από την πλησιέστερη σπηλιά αυτός απάντησε ότι «εντοπίζεται μια σπηλιά σε απόσταση 150 μέτρα».

Αντίθετα, η περιβαλλοντική γνωμάτευση που υπογράφτηκε την περασμένη Παρασκευή, 9 Μαρτίου 2018, αναφέρει χαρακτηριστικά στην κατηγορία «όχληση στη μεσογειακή φώκια (monachus monachus)»: «Στο παραλιακό μέτωπο νότια και πλησίον του τεμαχίου 580 -σε απόσταση περίπου 250 μέτρων- εντοπίζεται σπηλιά».

Πρόκειται ουσιαστικά για τρεις ξεχωριστές πολεοδομικές αιτήσεις, οι οποίες αφορούν στην ανέγερση ξενοδοχείου 5 αστέρων (168 κλίνες) και βιολογικού σταθμού, 24 κατοικιών με κολυμβητικές δεξαμενές και 20 κατοικιών τουριστικών επαύλεων με κολυμβητικές δεξαμενές και βιολογικό σταθμό.

Η Περιβαλλοντική Αρχή θεωρεί ότι με την εφαρμογή των όρων που θέτει, τα προτεινόμενα έργα δεν θα επιφέρουν αρνητικές μη αναστρέψιμες για τα αντικείμενα προστασίας των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χερσόνησος Ακάμα. Ως εκ τούτου, το έργο μπορεί να υλοποιηθεί.

Επισημαίνεται ότι είναι απαραίτητη προϋπόθεση η υλοποίηση των μέτρων αποκατάστασης και προστασίας της περιοχής πριν την έκδοση πολεοδομικής άδειας, τα οποία πρέπει να ελεγχθούν και να εγκριθούν από το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις παρανομίες που εντοπίστηκαν στο παραλιακό μέτωπο της περιοχής ανάπτυξης. 

Στους ουσιώδεις όρους που θέτει η Περιβαλλοντική Αρχή αναφέρονται μέτρα αποκατάστασης και προστασίας της περιοχής, χωρίς βέβαια να γίνεται αναφορά για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών 8 από τις 44 κατοικίες ενόσω εξετάζονταν οι αιτήσεις.

Επίσης, καμία αναφορά δεν γίνεται στην αλλοίωση της γεωμορφολογίας, στον εκβραχισμό της ακτής και στη διαμόρφωση της παραλίας εντός των περιοχών προστασίας του Δικτύου Natura 2000, μπροστά από την ανάπτυξη.

Αντίθετα, στα μέτρα που υποχρεωτικά θα πρέπει να τηρηθούν περιλαμβάνονται:

● Απομάκρυνση καταστρώματος από μπετόν σε παράνομη οδό που δημιουργήθηκε στην παραλία εντός του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα και των περιοχών του Δικτύου Natura 2000.
● Απομάκρυνση παράνομης εξέδρας που τοποθετήθηκε εντός των περιοχών του Δικτύου Natura 2000.
● Απομάκρυνση και καταστροφή παράνομων τρόπων σύλληψης και θανάτωσης ειδών πανίδας, καθώς εντοπίστηκε δίχτυ ψαρέματος που τοποθετήθηκε για παγίδευση και θανάτωση ερπετών κατά παράβαση των περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμων του 2003 έως 2015.
● Απομάκρυνση δικτύων (παροχής ηλεκτρικής ενέργειας - ρεύμα για προβολείς κ.λπ., άρδευσης χώρου πρασίνου κ.λπ.) από τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας.
● Καθαρισμός της σπηλιάς από απόβλητα (οικιακά απόβλητα, γρασίδι κ.λπ.).
● Απομάκρυνση και καταστροφή ειδών χλωρίδας που δεν επιτρέπονται από τα ιδιωτικά τεμάχια της ανάπτυξης και τον δημόσιο χώρο πρασίνου της περιοχής (τα εισβλητικά να απομακρυνθούν και από τους κήπους των κατοικιών).
● Έχουν εντοπισθεί να φυτρώνουν ξενικά επεκτατικά είδη χλωρίδας (π.χ. pennisetum setaceum, carpobrotus edulis κ.λπ.) που έχουν διαφύγει (δραπετεύσει) από τους κήπους των οικιστικών αναπτύξεων. Να απομακρυνθούν τα ξενικά ή/και επεκτατικά ή/και εισβλητικά είδη χλωρίδας που έχουν ως αποτέλεσμα την καταστροφή ή/και αλλοίωση των φυσικών οικοτόπων στην περιοχή του Δικτύου Natura 2000.
● Να απομακρυνθεί το ξύλινο πάτωμα (deck) από τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και τη Ζώνη Προστασίας της Παραλίας.
● Να απομακρυνθεί το σύστημα άρδευσης (αγωγοί άρδευσης και λιπαντήρας) από τους χώρους πρασίνου και τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000.
● Να απομακρυνθεί ο πύργος των ναυαγοσωστών και η βάση από σκυρόδεμα που τοποθετήθηκαν στο γεωμόρφωμα.

Σωρεία παραβιάσεων δείχνει η Πρωτοβουλία

Κληθείς από τον «Φ» να σχολιάσει, ο εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών, Κλείτος Παπαστυλιανού, δήλωσε ότι δεν αξιολογήθηκε Δέουσα Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΔΜΕΕΠ), ενώ όσον αφορά τον ισχυρισμό ότι οι επιπτώσεις του προτεινόμενου έργου στα αντικείμενα προστασίας των περιοχών Natura 2000 ΤΚΣ και ΖΕΠ Χερσόνησος Ακάμα εκτιμήθηκαν δεόντως στο πλαίσιο της ΜΕΕΠ και των συμπληρωματικών της στοιχείων, τονίζει τα ακόλουθα:

● Πρώτον, δεν λήφθηκαν υπόψη βασικά κείμενα αναφοράς για τη διατήρηση και διαχείριση του κρισίμως κινδυνεύοντος είδους προτεραιότητας της μεσογειακής φώκιας, όπως οι Οδηγίες Διατήρησης της Διεθνούς Ένωσης για τα Θαλάσσια Θηλαστικά, το Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης για τη Διαχείριση στη Μεσόγειο, η Περιφερειακή Στρατηγική για τη Διατήρηση στη Μεσόγειο και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διατήρηση του είδους στην Κύπρο, τα οποία εξέδωσε το Περιφερειακό Κέντρο Δράσης για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών.

● Δεύτερον, δεν λήφθηκε υπόψη και δεν αξιολογήθηκε η καταστροφή και υποβάθμιση του οικότοπου των θαλασσινών σπηλιών στην τοποθεσία Καφίζης, ως αποτέλεσμα της αλλοίωσης της γεωμορφολογίας της περιοχής, του εκβραχισμού της ακτής, της απώλειας μέρους του οικοτόπου των θαλασσινών σπηλιών και της διαμόρφωσης της παραλίας που έγιναν στο πλαίσιο του ίδιου έργου και καταγγέλθηκαν στο παρελθόν από το ίδιο το Τμήμα Περιβάλλοντος. Αντίθετα, αντί να θεσπίσει μέτρα αποκατάστασης της ήδη προκληθείσας περιβαλλοντικής ζημιάς, το Τμήμα Περιβάλλοντος πριν από μερικούς μήνες γνωμοδότησε θετικά για την έγκριση Σχεδίου Χρήσης της παραλίας Καφίζης.

● Τρίτον, δεν αξιολογήθηκε ορθά, επαρκώς και εγκαίρως μία ουσιώδης πρόνοια του Διαχειριστικού Σχεδίου για την Περιοχή Natura 2000 ΤΚΣ για τη Χερσαία Ζώνη Υψηλής Προστασίας της Φύσης ΥΠ3β, σύμφωνα με την οποία «απαγορεύεται η παραμονή ατόμων μια ώρα πριν από τη δύση μέχρι μια ώρα μετά την ανατολή του ηλίου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους».

● Τέταρτον, δεν αξιολογήθηκαν ολοκληρωμένα οι αθροιστικές και συσσωρευτικές επιπτώσεις από τη σημαντική αύξηση της ανθρώπινης παρουσίας, πίεσης και όχλησης που αναμένεται να επιφέρει η κατασκευή και λειτουργία του προτεινόμενου έργου, σε συνδυασμό με τις ήδη υφιστάμενες εγκαταστάσεις του αλλά και τις μελλοντικά σχεδιαζόμενες επεκτάσεις του στην περιοχή. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η επισκεψιμότητα του ξενοδοχείου ανέρχεται τουλάχιστον στα 468 άτομα (168 κλίνες ξενοδοχείου x μίνιμουμ 2 άτομα = 336 άτομα και 44 επαύλεις x μίνιμουμ 3 άτομα = 132 άτομα). Εάν συνυπολογίσουμε ότι το έργο περιλαμβάνει ήδη 30 περίπου επαύλεις και ένα clubhouse, αποτελούμενο από εστιατόριο και μπαρ, ενώ παράλληλα σχεδιάζεται η ανέγερση επιπλέον ξενοδοχειακών διαμερισμάτων (bungalows) δίπλα από το ξενοδοχείο, είναι εμφανές ότι ασκούνται υπέρμετρες πιέσεις στην περιοχή προστασίας. Σημειώνουμε ότι το Σχέδιο Χρήσης της Παραλίας Καφίζης που εγκρίθηκε παράτυπα από την Κεντρική Επιτροπή Παραλιών τον Αύγουστο του 2017 προβλέπει μόλις 15 ομπρέλες και 30 κρεβατάκια. 

● Πέμπτον, η δημιουργία ενός οκταώροφου ξενοδοχειακού συγκροτήματος και δεκάδων πολυτελών επαύλεων δίπλα ακριβώς από την περιοχή προστασίας δεν συνάδει σε καμία περίπτωση με τους στόχους διατήρησης και διαχείρισης των περιοχών Natura 2000. 

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διατήρηση της Μεσογειακής Φώκιας στην Κύπρο, δεν πρέπει να χωροθετείται οποιαδήποτε ανάπτυξη σε απόσταση 200 μέτρων από σπηλιές αναπαραγωγής ή/και ξεκούρασης, ενώ σ’ αυτή την περίπτωση δυστυχώς βλέπουμε να εγκρίνεται οκταώροφο ξενοδοχείο σε απόσταση περίπου 150 μ. από την πλησιέστερη θαλασσινή σπηλιά.

  Άγγελος Νικολάου    
ΠΗΓΗ: Ο Φιλελεύθερος, 14 Μαρτίου 2018