Αισιόδοξα μηνύματα από τον κόσμο του βιβλίου

Κουζέλη Λαμπρινή, Μπέκος Γρηγόρης

Μηνύματα αισιοδοξίας από τους εκδότες

Ο εκδοτικός κόσμος είναι έτοιμος για τη νέα σεζόν, με ένα πρόγραμμα που, υπό τις παρούσες συνθήκες, φαντάζει αναπάντεχα πλούσιο

 

Στην ελληνική λογοτεχνία οι εκδοτικές τάσεις που παρατηρήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια συνεχίζονται. Οι μεγάλοι εκδότες υπολογίζουν στα αναγνωρίσιμα ονόματα και στη μεγάλη φόρμα του μυθιστορήματος, ενώ μικρότεροι εκδότες επενδύουν στους νέους συγγραφείς και στη μικρή φόρμα (διήγημα, νουβέλα), που έχει εγκατασταθεί δυναμικά στην εκδοτική αγορά τα τελευταία χρόνια.

Η κρίση σε υποχώρηση

Η κρίση και οι ευρύτερες συνθήκες της ως θεματικό κίνητρο της μυθοπλασίας φαίνεται να βρίσκονται σε υποχώρηση. Εξαιρέσεις, το μυθιστόρημα του Δημήτρη Οικονόμου, Οι εγκλωβισμένοι (Ικαρος) που αναφέρεται ευθέως στην κρίση, το μυθιστόρημα της Aντζελας Δημητρακάκη, Αεροπλάστ (Εστία), το οποίο, αναζητώντας τα τελευταία ίχνη του Βάλτερ Μπένγιαμιν και της ταραγμένης εποχής του στην Καταλωνία, αναφέρεται εμμέσως και στη ζωή σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης και στη σύγχρονη Ελλάδα, το μυθιστόρημα Το φαράγγι (Καστανιώτης) της Ιωάννας Καρυστιάνη, που διαδραματίζεται το 2014 και αναπόφευκτα το χρωματίζει η βαριά ατμόσφαιρα της εποχής, και η πρώτη πεζογραφική εμφάνιση του ποιητή Δημήτρη Ελευθεράκη με τη νουβέλα Η δύσκολη τέχνη (Αντίποδες) εμπνευσμένη από το πρόσφατο γκραφίτι στο Πολυτεχνείο.

Οι θεράποντες του μυθιστορήματος

Στο μυθιστόρημα επιδίδονται οι καθιερωμένοι συγγραφείς, Δημήτρης Νόλλας, Μάρμαρα στη μέση (Ικαρος), ο δεύτερος τόμος της τριλογίας του «Δύσκολοι καιροί», Γιάννης Ξανθούλης, Την Κυριακή έχουμε γάμο (Διόπτρα), Δημήτρης Μίγγας, Ερως ανίατος (Μεταίχμιο), Ανδρέας Μήτσου, Η Αλεξάνδρα (Καστανιώτης), Μισέλ Φάις, Από το πουθενά (Πατάκης), Αλέξης Σταμάτης, Το βιβλίο της βροχής (Καστανιώτης), όπως και μια νεότερη γενιά, η Δήμητρα Κολλιάκου, Το ήμισυ του παντός (Πατάκης), ο Πάνος Καρνέζης, Οι φυγάδες (Πατάκης), ο Ηλίας Μαγκλίνης, Πρωινή γαλήνη (Μεταίχμιο) και ο Δημήτρης Σωτάκης, Η ιστορία ενός σουπερμάρκετ (Κέδρος).

Εμπνευση από τη λογοτεχνία

Εργα και πρόσωπα της λογοτεχνίας πραγματεύονται το αφήγημα Η αυτοκτονία του Ιωάννη Συκουτρή (Μεταίχμιο) του Τάκη Θεοδωρόπουλου, το Χαμένο Νόμπελ (Καστανιώτης) του Κώστα Αρκουδέα, για την υποψηφιότητα Καζαντζάκη για το βραβείο της Σουηδικής Ακαδημίας, και το σπονδυλωτό μυθιστόρημα Οι χυδαίες ορχιδέες (Κίχλη) της Ελενας Μαρούτσου, που συνομιλεί με γνωστά λογοτεχνικά έργα.

Με έμφαση στο διήγημα

Τη μικρή φόρμα εξακολουθούν να προτιμούν οι συγγραφείς που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια. Με συλλογές διηγημάτων εμφανίζονται η Βασιλική Πέτσα, Μόνο το αρνί (Πόλις), ο Στάθης Κοψαχείλης, Η δρακοντιά (Μελάνι) και η Λουκία Δέρβη, Αλλού στο πουθενά (Μελάνι). Το πέμπτο βιβλίο της Μαρίας Γιαγιάννου Μπαλαντέρ - μια ερωτική εξτραβαγκάντσα (Μελάνι) είναι μια νουβέλα, ενώ η εξαίρεση έρχεται από τη Μαρία Ξυλούρη, Η νυχτερινή βάρδια του καλλιγράφου (Καλέντης), η οποία επιμένει στο μυθιστόρημα, ενώ και η Πέλα Σουλτάτου (που πρωτοεμφανίστηκε ως διηγηματογράφος με το ψευδώνυμο Niemands Rose) γράφει το μυθιστόρημα Ανκόρ (Καστανιώτης). Στο διήγημα, με μια δεύτερη συλλογή, επιστρέφει ο ποιητής και δοκιμιογράφος Νικόλας Σεβαστάκης, Αντρας που πέφτει (Πόλις).

Πρώτες εμφανίσεις

Στις πρώτες εμφανίσεις οι παρουσίες εφέτος είναι ολιγάριθμες. Ο Χρήστος Μπήτσικας, Ο ίδιος (Εντευκτήριο), παρουσιάζεται με μια «μυθιστορία» του παραλόγου, ο Κώστας Περούλης με τα διηγήματα Αυτόματα (Αντίποδες), ο Βασίλης Καράδαης με τα διηγήματα Νειρολόι (Νεφέλη) και η νεοελληνίστρια Μαίρη Μικέ με τα διηγήματα Κόκκινες ουλές (Ικαρος) και η ιστορικός Ελεάννα Βλάχου με τις ιστορίες Από τέρμα σε τέρμα (Το Ροδακιό).

Επανεκδόσεις

Στον Πατάκη συνεχίζεται η έκδοση των έργων του Λουντέμη, ενώ από την Εστία θα κυκλοφορήσει η Ζωή εν τάφω του Μυριβήλη με επίμετρο της Νίκης Λυκούργου και το Χρονικό μιας Σταυροφορίας του Ρόδη Ρούφου με επίμετρο Ν. Ε. Καραπιδάκη. Η Κάδμω (Κέδρος) της Μέλπως Αξιώτη θα κυκλοφορήσει σε σχολιασμένη έκδοση από τη Μαρία Κακαβούλια ενώ στα Διηγήματα (Κέδρος) του Στρατή Τσίρκα εκδομένα και ανέκδοτα διηγήματα συγκεντρώνονται σε έναν τόμο.

Μεταθανάτιες εκδόσεις

Στις μεταθανάτιες εκδόσεις συμπεριλαμβάνονται τα διηγήματα Εχων σώας τας φρένας και άλλες τρελές ιστορίες (Κίχλη) του Αργύρη Χιόνη, η Σειρήνα της ερήμου (Πατάκης), που βρέθηκε στα κατάλοιπα του Μένη Κουμανταρέα, και ο Μαύρος φάκελος (Ερμής) του Γιάννη Μπεράτη, σε επιμέλεια Ερης Σταυροπούλου, ημερολόγιο των ετών 1940-1968, στο οποίο καταγράφονται κρίσεις, απόψεις, βιώματα και υλικό που περνάει σε άλλα έργα του συγγραφέα, κυρίως στον Σωσία.

Αστυνομικό μυθιστόρημα

Στο αστυνομικό μυθιστόρημα οι εκδόσεις Αγρα επιμένουν κλασικά με ακόμη έναν τίτλο του Γιάννη Μαρή, Το τρένο των 9.45. Δημοσιογραφία και μυστήριο συμπλέκονται και στο μυθιστόρημα της Σταυρούλας Σκαλίδη, Γραφείον ο φόβος. Μια πολλαπλή ήττα (Πόλις), ενώ οι εκδόσεις Διόπτρα θα κυκλοφορήσουν το μυθιστόρημα Φόνος πέντε αστέρων της Ελενας Ακρίτα.

Ποίηση

Στην ποίηση, του σατιρικού Στέφανου Σαχλίκη Τα ποιήματα (ΜΙΕΤ) εκδίδει ο Γιάννης Κ. Μαυρομάτης, αξιοποιώντας υλικό από τα κατάλοιπα του Ν. Μ. Παναγιωτάκη, ενώ περιμένουμε δύο συγκεντρωτικές εκδόσεις Θωμάς Γκόρπας, Τα ποιήματα (1957-1983) (Ποταμός) και Νάσος Βαγενάς, Βιογραφία. Ποιήματα 1974-2014 (Κέδρος). Με νέα ποιητικά βιβλία επανέρχονται εφέτος και τρεις ποιητές που εμφανίστηκαν στα τέλη της προηγούμενης χιλιετίας, ο Δημήτρης Αγγελής (Πόλις), ο Γιώργος Λίλλης (Περισπωμένη) και η Αριστέα Παπαλεξάνδρου (Κέδρος).

Πολλές και ενδιαφέρουσες επιλογές στη μεταφρασμένη πεζογραφία
Στο πεδίο της μεταφρασμένης πεζογραφίας οι επιλογές είναι πάντοτε πολλές και ενδιαφέρουσες. Τα τελευταία χρόνια οι έλληνες εκδότες προσπαθούν να συγχρονίζονται όλο και περισσότερο με την παραγωγή του εξωτερικού. Για πρώτη φορά εκδίδεται στα ελληνικά το αριστούργημα του νομπελίστα Σολ Μπέλοου Οι περιπέτειες του Ωγκι Μαρτς (Καστανιώτης), ένα μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα του 20ού αιώνα.

Στο πρόγραμμα των εκδόσεων Καστανιώτη περιλαμβάνονται επίσης Ο χορταριασμένος δρόμος, ένα οικογενειακό δράμα της Ιρλανδέζας Αν Ενράιτ (υποψήφιο για το εφετινό βραβείο Booker), ο δεύτερος τόμος Ενας ερωτευμένος άντρας της εξάτομης μυθιστορηματικής αυτοβιογραφίας του Νορβηγού Καρλ Ούβε Κνάουσγκορντ αλλά και το νέο φαινόμενο του σύγχρονου γαλλικού αστυνομικού μυθιστορήματος Γκιγιόμ Μισό (Σέντραλ Παρκ).

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Ορχάν Παμούκ Κάτι παράξενο στο νου μου ετοιμάζουν οι εκδόσεις Ωκεανίδα. Ο τούρκος νομπελίστας αφηγείται τη ζωή ενός πλανόδιου μικροπωλητή της Πόλης, του Μεβλούτ, και της αγαπημένης του. Για περισσότερο από σαράντα χρόνια, ο πρωταγωνιστής τριγυρίζει στα σοκάκια της Κωνσταντινούπολης, γίνεται μάρτυρας της εντυπωσιακής μετάλλαξής της, βιώνει από κοντά πολιτικές συγκρούσεις, δεν σταματάει όμως ποτέ να πουλάει μποζά τις χειμωνιάτικες νύχτες και να στοχάζεται πάνω στα υπαρξιακά ερωτήματα της ζωής.

Σε νέα μετάφραση κυκλοφορεί το Ομαδικό πορτρέτο με μία κυρία (Πόλις) του γερμανού νομπελίστα Χάινριχ Μπελ, ένα κορυφαίο έργο του μοντερνισμού με επίκαιρους προβληματισμούς για τα σκοτεινά απόνερα του περασμένου αιώνα και το πεπρωμένο της Ευρώπης. Από τον ίδιο εκδότη θα διαβάσουμε τα μυθιστορήματα Μωρό από ατόφιο χρυσάφι της Μάργκαρετ Ντραμπλ και Η γραφή του κόσμου του Φρανσουά Ταγιαντιέ.

Οι εκδόσεις Bell παρουσιάζουν το μυθιστόρημα που εξέδωσε η βραβευμένη με Πούλιτζερ Χάρπερ Λι τον περασμένο Ιούλιο υπό τον τίτλο Βάλε έναν φύλακα. Το κείμενο που γράφτηκε πριν από πολλές δεκαετίες φαίνεται ότι αποτελεί μια προγενέστερη εκδοχή του κλασικού πλέον βιβλίου της αμερικανίδας συγγραφέως Οταν σκοτώνουν τα κοτσύφια.

Από τις εκδόσεις της Εστίας αναμένεται η Υποταγή, το νέο μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ που περιγράφει τον σταδιακό εξισλαμισμό της Γαλλίας στο κοντινό μέλλον. Το πολιτικό σύστημα διασπάται και καταρρέει. Για πρώτη φορά ένας μουσουλμάνος πρόεδρος ανέρχεται στην εξουσία. Οι αντιδράσεις που προκάλεσε το βιβλίο ήταν οξύτατες.

Από τις Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου περιμένουμε Το Βασίλειο του Εμανουέλ Καρέρ όπου ο γάλλος συγγραφέας συνοψίζει την προσωπική του σχέση με τον χριστιανισμό. Η Γέφυρα ζωής της Γαλλίδας Μαϊλίς ντε Κερανγκάλ, ένα μυθιστόρημα για τη μεταμόσχευση οργάνων, ξεχωρίζει στο πρόγραμμα των εκδόσεων Καλέντη. Στις εκδόσεις Αλεξάνδρεια έχουμε Το προνόμιο του πρίγκιπα της Αμελί Νοτόμπ και το Πανοράμα Σίτι του Αντουάν Γουίλσον. 

Από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος θα κυκλοφορήσει το νέο βιβλίο (Perfidia) του Τζέιμς Ελρόι ενώ από τις εκδόσεις Τόπος το μυθιστόρημα Consumed (Κατεστραμμένος) του διάσημου σκηνοθέτη Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Οι εκδόσεις Στερέωμα ετοιμάζουν το παράξενο Γερουλντελγγέρ - Εγκλήματα στη Μογγολία του Γάλλου Ιάν Μανούκ. Μην παραλείψετε να διαβάσετε την Ιρλανδέζα Τάνα Φρεντς και το αστυνομικό της Ο τόπος των πιστών (Μεταίχμιο). 

Από τις ίδιες εκδόσεις αναμένονται Οι Ψαράδες του πρωτοεμφανιζόμενου Τσιγκόζι Ομπιόμα που βρέθηκε στη βραχεία λίστα του εφετινού βραβείου Booker. Το πρόσφατο μυθιστόρημα του Ιαν Μακ Γιούαν Νόμος περί τέκνων θα διαβάσουμε από τις εκδόσεις Πατάκη. Μια διακεκριμένη (πλην άτεκνη) νομικός που εκδικάζει υποθέσεις οικογενειακού δικαίου στο Ανώτατο Δικαστήριο, καλείται να αντιμετωπίσει μια παράξενη περίπτωση: για θρησκευτικούς λόγους, ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι αρνείται τη θεραπεία που θα του σώσει τη ζωή και οι πιστοί γονείς του συμμερίζονται την επιθυμία του.

Από τις ίδιες εκδόσεις αναμένονται βιβλία του Χουάν Μαρσέ, του Πασκάλ Μπρυκνέρ, της Τζόις Κάρολ Οουτς, του Γιασμίνα Χάντρα, του Αμίν Μααλούφ και του Αχμέτ Ουμίτ. Στις εκδόσεις Κέδρος έχουμε τα Δυο Παιδιά της θρυλικής Πάτι Σμιθ που είναι κάτι παραπάνω από μια βιογραφία της «ποιήτριας της ροκ» μουσικής, το πρώτο μυθιστόρημα του Γκαρθ Ρισκ Χάλμπεργκ Πόλη στις φλόγες και το Η κυρία από το Ζάγκρεμπ του Φίλιπ Κερ.

Στο πρόγραμμα των εκδόσεων Ικαρος ξεχωρίζει το νέο μυθιστόρημα Νόρα Ουέμπστερ του Ιρλανδού Κολμ Τομπίν και ο Σταθμός έντεκα της Καναδής Εμιλι Σεν Τζον Μαντέλ. Από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορεί Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά του Αυστραλού Ρίτσαρντ Φλάναγκαν που απέσπασε το βραβείο Booker 2014. Η ουσία βρίσκεται σ' ένα ιαπωνικό στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου κατά το 1943, στον Σιδηρόδρομο του Θανάτου που συνδέει την Ταϊλάνδη με τη Βιρμανία.

Οι ίδιες εκδόσεις ετοιμάζουν επίσης το Ο Κάφκα στην ακτή του Χαρούκι Μουρακάμι και Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης του Νταβίντ Λάγκερκραντζ όπου επανέρχονται οι χαρακτήρες της τριλογίας Millennium του Στιγκ Λάρσον. Το πλέον πρόσφατο μυθιστόρημα Ορφέας του Αμερικανού Ρίτσαρντ Πάουερς ετοιμάζουν οι εκδόσεις Λιβάνη. Εδώ πρωταγωνιστεί ένας μυστηριώδης μουσικοσυνθέτης, ο επονομαζόμενος και «Βιοχάκερ Μπαχ» που εγείρει τις υποψίες των μυστικών υπηρεσιών.