H επιβολή κυρώσεων στην Ρωσία για την αυτονομιστική κίνηση των δύο αποσχιθεισών δημοκρατιών της Ανατολικής Ουκρανίας θα έχει κόστος και στις υπόλοιπες οικονομίες. Επειδή το να χτυπηθεί η Ρωσία εκεί όπου πραγματικά «πονάει», θα έχει επίπτωση σε όλους.
Στη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» του Τσαρλς Ντίκενς, χάρη στα τρία φαντάσματα που του θυμίζουν το παρελθόν και του αποκαλύπτουν το μέλλον, ο γερο-τσιφούτης Εμπενίζερ Σκρουτζ, από εγωιστής και χωρίς ίχνος συμπόνιας για τους άλλους, μεταμορφώνεται σε καλό Σαμαρείτη, ευαίσθητο και γενναιόδωρο. Και για πρώτη φορά βιώνει τη χαρά τού να δίνεις και να παίρνεις αγάπη στη ζεστή «αγκαλιά» μιας οικογένειας.
Η ζωή όμως δεν είναι λογοτεχνία. Οι ιστορίες της δεν έχουν πάντα καλό τέλος. Ο 88χρονος Χρήστος Φ., ο συνταξιούχος αστυνομικός που βρέθηκε πρόσφατα νεκρός στο σπίτι του στο Βούναργο Ηλείας, είχε πεθάνει τουλάχιστον πριν από οκτώ μήνες, ίσως και πριν από δύο χρόνια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιατροδικαστών. Κανείς δεν τον είχε αναζητήσει. Πέντε χρόνια είχαν να επικοινωνήσουν μαζί του τα τέσσερα παιδιά του. Ολο αυτό το διάστημα το τηλέφωνό του δεν χτύπησε ούτε μία φορά. «Ελα, πατέρα, πώς είσαι, χρειάζεσαι κάτι;» ή «μας έλειψες, παππού, πότε θα σε δούμε;».
Στην αρχή του τρίτου έτους της ατελείωτης και ανθρωποκτόνου πανδημίας, τα πιο καυτά ερωτήματα είναι: Πώς αναμένεται να εξελιχθεί τους επόμενους μήνες, πλανητικά και τοπικά, ο κορονοϊός SARS CoV-2; Η συνολική εικόνα της εξέλιξης των κυρίαρχων παραλλαγών του ιού που προκαλεί τη νόσο Covid-19 μας επιτρέπει να προβλέψουμε ένα ορατό τέλος της πανδημικής καταστροφής; Αραγε, η τελευταία, ταχύτατα εξαπλούμενη εκδοχή «Ο» του κορονοϊού είναι όντως πιο ήπια και «φιλική» για τον άνθρωπο;
Στη διαγραφή του Γιώργου Κύρτσου προχώρησε η Ν.Δ., όπως ανακοίνωσε το πρωί της Παρασκευής.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση:
Τις τελευταίες εβδομάδες πλανάται στην ατμόσφαιρα το σενάριο του τέλους της πανδημίας. Με μείωση του αριθμού των μολύνσεων κατά 19% σε παγκόσμιο επίπεδο (στοιχεία του ΠΟΥ στις 16/02/22) και κατά 50% στην χώρα μας (συγκριτικά με την κορύφωση του πανδημικού κύματος της όμικρον) καθώς και σταθεροποίηση των θανάτων πολλοί αναρωτιούνται αν πλησιάζει το τέλος της πανδημίας, αν ο ιός είναι κοντά στο να γίνει ενδημικός, αν είμαστε έτοιμοι να μπούμε σε κανονικότητα.
Ίσως είναι αρχή του τέλους. Ίσως πλησιάζουμε στο τέλος της οξείας φάσης της πανδημίας που θα σημάνει όμως την έναρξη μιας νέας μακρόχρονης φάσης.
Αγγελική Σπανού: Ο παλιός κόσμος ξεψυχάει αργά
Στο ιλαροτραγικό βίντεο για την «εποποιία» του 2007 αποτυπώνεται το επίμονο ελληνικό χθες. Η κουλτούρα της εξαγοράς ψήφων, η χυδαιότητα της χρησιμοποίησης του δημόσιου χρήματος με βάση την κομματική σκοπιμότητα, σε έναν απαίσιο συνδυασμό με τον πιο αντιαισθητικό παλαιοκομματισμό/πολιτικαντισμό, τον αθάνατο ελληνικό πελατειασμό.
Στα τέλη του περασμένου μήνα δόθηκε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία του κέντρου του γαλαξία μας που κατέγραψε ένα ραδιοτηλεσκόπιο της Νότιας Αφρικής. Σ’ αυτή τη φωτογραφία εκτός των άλλων έχουν καταγραφεί επίσης και ορισμένα διάσπαρτα νηματοειδή χαρακτηριστικά που προβλημάτισαν τους ερευνητές. Eνα ακόμη γεγονός που επισημαίνει ότι τα κέντρα των γαλαξιών περιλαμβάνουν πολλά και άγνωστα ακόμη χαρακτηριστικά. Παρ’ όλα αυτά, η επιμονή και υπομονή των ειδικών ερευνητών μας αποκαλύπτουν, αργά ή γρήγορα, τα μυστικά που κρύβονται εκεί μέσα. Πάρτε για παράδειγμα την ύπαρξη των κβάζαρ που φαινομενικά μοιάζουν με άστρα, όμως ούτε άστρα ούτε γαλαξίες θα μπορούσαν να παράγουν τόση ενέργεια ώστε να φαίνονται από τη Γη από τόσο μεγάλες αποστάσεις. Επειδή δεν έχουν παρατηρηθεί στο γειτονικό μας Διάστημα συμπεράναμε ότι η ύπαρξή τους πρέπει να συνδέεται με κάποιο αρχικό επεισόδιο της ιστορίας του Σύμπαντος. Τα απόκοσμα αυτά ουράνια αντικείμενα εκπέμπουν την ενέργεια χιλίων γαλαξιών από ένα χώρο που δεν είναι μεγαλύτερος από το ηλιακό μας σύστημα. Κι όμως μέσα από τα τηλεσκόπιά μας μοιάζουν απλώς με άστρα των οποίων η απίστευτη ταχύτητα απομάκρυνσής τους μας βοήθησε να διαλευκάνουμε ένα από τα πιο συνταρακτικά φαινόμενα του Σύμπαντος.
Δεν χρειάζεται παρά μια βιαστική ματιά στην ιστορία των οικονομικών κυρώσεων για να διαπιστώσει κανείς ότι πλειοψηφούν οι περιπτώσεις στις οποίες το μέτρο απέβη εξίσου επιζήμιο για την οικονομία της χώρας που το υπέστη και για την οικονομία της χώρας, ή της ομάδας χωρών, που αποφάσισε να το χρησιμοποιήσει.
Στον κανόνα εμπίπτουν και οι κυρώσεις που συντασσόμενες με την Ουάσιγκτον επέβαλαν οι χώρες της Ε.Ε. το 2014 στη Ρωσία αντιδρώντας στην προσάρτηση της Κριμαίας. Σύμφωνα με τους τότε υπολογισμούς, οι ζημίες που προκάλεσαν στις χώρες της Ε.Ε. οι παρενέργειες των κυρώσεων αλλά και τα αντίποινα της Ρωσίας ήταν της τάξης των 100 δισ. ευρώ. Η οικονομία της Ρωσίας διολίσθησε σε ύφεση με το ΑΕΠ της να μειώνεται κατά 2,5% το πρώτο τρίμηνο του 2015. Σύμφωνα, άλλωστε, με μελέτη των Αντερς Ασλαντ και Μαρία Σνεγκόβαγια, οικονομολόγους του κέντρου Atlantic Council Eurasia, ο αντίκτυπος είναι σταθερά 2,5% έως 3% μείωση του ΑΕΠ ετησίως.
Οι αρνητικές αξιολογήσεις της αντιπολιτευτικής τακτικής του ΣΥΡΙΖΑ, τα χαμηλά ποσοστά του στην πρόθεση ψήφου παρά τις αποτυχίες της κυβέρνησης (με πιο βαριά –και δραματική– τη διαχείριση της πανδημίας και την εμφατική αδυναμία προώθησης ενός σχεδίου ανανέωσης του ΕΣΥ) και, βέβαια, το θετικό κλίμα για το ΚΙΝΑΛ έχουν φέρει εκ νέου στη συζήτηση το θέμα του αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρεύματος. Το παρόν κείμενο επιδιώκει να κατανοήσει το σημερινό «πρόβλημα ΣΥΡΙΖΑ» υπό το φως του έντονου αρνητισμού που συνοδεύει την εικόνα και τη δράση του μεγάλου αυτού κόμματος – του μεγαλύτερου εκλογικά στο εσωτερικό της οικογένειας της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ευρώπη.
Αναδρομή
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ
Γιάννης Μπεχράκης: Με τα μάτια της ψυχής
εκδ. Πατάκη
Οταν ο συγγραφέας, δημιουργός ραδιοφωνικών ντοκιμαντέρ και δημοσιογράφος Γιώργος Αρχιμανδρίτης μίλησε για πρώτη φορά στον Γιάννη Μπεχράκη για την αισθητική συγκίνηση που του προκαλούσαν οι εικόνες του και για την έννοια του ωραίου, εκείνος του απάντησε: «Εγώ δεν είμαι καλλιτέχνης. Είμαι φωτορεπόρτερ, μεταφορέας ενός μηνύματος. Νιώθω άβολα να μιλώ για ομορφιά. Αισθάνομαι ένοχος». Η ομορφιά για τον βραβευμένο με Πούλιτζερ φωτορεπόρτερ του Reuters βρισκόταν πρωταρχικά στη δύναμη της ζωής και στο μεγαλείο του ανθρώπου. Αυτό το μεγαλείο αποτύπωνε με τον φακό του και μας παρέδιδε με τις φωτογραφίες του – μέχρι τον θάνατό του, το 2019, από καρκίνο, σε ηλικία 59 ετών. Λίγα χρόνια νωρίτερα, από το 2015 έως το 2017, οι δύο άνδρες είχαν αρχίσει να προετοιμάζουν –μέσα από συνομιλίες τους– ένα βιβλίο για το απόσταγμα των εμπειριών του Γιάννη Μπεχράκη από τα πιο επικίνδυνα μέτωπα του πλανήτη: από τον εμφύλιο στη Γιουγκοσλαβία μέχρι το Αφγανιστάν, την Παλαιστίνη και τη Σιέρα Λεόνε. Και, φυσικά, από την ελληνική προσφυγική κρίση, την οποία κάλυψε με μοναδικό τρόπο. Ισως γιατί κι εκείνος είχε μέσα του αίμα πρόσφυγα. «Η γιαγιά μου ήταν από τη Σμύρνη και ήρθε στην Ελλάδα το 1922 με τη βοήθεια του Γαλλικού Ναυτικού. Την έζησα, μεγάλωσα μαζί της και την άκουγα να μου διηγείται πώς ξαναβρήκε τους γονείς της χρόνια μετά, μέσω του Ερυθρού Σταυρού. Το προσφυγικό, λοιπόν, με έκανε να βρεθώ σ’ ένα περιβάλλον, να συναναστραφώ και να μιλήσω με ανθρώπους που το πρόβλημά τους μου ήταν κατά κάποιον τρόπο οικείο», λέει στον Γιώργο Αρχιμανδρίτη στο βιβλίο «Με τα μάτια της ψυχής», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη. Η «Κ» παρουσιάζει μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα.
Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει/ Γιώργος Σεφέρης
Αυτός ο στίχος του Σεφέρη στοιχειώνει τη ζωή μας. Η Μεταπολίτευση ήταν, για πρώτη φορά από την εποχή της ανεξαρτησίας και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους, μια ευκαιρία για την Ελλάδα να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της. Για πρώτη φορά οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν αμφισβητούνταν, το δημοκρατικό πολίτευμα ήταν όσο ποτέ άλλοτε ισχυρό και χωρίς αγκυλώσεις. Οι οιωνοί ήταν καλοί για την οικοδόμηση ενός κράτους δικαίου και κοινωνικής δικαιοσύνης. Εντούτοις, οι πολιτικές ελίτ που κυβέρνησαν τη χώρα την οδήγησαν στα βράχια. Η ευθύνη βέβαια δεν βαρύνει μόνο το πολιτικό σύστημα αλλά γενικότερα τις πνευματικές ελίτ, τη γραφειοκρατία και το οικονομικό κατεστημένο. Η κρίση δεν ήταν μόνο οικονομική αλλά βαθιά πολιτική και πολιτισμική. Οι πνευματικές ελίτ δεν φάνηκαν αντάξιες των περιστάσεων, βυθίστηκαν στην ίδια παρακμή με τις πολιτικές ελίτ, συνέδραμαν στην ανάπτυξη του πελατειακού συστήματος που κατέφαγε τις σάρκες της χώρας. Κάπως έτσι χρεοκόπησε η χώρα και πέρασε μέσα από μια δεκαετή κρίση που ανέτρεψε κεκτημένα και την οδήγησε στη διεθνή επαιτεία και την επιτροπεία για να επιβιώσει. Μέσα από τις πολιτικές ανατροπές με την τελευταία κυβέρνηση της κρίσης αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ, η χώρα ξαναβρήκε, έστω και εξουθενωμένη, μια κάποια κανονικότητα.
Στις 2 Φεβρουαρίου συμπληρώνονται 100 χρόνια από την έκδοση του «Οδυσσέα» («Ulysses» ο πρωτότυπος τίτλος), του διάσημου μυθιστορήματος του Ιρλανδού συγγραφέα Τζέιμς Τζόις.
«Σήμερα συμπληρώνονται 100 χρόνια από την έκδοση του ‘#Οδυσσέα’ από τον Ιρλανδό συγγραφέα Τζέιμς Τζόις. Ο Τζόις, ένας αφοσιωμένος φιλέλληνας, επέμεινε ότι το εξώφυλλο έπρεπε να ταιριάζει με το μπλε της ελληνικής σημαίας (που ήταν κρεμασμένο στο διαμέρισμά του στο Παρίσι), Μέχρι την τελευταία του μέρα, ο Τζόις διατηρούσε ενδιαφέρον για τις ελληνικές υποθέσεις και ήταν γνωστό ότι τελείωνε τους εορτασμούς των γενεθλίων του τραγουδώντας τον ελληνικό εθνικό ύμνο, σημειώνεται στην ίδια ανάρτηση. Η ιρλανδική πρεσβεία εκφράζει την προτροπή στο ελληνικό κοινό να ακολουθήσει τους λογαριασμούς της πρεσβείας στα κοινωνικά δίκτυα το 2022, «καθώς γιορτάζουμε τα 100 χρόνια του “Οδυσσέα” – “…ναι είπα, ναι θέλω, Ναι”», επισημαίνει, μέσω Twitter, η ιρλανδική πρεσβεία στην Ελλάδα.
Καινούργια κομμάτια στο παζλ της οικολογικής αλληλεπίδρασης.
Μπορεί να ακούγεται χιλιοειπωμένο, αλλά η Ελλάδα είναι ένας παράδεισος για τη βιοποικιλότητα. Χάρη στις συστηματικές προσπάθειες μεμονωμένων επιστημόνων ή επιστημονικών φορέων, των πανεπιστημίων και των εργαστηρίων τους, ο παράδεισος αυτός συνεχίζει να αποκαλύπτεται ακόμη και σήμερα. Νέα ενδημικά είδη καταγράφονται, αθέατες πλευρές της χλωρίδας και της πανίδας φωτίζονται, προσθέτοντας άλλο ένα κομμάτι σε αυτό το παζλ της οικολογικής αλληλεπίδρασης που γνωρίζουμε ως λειτουργία της φύσης. Τρεις τέτοιες ερευνητικές προσπάθειες παρουσιάστηκαν πριν από λίγες ημέρες στην Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής. Η πρώτη αφορά μια προσπάθεια 40 ετών για τη μελέτη των επικονιαστών, των πολύτιμων αυτών υποστηρικτών των φυσικών λειτουργιών. Μέσα από τη μελέτη προκύπτει ότι η χώρα μας έχει περισσότερα από 1.200 είδη άγριων μελισσών – μόνο η Λέσβος έχει περισσότερα είδη από ό,τι η Γερμανία. Η δεύτερη αφορά ένα πρόγραμμα LIFE που ξεκίνησε το 2014 και τη μελέτη δέκα ειδών νυχτερίδων και την καταγραφή της σπηλαιόβιας ζωής. Και εκεί τα αποτελέσματα είναι μέχρι τώρα εντυπωσιακά, καθώς αποκαλύπτονται πληθυσμοί νυχτερίδων που μέχρι σήμερα δεν γνωρίζαμε πως υπήρχαν, αλλά και η σημασία ακόμη και μικρών σπηλαίων στη βιοποικιλότητα, αφού συχνά κρύβουν σπάνια ενδημικά είδη. Το τρίτο αφορά ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα υπό μελέτη: την επανεισαγωγή στη χώρα μας του κάστορα, που έχει εξαφανιστεί εδώ και τουλάχιστον έναν αιώνα, ως μέσο ενίσχυσης των οικοσυστημάτων. Δίπλα στις επιτυχίες, ωστόσο, υπάρχουν και οι γνωστές αβελτηρίες. Η χώρα κατάφερε να εγκριθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης μια πρόταση 100 εκατ. ευρώ για δράσεις μελέτης και προστασίας της βιοποικιλότητας. Παρότι τα χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης είναι αυστηρά, το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ήδη χάσει οκτώ μήνες από την προετοιμασία των έργων, επιβεβαιώνοντας τη γενικότερη αδιαφορία του για θέματα φυσικού περιβάλλοντος.
