Η ανόητη πρόταση Αναστασιάδη, η εκδίκηση του ευρωπαϊκού ιερατείου και η χαιρεκακία του ελλαδικού νεοφιλελεύθερου κατεστημένου

Κυπριακός μονόδρομος;

Του ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ, καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, επισκέπτη καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, στις ΗΠΑ

Η συμβουλή μου στους αδελφούς και στις αδελφές της Κύπρου είναι σταράτη: να ετοιμαστείτε ώστε, τη στιγμή που συμφέρει την Κύπρο, να βγείτε από το ευρώ. Δεν θα έχετε να χάσετε παρά μόνο δεσμά.

Το γνωστό κατεστημένο, ιδίως στην Ελλάδα, θριαμβολογεί ότι η Κύπρος διεσώθη επειδή η κυπριακή Βουλή κατάπιε το πικρό ποτήρι της συνθηκολόγησης έπειτα από την ασφυκτική πίεση που δέχθηκε μετά το πρώτο «όχι». Προφανώς, αγνοούν τη ρητή αλήθεια ότι εκείνο το πρώτο «όχι» της κυπριακής Βουλής ήταν ένα ανεκτίμητο δώρο του κυπριακού Κοινοβουλίου στην Ευρώπη.

Φανταστείτε, η ανόητη πρόταση του νέου προέδρου της Κύπρου, την οποία ανοήτως αποδέχθηκε το Eurogroup, περί φορολόγησης των εγγυημένων καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες (κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ), να είχε ευοδωθεί: σήμερα, η υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Περιφέρεια θα τελούσε υπό καθεστώς πλήρους κατάρρευσης, καθώς οι καταθέσεις θα μετανάστευαν μαζικά προς την Ελβετία, τη Φρανκφούρτη, το Λονδίνο ή τη Νέα Υόρκη.
Η Ευρώπη, και συγκεκριμένα το Eurogroup, χρωστά μεγάλη χάρη στην κυπριακή Βουλή για εκείνο το «όχι», αν και το κόστος της ανακοίνωσης εκείνης της πρώτης «απόφασης» (που τελικά καταψηφίστηκε) δεν είναι καθόλου αμελητέο.
Ποια ήταν η ανταμοιβή που έλαβε η Κύπρος για εκείνο το «δώρο» προς την Ευρωζώνη; Μια αυταρχική επιβολή βάναυσου κουρέματος δύο τραπεζών, πολύ μεγαλύτερου από εκείνο που χρειαζόταν για να βρεθούν τα 5,8 δισ. που έπρεπε (σύμφωνα με την τρόικα) να συνεισφέρει ο τραπεζικός τομέας συνολικά στη διάσωση της Μεγαλονήσου.
Μαζί με αυτή την «τιμωρητική» πρακτική, η οποία δεν διαχώρισε καν τους Κύπριους πολίτες-καταθέτες (όπως έκανε, σοφά, η Ισλανδία) από τους υπόλοιπους, ήρθαν και οι περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων.
Τέτοιοι περιορισμοί έχουν μια λογική, όταν είναι σίγουρο ότι το άνοιγμα των τραπεζών θα φέρει τη μαζική απόσυρση καταθέσεων με στόχο τη μεταφορά τους στο εξωτερικό. Οχι όμως στο πλαίσιο μιας νομισματικής και τελωνειακής ένωσης, όπου αποτελούν σχήμα οξύμωρον.
Πράγματι, οι περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων που επιβλήθηκαν στην Κύπρο ουσιαστικά αναιρούν την κοινή ευρωπαϊκή αγορά. Εστω ότι είχατε 1 εκατομμύριο στην Τράπεζα Κύπρου και, ξάφνου, ανακαλύπτατε ότι δεν μπορείτε να το βγάλετε από τη χώρα, παρά το γεγονός ότι είστε επιχειρηματίας που έχετε υποχρεώσεις π.χ. στο Λονδίνο οι οποίες απαιτούν ένα σημαντικό μέρος του 1 εκατομμυρίου που είναι εγκλωβισμένο στην Τράπεζα Κύπρου. Τι μπορείτε να κάνετε για να το «απεγκλωβίσετε»; Να ένα παράδειγμα: αγοράστε ένα γιοτ στη Λάρνακα χρησιμοποιώντας εντός της Κύπρου «κυπριακά» ευρώ, περίπου αυτής της τιμής, και κατόπιν κατευθυνθείτε στη Νάπολι ή στη Μασσαλία, όπου το πουλάτε, λαμβάνετε «πραγματικά» (μετατρέψιμα) ευρώ, τα οποία στέλνετε μέσω γαλλικής, π.χ., τράπεζας στο Λονδίνο για να κάνετε τη δουλειά σας. Οπερ μεθερμηνευόμενον, οι περιορισμοί στη μετακίνηση κεφαλαίων, για να λειτουργήσουν πραγματικά, απαιτούν παράλληλους περιορισμούς σε εμπορικές ανταλλαγές εκτός των συνόρων. Με απλά λόγια, η τελευταία απόφαση του Eurogroup ουσιαστικά θέτει την Κύπρο τόσο εκτός της Ευρωζώνης (καθώς ένα κυπριακό ευρώ, σε μια κυπριακή τράπεζα, έχει πολύ μικρότερη αξία από τα υπόλοιπα ευρώ) όσο και εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης (στο βαθμό που θα εμποδιστούν οι εμπορικές συναλλαγές).
Σ'αυτές τις συνθήκες, οι θριαμβολογίες των κρατούντων ότι η Κύπρος, αν και επώδυνα, κατάφερε να παραμείνει στο ευρώ, αποτελούν παραπλανητικές ανοησίες: η Κύπρος, τουλάχιστον προς το παρόν, εκδιώχθηκε από την Ευρώπη, την ώρα που η Ευρώπη ετοιμάζεται να της επιβάλει αυστηρή, απάνθρωπη μνημονιακή πολιτική, συμπεριλαμβανομένων τεράστιων μειώσεων στις συντάξεις, στους μισθούς, στις δημόσιες επενδύσεις αλά ελληνικά.
Υπό αυτή την οπτική, η Κύπρος βρίσκεται στην κατάσταση να έχει κληρονομήσει όλα τα αρνητικά τού να μη βρίσκεται πλέον στην Ευρωζώνη και όλα τα αρνητικά τού να είναι μέρος της. Κορόνα χάνουμε, γράμματα κερδίζουν - με απλά λόγια. Η συμβουλή μου στους αδελφούς και στις αδελφές της Κύπρου είναι σταράτη: να ετοιμαστείτε ώστε, τη στιγμή που συμφέρει την Κύπρο, να βγείτε από το ευρώ. Δεν θα έχετε να χάσετε παρά μόνο δεσμά.