Ο πόλεμος συνεχίζεται λοιπόν. Σύμφωνα με το αμερικανικό αφήγημα η ρωσική εισβολή εξελίχθηκε διαφορετικά από ό,τι περίμεναν οι Ρώσοι, ότι δηλαδή θα διαρκούσε μόνο μερικές μέρες, και ότι θα εγκαθιστούσαν στο Κίεβο μια φιλορωσική κυβέρνηση.
Σύμφωνα με το ρωσικό αφήγημα οι στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίζονται όπως ακριβώς είχαν σχεδιαστεί από την αρχή. Είναι πολύ πιθανόν ότι η ρωσική πλευρά υποτίμησε την ουκρανική αντίσταση που οργανώθηκε και με την βοήθεια της Δύσης. Επίσης φαίνεται ότι οι Ρώσοι στην αρχή δεν ήθελαν να προκαλέσουν ζημιές στις ουκρανικές πόλεις κάτι που θα δημιουργούσε χάσμα με τους Ουκρανούς. Στην περίπτωση μάλιστα του Κιέβου αναφέρεται ότι δεν ήθελαν να καταστρέψουν μνημεία τα οποία θεωρούν ρωσικά, καθώς το Κίεβο υπήρξε κοιτίδα κάποτε της τσαρικής Ρωσίας. Ότι και να συμβαίνει, το βέβαιο είναι ότι ο πόλεμος συνεχίζεται και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η Μόσχα δεν θα υποχωρήσει πριν την κατάληψη ολόκληρης της Ουκρανίας. Το τι θα κάνει στη συνέχεια είναι το μεγάλο ερωτηματικό. Η κατοχή μιας χώρας δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Κυκλοφορούν διάφορα σενάρια με πιθανότερο αυτό της ενοποίησης της ανατολικής Ουκρανίας με την Κριμαία.
Στη γεωπολιτική διάσταση του πολέμου προστίθεται και η ηθική-ανθρωπιστική με τις καταστροφές που επιφέρει και τα όσα υποφέρει ο άμαχος ουκρανικό πληθυσμός.
Η επόμενη μέρα, όπως και να τελειώσει ο πόλεμος, θα είναι οδυνηρή για την Ουκρανία αλλά και για τον πλανήτη καθώς τίποτε δεν θα είναι πια όπως ήταν προηγουμένως και μια νέα τάξη πραγμάτων με υπόβαθρο ένα νέο Ψυχρό Πόλεμο θα ακολουθήσει. Για πρώτη φορά επίσης αναζωπυρώθηκαν οι φόβοι για ένα πυρηνικό πόλεμο.
Στην μεταπολεμική ψυχροπολεμική περίοδο δημιουργήθηκαν ανάμεσα στα αντίπαλα στρατόπεδα κάποιοι μηχανισμοί με δυνατότητες αποτροπής του. Σήμερα αυτοί οι μηχανισμοί δεν υπάρχουν πια και επιπλέον δεν ζούμε πια σε ένα διπολικό κόσμο. Βέβαια οι Αμερικανοί πέτυχαν, με αφορμή την Ουκρανία, να αναβιώσουν κάπως το ΝΑΤΟ και να θέσουν ξανά τους Ευρωπαίους υπό την ηγεμονία τους. Οι Ευρωπαίοι θα είναι οι μεγάλοι ζημιωμένοι από την νέα αυτή τάξη πραγμάτων. Ένα δε από τα παράγωγα αυτού του πολέμου, το σημαντικότερο ίσως, θα είναι ο επανεξοπλισμός της Γερμανίας για τον οποίο ανακοινώθηκε ότι θα διατεθούν 100 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι εξελίξεις έδειξαν επίσης, ειδικά και μετά την ψηφοφορία καταδίκης της Ρωσίας στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, να διαφαίνεται η δημιουργία ενός άξονα της Ρωσίας με χώρες της Ασίας από τις πιο σημαντικές, αυτές που έκαναν αποχή . Αν αυτός ο άξονας υλοποιηθεί, κάτι που δεν είναι βέβαια σίγουρο, θα μπορούσε να περιλαμβάνει την Κίνα, την Ινδία, το Πακιστάν και ενδεχομένως κάποιες άλλες χώρες. Πρόκειται για ένα μπλοκ που περιλαμβάνει αχανείς εκτάσεις και γύρω στα τρία δισεκατομμύρια πληθυσμό. Οι χώρες του ΟΠΕΚ φαίνεται να συνεχίζουν επίσης κανονικά, τουλάχιστο για την ώρα, τη συνεργασία με την Μόσχα σε θέματα ενέργειας. Είναι επίσης πολύ πιθανόν ότι ασιατικές εταιρείες θα πάρουν την θέση των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών πετρελαϊκών εταιρειών που εγκαταλείπουν τη συνεργασία με τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας. Διαφαίνεται επομένως η δημιουργία ενός μπλοκ οικονομικής συνεργασίας στο πλαίσιο της οποίας η Ρωσία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις δυτικές κυρώσεις. Το πρόβλημα είναι βέβαια ότι οι κυρώσεις είναι άμεσες ενώ το πλαίσιο αυτό συνεργασίας της Ρωσίας με τις ασιατικές χώρες, αν ποτέ δημιουργηθεί, δεν θα είναι αύριο το πρωί. Η Μόσχα βέβαια υπολογίζει πάντα στην κινεζική στήριξη, διότι παρά τις όποιες διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες, επικρατεί η γεωπολιτική λογική.
Στη Δύση και ειδικά στις ΗΠΑ, υπάρχει διάχυτη μια κρυφή ελπίδα ανατροπής του Πούτιν, πιθανόν από τους ολιγάρχες των οποίων θίγονται τα συμφέροντα. Η Ρωσία όμως είναι μια μεγάλη χώρα και με Πούτιν ή χωρίς δεν θα γίνει ποτέ αποικία της Δύσης. Αυτό που η Δύση θα έπρεπε να επιδιώξει και ειδικά η Ευρώπη, θα ήταν μια Ρωσία δημοκρατική που θα ήταν ισότιμος εταίρος της. Κάτι που της δόθηκε η ευκαιρία να το κάνει στα πρώτα χρόνια της μετασοβιετικής εποχής και δεν το έπραξε. Αν το έπραττε, αντί της πολιτικής της ταπείνωσης που ακολούθησε, δεν θα είχαμε σήμερα την αναθεωρητική πολιτική των συνόρων με τεθωρακισμένα. Χωρίς αυτό ασφαλώς να δικαιολογεί με τίποτε την ρωσική εισβολή σε μια ανεξάρτητη χώρα.
Στα δικά μας, Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται σε μια πολύ δύσκολη θέση. Η πολιτική της Αθήνας όπου ο Μητσοτάκης με υπερβάλλοντα ζήλο, αν όχι με δουλικότητα, στέλνει στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία, κάτι που δεν έκαναν όλες οι νατοϊκές χώρες, θα έχει σίγουρα αντίποινα από μέρους της Μόσχας. Και η πρώτη που θα πληρώσει το τίμημα θα είναι η Κύπρος. Θα μπορούσε η Ελλάδα να περιοριστεί στην καταδίκη της εισβολής και τις θεσμικές κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση όπως και τις όποιες συμβατικές υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Δεν υπήρχε όμως πουθενά θεσμική υποχρέωση αποστολής πολεμικού υλικού στην Ουκρανία. Το Ισραήλ, χώρα με στενές και ειδικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, απαγόρευσε στις βαλτικές χώρες την παραχώρηση στην Ουκρανία ισραηλιτικών οπλικών συστημάτων που τους πούλησε με βάση τη ρήτρα του συμβολαίου για τον τελικό χρήστη. Επιπλέον ο ισραηλινός πρωθυπουργός συνομιλεί με τον Πούτιν τηλεφωνικά και προσφέρει μάλιστα την μεσολάβησή του. Υπάρχουν βέβαια ακόμη και οι ρωσικές επενδύσεις σε Ελλάδα και Κύπρο που θα διακοπούν, όπως και οι περισσότερες εμπορικές σχέσεις και κυρίως ο μεγάλος χαμένος θα είναι ο τουρισμός. Η Τουρκία, πατώντας σε δύο βάρκες, θα είναι μάλλον ξανά η κερδισμένη του πολέμου. Τα τουρκικά ντρόουνς που προμήθευσε στην Ουκρανία χτυπούν τις ρωσικές δυνάμεις αλλά ταυτόχρονα η Τουρκία αρνείται να ακολουθήσει την Δύση στην επιβολή κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας.
Το ζητούμενο βέβαια είναι να σταματήσει ο πόλεμος και να αποφευχθεί μια επικίνδυνη κλιμάκωση με απρόβλεπτες συνέπειες. Η επικοινωνιακή εξάλλου διαχείριση του πολέμου και από τις δύο πλευρές οδήγησε σε μια κατάσταση παραπληροφόρησης, προπαγάνδας και απόκρυψης της αλήθειας. Ένας νέος επίσης μακαρθισμός εκδηλώνεται, του οποίου θύμα είναι η ρωσική κουλτούρα και οι Ρώσοι καλλιτέχνες. Έφτασαν τα δυτικά πανεπιστήμια να αποβάλλουν ακόμη και Ρώσους φοιτητές. Η τέχνη και η κουλτούρα πρέπει να ενώνουν τους λαούς. Όχι να τους χωρίζουν.
Υ.Γ. Μεγάλη η θλίψη για τους φίλους που φεύγουν. Μεγαλώνει η σειρά με τα σβηστά κεριά... Πρώτα ο Λεύκιος Ζαφειρίου, φίλος αγαπητός και ύστερα ο παλιός μου συγκάτοικος στην Αθήνα την εποχή των σπουδών μας, ο Γιώργος Μιχαηλίδης, λυκειάρχης στην Πάφο. Μνήμη τους αιωνία!
*Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
ΠΗΓΗ: Ο Φιλελεύθερος, 6 Μαρτίου 2022
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire