Oι αμερικανικές εκλογές

 

 

 

 

 

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Λίγη αμφιβολία υπάρχει ότι οι αμερικανικές εκλογές είναι το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός των ημερών που αφορά όχι μόνο τους Αμερικανούς πολίτες αλλά και τους πολίτες συνολικά του πλανήτη, λόγω του ρόλου των ΗΠΑ ως υπερδύναμης. Γι’αυτό ξανά επανέρχομαι  για κάποιες τελευταίες σκέψεις, μέρες και ώρες πριν τη διεξαγωγή τους. Και δεν είναι μόνο η αμερικανική κοινωνία που είναι βαθιά διχασμένη σε αυτές τις εκλογές αλλά και η ίδια η πλανητική κοινωνία. Καθένας, είτε είναι Αμερικανός πολίτης, είτε πολίτης της Οικουμένης, μετρά ήδη κέρδη ή ζημιές από το ποιος θα είναι ο επόμενος Αμερικανός Πρόεδρος. Ο τραμπισμός είναι ένα ιδεολογικό και πολιτικό φαινόμενο που ξεπερνά κατά πολύ τις ΗΠΑ.

Είναι ίσως η πρώτη φορά που κανένας δημοσκόπος ή πολιτικός αναλυτής δεν διακινδυνεύει προβλέψεις για το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών. Στους κλειστούς κύκλους πάντως απ’ ότι λέγεται και γράφεται παγιώνεται μια αίσθηση ότι ο Τραμπ θα είναι ο νικητής αυτών των εκλογών. Η αίσθηση αυτή είναι μάλλον οριζόντια καθώς διαπερνά τα πολιτικά και ιδεολογικά σύνορα των διαφόρων οργανωμένων συνόλων. Σε αυτούς που υποστηρίζουν τον Ντόναλντ Τραμπ η αίσθηση αυτή είναι πεποίθηση και πίστη. Σε αυτούς που απεύχονται την εκλογήντου είναι απελπισία και φόβος.

Διάφορες αναλύσεις θεωρούν ότι ο μέσος οπαδός του Τραμπ είναι κατά κανόνα ο φοβισμένος λευκός που βλέπει μια Αμερική να αλλάζει μπροστά στα μάτια του και να τον μετατρέπει σε μειοψηφία. Οι περισσότερο φανατικοί ψηφοφόροι του  βρίσκονται ανάμεσα στον ανδρικό λευκό πληθυσμό και μάλιστα ακόμη και σε νέους ανθρώπους.

Στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών με δυσκολία εκφράζεται κάποια βεβαιότητα νίκης γιατί όλοι θυμούνται αυτό που συνέβηκε το 2016, τότε  που όλοι περίμεναν νίκη της Χίλαρι Κλίντον και τους προέκυψε ο Τραμπ. Η νίκη αυτή δημιούργησε ένα κάποιο τραύμα στους Δημοκρατικούς που δεν επουλώθηκε ποτέ. Εντούτοις, όλοι σημειώνουν τις τρωτές πλευρές του Τραμπ που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την εκλογή της Κάμαλα Χάρις. Ένας ρατσισμός που δύσκολα κρύβεται, η περιφρόνηση στις διάφορες εθνοτικές και πολιτισμικές ομάδες που θα μπορούσε να τις κινητοποιήσει υπέρ των Δημοκρατικών. Τελευταίο ξέσπασμα ήταν αυτό εναντίον των Πορτορικανών που όμως είναι πέρα από ένα εκατομμύριο ψηφοφόροι και μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο σε κάποιες Πολιτείες κλειδιά. Το θέμα των αμβλώσεων συσπειρώνει περισσότερο τον γυναικείο πληθυσμό υπέρ της Χάρις.

Στους Δημοκρατικούς αλλά και σε ανεξάρτητους πολιτικούς αναλυτές, επικρατεί η άποψη ότι υπάρχει ένας κρυφός ρεπουμπλικανικός ψήφος που θα μπορούσε να κλίνει την πλάστιγγα υπέρ της Κάμαλα Χάρις. Είναι οι Ρεπουπλικανοί εκείνοι που θεωρούν ότι ο Τραμπ τους έκλεψε το κόμμα τους και δεν είναι σύμφωνοι με τις ακραίες θέσεις του. Οι περισσότεροι φοβούνται να εκφραστούν και θα το κάνουν ίσως στην κάλπη, ενώ κάποιες προσωπικότητες όπως η Λιζ Τσένι, που το 2020 είχε στηρίξει τον Ντόναλντ Τραμπ, κόρη του πρώην αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Ντικ Τσένι, και βουλεύτρια των Ρεπουμπλικανών για έξι χρόνια ή ο Ρεπουμπλικάνος πρώην κυβερνήτης της Καλιφόρνιας και ηθοποιός Arnold Schwarzenegger, εκφράστηκαν δημόσια υπέρ της Κάμαλα Χάρις.

Οι εκλογές θα κριθούν επίσης από το πόσα χρήματα θα ξοδέψει ο κάθε υποψήφιος. Πρόκειται για την ακριβότερη καμπάνια αμερικανικών εκλογών η οποία θα πλησιάσει όπως φαίνεται τα πέντε δισεκατομμύρια δολάρια. Ρόλο θα διαδραματίσουν επίσης και οι διάφορες προσωπικότητες από τον χώρο του Χόλιγουντ ή και άλλους χώρους της showbiz που έχουν επιλέξει  στρατόπεδο.

Ακούοντας διάφορους δημοσιογράφους που παρακολουθούν επί τόπου την προεκλογική καμπάνια και έρχονται σε καθημερινή επαφή με τους Αμερικανούς ψηφοφόρους, διαπιστώνει κανείς πόσο βαθιά διχασμένη  είναι η αμερικανική κοινωνία σε αυτές τις εκλογές. Οι δημοσιογράφοι αυτοί αναφέρουν ότι ο διχασμός αυτός υπάρχει ακόμη και μέσα στις ίδιες τις οικογένειες και φυσικά τις τοπικές κοινωνίες. Κάποιοι μιλούν για σπέρματα ενός διχασμού με εμφυλιακές διαστάσεις. Κάποιοι προχωρούν ακόμη περισσότερο και δεν αποκλείουν ακόμη και μια εμφύλια διαμάχη μετά τις εκλογές. Πολλά θα κριθούν από το αν το αποτέλεσμα θα είναι ξεκάθαρο και δεν θα αφήνει δυνατότητες αμφισβήτησής του ή από το αν η διαφορά θα είναι πολύ μικρή οπότε η αμφισβήτηση του  θα είναι σχεδόν βέβαιη, ειδικά από το στρατόπεδο του Τραμπ. Όλοι θυμούνται άλλωστε την επίθεση στο Καπιτώλιο

Σε πλανητικό επίπεδο, περισσότερο φόβο προκαλεί η πιθανή εκλογή Τραμπ, ειδικά στην Ευρώπη η οποία θα κληθεί να αναλάβει περισσότερες ευθύνες απέναντι στην Ουκρανία αλλά και για την ίδια την δική της άμυνα. Αλλά και ακόμη και αυτοί που βλέπουν ευνοϊκά την εκλογή Τραμπ, φοβούνται τις όποιες αβεβαιότητες θα ακολουθήσουν την εκλογή του. Αντίθετα με την Κάμαλα Χάρις, λίγο πολύ όλοι γνωρίζουν ποια θα είναι η επόμενη μέρα.

Για τους δύο μεγάλους πολέμους, από όσα γνωρίζουμε, ο Τραμπ θα κλείσει όσο πιο γρήγορα μπορέσει αυτόν της Ουκρανίας. Αντίθετα υπάρχουν οι φόβοι ότι στην Μέση Ανατολή θα επιδεινωθεί η κατάσταση επειδή θα δώσει ακόμη μια μεγαλύτερη στήριξη στο Ισραήλ. Εντούτοις όταν ρωτήθηκε για μια μελλοντική ισραηλινή επίθεση εναντίον του Ιράν ήταν επιφυλακτικός. Πολλοί πιστεύουν ότι ακόμη και στη Μέση Ανατολή, λόγω του απομονωτισμού του και επειδή δεν θα θέλει να περιπλέξει τις ΗΠΑ σε πολεμικές περιπέτειες, θα είναι πολύ προσεχτικός. Άλλωστε η προσοχή του Τραμπ θα στραφεί περισσότερο στην Ασία και στις διαφορές με την Κίνα.

Με την Καμάλα Χάρις θα συνεχιστεί λίγο πολύ σε πλανητικό επίπεδο η πολιτική Μπάιντεν. Θα υποχρεωθεί όμως σε κάποια πράγματα να προσαρμοστεί στα νέα αντικειμενικά δεδομένα, ειδικά όσον αφορά την Ουκρανία.

Στα καθ’ημάς όποιος και να εκλεγεί, λίγα πράγματα θα αλλάξουν. Οι πολιτικές ελίτ της Αθήνας και της Λευκωσίας είναι δεδομένες στους αμερικανικούς σχεδιασμούς και θα προσαρμοστούν ανάλογα. Ασφαλώς θα προτιμούσαν μια νίκη των Δημοκρατικών επειδή γνωρίζουν πώς και πού θα κινηθούν. Όμως τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή θα είναι τα ίδια που καθορίζουν και σήμερα τις σχέσεις  ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Όσο για την επίσκεψη Νίκου Χριστοδουλίδη στον Λευκό Οίκο, αυτή θα κριθεί στην πράξη, μετά τους πανηγυρισμούς και τα πανηγύρια.

 

*Πανεπιστημιακός, συγγραφέας, ποιητής.   stephanos.constantinides@gmail.com

Από τις Εκδόσεις «ΒΑΚΧΙΚΟΝ» κυκλοφορεί η ποιητική του συλλογή «μετα-ΛΕΞΗΜΑΤΑ»