Πριν από 12 μήνες, επειδή δεν είχε προχωρήσει η μεταρρύθμιση της χώρας, συρθήκαμε στο PSI και το κράτος φάνηκε μπαταχτσής σε όσους είχαν κάνει το λάθος να πιστέψουν ότι ήταν φερέγγυο. Εστω κι έτσι, γεγονός είναι ότι το δίλημμα περί παραμονής της χώρας στο ευρώ αποσύρθηκε, αφού άλλαξε το Μνημόνιο και μέσα σε 50 μέρες (από 19 Μαρτίου έως 10 Μαΐου) η χώρα χρηματοδοτήθηκε με 75 δισ. ευρώ: 30 για το PSI, 25 για τις τράπεζες και 20 δισ. για το έλλειμμα και άλλες δημόσιες ανάγκες. Ομως, πριν καλά καλά τα πάρουμε, το πολιτικό σύστημα αμφισβήτησε τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει και, υπό το (άκρως δημαγωγικό...) σύνθημα περί επαναδιαπραγμάτευσης, έσυρε τη χώρα σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις και πολύμηνη παραλυσία.
Πριν από δύο μήνες, Δεκέμβριο του 2012, άλλαξε πάλι το Μνημόνιο και συμφωνήθηκε η επιμήκυνση του προγράμματος κατά δύο χρόνια, με περισσότερη χρηματοδότηση, βελτιωμένους όρους (επιτόκια και χρονική διάρκεια) αποπληρωμής των δανείων, επαναγορά ομολόγων, καθώς και με την υπόσχεση ότι θα γίνει «κούρεμα» στο χρέος που οφείλουμε σε φορολογούμενους πολίτες ευρωπαϊκών κρατών εφόσον εφαρμόσουμε το συμφωνημένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Αυτή τη φορά, η χρηματοδότηση κυμαίνεται στα 52 δισ. ευρώ. Αλλά πριν καν τα πάρουμε, οι αποκρατικοποιήσεις παθαίνουν κάποιες «εμπλοκές», η φορολογική μεταρρύθμιση αναβάλλεται, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής παραμένει ουτοπία, η μείωση του αριθμού των κρατικών υπαλλήλων καρκινοβατεί εν μέσω γενικής αμφιθυμίας. Το πολιτικό σύστημα στην πράξη αμφισβητεί (πάλι) τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει, ανασύροντας (πάλι...) το σύνθημα περί επαναδιαπραγμάτευσης. Αυτή τη φορά, με νέα αφορμή: Τον (εθνικό μύθο του) «πολλαπλασιαστή».
Τα τεχνάσματα και τα «κόλπα» ίσως διασκεδάζουν τον φόβο που εμπνέουν οι δυσκολίες των αλλαγών. Δεν ακυρώνουν την ανάγκη της μεταρρύθμισης. Θα το κατανοήσουμε ευκολότερα αν απαλλαγούμε από δύο διαδεδομένες αυταπάτες: Πρώτη, ότι είμαστε ο περιούσιος λαός. Πως ό,τι κι αν κάνουμε, η Ευρώπη δεν θα μας αφήσει έξω από τη Ζώνη του Ευρώ. Λάθος. Πέρυσι, το φθινόπωρο, διασωθήκαμε στο ευρώ κυρίως διότι η Γερμανία δεν μπορούσε να αγνοήσει την επιθυμία των μεγάλων στρατηγικών εταίρων της στον κόσμο (Κίνα, Ρωσία, ΗΠΑ κ.ά.) και, γι’ αυτό, συμφώνησε να διασφαλίσει τη σταθερότητα του ευρώ, μην αφήνοντας την Ελλάδα να δημιουργήσει νέους μπελάδες σε Ισπανία, Ιταλία κ.λπ. Αυτή ήταν η ουσιαστική συμφωνία, που επικυρώθηκε με την τυπική συμφωνία Μέρκελ - Λαγκάρντ για την Ελλάδα. Ωστόσο, η Ευρωζώνη ούτε μένει ούτε θα μπορούσε να μείνει όμηρος μιας χώρας - και δη, πολύ μικρής.
Δεύτερη, ότι αρκεί να αφεθούμε στον αυτοματισμό των μηχανισμών της αγοράς για να σωθούμε, διότι αυτοί οι μηχανισμοί, αν τους υπακούσουμε, θα μας φέρουν επενδύσεις, μεγέθυνση και ανάπτυξη. Αυτά τα ροζ νεφελώματα ακραίας αισιοδοξίας όχι μόνο στερούνται ρεαλισμού, αλλά επιπλέον (και αυτό είναι το πιο σημαντικό...) ενέχουν τον πραγματικό κίνδυνο δημιουργίας ψευδών προσδοκιών και υποτίμησης της σημασίας που έχει η κατάρτιση ενός συνολικού εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης της χώρας. Ενός σχεδίου για την μετά την κρίση Ελλάδα, φιλόξενη στις νέες γενιές, με ισχυρή δημοκρατία και βιώσιμη ανάπτυξη. Διότι χωρίς ένα τέτοιο σχέδιο τίποτα αξιόλογο δεν θα πετύχουμε. Ούτε μακροπρόθεσμα, ούτε άμεσα, ούτε αυτό που είναι το πιο επιτακτικό: Να μπει πάτος στο (απύθμενο) βαρέλι της ύφεσης.
Η Ελλάδα έχει μπει σε διαδικασία αλλαγής. Το μοντέλο που γνωρίσαμε (ευτυχώς!..) γίνεται όλο και πιο μακρινό παρελθόν. Το νέο διακύβευμα είναι η κατεύθυνση, η τροχιά της αλλαγής. Και αυτή δεν είναι δεδομένη – κάθε άλλο.
Μπροστά μας ανοίγονται δύο δρόμοι. Ο ένας είναι εκείνος που ακολούθησε μεταπολεμικά η Ιταλική Δημοκρατία: Ενός ιστορικού συμβιβασμού, μιας μεγάλης πολιτικής και κοινωνικής συνεννόησης για την ανασυγκρότηση της χώρας. Ο δεύτερος είναι ο δρόμος στον οποίο σύρθηκε μεταπολεμικά η Ελλάδα: Ο δρόμος του μεγάλου διχασμού, των αυταρχικών καθεστώτων, της ανείπωτης καταστροφής (όχι απλά ή μόνο αναπτυξιακών δυνατοτήτων, αλλά…) ανθρώπινων γενεών. Το εθνικό στοίχημα είναι να επιλέξουμε τον πρώτο δρόμο, να αποφύγουμε τον δεύτερο. Ωστε να προωθήσουμε γρήγορα τις μεταρρυθμίσεις, με αλληλεγγύη, δικαιοσύνη και πειθαρχία, στη βάση ενός συνολικού σχεδίου που θα γεφυρώνει πειστικά το κόστος με το όφελος των μεταρρυθμίσεων και θα διεκδικεί τη στήριξη της μεγάλης πλειονότητας του ελληνικού λαού. Διότι χωρίς αυτήν τη στήριξη, ουδέν καλό...
kallitsiskostas@yahoo.com
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 17/02/2013
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire