Τα αδιέξοδα της Ευρώπης

Η Ελλάδα περιμένει κάποιο θαύμα και στην Κύπρο η νέα κυβέρνηση προϊόν κομματικών ισορροπιών και διαπλεκομένων συμφερόντων

                Οι λογιστές και ο Μπέπε Γκρίλο

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

 

Οι ιταλικές εκλογές έφεραν τα άνω κάτω στην Ευρώπη αναστατώνοντας ειδικά το Βερολίνο που δεν περίμενε ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Οι Γερμανοί είπαν ότι χειρότερο μπορούσαν για τους Ιταλούς, όχι μόνο τα μέσα ενημέρωσής τους αλλά και οι ίδιοι οι πολιτικοί τους. Σε σημείο που ο Ιταλός πρόεδρος Τζιόρτζιο Ναπολιτάνο που βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στη Γερμανία,  για λόγους αξιοπρέπειας, ακύρωσε μια συνάντηση που είχε με τον ηγέτη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και υποψήφιο καγκελάριο της Γερμανίας Πέερ Στάϊνμπρουκ μετά από τις προσβλητικές δηλώσεις του τελευταίου για τους Ιταλούς. Φυσικά κανένας σοβαρά πολιτικά σκεπτόμενος άνθρωπος δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένος όταν ο Μπερλουσκόνι παίρνει ένα ποσοστό γύρω στα 29%, όσο  και ο κεντροαριστερός συνασπισμός, ενώ ο κωμικός Μπέπε Γκρίλο, χωρίς ουσιαστικά κανένα κομματικό μηχανισμό, κερδίζει το 25% των Ιταλών ψηφοφόρων. Το ερώτημα όμως είναι γιατί οι Ιταλοί πολίτες συμπεριφέρθηκαν με αυτό τον τρόπο. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι Ιταλοί ψηφοφόροι απάντησαν σε ένα αδιέξοδο πρόγραμμα λιτότητας που τους επιβλήθηκε όπως και στις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου από το Βερολίνο. Οι Γερμανοί με την πολιτική τους πάνε να τινάξουν στον αέρα ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Η Ευρώπη της σοσιαλδημοκρατίας και του κράτους πρόνοιας  έχει καταντήσει ένα φάντασμα του παλιού εαυτού της. Ακόμη και η πολιτική Ομπάμα στη Μέκκα του καπιταλισμού, φαντάζει σήμερα πολύ πιο προοδευτική από την πολιτική λιτότητας, φτώχειας και μιζέριας που μαστίζει την Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν καταντήσει λογιστές του νεοφιλελεύθερου παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Με αυτούς τους λογιστές-διαχειριστές η Μέρκελ προσπαθεί να δημιουργήσει τη γερμανική Ευρώπη. Οι ίδιοι οι προκάτοχοί της στη γερμανική καγκελαρία, πολιτικοί διαμετρήματος όπως ο Χέλμουτ Σμιτ, ο Χέλμουτ Κολ και  ο Γκέρχαρντ Σρέντερ έχουν επικρίνει κατ’επανάληψη την πολιτική της. Είναι ακριβώς αυτή η πολιτική  που οδηγεί την Ευρώπη στα ακροδεξιά κόμματα, στον Μπερλουσκόνι ή στον Γκρίλο. Είναι μια λαϊκή αντίδραση από τους πολίτες που δεν εμπιστεύονται τους λογιστές-διαχειριστές που προσπαθεί να τους επιβάλει το Βερολίνο. Φυσικά για τα προβλήματα της Ιταλίας όπως και γι’αυτά των άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου δεν ευθύνεται μόνο το Βερολίνο. Ευθύνονταιι και οι διαβρωμένοι κομματικοί μηχανισμοί, οι διαπλεκόμενοι πολιτικοί, το πελατειακό κράτος και οι διάφορες ανίκανες ελίτ των χωρών αυτών. Έτσι από τη μια η αλαζονική πολιτική του Βερολίνου και από την άλλη  η διαφθορά και η διαπλοκή του Νότου έχουν δημιουργήσει ένα επικίνδυνο εκρηκτικό μείγμα. Οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου είναι χαρακτηριστικές αυτής της ιδιόμορφης κατάστασης. Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σ’ένα αδιέξοδο με μια κυβέρνηση να περιμένει κάποιο θαύμα και μια αριστερή αντιπολίτευση που δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει. Κι η Ακροδεξιά έγινε η τρίτη μεγάλη πολιτική δύναμη της χώρας. Στην Κύπρο είμαστε ακόμα στις αρχές της μνημονιακής πολιτικής και αν κρίνει κανείς από τα αποτελέσματα των εκλογών, οι Κύπριοι πολίτες δεν έχουν συνειδητοποιήσει σε ποια κατάσταση βρίσκεται ο τόπος τους. Η νέα κυβέρνηση της Δεξιάς, παρά τις υποσχέσεις του Νίκου Αναστασιάδη πως θα σχημάτιζε μια κυβέρνηση ανανέωσης και ευρείας αποδοχής, βγήκε  από τους κομματικούς σωλήνες και τις κομματικές ισορροπίες. Ακόμη και κομματικά στελέχη με δυνατότητες, ιδιαίτερα γυναίκες, αποκλείστηκαν στο όνομα αυτών των κομματικών ισορροπιών. Και φυσικά το άκρον άωτον της σύνθεσης αυτής της κυβέρνησης είναι η απουσία γυναικών από το υπουργικό συμβούλιο, αν δεν κάνω λάθος, για πρώτη φορά στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας! Επιπλέον, δύο υπουργοί και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υπηρέτησαν στην κυβέρνηση Κληρίδη και δύο άλλοι στην κυβέρνηση Τάσσου Παπαδόπουλου. Κάποιοι θα υποστηρίξουν πως χρειάζεται η εμπειρία τους και τα γνωστά. Πρόκειται για προφάσεις εν αμαρτίαις. Τα νεκροταφεία είναι γεμάτα από αυτούς που νόμιζαν πως ήταν αναντικατάστατοι.  Όλοι  ξέρουν πως η επιλογή τους έγινε περισσότερο με κριτήρια  κομματικής σκακιέρας και εκπροσώπησης συμφερόντων. Χρειάζεται προσοχή, καθώς όπως το διαπίστωνε η Χρυστάλλα Χατζηδημητρίου στο «Φιλελεύθερο» της περασμένης Τρίτης, «μετακινώντας αυτό το πιόνι από εκεί, πάει το άλλο εδώ και έπειτα το άλλο εκεί. Μέχρι και το φάντασμα του Γιώργου Κολοκασίδη στοιχειώνει τις κινήσεις στη σκακιέρα εμποδίζοντας τις κινήσεις. Μην μας προκύψει ξαφνικά και βουλευτής. Είναι κι οι ισορροπίες στο κόμμα. Μη σώσουμε την πατρίδα και διαλύσουμε το κόμμα». Μη σώσουμε τον τόπο σε βάρος των διαπλεκόμενων συμφερόντων.

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com