Κύπρος: Το ΝΑΤΟ και οι εγγυήσεις

Στέφανος Κωνσταντινίδης

Μας προέκυψε ξαφνικά και το ΝΑΤΟ! Για την ακρίβεια το ΝΑΤΟ ήταν πάντα εδώ! Είναι στο όνομά του που διαπράχτηκαν τόσο το έγκλημα του πραξικοπήματος όσο και αυτό της εισβολής. Και οι βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο, απομεινάριο του αποικισμού, ΝΑΤΟϊκά συμφέροντα εξυπηρετούν. Και οι σαράντα χιλιάδες τουρκικού στρατού που βρίσκονται στην Κύπρο σε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ ανήκουν. Και οι εγγυήσεις της Ζυρίχης από τρεις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ επιβλήθηκαν στην Κύπρο. Και οι αμερικάνικες επεμβάσεις στο νησί την προάσπιση της νοτιανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ εξυπηρετούν. Να συνεχίσω; Πόσο ΝΑΤΟ να χωρέσει αυτός ο τόπος! Να πω και για το ΑΚΕΛ που για χάρη της «λύσης» δέχεται να μείνουν τουρκικά στρατεύματα, και αυτά του ΝΑΤΟ, αλλά το ενοχλεί το ίδιο ΝΑΤΟ! Καλά ο ΔΗΣΥ, έτσι κι αλλιώς, αυτοί πάντα ΝΑΤΟϊκοί ήταν!

Αυτή η ιστορία με τις εγγυήσεις θυμίζει εκείνη της καμήλας με τον ίσιο δρόμο. Ρώτησαν, λέει, κάποτε την καμήλα ποιο δρόμο προτιμά, τον ανηφορικό ή τον κατηφορικό. Και η καμήλα απάντησε: Μα καλά δεν υπάρχει ίσιος δρόμος; Να ρωτήσουμε και εμείς μαζί με την καμήλα, μα καλά δεν υπάρχει κράτος χωρίς εγγυήσεις; Ή ακόμη καλύτερα ποιο κανονικό κράτος έχει εγγυήσεις και ξένους στρατούς να το φυλάνε; Ή μήπως οι Κύπριοι είναι λαός με ειδικές ανάγκες;

Και βεβαίως κάποιοι ξεχνούν τα δεινά που προκάλεσε το ΝΑΤΟ στην Κύπρο –πραξικόπημα, εισβολή, βρετανικές βάσεις– και επιχειρηματολογούν για εγγυήσεις που θα μας δώσει. Και ξεχνούν ότι με εγγυήσεις του ΝΑΤΟ διατηρούμε από την πίσω πόρτα τις τουρκικές εγγυήσεις και την τουρκική στρατιωτική παρουσία στην Κύπρο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον Αναστασιάδη, αλλά και σε όλους αυτούς που τελευταία έχουν πάθει ΝΑΤΟπληξία! Το ΝΑΤΟ που αρνείται να προστατεύσει την Ελλάδα, χώρα μέλος του, από τις τουρκικές απειλές στο Αιγαίο, θα προστατεύσει την Κύπρο; Η δε Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ θα είναι πάντα εγγυήτρια δύναμη. Αν δε το ΝΑΤΟ αναλάβει κάποιο ρόλο στην εφαρμογή της λύσης, η Τουρκία θα είναι πάντα στρατιωτικά παρούσα. Θυμάται κανείς τι έγινε με το ΝΑΤΟ στη Γουγκοσλαβία και ποιος είναι ο ρόλος του σήμερα στη Βοσνία;

Οι ΗΠΑ επίσης που ηγούνται του ΝΑΤΟ αρνούνται να αναγνωρίσουν τη διεθνή νομιμότητα του κυπριακού κράτους και την ευθύνη του να διαχειριστεί τους πόρους του φυσικού αερίου προς το συμφέρον όλων των πολιτών του, όπως πράττει το αμερικανικό κράτος για τους δικούς τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους, και παραπέμπουν στις δύο κοινότητες! 

Οι ΗΠΑ συνεχίζουν τον διάλογο με την Τουρκία και η θέση τους είναι πάντα ότι το φυσικό αέριο δεν ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία αλλά στις δύο κοινότητες. Ως διά μαγείας δεν υπάρχει η Κυπριακή Δημοκρατία όταν πρόκειται για την εκμετάλλευση αλλά οι δύο κοινότητες. 

Οι Αμερικανοί επομένως στηρίζουν μόνο το πρόγραμμα των γεωτρήσεων. Aρνούνται κατά συνέπεια το ουσιαστικό που είναι να αναγνωρίσουν χωρίς υποσημειώσεις όλα τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας που απορρέουν από την ιδιότητα ενός κράτους με πλήρη κυριαρχία. Οι ΗΠΑ είχαν και εξακολουθούν να έχουν μια τουρκογενή αντίληψη του Κυπριακού. Στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα ενεργειακών πόρων, Φράνσις Φάνον, επανέλαβε ακριβώς τις ίδιες θέσεις. Παρακάμπτοντας το νόμιμο κράτος μίλησε για ακριβοδίκαιη κατανομή των πόρων στις δύο κοινότητες. Θέση άλλωστε που υποστηρίζουν και οι Βρετανοί, ο έτερος πυλώνας του ΝΑΤΟ. Τι διαφορά επομένως έχουν αυτές οι θέσεις από αυτές της Άγκυρας που υποστηρίζει ότι το φυσικό αέριο δεν ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία αλλά στις δύο κοινότητες; Έκλειψη και στις δύο περιπτώσεις του νόμιμου κυρίαρχου κράτους, της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή παίζεται ένα σκληρό γεωπολιτικό πόκερ με κύριους παίκτες, όσον μας αφορά, τις ΗΠΑ, την Τουρκία, το Ισραήλ και τη Ρωσία. ΗΠΑ και Ισραήλ ενισχύουν τα χαρτιά τους χρησιμοποιώντας, μάλλον, περιστασιακά, Ελλάδα και Κύπρο. Διότι διαφορετικά δεν εξηγείται γιατί δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ούτε για την ελληνική εθνική κυριαρχία στο Αιγαίο ούτε για αυτή της Κύπρου στη δική της ΑΟΖ όπου σεργιανούν το Μπαρμπαρός και τα τουρκικά πολεμικά πλοία στο οικόπεδο 4 και όχι μόνο. Υπάρχει μάλλον δούναι από πλευράς Αθήνας και Λευκωσίας χωρίς λαβείν! Αλλά στο θέμα αυτό θα επανέλθουμε μελλοντικά, μετά ίσως και τον στρατηγικό διάλογο ΗΠΑ - Ελλάδας στην Ουάσινγκτον που είναι προγραμματισμένος στις 13 Δεκεμβρίου 2018.

Υ.Γ. Αν υπήρχε στρατηγική δεν θα άνοιγε το οδόφραγμα της Δερύνειας που μετέτρεψε την επιστροφή της Αμμοχώστου σε «μέτρο εμπιστοσύνης»! Και τώρα μας το ανταποδίδουν και στη Δένεια! Αυτοί που λένε ότι κάνουν αγώνα επιστροφής της Αμμοχώστου, πολιτικά σκεπτόμενοι, θα έπρεπε πρώτοι να είχαν αντιδράσει στο άνοιγμα του οδοφράγματος. Εκτός και αν νομίζουν ότι έτσι τσιμεντώνουν την επιστροφή της πόλης! Πιθανόν να τσιμεντώνουν, όμως, σταδιακά τον εποικισμό της, με το άνοιγμα παραλιών και διάφορα άλλα μέτρα που παίρνουν τελευταία οι κατοχικές αρχές για την περιοχή.

*Πανεπιστημιακός, διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Ερευνών Καναδά-ΚΕΕΚ
 και μέχρι πρόσφατα επιστημονικός συνεργάτης του ΕΔΙΑΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

stephanos.constantinides@gmail.com

  Στέφανος Κωνσταντινίδης