Εμανουέλ Μακρόν και Αγκελα Μέρκελ συνομιλούν στην εκδήλωση
για τα 100 χρόνια από τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου υπό το βλέμμα του
Ντόναλντ Τραμπ.
Η ιστορική άγνοια είναι το κυρίαρχο
μοτίβο στον λόγο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με τον
Ανταμ Γκόπνικ του περιοδικού New Yorker.
Αρχισε να επιτίθεται στον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, την προπερασμένη Παρασκευή, λίγο προτού το Air Force One προσγειωθεί στο Παρίσι για τις επετειακές εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τον τερματισμό του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αρχισε να επιτίθεται στον Γάλλο ομόλογό του, Εμανουέλ Μακρόν, την προπερασμένη Παρασκευή, λίγο προτού το Air Force One προσγειωθεί στο Παρίσι για τις επετειακές εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τον τερματισμό του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Ο πρόεδρος Μακρόν της Γαλλίας αφήνει να εννοηθεί ότι η Ευρώπη πρέπει
να αναπτύξει τον δικό της στρατό για να προστατεύσει εαυτήν από τις
ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία. Πολύ προσβλητικό, αλλά ίσως η Ευρώπη πρέπει
πρώτα να πληρώσει το μερίδιό της στο ΝΑΤΟ, το οποίο οι ΗΠΑ επιδοτούν
σημαντικά!», ήταν το τουίτ του.
Ο Τραμπ γύρισε στον Λευκό Οίκο την Κυριακή, αποφεύγοντας να παραστεί στο τριήμερο Φόρουμ Ειρήνης του Παρισιού και την Τρίτη επέστρεψε στην αγαπημένη του ασχολία, να επιτίθεται στα σόσιαλ μίντια κατά του Μακρόν.
«Ο Εμανουέλ Μακρόν αφήνει να εννοηθεί ότι η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει τον δικό της στρατό. Ηταν όμως η Γερμανία στον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο εχθρός. Πώς εξελίχθηκε η κατάσταση για τη Γαλλία; Είχαν αρχίσει να μιλούν γερμανικά στο Παρίσι προτού επέμβουν οι ΗΠΑ. Πληρώστε για το ΝΑΤΟ!», ήταν η επόμενη ανάρτησή του.
Τα κρασιά
Στη συνέχεια: «Στο εμπόριο, η Γαλλία παρασκευάζει εξαιρετικό κρασί, αλλά το ίδιο και οι ΗΠΑ. Το πρόβλημα είναι ότι η Γαλλία δυσχεραίνει τις ΗΠΑ να πωλήσουν τα κρασιά τους στη Γαλλία και επιβάλλει υψηλούς δασμούς, ενώ οι ΗΠΑ διευκολύνουν την πώληση γαλλικών κρασιών και χρεώνουν πολύ χαμηλούς δασμούς. Αδικο, πρέπει να αλλάξει!».
Και τέλος: «Το πρόβλημα είναι ότι ο Εμανουέλ έχει πολύ χαμηλή δημοτικότητα στη Γαλλία, 26% και ανεργία σχεδόν 10%. Προσπαθεί απλώς να αλλάξει θέμα. Παρεμπιπτόντως, δεν υπάρχει χώρα πιο εθνικιστική από τη Γαλλία, πολύ περήφανος λαός και δικαίως!...», για να ολοκληρώσει με μια παραφθορά του δικού του συνθήματος «...Κάντε τη Γαλλία ξανά σπουδαία χώρα!».
Ο Μακρόν, που έκανε την αντιδιαστολή μεταξύ εθνικισμού και πατριωτισμού, σε μία αιχμηρή ομιλία, διατήρησε την ψυχραιμία του καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του καταιγισμού αναρτήσεων: διευκρίνισε ότι η διπλωματία δεν μπορεί να διενεργείται μέσα από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και αρκέστηκε –διά στόματος του εκπροσώπου του– να σχολιάσει την απρέπεια να συμπέσει η ανοίκεια επίθεση Τραμπ εναντίον του με την τρίτη επέτειο από τα σοκαριστικά γεγονότα του Μπατακλάν.
Η διαφορά ρητορικής των δύο ανδρών είναι πλέον ενδεικτική των διαφορετικών κόσμων που εκπροσωπούν. Μιας Ευρώπης, η οποία προσπαθεί έστω και ανεπιτυχώς να αντιμετωπίσει από κοινού τις προκλήσεις και μιας Αμερικής που βαδίζει τον μοναχικό δρόμο του Τραμπ, υποχρεώνοντας και τους Ευρωπαίους να χαράξουν τη δική τους πορεία, ερήμην της Ουάσιγκτον. Πόσο ανιστόρητες είναι όλες οι παρατηρήσεις και οι απειλές του Αμερικανού προέδρου θυμίζει ο Γκόπνικ στο σχετικό του άρθρο, όπου γράφει ότι το σχέδιο για ξεχωριστό ευρωπαϊκό στρατό είναι ό,τι διεκδικεί ο Τραμπ: η ενίσχυση των αμυντικών δαπανών στην Ευρώπη ώστε να είναι σε θέση η Γηραιά Ηπειρος να προστατευθεί μόνη της, χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ. Ακριβώς αυτή ήταν ανέκαθεν η αμερικανική λογική: «Ας πληρώσουμε όλοι κάτι και εμείς λίγο παραπάνω επειδή είναι φτηνότερο αυτό για την προστασία της Ευρώπης από τη συμμετοχή μας σε ευρωπαϊκούς πολέμους. Με αυτόν τον τρόπο εξάλλου έχουμε αξιόπιστους φίλους».
Από την άλλη, η προαναφερθείσα εχθρότητα του Τραμπ οδήγησε στη συσπείρωση των Ευρωπαίων στο πρόσωπο του Μακρόν και της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, αφού το δίδυμο εμφανίστηκε πλήρως εναρμονισμένο στη διάρκεια των εκδηλώσεων. Η σχέση τους φάνηκε τόσο θερμή, ώστε μια υπέργηρη γυναίκα, που παρακολούθησε την τελετή στη Ρετόντ, νόμιζε ότι η Μέρκελ είναι η σύζυγος του Γάλλου προέδρου.
Ενα κακό σενάριο
Μέχρι το 1945, ουδείς φανταζόταν ότι η προοπτική ενός γαλλογερμανικού πολέμου είναι ανοησία. Μόνο εξαιτίας των ΗΠΑ, επειδή παρείχαν το δίχτυ ασφαλείας υπό το οποίο Γερμανία και Γαλλία κατάφεραν να γίνουν διπλωματικοί εταίροι, το σενάριο αυτό ακούγεται σήμερα εξωπραγματικό.
Αν όμως εκλείψει η αμερικανική παρουσία στην Ευρώπη, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθήσουν μια πολιτική διχασμού της Ευρώπης και όχι ενότητας, γιατί να μην επιστρέψει η Γηραιά Ηπειρος στις χειρότερες παραδόσεις του παρελθόντος;
Αυτό αναρωτιέται σε πρόσφατη ανάλυσή του το πρακτορείο Μπλούμπεργκ, με αφορμή τη δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα στις σχέσεις του Τραμπ με το δίδυμο Μέρκελ - Μακρόν.
Γιατί να μην επανεμφανιστούν οι εντάσεις ανάμεσα σε μια πανίσχυρη Γερμανία και τις υπόλοιπες χώρες; Με δεδομένη την έξαρση των εθνικισμών στην Ευρώπη, που συχνά παίρνουν τη μορφή τοξικού και ξενοφοβικού μίσους, ποιος μπορεί να διασφαλίσει ότι η κατάσταση δεν θα επιδεινωθεί αν απουσιάσει η σταθερά της υπερδύναμης στην άλλη όχθη του Ατλαντικού;
«Ο μόνος ταύρος που ξέρω, ο οποίος, όπου και αν πηγαίνει, κουβαλάει μαζί του το δικό του υαλοπωλείο», έλεγε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ για τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Τζον Φόστερ Ντάλες. Πλέον, η θρυλική ρήση θεωρείται ότι αρμόζει και στην περίπτωση του Τραμπ. Το πρόβλημα είναι ότι η εκκεντρική προσωπικότητά του, τα εφηβικά του ξεσπάσματα και η εμμονή του να ασκεί πολιτική μέσω σόσιαλ μίντια, καθορίζουν πλέον τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Κι όπως αποδείχθηκε στις πρόσφατες ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, το ύφος άσκησης της εξουσίας υπερβαίνει πια τον Τραμπ και έχει διεμβολίσει ολόκληρο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Nέες αποχωρήσεις από τον Λευκό Οίκο
Η αναπληρώτρια σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη θέση της την Τετάρτη, μία ημέρα αφού η σύζυγος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Μελάνια Τραμπ, έδωσε στη δημοσιότητα μια ανακοίνωση στην οποία τόνιζε ότι η «θέση της» είναι πως η Μίρα Ρικαρντέλ «δεν είναι αντάξια της τιμής» να εργάζεται για τον άνδρα της. Η Ρικαρντέλ «θα συνεχίσει να υποστηρίζει το έργο του προέδρου, καθώς αποχωρεί από τον Λευκό Οίκο και μεταβαίνει σε νέο ρόλο στην κυβέρνηση», ανέφερε η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας Σάρα Χάκαμπι Σάντερς στο λακωνικό δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε. Η αποχώρησή της καταγράφεται ενώ ο Τραμπ, μετά τις ενδιάμεσες εκλογές της 6ης Νοεμβρίου, στις οποίες οι Ρεπουμπλικανοί είδαν τον πολιτικό συσχετισμό ισχύος να μεταβάλλεται εις βάρος τους, αφού απώλεσαν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, φέρεται να ετοιμάζεται να προχωρήσει σε μίνι ανασχηματισμό. Η υπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας Κίρστεν Νίλσεν θεωρείται δεδομένο ότι θα πάρει την άγουσα προς την αποχώρηση από την κυβέρνηση, ενώ, κατά πληροφορίες, ούτε ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Τζον Κέλι θα παραμείνει.
Ο Τραμπ γύρισε στον Λευκό Οίκο την Κυριακή, αποφεύγοντας να παραστεί στο τριήμερο Φόρουμ Ειρήνης του Παρισιού και την Τρίτη επέστρεψε στην αγαπημένη του ασχολία, να επιτίθεται στα σόσιαλ μίντια κατά του Μακρόν.
«Ο Εμανουέλ Μακρόν αφήνει να εννοηθεί ότι η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει τον δικό της στρατό. Ηταν όμως η Γερμανία στον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο εχθρός. Πώς εξελίχθηκε η κατάσταση για τη Γαλλία; Είχαν αρχίσει να μιλούν γερμανικά στο Παρίσι προτού επέμβουν οι ΗΠΑ. Πληρώστε για το ΝΑΤΟ!», ήταν η επόμενη ανάρτησή του.
Τα κρασιά
Στη συνέχεια: «Στο εμπόριο, η Γαλλία παρασκευάζει εξαιρετικό κρασί, αλλά το ίδιο και οι ΗΠΑ. Το πρόβλημα είναι ότι η Γαλλία δυσχεραίνει τις ΗΠΑ να πωλήσουν τα κρασιά τους στη Γαλλία και επιβάλλει υψηλούς δασμούς, ενώ οι ΗΠΑ διευκολύνουν την πώληση γαλλικών κρασιών και χρεώνουν πολύ χαμηλούς δασμούς. Αδικο, πρέπει να αλλάξει!».
Και τέλος: «Το πρόβλημα είναι ότι ο Εμανουέλ έχει πολύ χαμηλή δημοτικότητα στη Γαλλία, 26% και ανεργία σχεδόν 10%. Προσπαθεί απλώς να αλλάξει θέμα. Παρεμπιπτόντως, δεν υπάρχει χώρα πιο εθνικιστική από τη Γαλλία, πολύ περήφανος λαός και δικαίως!...», για να ολοκληρώσει με μια παραφθορά του δικού του συνθήματος «...Κάντε τη Γαλλία ξανά σπουδαία χώρα!».
Ο Μακρόν, που έκανε την αντιδιαστολή μεταξύ εθνικισμού και πατριωτισμού, σε μία αιχμηρή ομιλία, διατήρησε την ψυχραιμία του καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του καταιγισμού αναρτήσεων: διευκρίνισε ότι η διπλωματία δεν μπορεί να διενεργείται μέσα από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και αρκέστηκε –διά στόματος του εκπροσώπου του– να σχολιάσει την απρέπεια να συμπέσει η ανοίκεια επίθεση Τραμπ εναντίον του με την τρίτη επέτειο από τα σοκαριστικά γεγονότα του Μπατακλάν.
Η διαφορά ρητορικής των δύο ανδρών είναι πλέον ενδεικτική των διαφορετικών κόσμων που εκπροσωπούν. Μιας Ευρώπης, η οποία προσπαθεί έστω και ανεπιτυχώς να αντιμετωπίσει από κοινού τις προκλήσεις και μιας Αμερικής που βαδίζει τον μοναχικό δρόμο του Τραμπ, υποχρεώνοντας και τους Ευρωπαίους να χαράξουν τη δική τους πορεία, ερήμην της Ουάσιγκτον. Πόσο ανιστόρητες είναι όλες οι παρατηρήσεις και οι απειλές του Αμερικανού προέδρου θυμίζει ο Γκόπνικ στο σχετικό του άρθρο, όπου γράφει ότι το σχέδιο για ξεχωριστό ευρωπαϊκό στρατό είναι ό,τι διεκδικεί ο Τραμπ: η ενίσχυση των αμυντικών δαπανών στην Ευρώπη ώστε να είναι σε θέση η Γηραιά Ηπειρος να προστατευθεί μόνη της, χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ. Ακριβώς αυτή ήταν ανέκαθεν η αμερικανική λογική: «Ας πληρώσουμε όλοι κάτι και εμείς λίγο παραπάνω επειδή είναι φτηνότερο αυτό για την προστασία της Ευρώπης από τη συμμετοχή μας σε ευρωπαϊκούς πολέμους. Με αυτόν τον τρόπο εξάλλου έχουμε αξιόπιστους φίλους».
Από την άλλη, η προαναφερθείσα εχθρότητα του Τραμπ οδήγησε στη συσπείρωση των Ευρωπαίων στο πρόσωπο του Μακρόν και της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, αφού το δίδυμο εμφανίστηκε πλήρως εναρμονισμένο στη διάρκεια των εκδηλώσεων. Η σχέση τους φάνηκε τόσο θερμή, ώστε μια υπέργηρη γυναίκα, που παρακολούθησε την τελετή στη Ρετόντ, νόμιζε ότι η Μέρκελ είναι η σύζυγος του Γάλλου προέδρου.
Ενα κακό σενάριο
Μέχρι το 1945, ουδείς φανταζόταν ότι η προοπτική ενός γαλλογερμανικού πολέμου είναι ανοησία. Μόνο εξαιτίας των ΗΠΑ, επειδή παρείχαν το δίχτυ ασφαλείας υπό το οποίο Γερμανία και Γαλλία κατάφεραν να γίνουν διπλωματικοί εταίροι, το σενάριο αυτό ακούγεται σήμερα εξωπραγματικό.
Αν όμως εκλείψει η αμερικανική παρουσία στην Ευρώπη, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθήσουν μια πολιτική διχασμού της Ευρώπης και όχι ενότητας, γιατί να μην επιστρέψει η Γηραιά Ηπειρος στις χειρότερες παραδόσεις του παρελθόντος;
Αυτό αναρωτιέται σε πρόσφατη ανάλυσή του το πρακτορείο Μπλούμπεργκ, με αφορμή τη δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα στις σχέσεις του Τραμπ με το δίδυμο Μέρκελ - Μακρόν.
Γιατί να μην επανεμφανιστούν οι εντάσεις ανάμεσα σε μια πανίσχυρη Γερμανία και τις υπόλοιπες χώρες; Με δεδομένη την έξαρση των εθνικισμών στην Ευρώπη, που συχνά παίρνουν τη μορφή τοξικού και ξενοφοβικού μίσους, ποιος μπορεί να διασφαλίσει ότι η κατάσταση δεν θα επιδεινωθεί αν απουσιάσει η σταθερά της υπερδύναμης στην άλλη όχθη του Ατλαντικού;
«Ο μόνος ταύρος που ξέρω, ο οποίος, όπου και αν πηγαίνει, κουβαλάει μαζί του το δικό του υαλοπωλείο», έλεγε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ για τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Τζον Φόστερ Ντάλες. Πλέον, η θρυλική ρήση θεωρείται ότι αρμόζει και στην περίπτωση του Τραμπ. Το πρόβλημα είναι ότι η εκκεντρική προσωπικότητά του, τα εφηβικά του ξεσπάσματα και η εμμονή του να ασκεί πολιτική μέσω σόσιαλ μίντια, καθορίζουν πλέον τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Κι όπως αποδείχθηκε στις πρόσφατες ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, το ύφος άσκησης της εξουσίας υπερβαίνει πια τον Τραμπ και έχει διεμβολίσει ολόκληρο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Nέες αποχωρήσεις από τον Λευκό Οίκο
Η αναπληρώτρια σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη θέση της την Τετάρτη, μία ημέρα αφού η σύζυγος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Μελάνια Τραμπ, έδωσε στη δημοσιότητα μια ανακοίνωση στην οποία τόνιζε ότι η «θέση της» είναι πως η Μίρα Ρικαρντέλ «δεν είναι αντάξια της τιμής» να εργάζεται για τον άνδρα της. Η Ρικαρντέλ «θα συνεχίσει να υποστηρίζει το έργο του προέδρου, καθώς αποχωρεί από τον Λευκό Οίκο και μεταβαίνει σε νέο ρόλο στην κυβέρνηση», ανέφερε η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας Σάρα Χάκαμπι Σάντερς στο λακωνικό δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε. Η αποχώρησή της καταγράφεται ενώ ο Τραμπ, μετά τις ενδιάμεσες εκλογές της 6ης Νοεμβρίου, στις οποίες οι Ρεπουμπλικανοί είδαν τον πολιτικό συσχετισμό ισχύος να μεταβάλλεται εις βάρος τους, αφού απώλεσαν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, φέρεται να ετοιμάζεται να προχωρήσει σε μίνι ανασχηματισμό. Η υπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας Κίρστεν Νίλσεν θεωρείται δεδομένο ότι θα πάρει την άγουσα προς την αποχώρηση από την κυβέρνηση, ενώ, κατά πληροφορίες, ούτε ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Τζον Κέλι θα παραμείνει.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire