Κατάδυση στα άδυτα ενός ναυαγίου στην περιοχή Πλημμύρι του ακρωτηρίου Βίγλα, στη νοτιοανατολική πλευρά της Ρόδου
Της Ελένης Χατζηχρήστου
Τα ναυάγια έχουν πάντα κάτι το μυστηριώδες. Μοναδικοί μάρτυρες αυτού που προσπέρασε και χάθηκε για πάντα, ανοίγουν εκπληκτικά παράθυρα στο παρελθόν και προκαλούν να κοιτάξεις μέσα τους για να ανακαλύψεις έναν άγνωστο κόσμο. Συχνά παραπέμπουν σε ιστορικά γεγονότα ή σε τραγικά ανθρώπινα λάθη. Η κατάδυση σε ένα ναυάγιο δεν είναι ποτέ απλή, τα νερά είναι θολά και σκοτεινά και τα κρύα θαλάσσια ρεύματα σε σπρώχνουν προς άγνωστες κατευθύνσεις. Το ίδιο το πλοίο δεν σε αφήνει να το προσεγγίσεις, καθώς οι εκτεθειμένες κοφτερές λαμαρίνες και ο κίνδυνος κατάρρευσης τμημάτων του αποτελούν μόνιμη απειλή για τους δύτες.
Στα βαθιά αδιαφανή νερά μαθαίνεις να βλέπεις πράγματα που άλλοι προσπερνούν, να αναγνωρίζεις μοναδικές λεπτομέρειες: από ποιο σημείο ξεκίνησε η καταστροφή, με ποιο τρόπο βυθίστηκε το πλοίο, ποια σημεία του διαβρώνονται περισσότερο και με ποιο τρόπο αργά αλλά σταθερά το ναυάγιο γίνεται ένα με τον βυθό και τον υδρόβιο κόσμο.
Βρισκόμαστε στην περιοχή Πλημμύρι του ακρωτηρίου Βίγλα, στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, 85 χλμ. από την πόλη της Ρόδου. Μια ήσυχη αμμώδης παραλία εκτείνεται σε μήκος 3-4 χλμ. Είναι σχεδόν ακατοίκητη, υπάρχει μόνο ένα μικρό λιμανάκι που χρησιμοποιείται ως αλιευτικό καταφύγιο και ένα ταβερνάκι με εξαιρετικό ψάρι, που βρίσκεται σε αυτή την ερημιά εδώ και 30 χρόνια. Ο ιδιοκτήτης θυμάται και μας διηγήθηκε την ιστορία του ναυαγίου που βρίσκεται περίπου 1 μίλι ανοιχτά από την παραλία του Πλημμυριού.
Το «Γιαννούλα Κ», ένα πλοίο κάργκο κατασκευασμένο στην Ολλανδία που ανοίχτηκε στις θάλασσες το 1953, αφού πέρασε μια πολυτάραχη ζωή αλλάζοντας πολλούς ιδιοκτήτες και ονόματα, έμελλε να βυθιστεί στο Πλημμύρι 28 χρόνια μετά. Ηταν ένα motorship φορτηγό πλοίο μήκους 110 μέτρων με δύο σειρές μεγάλων αμπαριών, το οποίο μετέφερε σιδηρομετάλλευμα. Ναυάγησε περνώντας έξω από το νησί της Ρόδου όταν προσέκρουσε σε έναν ύφαλο γνωστό ως Εξαμίλι (λόγω της απόστασής του από τη στεριά). Ο καπετάνιος, στην προσπάθειά του να σώσει το εμπόρευμα, έφερε το πλοίο όσο το δυνατόν κοντύτερα στη στεριά. Φθάνοντας στο ένα μίλι, το πλήρωμα εγκατέλειψε το πλοίο το οποίο παρέμεινε για λίγες μέρες δεμένο και ακυβέρνητο μέχρι να έλθει η ιδιοκτήτρια εταιρεία για να διασώσει το εμπόρευμα. Λόγω όμως της θαλασσοταραχής και της εισροής υδάτων το πλοίο δεν άντεξε, έγειρε από τη δεξιά μεριά και βυθίστηκε στον αμμώδη βυθό.
Σπασμένα κατάρτια Σήμερα, η πρύμνη βρίσκεται σε βάθος 15 μέτρων και η πλώρη φτάνει ως τα 23 μέτρα βάθος. Μέχρι το 1995, τα κατάρτια του πλοίου αναδύονταν από την επιφάνεια και μπορούσε κανείς να δει το ναυάγιο από τη στεριά! Αργότερα όμως έσπασαν (άλλοι λένε από τη σκουριά, άλλοι από την εκτεταμένη χρήση δυναμίτη από τους ψαράδες) και τώρα ίσα που ανεβαίνουν ώς την επιφάνεια της θάλασσας.
Το ναυάγιο που βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, έχει μετατραπεί σε καταφύγιο για κάθε είδους μικρά ψάρια (σκάρους, μικρούς ροφούς, χταπόδια, γερμανούς) και μια μικρή ποικιλία από θαλάσσια όστρακα, ενώ πρόσφατα έχει αρχίσει να γίνεται και αποικία σφουγγαριών. Επειδή βρίσκεται τόσο ανοικτά από την ακτή, μερικές φορές το επισκέπτονται και μεγαλύτερα ψάρια (μαγιάτικα, καρχαριοειδή, τόνοι, και άλλα είδη της ανοικτής θάλασσας). Ειρωνικά, η παράνομη αλιεία στην περιοχή παραμένει ανεξέλεγκτη, συχνά έχει μάλιστα αναφερθεί η χρήση δυναμίτη από τους ψαράδες με αποτέλεσμα να επιφέρουν ορατές καταστροφές στο ναυάγιο αλλά και στον ίδιο τον βυθό.
Το ναυάγιο επισκέπτονται κατά καιρούς διάφορα καταδυτικά κέντρα και επαγγελματίες δύτες αλλά και τουρίστες, για να το φωτογραφήσουν κυρίως και, οι πιο τολμηροί, για να το εξερευνήσουν. Λόγω του ότι είναι σχετικά πρόσφατο δεν υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης τμημάτων ή αντικειμένων του πλοίου, και έτσι δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη η πρόσβαση των δυτών. Το καλοκαίρι ενδείκνυται συνήθως για καταδύσεις γιατί δεν υπάρχουν ισχυρά ρεύματα και η ορατότητα και η διαύγεια του νερού είναι καλύτερες. Το βάθος του ναυαγίου είναι σχετικά μικρό και έτσι έχει κανείς μεγαλύτερο χρόνο κατάδυσης στη διάθεσή του.
Πρόσβαση Η προσέγγιση είναι δυνατή μόνο με φουσκωτό ή μικρότερο σκάφος, που προσδένεται στα κατάρτια του ναυαγίου. Η κατάδυση ξεκινάει από την πρύμνη, που είναι το πιο προσβάσιμο σημείο λόγω του μικρότερου βάθους καταβύθισης. Εκεί τα διαμερίσματα του καραβιού βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση και είναι ορατή η προπέλα του καραβιού. Κολυμπώντας φτάνεις στις άκρες της κουπαστής και η επίσκεψη αρχίζει από το πρώτο μεγάλο αμπάρι. Γλιστρώντας μέσα από τα ανοίγματα του αμπαριού περνάς στα επόμενα αμπάρια και προοδευτικά σε άλλα σημεία του καραβιού. Ετσι φτάνεις στην πλώρη του σκάφους που βρίσκεται σε ακέραια κατάσταση, όπου μπορεί κανείς να δει την αλυσίδα της μιας άγκυρας που ξετυλίχθηκε, ενώ η άλλη άγκυρα που δεν πρόλαβε να ξετυλιχθεί βρίσκεται ακόμη στη θέση της!
Στην άμμο γύρω από το καράβι υπάρχουν πολλά οστρακόδερμα (κοχλιοί, προσφύρες, κ.λπ.), διάφορα είδη φυκιών, και σφουγγάρια. Διάσπαρτα στον βυθό βρίσκονται πολλά υπολείμματα του σκάφους (λαμαρίνες, σίδερα, το φουγάρο του πλοίου) που έχουν γίνει φωλιές μικρών ψαριών. Η κατάδυση τελειώνει με σταδιακή ανάδυση (προληπτική αποσυμπίεση) χρησιμοποιώντας τα κατάρτια του πλοίου ως οδηγό. Η αξέχαστη αυτή εμπειρία ολοκληρώνεται με ένα καλό γεύμα στην τοπική ταβέρνα.
Οι δύτες της παρέας μας διηγούνται πως παρά τις πολλαπλές καταδυτικές εμπειρίες τους, πάντα η κατάδυση σε ένα ναυάγιο είναι κάτι ξεχωριστό. Μια ιδιαίτερη προσωπική εμπειρία που σε γεμίζει δέος: Ενα πλοίο-φάντασμα που κάποτε έσφυζε από ζωή αρμενίζοντας στις θάλασσες του κόσμου και τώρα πλαγιάζει στον βυθό. Ανθρώπινες κατασκευές και προσωπικά αντικείμενα που σαπίζουν, η ματαιοδοξία του ανθρώπου κείτεται ανάμεσα στα όστρακα και στα ταπεινά φύκια. Στο μυαλό μένουν εντυπωμένες εικόνες από διάφορα σημεία του πλοίου, σαν να εισδύεις στα άδυτα ενός κόσμου που ποτέ δεν γνώρισες αλλά σιγά-σιγά γίνεσαι ένα μαζί του.
Βίντεο του ναυαγίου στο http://www.youtube.com v=66rVBXOlyAM
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 25/08/2013
Της Ελένης Χατζηχρήστου
Τα ναυάγια έχουν πάντα κάτι το μυστηριώδες. Μοναδικοί μάρτυρες αυτού που προσπέρασε και χάθηκε για πάντα, ανοίγουν εκπληκτικά παράθυρα στο παρελθόν και προκαλούν να κοιτάξεις μέσα τους για να ανακαλύψεις έναν άγνωστο κόσμο. Συχνά παραπέμπουν σε ιστορικά γεγονότα ή σε τραγικά ανθρώπινα λάθη. Η κατάδυση σε ένα ναυάγιο δεν είναι ποτέ απλή, τα νερά είναι θολά και σκοτεινά και τα κρύα θαλάσσια ρεύματα σε σπρώχνουν προς άγνωστες κατευθύνσεις. Το ίδιο το πλοίο δεν σε αφήνει να το προσεγγίσεις, καθώς οι εκτεθειμένες κοφτερές λαμαρίνες και ο κίνδυνος κατάρρευσης τμημάτων του αποτελούν μόνιμη απειλή για τους δύτες.
Στα βαθιά αδιαφανή νερά μαθαίνεις να βλέπεις πράγματα που άλλοι προσπερνούν, να αναγνωρίζεις μοναδικές λεπτομέρειες: από ποιο σημείο ξεκίνησε η καταστροφή, με ποιο τρόπο βυθίστηκε το πλοίο, ποια σημεία του διαβρώνονται περισσότερο και με ποιο τρόπο αργά αλλά σταθερά το ναυάγιο γίνεται ένα με τον βυθό και τον υδρόβιο κόσμο.
Βρισκόμαστε στην περιοχή Πλημμύρι του ακρωτηρίου Βίγλα, στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, 85 χλμ. από την πόλη της Ρόδου. Μια ήσυχη αμμώδης παραλία εκτείνεται σε μήκος 3-4 χλμ. Είναι σχεδόν ακατοίκητη, υπάρχει μόνο ένα μικρό λιμανάκι που χρησιμοποιείται ως αλιευτικό καταφύγιο και ένα ταβερνάκι με εξαιρετικό ψάρι, που βρίσκεται σε αυτή την ερημιά εδώ και 30 χρόνια. Ο ιδιοκτήτης θυμάται και μας διηγήθηκε την ιστορία του ναυαγίου που βρίσκεται περίπου 1 μίλι ανοιχτά από την παραλία του Πλημμυριού.
Το «Γιαννούλα Κ», ένα πλοίο κάργκο κατασκευασμένο στην Ολλανδία που ανοίχτηκε στις θάλασσες το 1953, αφού πέρασε μια πολυτάραχη ζωή αλλάζοντας πολλούς ιδιοκτήτες και ονόματα, έμελλε να βυθιστεί στο Πλημμύρι 28 χρόνια μετά. Ηταν ένα motorship φορτηγό πλοίο μήκους 110 μέτρων με δύο σειρές μεγάλων αμπαριών, το οποίο μετέφερε σιδηρομετάλλευμα. Ναυάγησε περνώντας έξω από το νησί της Ρόδου όταν προσέκρουσε σε έναν ύφαλο γνωστό ως Εξαμίλι (λόγω της απόστασής του από τη στεριά). Ο καπετάνιος, στην προσπάθειά του να σώσει το εμπόρευμα, έφερε το πλοίο όσο το δυνατόν κοντύτερα στη στεριά. Φθάνοντας στο ένα μίλι, το πλήρωμα εγκατέλειψε το πλοίο το οποίο παρέμεινε για λίγες μέρες δεμένο και ακυβέρνητο μέχρι να έλθει η ιδιοκτήτρια εταιρεία για να διασώσει το εμπόρευμα. Λόγω όμως της θαλασσοταραχής και της εισροής υδάτων το πλοίο δεν άντεξε, έγειρε από τη δεξιά μεριά και βυθίστηκε στον αμμώδη βυθό.
Σπασμένα κατάρτια Σήμερα, η πρύμνη βρίσκεται σε βάθος 15 μέτρων και η πλώρη φτάνει ως τα 23 μέτρα βάθος. Μέχρι το 1995, τα κατάρτια του πλοίου αναδύονταν από την επιφάνεια και μπορούσε κανείς να δει το ναυάγιο από τη στεριά! Αργότερα όμως έσπασαν (άλλοι λένε από τη σκουριά, άλλοι από την εκτεταμένη χρήση δυναμίτη από τους ψαράδες) και τώρα ίσα που ανεβαίνουν ώς την επιφάνεια της θάλασσας.
Το ναυάγιο που βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, έχει μετατραπεί σε καταφύγιο για κάθε είδους μικρά ψάρια (σκάρους, μικρούς ροφούς, χταπόδια, γερμανούς) και μια μικρή ποικιλία από θαλάσσια όστρακα, ενώ πρόσφατα έχει αρχίσει να γίνεται και αποικία σφουγγαριών. Επειδή βρίσκεται τόσο ανοικτά από την ακτή, μερικές φορές το επισκέπτονται και μεγαλύτερα ψάρια (μαγιάτικα, καρχαριοειδή, τόνοι, και άλλα είδη της ανοικτής θάλασσας). Ειρωνικά, η παράνομη αλιεία στην περιοχή παραμένει ανεξέλεγκτη, συχνά έχει μάλιστα αναφερθεί η χρήση δυναμίτη από τους ψαράδες με αποτέλεσμα να επιφέρουν ορατές καταστροφές στο ναυάγιο αλλά και στον ίδιο τον βυθό.
Το ναυάγιο επισκέπτονται κατά καιρούς διάφορα καταδυτικά κέντρα και επαγγελματίες δύτες αλλά και τουρίστες, για να το φωτογραφήσουν κυρίως και, οι πιο τολμηροί, για να το εξερευνήσουν. Λόγω του ότι είναι σχετικά πρόσφατο δεν υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης τμημάτων ή αντικειμένων του πλοίου, και έτσι δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη η πρόσβαση των δυτών. Το καλοκαίρι ενδείκνυται συνήθως για καταδύσεις γιατί δεν υπάρχουν ισχυρά ρεύματα και η ορατότητα και η διαύγεια του νερού είναι καλύτερες. Το βάθος του ναυαγίου είναι σχετικά μικρό και έτσι έχει κανείς μεγαλύτερο χρόνο κατάδυσης στη διάθεσή του.
Πρόσβαση Η προσέγγιση είναι δυνατή μόνο με φουσκωτό ή μικρότερο σκάφος, που προσδένεται στα κατάρτια του ναυαγίου. Η κατάδυση ξεκινάει από την πρύμνη, που είναι το πιο προσβάσιμο σημείο λόγω του μικρότερου βάθους καταβύθισης. Εκεί τα διαμερίσματα του καραβιού βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση και είναι ορατή η προπέλα του καραβιού. Κολυμπώντας φτάνεις στις άκρες της κουπαστής και η επίσκεψη αρχίζει από το πρώτο μεγάλο αμπάρι. Γλιστρώντας μέσα από τα ανοίγματα του αμπαριού περνάς στα επόμενα αμπάρια και προοδευτικά σε άλλα σημεία του καραβιού. Ετσι φτάνεις στην πλώρη του σκάφους που βρίσκεται σε ακέραια κατάσταση, όπου μπορεί κανείς να δει την αλυσίδα της μιας άγκυρας που ξετυλίχθηκε, ενώ η άλλη άγκυρα που δεν πρόλαβε να ξετυλιχθεί βρίσκεται ακόμη στη θέση της!
Στην άμμο γύρω από το καράβι υπάρχουν πολλά οστρακόδερμα (κοχλιοί, προσφύρες, κ.λπ.), διάφορα είδη φυκιών, και σφουγγάρια. Διάσπαρτα στον βυθό βρίσκονται πολλά υπολείμματα του σκάφους (λαμαρίνες, σίδερα, το φουγάρο του πλοίου) που έχουν γίνει φωλιές μικρών ψαριών. Η κατάδυση τελειώνει με σταδιακή ανάδυση (προληπτική αποσυμπίεση) χρησιμοποιώντας τα κατάρτια του πλοίου ως οδηγό. Η αξέχαστη αυτή εμπειρία ολοκληρώνεται με ένα καλό γεύμα στην τοπική ταβέρνα.
Οι δύτες της παρέας μας διηγούνται πως παρά τις πολλαπλές καταδυτικές εμπειρίες τους, πάντα η κατάδυση σε ένα ναυάγιο είναι κάτι ξεχωριστό. Μια ιδιαίτερη προσωπική εμπειρία που σε γεμίζει δέος: Ενα πλοίο-φάντασμα που κάποτε έσφυζε από ζωή αρμενίζοντας στις θάλασσες του κόσμου και τώρα πλαγιάζει στον βυθό. Ανθρώπινες κατασκευές και προσωπικά αντικείμενα που σαπίζουν, η ματαιοδοξία του ανθρώπου κείτεται ανάμεσα στα όστρακα και στα ταπεινά φύκια. Στο μυαλό μένουν εντυπωμένες εικόνες από διάφορα σημεία του πλοίου, σαν να εισδύεις στα άδυτα ενός κόσμου που ποτέ δεν γνώρισες αλλά σιγά-σιγά γίνεσαι ένα μαζί του.
Βίντεο του ναυαγίου στο http://www.youtube.com v=66rVBXOlyAM
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 25/08/2013
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire