Είναι φανερό ότι ο πόλεμος της Γάζας θα αναδείξει νέες γεωπολιτικές ισορροπίες, όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά και σε πλανητικό επίπεδο. Μολονότι το τοπίο παραμένει ρευστό και θολό ενόσω ο πόλεμος συνεχίζεται, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τίποτε δεν θα είναι το ίδιο με το τέλος του πολέμου. Η 7η Οκτωβρίου 2023 θα παραμείνει ως η ημερομηνία αφετηρίας ενός νέου γεωπολιτικού πεδίου που βρίσκεται ήδη υπό διαμόρφωση. Το εκπληκτικό είναι ότι κανένας δεν περίμενε πως η Χαμάς θα μπορούσε να πυροδοτήσει αυτού του είδους τις αλλαγές.

Αναδεικνύεται επίσης η δυναμική του παλαιστινιακού προβλήματος που πολλοί θεωρούσαν ότι είχε ταφεί κάτω από την αδιαφορία της Δύσης και του αραβικού κόσμου, καθώς και την εποικιστική πολιτική του Ισραήλ που πέτυχε εντούτοις, με την βοήθεια των Αμερικανών, να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τις περισσότερες αραβικές χώρες. Οι λεγόμενες συμφωνίες του Αβραάμ που θα οδηγούσαν και σε αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας, θα ήταν το επιστέγασμα αυτής της πολιτικής. Με την έννοια αυτή, η Χαμάς πέτυχε με ένα στρατηγικό χτύπημα την ανατροπή των σχεδιασμών ΗΠΑ-Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας. Σήμερα η οργή του δρόμου είναι τέτοια στις αραβικές  χώρες που τα αυταρχικά καθεστώτα τους είναι υποχρεωμένα να προσαρμοστούν στην νέα πραγματικότητα της ανάδυσης του παλαιστινιακού προβλήματος.

Έτσι σήμερα επανέρχεται ξανά το αίτημα δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους στην περιοχή, ως της μόνης λύσης για την ειρήνη και την σταθερότητα, ακόμη και του ίδιου του κράτους του Ισραήλ.

Όπως ήταν φυσικό, ο πόλεμος της Γάζας έφερε σε δεύτερη μοίρα αυτό της Ουκρανίας. Οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται πια ότι θα πρέπει να βρεθεί ένας συμβιβασμός στο Ουκρανικό που θα είναι οπωσδήποτε σε βάρος της Ουκρανίας. Ο Ζελένσκι θα διαπιστώσει ότι ο ρόλος του έχει λήξει και είναι πια δευτεραγωνιστής των γεγονότων. Στην πραγματικότητα, για τους Αμερικανούς το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία με έναν συμβιβασμό, δεν θα είναι καθόλου μια ήττα. Και αυτό γιατί οι Αμερικανοί πέτυχαν ό,τι ήθελαν, τον κύριο στόχο τους. Που δεν ήταν άλλος από την υποταγή της Ευρώπης στο αμερικανικό ιμπέριουμ και κυρίως ο τερματισμός της συνεργασίας της Γερμανίας με την Ρωσία. Ο μεγάλος χαμένος αυτού του πολέμου, εκτός από την Ουκρανία, την οποία οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν χωρίς οίκτο για να εξυπηρετήσου τα συμφέροντά τους, θα είναι η Γερμανία. Η οποία όπως υποστήριξαν πολλοί αναλυτές, είναι ως να χάνει τώρα και τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η κρίση στη Μέση Ανατολή έδωσε ανάσα στη Ρωσία και της επέτρεψε μια επανεμφάνιση αντιπαράθεσης σε πλανητικό επίπεδο με τις ΗΠΑ. Αλλά σίγουρα ο μεγάλος κερδισμένος του πολέμου της Γάζας είναι η Κίνα. Καθώς οι Αμερικανοί είναι απασχολημένοι με την Μέση Ανατολή, καθώς είναι υποχρεωμένοι κάποια στιγμή να κλείσουν το Ουκρανικό, αφήνουν ανενόχλητη την Κίνα που είναι ουσιαστικά ο εν δυνάμει κύριος αντίπαλός τους.

Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ περνούν μια βαθιά εσωτερική κρίση ενώ πλησιάζουν και οι επόμενες προεδρικές εκλογές. Η χώρα είναι μοιρασμένη στα δυο και παρουσιάζει ένα εμφυλιοπολεμικό κλίμα ανάμεσα στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους, με φόντο την απειλή επανόδου του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Το βαθύ αμερικανικό κατεστημένο καταβάλλει κάθε προσπάθεια, σέρνοντάς τον στα δικαστήρια, για να τον  εμποδίσει   να επανέλθει στην εξουσία. Όλες όμως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτές οι διώξεις γίνονται εφαλτήριο για την δημοτικότητα του. Δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλούν για μια παρακμιακή πια εποχή  της αμερικανικής αυτοκρατορίας.

Τα προβλήματα της επόμενης μέρας, με το τέλος του πολέμου στη Γάζα θα είναι πολλά. Με πρώτο το μέλλον της ίδιας της Γάζας. Είναι φανερό ότι το Ισραήλ θα επιδιώξει την εκδίωξη των Παλαιστινίων από την περιοχή, την στρατιωτικοποίηση της Γάζας σε πρώτο στάδιο και πιθανό σε δεύτερο στάδιο τον εποικισμό της. Θα το επιτρέψουν αυτό η Δύση, οι ΗΠΑ και γενικότερα η διεθνής κοινότητα; Δεν θα πρόκειται μόνο για ένα έγκλημα πολέμου αλλά και για μια μόνιμη αποσταθεροποίηση της περιοχής. Το καλό σενάριο φυσικά θα ήταν να λήξει ο πόλεμος και να επαναρχίσουν οι συνομιλίες για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους που θα ήταν επί της ουσίας και η μόνη εγγύηση ασφάλειας για το Ισραήλ. Διότι αν υπάρχει κάτι που θα παραμείνει ως μάθημα από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, είναι ότι το Ισραήλ δεν θα έχει ποτέ ασφάλεια χωρίς την αναγνώριση των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων.

Οι νέες γεωπολιτικές ισορροπίες που θα προκύψουν μετά τον πόλεμο της Γάζας θα οδηγήσουν το πιθανότερο σε ένα πλανητικό πολυπολικό σύστημα που θα σημάνει και το τέλος της Pax Americana. Το άλλο ενδεχόμενο θα είναι ένας διπολικός κόσμος με την Κίνα επικεφαλής ττου Παγκόσμιου Νότου και τις ΗΠΑ επικεφαλής της Δύσης. Το σενάριο αυτό όμως φαίνεται μάλλον  απομακρυσμένο.

Να κλείσουμε με δυο λόγια και στα καθ’ημάς. Ελλάδα και Κύπρος φαίνεται να καβάλησαν για άλλη μια φορά το λάθος άλογο. Με την χωρίς όρους στήριξη που έδωσαν στον Νετανιάχου, θα βρεθούν σίγουρα σε μια μειονεκτική θέση όταν πια αυτός δεν θα βρίσκεται  στην εξουσία. Διότι οι μέρες του ακροδεξιού αυτού πρωθυπουργού που στήριξε όλη του την πολιτική στην ψευδαίσθηση ότι είχε πετύχει την ασφάλεια της χώρας του,είναι πια μετρημένες. Η «σωστή πλευρά της Ιστορίας» παίζει καμιά φορά άσχημα παιχνίδια σε όσους είναι δεδομένοι και μονοδιάστατοι. Στη Μέση Ανατολή δεν υπάρχει μόνο το Ισραήλ, με δικαίωμα στην ασφάλεια του, αλλά και οι Παλαιστίνιοι, με δικαίωμα στην ελευθερία και δικό τους κράτος.

*Πανεπιστημιακός, ποιητής, συγγραφέας,  stephanos.constantinides@gmail.com