Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, http://www.philenews.com
Σε μια νέα περίοδο εισέρχεται η κυπριακή κοινωνία. Την ώρα που δείχνει να διανύει μια εποχή αδιαφορίας έναντι του πολιτικού συστήματος, διαμορφώνει νέα κριτήρια για τις πολιτικές επιλογές της. Ανεξαρτήτως τι ψηφίζει- και εάν ψηφίζει κάποιος- δεν παύει να καθορίζει το δικό του ιδεολογικό στίγμα. Σε μια εποχή κατά την οποία οι ιδεολογίες υποτίθεται «είναι πιο χαλαρές», η θεωρία φαίνεται να έχει μεν σημασία, όμως, καθοριστικό ρόλο στην πολιτική τοποθέτηση έχουν οι ακολουθούμενες πρακτικές. Η εφαρμογή, δηλαδή, πολιτών.
Εκείνο που διαπιστώνεται από σειρά ερευνών κοινής γνώμης, που διενήργησε η RAI Consultants για λογαριασμό του «Φ», είναι πως αναδιαμορφώνεται το σκηνικό, κυρίως όμως, αυτό που αλλάζει είναι οι προσεγγίσεις των πολιτών. Οι πολίτες αναζητούν πρακτικές λύσεις, εάν είναι δυνατό και γρήγορες για την οικονομία, κρατώντας αποστάσεις από δογματισμούς και ιδεολογικές τοποθετήσεις. Άλλωστε, τα κομματικά ποσοστά δεν φαίνεται να συνάδουν και με την τοποθέτηση των πολιτών σε σχέση με τον ιδεολογικό τους αυτοπροσδιορισμό. Οι επιπτώσεις από την εφαρμογή πολιτικών, η εν γένει διαχείριση που γίνεται από τους πολιτικούς όπως και η συμπεριφορά τους, επηρεάζουν και την ιδεολογική στάση των πολιτών. Όπως, ασφαλώς, επηρεάζουν και τη στάση τους έναντι των κομμάτων.
Με βάση τις έρευνες κοινής γνώμης, οι ισχυροί πόλοι είναι η κεντροδεξιά και το κέντρο, ο λεγόμενος ενδιάμεσος χώρος. Τα άκρα, δεξιά και αριστερά, συρρικνώνονται. Ανεξαρτήτως των κομματικών ποσοστών, είναι σαφές πως η επιρροή της αριστεράς έχει μειωθεί κατά κύριο λόγω κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Χριστόφια. Από της ανάληψης της εξουσίας από την κυβέρνηση( 2008-2013), διαπιστώνεται μια βαθμηδόν μείωση των πολιτών που τοποθετούνται ιδεολογικά στο χώρο της αριστεράς. Εκ πρώτης όψεως, τούτο αντικατοπτρίζει και τα κομματικά εκλογικά ποσοστά, όχι όμως στο βαθμό που παρουσιάζεται αναφορικά με τον ιδεολογικό αυτοπροσδιορισμό των πολιτών. Υπενθυμίζεται πως η κατάρρευση του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, στο τέλος της δεκαετίας του ΄80, δεν επηρέασε εκλογικά το ΑΚΕΛ, διαφορετικά όμως φαίνονται τα δεδομένα σήμερα, μετά την άσκηση εξουσίας από το κόμμα, αλλά και την ευρύτερη απαξίωση των πολιτών έναντι του συστήματος.
Είναι σαφές από τα στοιχεία, τα οποία προκύπτουν πως η κυβέρνηση Χριστόφια κατάφερε μέσα σε πέντε χρόνια να μειώσει το χώρο της αριστεράς σχεδόν δέκα μονάδες ( από 22% το Νοέμβριο του 2008 στο 13% τον Ιανουάριο του 2013).
Σημαντικό πολιτικό ρεύμα εκφράζεται από το λεγόμενο κεντρώο χώρο, που κομματικά είναι κατακερματισμένος. Δεν είναι σίγουρο, πάντως, εάν οι πολίτες όταν τοποθετούνται στο χώρο του κέντρου, αναφέρονται στα υπάρχοντα κόμματα. Η αύξηση της κεντροδεξιάς, έχει μια εξήγηση. Η δράση κομμάτων ή πολιτικών φορέων, δεξιά του Δημοκρατικού Συναγερμού, οδηγούν οπαδούς και ψηφοφόρους του, να επιλέγουν να αυτοπροσδιοριστούν στο χώρο της κεντροδεξιάς.
Στην Κύπρο ο προσδιορισμός αριστεράς- δεξιάς, έχει περισσότερο παραδοσιακό χαρακτήρα, πολλές φορές και κληρονομικό. Οι πολιτικές που εφαρμόζονται ( και τούτο επιβεβαιώθηκε όταν το ΑΚΕΛ κυβέρνησε), διαφοροποιούνται μεν αλλά δεν έχουν τις πλείστες φορές ιδεολογικό στίγμα. Αυτός είναι ένας λόγος που διαμορφώνονται αυτές τις τάσεις στην κοινωνία. Κοντολογίς, δεν είναι πολλές φορές ιδεολογικά τα κριτήρια των πολιτικών επιλογών. Τα ιδεολογικά ρεύματα στην Κύπρο είναι πιο χαλαρά. Δεν είναι, για παράδειγμα, όπως στην Ελλάδα, όπου υπάρχει διαχρονικά μια συνεχής ιδεολογική πάλη δεξιάς και αριστεράς.
Οι τάσεις στην κοινωνία από το 2008 και εντεύθεν
Το Νοέμβριο του 2008 ( εννέα μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές), το 22% δήλωνε αριστερά και το 12% κεντροαριστερά. Το 28% κέντρο, το 18% κεντροδεξιά, το 15% δεξιά ενώ το 5% δεν απάντησε. Οι αριθμοί και τα ποσοστά αρχίζουν να διαφοροποιούνται βαθμηδόν. Το Μάρτιο του 2009, σε νέα δημοσκόπηση, που δημοσίευσε ο «Φ», η αριστερά καταγράφει ποσοστά 17%( πρώτη μείωση και αισθητή) και η κεντροαριστέρα 12%. Το κέντρο παρέμεινε στο 28%, η κεντροδεξιά ανέβηκε στο 21% και η δεξιά στο 17%. Δεν απάντησε το 4%.
Το Μάιο του 2009, δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε ότι αφορά την αριστερτά και την κεντροαριστέρα ( 17% και 12% αντίστοιχα). Αυτοί που δήλωναν κεντρώοι ανέβηκαν στο 29%, οι κεντροδεξιοί μειώθηκαν στο 20% ενώ οι δεξιοί παρέμειναν σταθεροί (17%). Δεν απάντησε το 6%.
Το Μάιο του 2010, καταγράφονται δραματικές αλλαγές στον ιδεολογικό χάρτη. Το ποσοστό των πολιτών που δηλώνουν αριστεροί κινείται στο 13%, όπως και αυτοί που τοποθετούνται στην κεντροαριστερά (13%). Τις αλλαγές και διαφοροποιήσεις καρπούται το κέντρο, που σκαρφάλωσε στο 33%. Η κεντροδεξιά «γράφει» ποσοστό 17%, η δεξιά 14%. Δεν απάντησε το 9%.
Νέα δημοσκόπηση, τον Οκτώβριο του 2010, τα ποσοστά δεν αλλάζουν κατά ουσιαστικό τρόπο. Η έρευνα κοινής γνώμης, κατέγραψε τα εξής: αριστερά 12%, κεντροαριστερά 14%, κέντρο 31%, κεντροδεξιά 17%, δεξιά 17% και δεν απάντησε το 8%.
Το 2011, λίγο πριν τις βουλευτικές του Μαΐου, η δημοσκόπηση του Μάρτη, ήταν σαφώς επηρεασμένη από το προεκλογικό κλίμα. Ήταν, αυτή την καταγραφή της κοινής γνώμης, μια παρένθεση στην πορεία που ξεκίνησε το 2008 και αφορούσε τις ιδεολογικές τάσεις στην κοινωνία. Τα ποσοστά φέρουν αυτούς που δηλώνουν ότι ανήκουν στην αριστερά να κινούνται σε ποσοστό 18% και στην κεντροαριστερά 7%. «θύμα» αυτής της διαφοροποίησης ήταν το κέντρο (27%). Η κεντροδεξιά 23%( αύξηση ποσοστών ενόψει εκλογών προφανώς), η δεξιά 17%. Δεν απάντησε το 7%.
Τον Ιούλιο 2012, «η κατάσταση» επανέρχεται στις ίδιες τάσεις. Οι τοποθετούμενοι στα αριστερά κινούνται σε ποσοστό 14%, κεντροαριστερά 12%, οι κεντρώοι 325, οι κεντροδεξιοί 20%, οι δεξιοί 18%. Δεν απάντησε το 5%.
Τον Οκτώβριο του 2012, υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Τα ποσοστά που καταγράφονται είναι: αριστερά 13%, κεντροαριστερά 11%, κέντρο 27%, κεντροδεξιά 23%( σημειώνει αύξηση), δεξιά 17% και δεν απάντησε το 8%.
Τον Ιανουάριο του 2013 λίγες εβδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές, η αριστερά καταγράφει ποσοστά 13%, η κεντροαριστερά 11%, το κέντρο 27%, η κεντροδεξιά 23%, η δεξιά 20%. Δεν απάντησε το 6%. Το Φεβρουάριο του 2013, μήνας προεδρικών εκλογών, το 15% τοποθετείται αριστερά, το 10% κεντροαριστερά, το 25% κέντρο, το 24% κεντροδεξιά, το 20% δεξιά και το 6% δεν απάντησε. Στην τελευταία δημοσκόπηση του «Φ», αριστερά τοποθετείται το 12%, το 10% κεντροαριστερά, το 35% κέντρο, το 21% κεντροδεξιά, 14% δεξιά και 8% δεν απάντησε.
Σε μια νέα περίοδο εισέρχεται η κυπριακή κοινωνία. Την ώρα που δείχνει να διανύει μια εποχή αδιαφορίας έναντι του πολιτικού συστήματος, διαμορφώνει νέα κριτήρια για τις πολιτικές επιλογές της. Ανεξαρτήτως τι ψηφίζει- και εάν ψηφίζει κάποιος- δεν παύει να καθορίζει το δικό του ιδεολογικό στίγμα. Σε μια εποχή κατά την οποία οι ιδεολογίες υποτίθεται «είναι πιο χαλαρές», η θεωρία φαίνεται να έχει μεν σημασία, όμως, καθοριστικό ρόλο στην πολιτική τοποθέτηση έχουν οι ακολουθούμενες πρακτικές. Η εφαρμογή, δηλαδή, πολιτών.
Εκείνο που διαπιστώνεται από σειρά ερευνών κοινής γνώμης, που διενήργησε η RAI Consultants για λογαριασμό του «Φ», είναι πως αναδιαμορφώνεται το σκηνικό, κυρίως όμως, αυτό που αλλάζει είναι οι προσεγγίσεις των πολιτών. Οι πολίτες αναζητούν πρακτικές λύσεις, εάν είναι δυνατό και γρήγορες για την οικονομία, κρατώντας αποστάσεις από δογματισμούς και ιδεολογικές τοποθετήσεις. Άλλωστε, τα κομματικά ποσοστά δεν φαίνεται να συνάδουν και με την τοποθέτηση των πολιτών σε σχέση με τον ιδεολογικό τους αυτοπροσδιορισμό. Οι επιπτώσεις από την εφαρμογή πολιτικών, η εν γένει διαχείριση που γίνεται από τους πολιτικούς όπως και η συμπεριφορά τους, επηρεάζουν και την ιδεολογική στάση των πολιτών. Όπως, ασφαλώς, επηρεάζουν και τη στάση τους έναντι των κομμάτων.
Με βάση τις έρευνες κοινής γνώμης, οι ισχυροί πόλοι είναι η κεντροδεξιά και το κέντρο, ο λεγόμενος ενδιάμεσος χώρος. Τα άκρα, δεξιά και αριστερά, συρρικνώνονται. Ανεξαρτήτως των κομματικών ποσοστών, είναι σαφές πως η επιρροή της αριστεράς έχει μειωθεί κατά κύριο λόγω κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Χριστόφια. Από της ανάληψης της εξουσίας από την κυβέρνηση( 2008-2013), διαπιστώνεται μια βαθμηδόν μείωση των πολιτών που τοποθετούνται ιδεολογικά στο χώρο της αριστεράς. Εκ πρώτης όψεως, τούτο αντικατοπτρίζει και τα κομματικά εκλογικά ποσοστά, όχι όμως στο βαθμό που παρουσιάζεται αναφορικά με τον ιδεολογικό αυτοπροσδιορισμό των πολιτών. Υπενθυμίζεται πως η κατάρρευση του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, στο τέλος της δεκαετίας του ΄80, δεν επηρέασε εκλογικά το ΑΚΕΛ, διαφορετικά όμως φαίνονται τα δεδομένα σήμερα, μετά την άσκηση εξουσίας από το κόμμα, αλλά και την ευρύτερη απαξίωση των πολιτών έναντι του συστήματος.
Είναι σαφές από τα στοιχεία, τα οποία προκύπτουν πως η κυβέρνηση Χριστόφια κατάφερε μέσα σε πέντε χρόνια να μειώσει το χώρο της αριστεράς σχεδόν δέκα μονάδες ( από 22% το Νοέμβριο του 2008 στο 13% τον Ιανουάριο του 2013).
Σημαντικό πολιτικό ρεύμα εκφράζεται από το λεγόμενο κεντρώο χώρο, που κομματικά είναι κατακερματισμένος. Δεν είναι σίγουρο, πάντως, εάν οι πολίτες όταν τοποθετούνται στο χώρο του κέντρου, αναφέρονται στα υπάρχοντα κόμματα. Η αύξηση της κεντροδεξιάς, έχει μια εξήγηση. Η δράση κομμάτων ή πολιτικών φορέων, δεξιά του Δημοκρατικού Συναγερμού, οδηγούν οπαδούς και ψηφοφόρους του, να επιλέγουν να αυτοπροσδιοριστούν στο χώρο της κεντροδεξιάς.
Στην Κύπρο ο προσδιορισμός αριστεράς- δεξιάς, έχει περισσότερο παραδοσιακό χαρακτήρα, πολλές φορές και κληρονομικό. Οι πολιτικές που εφαρμόζονται ( και τούτο επιβεβαιώθηκε όταν το ΑΚΕΛ κυβέρνησε), διαφοροποιούνται μεν αλλά δεν έχουν τις πλείστες φορές ιδεολογικό στίγμα. Αυτός είναι ένας λόγος που διαμορφώνονται αυτές τις τάσεις στην κοινωνία. Κοντολογίς, δεν είναι πολλές φορές ιδεολογικά τα κριτήρια των πολιτικών επιλογών. Τα ιδεολογικά ρεύματα στην Κύπρο είναι πιο χαλαρά. Δεν είναι, για παράδειγμα, όπως στην Ελλάδα, όπου υπάρχει διαχρονικά μια συνεχής ιδεολογική πάλη δεξιάς και αριστεράς.
Οι τάσεις στην κοινωνία από το 2008 και εντεύθεν
Το Νοέμβριο του 2008 ( εννέα μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές), το 22% δήλωνε αριστερά και το 12% κεντροαριστερά. Το 28% κέντρο, το 18% κεντροδεξιά, το 15% δεξιά ενώ το 5% δεν απάντησε. Οι αριθμοί και τα ποσοστά αρχίζουν να διαφοροποιούνται βαθμηδόν. Το Μάρτιο του 2009, σε νέα δημοσκόπηση, που δημοσίευσε ο «Φ», η αριστερά καταγράφει ποσοστά 17%( πρώτη μείωση και αισθητή) και η κεντροαριστέρα 12%. Το κέντρο παρέμεινε στο 28%, η κεντροδεξιά ανέβηκε στο 21% και η δεξιά στο 17%. Δεν απάντησε το 4%.
Το Μάιο του 2009, δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε ότι αφορά την αριστερτά και την κεντροαριστέρα ( 17% και 12% αντίστοιχα). Αυτοί που δήλωναν κεντρώοι ανέβηκαν στο 29%, οι κεντροδεξιοί μειώθηκαν στο 20% ενώ οι δεξιοί παρέμειναν σταθεροί (17%). Δεν απάντησε το 6%.
Το Μάιο του 2010, καταγράφονται δραματικές αλλαγές στον ιδεολογικό χάρτη. Το ποσοστό των πολιτών που δηλώνουν αριστεροί κινείται στο 13%, όπως και αυτοί που τοποθετούνται στην κεντροαριστερά (13%). Τις αλλαγές και διαφοροποιήσεις καρπούται το κέντρο, που σκαρφάλωσε στο 33%. Η κεντροδεξιά «γράφει» ποσοστό 17%, η δεξιά 14%. Δεν απάντησε το 9%.
Νέα δημοσκόπηση, τον Οκτώβριο του 2010, τα ποσοστά δεν αλλάζουν κατά ουσιαστικό τρόπο. Η έρευνα κοινής γνώμης, κατέγραψε τα εξής: αριστερά 12%, κεντροαριστερά 14%, κέντρο 31%, κεντροδεξιά 17%, δεξιά 17% και δεν απάντησε το 8%.
Το 2011, λίγο πριν τις βουλευτικές του Μαΐου, η δημοσκόπηση του Μάρτη, ήταν σαφώς επηρεασμένη από το προεκλογικό κλίμα. Ήταν, αυτή την καταγραφή της κοινής γνώμης, μια παρένθεση στην πορεία που ξεκίνησε το 2008 και αφορούσε τις ιδεολογικές τάσεις στην κοινωνία. Τα ποσοστά φέρουν αυτούς που δηλώνουν ότι ανήκουν στην αριστερά να κινούνται σε ποσοστό 18% και στην κεντροαριστερά 7%. «θύμα» αυτής της διαφοροποίησης ήταν το κέντρο (27%). Η κεντροδεξιά 23%( αύξηση ποσοστών ενόψει εκλογών προφανώς), η δεξιά 17%. Δεν απάντησε το 7%.
Τον Ιούλιο 2012, «η κατάσταση» επανέρχεται στις ίδιες τάσεις. Οι τοποθετούμενοι στα αριστερά κινούνται σε ποσοστό 14%, κεντροαριστερά 12%, οι κεντρώοι 325, οι κεντροδεξιοί 20%, οι δεξιοί 18%. Δεν απάντησε το 5%.
Τον Οκτώβριο του 2012, υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Τα ποσοστά που καταγράφονται είναι: αριστερά 13%, κεντροαριστερά 11%, κέντρο 27%, κεντροδεξιά 23%( σημειώνει αύξηση), δεξιά 17% και δεν απάντησε το 8%.
Τον Ιανουάριο του 2013 λίγες εβδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές, η αριστερά καταγράφει ποσοστά 13%, η κεντροαριστερά 11%, το κέντρο 27%, η κεντροδεξιά 23%, η δεξιά 20%. Δεν απάντησε το 6%. Το Φεβρουάριο του 2013, μήνας προεδρικών εκλογών, το 15% τοποθετείται αριστερά, το 10% κεντροαριστερά, το 25% κέντρο, το 24% κεντροδεξιά, το 20% δεξιά και το 6% δεν απάντησε. Στην τελευταία δημοσκόπηση του «Φ», αριστερά τοποθετείται το 12%, το 10% κεντροαριστερά, το 35% κέντρο, το 21% κεντροδεξιά, 14% δεξιά και 8% δεν απάντησε.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire