Ελλάδα - Οι νέες συσπειρώσεις των Αθηνών

Tου Δημήτρη Ρηγοπούλου
Πριν από λίγες εβδομάδες άνοιξε στη γειτονιά μου ένα νέο βιβλιοπωλείο. Το περιμέναμε με σχετική ανυπομονησία όχι γιατί ζούμε σε κάποιο απομονωμένο σημείο της ελληνικής επικρατείας (το βιβλιοπωλείο απέχει 15 λεπτά με τα πόδια από την πλατεία Συντάγματος), αλλά για δύο διαφορετικούς λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με τη φυσική περιέργεια που προκαλεί στις σημερινές οικονομικές συνθήκες κάθε νέο επιχειρηματικό εγχείρημα.
Πόσω μάλλον όταν αυτό δεν είναι ένα ακόμα μοντέρνο ψητοπωλείο ή ένας ακόμα φούρνος «νέας γενιάς». Επιπλέον, η κάπως αφύσικη απουσία βιβλιοπωλείου σε μια ακτίνα εκατοντάδων μέτρων καλλιέργησε προσδοκίες. Τώρα που πέρασαν οι πρώτες ημέρες, ο ιδιοκτήτης του νέου αυτού χώρου μού μεταφέρει έκπληκτος στιγμιότυπα από τη θερμή υποδοχή των ανθρώπων της γειτονιάς. Το παρατηρώ κι εγώ: σπάνια πετυχαίνω το βιβλιοπωλείο χωρίς κόσμο. Τις περισσότερες φορές, οι πελάτες μιλούν μαζί του. Εχω την αίσθηση ότι η αναζήτηση ή η αγορά ενός βιβλίου είναι μάλλον το πρόσχημα.
Κι αν τα βιβλιοπωλεία ήταν πάντα χώροι συναναστροφής και κοινωνικής επαφής, τουλάχιστον στη μικρότερη κλίμακα της συνοικίας, διαπιστώνω ότι κάθε νέος χώρος που δεν είναι σουβλατζίδικο ή yogurt bar καλλιεργεί αυτού του είδους τη φιλοδοξία: να συσπειρώσει ένα ευρύτερο κοινό, να φέρει σε επαφή ανθρώπους με διαφορετικές αφετηρίες, αλλά κοινές ανάγκες στο ρευστό κοινωνικό σκηνικό του 2013.
Δεν έχει τόσο σημασία τι «πουλάς», αλλά πώς το πουλάς και σε ποιους απευθύνεσαι. Ο συνδετικός σου κρίκος με το κατακερματισμένο σώμα της κοινωνίας δεν είναι πλέον η (ούτως ή άλλως ασθενική) κατανάλωση, αλλά ένα πολύ πιο σύνθετο «πακέτο» κοινωνικής συμπεριφοράς, αντίληψης της πραγματικότητας και στόχων που σε συνδέουν ή δεν σε συνδέουν με τους υποψήφιους καταναλωτές σου. Η μετατόπιση του βάρους από το «προϊόν» στο «πακέτο» για το οποίο μιλήσαμε μόλις τώρα συγκροτεί νέες αυτόνομες εστίες κοινωνικού δυναμισμού, που παράγουν κάτι περισσότερο από τη συνηθισμένη σχέση επιχειρηματία και καταναλωτή. Είναι τόσο ισχυρό το κενό που αφήνουν πίσω τους οι παραδοσιακές δομές πολιτικής και κοινωνικής δικτύωσης (κόμματα κ.λπ.), που αναπόφευκτα θα δώσουν τη θέση τους σε ετερογενείς συσπειρώσεις που μπορεί να τις πυροδοτήσει μια «απλώς καλή ιδέα» που τελικά κάποιος την τόλμησε. Στο «τώρα» και στο «σήμερα».


Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 29/06/2013