Βραζιλία - Μουντιάλ 2014 - Εισβολή της αστυνομίας του Ρίο ντε Τζανέιρο και του στρατού της Βραζιλίας στο απέραντο συγκρότημα από φαβέλες του Μαρέ

Για να προχωρήσουν στον έλεγχο και την «ειρήνευσή» του, 74 ημέρες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου

 

Στον βωμό του Μουντιάλ

  

Της Αρχοντίας Κάτσουρα

Με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί… Την επωδό αυτή από τον «Κεμάλ» χρησιμοποιώ πάντα όταν θέλω να «δικαιολογήσω» ή έστω να κατανοήσω τη ροή των ιστορικών γεγονότων, τους πολέμους μεταξύ των κρατών, τις εμφύλιες συγκρούσεις και ό,τι άλλο παίρνει τη μορφή πολέμου στο εσωτερικών των κοινωνιών, ακόμη και αν συνειδητοποιώ πως τελικά τίποτα δεν αλλάζει, τίποτα δεν γίνεται ουσιαστικά καλύτερο. Απλώς για λίγο καιρό κάποιοι ανόητοι ρομαντικοί αγωνίζονται να αλλάξουν τον κόσμο. Στο τέλος, είτε γιατί οι ισχυροί και οι «κακοί» μόνο κερδίζουν είτε γιατί οι κύκλοι της οικονομίας διαγράφουν τις πορείες τους, αρχίζουμε πάλι να προσπαθούμε από την αρχή.


Σήμερα, ένας πόλεμος μαίνεται στην καρδιά της Βραζιλίας, που σε περίπου τέσσερις μήνες θα φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου και σε δύο χρόνια τους Ολυμπιακούς Αγώνες, γεγονότα που προκαλούν ρίγη συγκίνησης στους φιλάθλους. Αν και δεν ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που κλαίνε από χαρά όταν η ομάδα τους κερδίζει -τις περισσότερες φορές δεν μαθαίνω τις νίκες ή τις ήττες της «δικής» μου- παραδέχομαι ότι ένας ωραίος αγώνας μπάσκετ ή ένα σπριντ 100 μέτρων μπορεί να με κάνει να καρδιοχτυπήσω. Υπάρχει κάτι το εγγενώς όμορφο στον αθλητισμό, τον θεωρώ ένδειξη πολιτισμού, και αν ήμουν ειδική, ίσως να μπορούσα να το εξηγήσω αυτό με καλύτερο τρόπο. Πάντως, δεν ξεχνάω τα σκάνδαλα ντόπινγκ, τους στημένους αγώνες, τις φήμες για διαφθορά κ.ο.κ.

Στο Ρίο ντε Τζανέιρο έχει ξεκινήσει μια ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των εμπόρων ναρκωτικών και της αστυνομίας στις φαβέλες, όπου λόγω της φτώχειας, της έλλειψης παιδείας και ευκαιριών, το εμπόριο ναρκωτικών ανθεί. Το τελευταίο διάστημα η τοπική κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο, καθώς οι ναρκω-έμποροι και οι συμμορίες που τους περιβάλλουν, όπως «Οι Φίλοι των Φίλων» (ADA), επιτίθενται οργανωμένα και πυρπολούν αστυνομικά τμήματα, εμπλέκονται σε ανταλλαγές πυροβολισμών. Στον βωμό των ναρκωτικών θυσιάζονται δεκάδες άνθρωποι, αστυνομικοί και μέλη συμμοριών, συχνά και παντελώς αθώοι. Από την πλευρά των συμμοριών σκοτώνονται κυρίως νέοι, «βαποράκια» των ισχυρών αρχηγών, που μένουν στο απυρόβλητο και απολαμβάνουν την πολυτέλεια που εξασφαλίζουν οι επικερδείς επιχειρήσεις τους.

Η πρόεδρος Ντίλμα Ρούσεφ σε συνεργασία με τον τοπικό κυβερνήτη του Ρίο ντε Τζανέιρο, Σέρχιο Καμπράλ, βλέποντας ότι αντιμετωπίζουν μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν στρατιωτικές επιχειρήσεις στις φαβέλες, κυρίως στο Σύμπλεγμα των Γερμανών (Complexo do Alemao). Η συγκεκριμένη περιοχή είχε καταληφθεί ξανά από τον στρατό το 2010, με επιχειρήσεις στις οποίες συμμετείχαν 11.000 στρατιώτες και τεθωρακισμένα οχήματα. Oλη αυτή η προσπάθεια προφανώς και έχει πρωταρχικό στόχο την επιτυχία των αθλητικών διοργανώσεων και τα επικοινωνιακά (και οικονομικά) οφέλη που επιφέρει, με την ανεργία να πλήττει τους συνήθεις υπόπτους (ακτήμονες αγρότες και κατοίκους στις φαβέλες), το κόστος ζωής να εκτοξεύεται σε δυσθεώρητα ύψη, τη σοβαρή έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ την ίδια στιγμή σημειώνονται διαδηλώσεις λόγω των υπέρογκων ποσών που δαπανώνται για την κατασκευή αθλητικών υποδομών.

Μου είναι τουλάχιστον απεχθής η ιδέα του στρατού να καταλαμβάνει ολόκληρες περιοχές, έστω για να τις σώσει από την εγκληματικότητα. Του στρατιώτη που περιπολεί στις γειτονιές. Αλλά δεν έχω λύση να προτείνω για το εμπόριο ναρκωτικών, που υπήρξε, είναι και θα συνεχίσει -φοβάμαι- να είναι μάστιγα σε ολόκληρο τον κόσμο. Πόσο μάλλον στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπου η παραοικονομία που δημιουργεί είναι τόσο ανθηρή, ώστε υπερτερεί της πραγματικής, εξασφαλίζοντας ωστόσο εισοδήματα και γι’ αυτούς οι οποίοι δεν θα είχαν καμία ελπίδα να διεκδικήσουν μια «κανονική» δουλειά. Το ηθικό του ζητήματος ή τις σχέσεις διαπλοκής που ενδεχομένως δημιουργούνται μεταξύ πολιτικών και εμπόρων ούτε που τολμώ να τα αγγίξω.

Αναρωτιέμαι τι θα γίνει μετά τις τελετές έναρξης και λήξης, τις μονομαχίες μεταξύ των γενναίων των σπορ, τον θρίαμβο των καλλίστων. Θα γίνει κάτι για τους πληβείους της παράγκας από λαμαρίνα, ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν εκτός παρανομίας; Θα υλοποιηθούν εκπαιδευτικά προγράμματα, θα υπάρξουν ουσιαστικές ευκαιρίες να δραπετεύσουν από το τέλμα ώστε να μη χρειαστεί να επιστρέψουν σ’ αυτό; Η δική τους πολιτεία θα πάει ένα βήμα πέρα από το να αυτοθαυμάζεται -όπως έγινε εδώ- για την επιτυχή διοργάνωση; Ή μήπως οι φαβέλες θα παράγουν εσαεί μόνο όμορφα μοντέλα και ποδοσφαιρικά ταλέντα, ως εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα;



Πηγή: Η Εφημερίδα των Συντακτών
Δημοσιεύτηκε στις 30/03/2014