Εκεί που οι σταυροφόροι της Δύσης συνεχίζουν το εκπολιτιστικό έργο τους...

Αφγανιστάν: Εκλογές στο νεκροταφείο των φιλοδοξιών της Δύσης

Το μόνο σίγουρο της δυτικής αποστολής, το Αφγανιστάν ξανάγινε η πρώτη χώρα εξαγωγής οπίου στον κόσμο

Ανοίγουν οι κάλπες το Σάββατο για τον διάδοχο του Καρζάι

Γυναίκα περπατάει στην κεντρική αγορά της Καμπούλ (REUTERS/Tim Wimborne)

 Στις κάλπες πηγαίνουν σήμερα Σάββατο οι Αφγανοί για να εκλέξουν τον πρόεδρο που διαδεχθεί τον Χαμίντ Καρζάι, ο οποίος κυβερνά τη χώρα από την πτώση των Ταλιμπάν αλλά του απαγορεύεται συνταγματικά να θέσει υποψηφιότητα για τρίτη συνεχόμενη θητεία.

Αν όλα πάνε καλά, αυτή θα είναι η πρώτη φορά που η μετάβαση της εξουσίας στο Αφγανιστάν θα γίνει δημοκρατικά. Η κατάσταση όμως είναι δύσκολη.

Οι Ταλιμπάν έχουν δηλώσει ότι θα παρεμποδίσουν την ψηφοφορία και έχουν ήδη πραγματοποιήσει μια σειρά από βομβιστικές επιθέσεις στις εβδομάδες πριν από τις εκλογές. Αποτελούν επίσης μακροχρόνια απειλή για τη νέα κυβέρνηση.

Τα τελικά αποτελέσματα από την ψηφοφορία του Σαββάτου αναμένονται στα μέσα Μαΐου. Το πιθανότερο είναι ότι κανένας από τους υποψηφίους δεν θα λάβει άνω του 50%, γι' αυτό οι δύο επικρατέστεροι θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο στις 28 Μαΐου.  

Ο νέος πρόεδρος θα κληθεί να χειριστεί την απόσυρση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ που αναμένεται να ολοκληρωθεί ως τα τέλη του 2014. Ανάμεσα στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει είναι η αύξηση των βομβιστικών επιθέσεων και η πιθανότητα να προσπαθήσουν οι Ταλιμπάν να ξανακερδίσουν την εξουσία.  

Ανάμεσα στους οκτώ υποψηφίους να διαδεχθούν τον Καρζάι, οι τρεις επικρατέστεροι είναι οι πρώην υπουργοί Εξωτερικών Αμπντάλα Αμπντάλα και Ζαλμάι Ρασούλ και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Ασράφ Γανί Αχμαντζάι.

Ο Αμπντάλα, που ήταν ο κυριότερος αντίπαλος του Καρζάι στις εκλογές του 2009, έχει καταγωγή Τατζίκ και Παστούν (οι δυο μεγαλύτερες εθνότητες της χώρας). Οι Αφγανοί όμως τον θεωρούν περισσότερο Τατζίκ λόγω του κορυφαίου ρόλου που έπαιξε στη Βόρεια Συμμαχία _ η οποία βοήθησε τους Αμερικανούς στην ανατροπή των Ταλιμπάν το 2001 και όπου κυριαρχούσαν οι Τατζίκ.  

Ο πρώην πανεπιστημιακός Αχμαντζάι έχει απήχηση στους Παστούν των πόλεων αλλά πρέπει να κερδίσει και εκείνους της επαρχίας. Ο Ρασούλ έχει βασιλική καταγωγή και θεωρείται ενωτική φιγούρα.

«Κλειδί» τα στρατεύματα κατοχής

Η Ουάσινγκτον και η Καμπούλ έχουν φθάσει σε συμφωνία για την παραμονή χιλιάδων αμερικανών στρατιωτών στη χώρα μετά την απόσυρση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων αλλά ο Καρζάι αρνήθηκε να την υπογράψει θέτοντας ορισμένους όρους. Οι τρεις κυριότεροι υποψήφιοι για την προεδρία υποστηρίζουν τη συμφωνία, και όποιος εκλεγεί θα έχει ως προτεραιότητα να την οριστικοποιήσει.

Μόνο αφού ξεπεράσει τον σκόπελο της τελικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ, θα μπορέσει ο νέος πρόεδρος να ασχοληθεί με άλλα ζητήματα, όπως η προσέλκυση των Ταλιμπάν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και η καλλιέργεια οπίου, καθώς η έκβαση όλων των ζητημάτων εξαρτάται από την επίλυση του πρώτου.  

Οι προηγούμενες προεδρικές εκλογές του 2009 αμαυρώθηκαν από νοθεία. Οι χρηματοδότριες χώρες εξαρτούν την συνέχιση της παροχής βοήθειας στην Καμπούλ με τη διοργάνωση ελεύθερων εκλογών.

Χωρίς νερό, χωρίς ρεύμα, χωρίς γράμματα

Το Αφγανιστάν, 12 χρόνια μετά την επέμβαση των Αμερικανών, εξακολουθεί να παραμένει μια προβληματική χώρα. Αν και η κατάσταση έχει βελτιωθεί σχετικά με την εποχή των Ταλιμπάν, το ποσοστό των αναλφάβητων είναι κοντά στο 90%, πρόσβαση στον ηλεκτρισμό έχει μόλις το 30% και σε καθαρό νερό το 60%. Το 2013 ήταν χρονιά - ρεκόρ για την παραγωγή οπίου καθώς το Αφγανιστάν κάλυψε το 90% της παγκόσμιας κατανάλωσης.  

«Νεκροταφείο ελπίδων» αποκάλεσε ο «Monde» το προεδρικό μέγαρο στην Καμπούλ. «Το όνειρο έγινε εφιάλτης. Το καθεστώς πλήττεται από τη διαφθορά και τις μαφίες κάθε είδους. Οι Ταλιμπάν έχουν ξεσηκωθεί εκ νέου και χτυπούν ακόμη και στο κέντρο της Καμπούλ. Οι ξένοι οχυρώνονται στα καταφύγιά τους ενώ πολλοί Αφγανοί παίρνουν τον δρόμο της εξορίας…Δώδεκα χρόνια τεράστιας επένδυσης από τη Δύση _ σε σκοτωμένους στρατιώτες και χρήματα _ για να φθάσουμε εδώ;».

Ο πρόεδρος Καρζάι, σε συνέντευξή του προς τη γαλλική εφημερίδα, χαρακτηρίζει τις ΗΠΑ «αποικιοκρατική δύναμη» ενώ φλερτάρει με το Ιράν και έσπευσε να αναγνωρίσει την Κριμαία ως ρωσική. Ο άλλοτε εκλεκτός των Αμερικανών μιλάει ένθερμα υπέρ της συμφιλίωσης με τους Ταλιμπάν, τους οποίους αποκαλεί «αδερφούς» του ενώ τονίζει ότι δεν επιθυμεί πλέον να είναι «μαριονέτα» των Αμερικανών.