Η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σε ύφεση, ούτε ανακάμπτει. Έχει καταρρεύσει.

Greece Debt Crisis - Topics - FT.com

April 13, 2014

This could be the moment for Greece to default 

 

Πίσω από τα πανηγύρια

FT: Ωρα για διαγραφή του χρέους

Επανέρχεται η εναλλακτική εξόδου από τον ευρω-κορσέ

Ο λόγος που η Ελλάδα προσέλκυσε τόσο ενδιαφέρον στην ομολογιακή έκδοση της περασμένης εβδομάδας ήταν ένας συνδυασμός από την υπόσχεση υψηλής απόδοσης αφενός και τη δομή των λήξεων στα υπάρχοντα ελληνικά ομόλογα, εξηγεί ο Β. Μινχάου αρθρογράφος της εφημερίδας Financial Times. Και αναρρωτιέται μέσα στην καταστροφική δίνη της τελευταίας 4ετίας: μήπως είναι η κατάλληλη στιγμή να κηρύξει η Ελλάδα στάση πληρωμών στο εξωτερικό της χρέος; Η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σε ύφεση, γράφει. Ούτε ανακάμπτει. Έχει καταρρεύσει.

 

  Τα επίσημα δάνεια -από τα μέλη της ευρωζώνης και το ΔΝΤ- απαρτίζουν το 80% του συνολικού χρέους. Η Ελλάδα δεν θα αρχίσει να τα αποπληρώνει πριν από το 2023. Με άλλα λόγια, η χώρα βραχυπρόθεσμα είναι αξιόχρεη. Όμως το μακροπρόθεσμο αξιόχρεό της δεν είναι καθόλου βέβαιο, αναφέρει ο Β. μινχάου.
Και όλα αυτά μας γυρίζουν στο βασικό πρόβλημα: Ποιος άνθρωπος με σώας τα φρένας θα κάνει μακροπρόθεσμη επένδυση σε μια χώρα με τόσο αφόρητο μακροπρόθεσμο χρέος; Δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια επενδυτική εκτίναξη, αν δεν χαριστεί ή δεν κηρυχθεί στάση πληρωμών στο επίσημο χρέος. Ο πιο καθαρός τρόπος για να γίνει αυτό θα ήταν μέσω συνεδρίου για το χρέος, αλλά οι πιστώτριες χώρες δεν θέλουν ούτε να το ακούσουν.
Η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σε ύφεση, υπογραμμίζει ο αρθρογράφος των FT. Ούτε ανακάμπτει. Έχει καταρρεύσει.
Η Ελλάδα πιθανότατα βρίσκεται πλέον κοντά στον πάτο της οικονομικής της διολίσθησης, που ξεκίνησε έξι χρόνια πριν. Μεταξύ των ετών 2008 και 2013 το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε 23,5% και οι επενδύσεις 58,4%. Στην πιο πρόσφατη έρευνα, η ανεργία άγγιξε το 26,7% τον Ιανουάριο. Η ανεργία των νέων το 2013 ήταν 60,4%. Τα τραπεζικά δάνεια προς επιχειρήσεις ήταν μειωμένα με ετήσιο ποσοστό 5,2% τον Φεβρουάριο. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν φτάσει στο 38% του συνόλου. Οι τραπεζικές καταθέσεις συρρικνώνονται.
Αν αυτές οι συγκριτικές αλλαγές προκαλούν σοκ, ακόμη χειρότερα είναι τα στατιστικά που σκιαγραφούν την εικόνα. Ο πολιτικός οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης πρόσφατα κατάρτισε έναν μακρύ κατάλογο, όπου εντοπίζονται τα πιο δραματικά: Από τα 2,8 εκατ. ελληνικά νοικοκυριά, τα 2,3 εκατ. έχουν φορολογικά βάρη που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν. Οι συντάξεις αποτελούν τη βασική πηγή εισοδήματος για το 48,6% των οικογενειών. Συνολικά 3,5 εκατ. εργαζόμενοι έχουν να στηρίξουν 4,7 εκατ. ανέργους ή αέργους.
Στάση πληρωμών
Ενώ ο χρηματοοικονομικός κόσμος πανηγυρίζει με την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές ομολόγων, εγώ αναρωτιέμαι το εξής, σημειώνει ο Β. Μινχάου: Είναι η κατάλληλη στιγμή να κηρύξει η Ελλάδα στάση πληρωμών στο εξωτερικό της χρέος; Δεν είναι κάτι που συζητιέται διακριτικά στις Βρυξέλλες ή στην Αθήνα. Ούτε είναι δημοφιλές θέμα στα επενδυτικά συνέδρια.
Για πρώτη φορά από την κρίση, η Ελλάδα είναι σε θέση να κηρύξει χρεοστάσιο. Διαθέτει πρωτογενές (χωρίς την πληρωμή τόκων) πλεόνασμα προϋπολογισμού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 2,7% του ΑΕΠ φέτος και θα ανέβει στο 4,1% το 2015. Το ελληνικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε ένα πρώτο πλεόνασμα. Η Ελλάδα δεν εξαρτάται πλέον από τους ξένους επενδυτές.
Υπάρχει όμως κι μια άλλη οπτική -εκείνη του πωλητή ομολόγων-, που λέει ότι η Ελλάδα αποτελεί το σπουδαιότερο σενάριο ανάκαμψης της σύγχρονης εποχής. Η Τράπεζα Πειραιώς και η Alpha Bank κατόρθωσαν να αντλήσουν κεφάλαια 3 δισ. ευρώ. Πέρσι, ήταν κυρίως τα hedge funds που στοιχημάτιζαν στη χώρα. Έκτοτε έχουν ενταχθεί στην ομάδα και οι πιο παραδοσιακοί επενδυτές. Η έκδοση 5ετούς ομολόγου την περασμένη εβδομάδα προσέλκυσε προσφορές 21 δισ. ευρώ από περισσότερους από 600 διεθνείς κυρίως επενδυτές, τονίζει.
Αν μπορώ να ανιχνεύσω κάποια στρατηγική στην επίσημη στάση της ευρωζώνης προς την Ελλάδα, αυτή περιγράφεται ως εξής: Ας δημιουργήσουμε μια τεράστια χρηματοπιστωτική επενδυτική φούσκα και ας προσευχόμαστε να κυλήσει και λίγο χρήμα κάποια στιγμή και στην πραγματική οικονομία. Με συντελεστή χρέους που προβλέπεται στο 177% του ΑΕΠ φέτος, η Ελλάδα δεν προσελκύει πολλές πραγματικές επενδύσεις στα εδάφη της από το εξωτερικό σήμερα. Ούτε μπορεί να δημιουργήσει εγχώριες επενδύσεις, λόγω του διαλυμένου τραπεζικού συστήματος, γράφει ο αναλυτής των FT.
Αν η κυβέρνηση μπορούσε να δημοπρατήσει το μερίδιό της στις τράπεζες, θα δημιουργούσε μια «κακή τράπεζα» που θα αναλάμβανε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Όταν ολοκληρώσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τα φετινά stress tests, ο αναζωογονημένος τραπεζικός κλάδος θα μπορούσε να αρχίσει να δανείζει σε μια καθαρή και αλλαγμένη οικονομία, σημειώνει.
Το πρόβλημα λύθηκε. Αλλά θα χρειαστεί αρκετά μεγάλη φούσκα για να φτάσουμε σε εκείνο το σημείο.
Θα "φρίκαραν"
Ας ζυγίσουμε τώρα την εναλλακτική λύση. Η Ελλάδα κηρύσσει στάση πληρωμής όλου του εξωτερικού της χρέους. Καθιερώνει ένα νέο νόμισμα, το οποίο θα υποτιμήσει αμέσως. Για να κλειδώσει το επενδυτικό πλεονέκτημα -να γίνει πραγματική η υποτίμηση- θα χρειαστεί μια κεντρική τράπεζα με αξιόπιστο στόχο πληθωρισμού καθώς και επαρκώς απελευθερωμένες αγορές εργασίας και προϊόντων.
Δεν είναι εύκολη απόφαση και θα χρειαστούν πολύ περισσότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από όσες έχει κάνει μέχρι σήμερα η Αθήνα, εξηγεί ο αρθρογράφος των FT -ανάλογα με το ποιος θα ελέγχει την κατάσταση στην οικονομία.
Μολονότι αυτό το σενάριο θα «φρίκαρε» τους διεθνείς επενδυτές αν συνέβαινε, είναι βέβαιο ότι θα το ξεχνούσαν και θα επέστρεφαν γρήγορα. Στο κάτω-κάτω, οι πιθανότητες χρεοκοπίας είναι οι λιγότερες, αμέσως μετά τη χρεοκοπία. Σε εκείνο το σημείο, η μεταρρυθμισμένη Ελλάδα θα είναι πολύ ελκυστική για τους διεθνείς επενδυτές, κι όχι μόνο για τους χρηματιστηριακούς επενδυτές.
Δεν κάνω τον δικηγόρο της εξόδου. Οι Έλληνες ψηφοφόροι και οι ξένοι επενδυτές όμως θα πρέπει να γνωρίζουν ότι πλέον η Ελλάδα είναι σε θέση να έχει επιλογή, καταλήγει.
πηγή FT

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ελευθεροτυπία, 14 Απριλίου 2014