Όταν η διαφάνεια ενοχλεί τους κυβερνώντες

Τι φοβάται ο κ. Δένδιας;

Από τον ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΗ

Οι αποκαλύψεις Σνόουντεν, που συγκλόνισαν την υφήλιο, είναι προϊόν υποκλοπής. Δηλαδή, πράξη κακουργηματικού χαρακτήρα. Οπως και η διαρροή απορρήτων εγγράφων από τον Τζούλιαν Ασάνζ (WikiLeaks) που προκάλεσαν αίσθηση και αναταράξεις.

Ομως ελάχιστοι στάθηκαν στο έκνομο των υποκλοπών και της διαρροής. Προείχε το περιεχόμενο. Εξ ου και ηγέτες χωρών, όταν έμαθαν ότι οι Αμερικανοί παρακολουθούσαν το τηλέφωνό τους, εξεμάνησαν και ζήτησαν εξηγήσεις από τον Ομπάμα, ενώ ΟΛΑ τα μήντια του κόσμου φιλοξένησαν -και ασχολήθηκαν εκτενώς με- το παράνομο υλικό που είχαν στη διάθεσή τους.
Οι μόνοι που αντέδρασαν ήσαν όσοι είχαν τη φωλιά τους χεσμένη, με το συμπάθιο. Δηλαδή οι Αμερικανοί. Και γι' αυτό προσπάθησαν με κάθε τρόπο να κυνηγήσουν τον Σνόουντεν και να αναχαιτίσουν τον καταιγισμό των αποκαλύψεων. Κατ' αναλογίαν, η επιστολή Δένδια προς την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου και η επακόλουθη απαγόρευση για χρήση «παρανόμως κτηθέντος οπτικοακουστικού υλικού» (βίντεο της Χρυσής Αυγής δηλαδή) αποκαλύπτει προφανή φόβο των κυβερνώντων. Βάσιμος φόβος: ενδεχόμενη επιβεβαίωση κυβερνητικών παρεμβάσεων στη Δικαιοσύνη για να κηρυχτεί εγκληματική οργάνωση η Χ.Α., θα μπορούσε να αποδειχθεί πολιτικά και εκλογικώς καταστροφική. Για την κυβέρνηση και τη Ν.Δ.

Εκπαλαι επίδικο θέμα η χρήση προϊόντων υποκλοπής. Και όχι άδικα. Δυσώνυμες Υπηρεσίες και πάσης φύσεως «τυφλοπόντικες» μπορούν να καταστρέψουν ανθρώπους δίνοντας στη δημοσιότητα στοιχεία της προσωπικής τους ζωής, δηλαδή προσωπικά δεδομένα. Αν συνυπολογιστεί το ότι η αποσπασματική χρήση και το ενδεχόμενο χάλκευσης είναι πολύ πιθανά σε τέτοιες περιπτώσεις, προκύπτει εύλογη η ανάγκη για θεσμική προστασία της ιδιωτικής ζωής. Το πρόβλημα περί την χρήση ή την απαγόρευση ανακύπτει όταν οι αποκαλύψεις δεν αφορούν την ιδιωτικότητα, αλλά «τον δημόσιο ρόλο» προσώπου και τη «δημόσια ζωή».
Τον Ιούνιο του 2010, ο Μπερλουσκόνι, θορυβημένος απο τις καταιγιστικές αποκαλύψεις για τον βίο και την πολιτεία του, κατέφυγε στην απαγόρευση. Προσπάθησε να περάσει νόμο με τον οποίο -όπως υπενθυμίζει από την «Αυγή» ο Βασίλης Μουλόπουλος- «απαγόρευε τη χρήση (σ.σ. προϊόντων υποκλοπής, όπως βίντεο κ.τ.λ.) από τη δικαστική έρευνα και την αναπαραγωγή τους από τα ΜΜΕ ως προϊόντων εγκλήματος που παραβίαζαν προσωπικά δεδομένα». Οξύτατες υπήρξαν οι αντιδράσεις από το δικαστικό σώμα και τα ΜΜΕ. Για «πράξη αυθαιρεσίας» μίλησε ο διευθυντής της «Ρεπούμπλικα», ενώ ο Στέφανο Ροντοτά, έγκυρος νομικός και ένας από τους συγγραφείς της «Ευρωπαϊκής Χάρτας των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων», κατήγγειλε το νόμο-φίμωτρο και σημείωσε ότι η ιδιωτικότητα των προσώπων είναι σεβαστή και προστατευτέα όταν «η είδηση και τα συμβάντα δεν έχουν καμμιά σχέση με τον δημόσιο ρόλο τους ή με τη δημόσια ζωή τους».
Και πρόσθεσε τα εξής: «Στη Δημοκρατία δεν αρκούν οι θεσμικοί έλεγχοι (κοινοβουλευτικοί, δικαστικοί), είναι απαραίτητη η διαφάνεια. Και γι' αυτό το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει υπογραμμίσει με έμφαση ότι η θεμελιώδης αυτή δημοκρατική ανάγκη καθιστά νόμιμη τη δημοσίευση ειδήσεων που προστατεύονται από μυστικότητα».
Προ καιρού κατεγράφη με κρυφή κάμερα ο χρηματισμός δημοσίου λειτουργού (του Χάρη Τομπούλογλου, προέδρου του Νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού»). Το παράνομο υλικό φιλοξενήθηκε κατά κόρον απο τα μήντια. Ωστόσο, ουδεμία δικαστική παρέμβαση υπήρξε τόσο για απαγόρευση της προβολής όσο και για διώξεις με αφορμή την παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Και σωστά. Το επ' αυτοφώρω του χρηματισμού αφορά τον ρόλο δημοσίου λειτουργού και όχι την ιδιωτικότητά του.
Κατά τούτο, τι ακριβώς προστατεύεται με την πρωτοβουλία του κ. Δένδια και την απαγόρευση που επεβλήθη από την Εισαγγελία; Οι δέουσες ενέργειες, τις οποίες ζήτησε ο υπουργός, ενισχύουν την «ανάδειξη της αλήθειας» και προστατεύουν «τον δημόσιο βίο από οποιαδήποτε απόπειρα εκβιασμού», όπως διατείνεται ο κ. Δένδιας, ή κατατείνουν στο αντίθετο: Δηλαδή, στην απόκρυψη στοιχείων που ενδεχομένως ενοχοποιούν στελέχη της κυβέρνησης;
Κανένας παλιάνθρωπος, κανένα σκοτεινό κέντρο, κανένα βυσσοδομείν δεν μπορούν να πλήξουν και να εκβιάσουν μια δημοκρατική κυβέρνηση που είναι διαφανής και άψογη. Αρκεί πράγματι να είναι.

Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 10 Απριλίου 2014