Κύπρος: Στο Κραν Μοντάνα γίνεται ξανά προσπάθεια για τη νέα άλωση!

 

Στέφανος Κωνσταντινίδης

 Έζησα τη ζωή μου ακούγοντας ονόματα πρωτάκουστα:
καινούργιους τόπους, καινούργιες τρέλες των ανθρώπων
ή των θεών.  Γιώργος Σεφέρης

Ακόμη ένα όνομα που μέχρι χτες δεν ξέραμε, συνδέθηκε με τη ζωή μας. Κραν Μοντάνα! Φανταστείτε να μας προκύψει με αυτό το όνομα και καμιά «λύση» που θα υποχρεωθούμε να απορρίψουμε σε δημοψήφισμα. Ή που θα μας οδηγήσει στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας! Και να μιλάμε για τις συμφωνίες του  Κραν Μοντάνα! Κι ύστερα είναι και τούτος ο Ιούλης που συνδέθηκε με μελανά χρώματα με την ιστορία μας. Τον Ιούλιο του 1570 ο Λαλά Μουσταφάς στρατοπέδευε κάτω από τα τείχη της Λευκωσίας. Ο κυπριακός Δευτερογιούνης! Μια λέξη τόσο ποιητική! Μια λέξη που φέρνει στη μνήμη τον Βασίλη Μιχαηλίδη και την «9η Ιουλίου», το επικό του ποίημα για τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό. Αλλά και μνήμες παιδικές, όταν άκουα τους απλούς ανθρώπους του χωριού να ονοματίζουν τον Ιούλιο Δευτερογιούνη, και τον Ιούνιο Πρωτογιούνη. Και εκείνος ο τόσο δυνατός, ο τόσο παραστατικός στίχος του Βασίλη Μιχαηλίδη:
«Μιαν νύχταν, νύχταν σιανήν, τζιαιρόν Δευτερογιούνην/νύχταν Παρασιευκόνυχταν, που τ' άστρα μιλιούνια/ελάμπασιν που πανωθκιόν τζι εν εύρισκες ρουθούνιν/μέσα στης Χώρας τα στενά, στης Χώρας τα καντούνια,/σιανεμιά, εν άκουες δεντρούδιν να ταράξη/μήτε του σιύλλου λάξιμον, με πετεινόν να κράξη....»  Ήταν μια τέτοια νύχτα που αποφασίστηκαν οι σφαγές στην Κύπρο το 1821.

Κι ύστερα μας ήρθε και άλλος πικρός Δευτερογιούνης… Ο Δευτερογιούνης του '74 ! Τότε που ρήμαξαν ξανά τη μικρή πατρίδα με το πραξικόπημα του Ιούλη και τη δεύτερη τουρκική εισβολή, ύστερα από αυτήν του Λαλά Μουσταφά, το 1571. Κάθε Δευτερογιούνη οι πικρές μνήμες επανέρχονται. Για κάποιους είναι μια «επετειακή» ανάγκη, για άλλους, τους επισκέπτες των καζίνων στα κατεχόμενα και όχι μόνον, μια ενόχληση στις προσφιλείς τους ενασχολήσεις. Για τους πολλούς όμως είναι η πικρή ανάμνηση όσων έζησαν πριν 42 χρόνια. Και για τους νεότερους, που θα είναι αυτοί οι πολλοί σε λίγο, μνήμη ιστορική για όσα συνέβησαν εκείνο τον πικρό Δευτερογιούνη. Είναι κι αυτοί που προσπαθούν να αναθεωρήσουν την ιστoρία, να δικαιολογήσουν άμεσα ή έμμεσα την εισβολή, φορτώνοντας την ευθύνη στο θύμα. Διότι ασφαλώς τα όποια λάθη της ελληνικής πλευράς δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την εισβολή και προπάντων τη συνεχιζόμενη κατοχή. Η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν και παραμένει μια ανεξάρτητη Πολιτεία και κανένας διεθνής νόμος δεν μπορεί να δικαιολογήσει την κατοχή των εδαφών της από τον εισβολέα. Γνωρίζουν οι νεοφιλελεύθεροι αναθεωρητές πως με τις πικρές εμπειρίες του παρελθόντος, με όλη την πείρα που συσσωρεύτηκε, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μπορούν να συμβιώσουν χωρίς κανένα πρόβλημα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι μάλιστα τραγικό να ακούονται γενναίες φωνές από τους Τουρκοκυπρίους που μιλούν για κατοχή και να υπάρχουν Ελληνοκύπριοι που άμεσα ή έμμεσα να τη δικαιολογούν.

Και τώρα είναι Ιούλης, που στο Κραν Μοντάνα γίνεται ξανά προσπάθεια για τη νέα άλωση! Αυτός ο Δευτερογιούνης που σφράγισε τη ζωή μας. Θέλουμε λύση και στο Κραν Μοντάνα και παντού. Αλλά λύση που να δημιουργεί τις συνθήκες επιβίωσής μας σε αυτό τον τόπο κι όχι την όποια λύση. Η οποία θα καταρρεύσει την επομένη και θα μας αφήσει χωρίς κράτος. Η οποία θα μας θέσει οριστικά υπό τουρκική κηδεμονία. Ενδιαφέρονται λέει ξεχωριστά Βρετανοί και Αμερικανοί για λύση και δεν θέλουν να χαθεί η ευκαιρία! Ενδιαφέρονται, όμως, για μια νατοϊκή λύση που θα ανταμείβει την Τουρκία σε βάρος μας, γιατί τα νατοϊκά συμφέροντα θα προστατευτούν μέσα από μια τέτοια λύση. Γι' αυτό απέκλεισαν την παρουσία της Ρωσίας και άλλων χωρών στο Κραν Μοντάνα. Διότι νατοϊκή και πενταμερής είναι αυτή η συνάντηση. Εμάς όμως ποιος θα μας προστατεύσει; Το ΝΑΤΟ; Δεν μπορεί η Τουρκία να έχει ρόλο στην Κύπρο γιατί αυτή θα αποφασίζει για λογαριασμό μας, όπως το κάνει τώρα στα κατεχόμενα. Αυτό το κράτος θέλουμε, στο μοντέλο του «ψευδοκράτους», με ολόκληρη την Κύπρο να μετατρέπεται σε κατεχόμενα; Οι συνεχείς υποχωρήσεις Αναστασιάδη με την στήριξη των ηγεσιών ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ εκεί μας οδηγούν. Δεν είναι αυτό όμως που θέλουν οι λαϊκές μάζες. Δεν θα εγκρίνει ποτέ η λαϊκή βάση των δύο κομμάτων μια τέτοια λύση και το ξέρουν καλά οι ηγεσίες τους, το ξέρει και ο Αναστασιάδης με τις μυστικές δημοσκοπήσεις που έχουν στα χέρια τους. Ευτυχώς η Αθήνα φαίνεται να αντιστέκεται σ' αυτό το μοντέλο λύσης. Γι' αυτό και οι οπαδοί της όποιας λύσης βρίζουν τον Κοτζιά, τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών! Ας τον βρίζουν όσο θέλουν, αρκεί να σωθεί η Κύπρος! Αρκεί να μη ξαναζήσει αυτός ο τόπος έναν ακόμη τραγικό Δευτερογιούνη! Μιαν νύχταν, νύχταν σιανήν, τζιαιρόν Δευτερογιούνην...

*Πανεπιστημιακός, διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Ερευνών Καναδά-ΚΕΕΚ και μέχρι πρόσφατα  επιστημονικός συνεργάτης του ΕΔΙΑΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

  stephanos.constantinides@gmail.com