Για μια νέα στρατηγική στο Κυπριακό

Του Κώστα Βενιζέλου

Το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα και η κατάρρευση της διαδικασίας μετά από εννέα ημέρες συζητήσεων διαμορφώνει ένα νέο τοπίο στο Κυπριακό. Η σύγκληση δυο Διασκέψεων μέσα σε μερικούς μήνες, Ιανουάριο και Ιούνιο, έχει επιβεβαιώσει τον επιδερμικό τρόπο που λειτούργησαν τα Ηνωμένα Έθνη ενώ παράλληλα αποδείχθηκαν για μια ακόμη φορά οι πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας. Το Κυπριακό μετά και από αυτή την αποτυχία, που είναι σε μεγάλο βαθμό ένα «ελεγχόμενο αποτέλεσμα» υπό την έννοια ότι κάποιοι το επιδίωξαν, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε μια άλλη βάση.

Έφθασε η ώρα για τη διαμόρφωση νέας στρατηγικής στο Κυπριακό. Όχι με λόγια και διακηρύξεις αλλά στην  πράξη. Κι αυτό προϋποθέτει πρωτίστως σοβαρό προβληματισμό και σε βάθος συζήτηση εναλλακτικών επιλογών.  Από το 1974 και εντεύθεν, οι συζητήσεις για την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό, διεξήχθηκαν σε λανθασμένη βάση ενώ προδήλως οι δυο πλευρές, έχοντας διαφορετικές επιδιώξεις, στοχεύσεις, δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε ένα αποτέλεσμα. Αυτό, ωστόσο, που έγινε είναι μια βαθμηδόν προσέγγιση στις τουρκικές θέσεις από πλευράς Ελληνοκυπρίων στην προσπάθεια τους να… κάμψουν την αδιαλλαξία της Άγκυρας. Αυτό επιβεβαιώθηκε και στο Κραν Μοντάνα, στην Πενταμερή Διάσκεψη με τα ανοίγματα του Προέδρου Αναστασιάδη και τις προτάσεις που κατέθεσε. 

Έφθασε η ώρα για τη διαμόρφωση νέας στρατηγικής στο Κυπριακό. Μια στρατηγική που θα διασφαλίζει τη συνέχεια του ελληνισμού στην Κύπρο. Μια στρατηγική που θα καταστεί την Κύπρο ένα κανονικό κράτος. Μάλιστα, ένα κανονικό κράτος, καθώς αυτό που επιδιώκεται να γίνει  σε ένα μη κανονικό κράτος οδηγεί.

Είναι προφανές πως το αδιέξοδο δεν είναι λύση. Ούτε η μη λύση. Για να μπορέσουν οι διαπραγματεύσεις να προσανατολισθούν προς το στόχο της επίτευξης μιας συμφωνίας θα πρέπει να υπάρξει αναθεώρηση της ακολουθούμενης στρατηγικής. Έτοιμες συνταγές δεν υπάρχουν.

Η μορφή της λύσης που τώρα επιδιώκεται δεν θα αντέξει στο χρόνο. Η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία είναι ένα πλαίσιο το οποίο έχει χωριστικά χαρακτηριστικά και στοχεύει στην λειτουργία μιας νέας κατάστασης πραγμάτων, που θα αναδεικνύει το διαχωρισμό στη βάση της εθνικής προέλευσης. Είναι προφανές πως αυτό θα παράγει εθνικισμό και συγκρούσεις. Η ανατροπή της συζήτησης του πλαισίου αυτού, που αποτελούσε έκπαλαι επιδίωξη της Τουρκίας για έλεγχο της Κύπρου, μπορεί να γίνει όταν ως ελληνική πλευρά απαλλαχθούμε από φοβικά σύνδρομα και ταμπού ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε μια αδιέξοδη πορεία συζητήσεων, που κρατούν 43 χρόνια.

Η νέα στρατηγική θα πρέπει να αξιοποιήσει τα εργαλεία πολιτικής που έχει αποκτήσει η Λευκωσία από το 1974 και εντεύθεν, εξισορροπώντας την στρατιωτική ήττα:

Πρώτο, τη διατήρηση και ενίσχυση του αναγνωρισμένου κράτους, της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρά τις υπονομεύσεις από την Τουρκία καθώς κι άλλους διεθνείς παράγοντες.

Δεύτερο, η ιδιότητα του μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τρίτο, η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ και η εμπλοκή διεθνών κολοσσών που δραστηριοποιούνται στα θέματα υδρογονανθράκων. Οι τρεις αυτοί βασικοί άξονες αποτελούν τα πλεονεκτήματα που απέκτησε η Κυπριακή Δημοκρατία και τα οποία παράγουν στρατηγική υπεραξία. Αυτούς θα πρέπει να αξιοποιήσουμε για να διαμορφωθεί μια νέα στρατηγική στο Κυπριακό. Αυτοί οι άξονες πρέπει απαραιτήτως να αντανακλώνται και στο περιεχόμενο μιας συμφωνίας στο Κυπριακό. Την ίδια ώρα, οι Τουρκοκύπριοι θα πρέπει να επιλέξουν: Είτε μαζί με τους Ελληνοκύπριους θα κτίσουν ένα κοινό μέλλον εντός της Ε.Ε.  είτε θα παραμείνουν αιχμάλωτοι των τουρκικών επιδιώξεων στην Κύπρο και στην περιοχή. Οι ξένοι, τους οποίους επικαλούνται διάφοροι που θέλουν να ακυρώσουν τη διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής, δεν θα επιμένουν σε μια αδιέξοδη πολιτική, που δεν απέδωσε, εάν έχουμε εναλλακτική πρόταση να παρουσιάσουμε. Εκτός κι εάν θέλουν να μας τιμωρήσουν με μη λύση ή με τουρκοποίηση.

Η λύση του Κυπριακού εκκρεμεί εδώ και 43 χρόνια επειδή δεν λαμβάνονται υπόψη τα αυτονόητα. Αυτά που ισχύουν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, σε όλες τις δημοκρατίες. Μια νέα στρατηγική θα αποτελεί εν πολλοίς η επιστροφή στα αυτονόητα. Αυτά που σε άλλες χώρες δεν τυγχάνουν αμφισβήτησης για την Κύπρο για να ισχύσουν χρειάζεται επανάσταση. Εάν χρειαστεί να γίνει επανάσταση να γίνει. Συνεπώς, μια νέα στρατηγική θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη, μεταξύ, άλλων, τα εξής:

•Στρατηγικός μας στόχος είναι η Απελευθέρωση. Αυτό θα επιτευχτεί με τον τερματισμός τη κατοχή, την αποκατάστασης της ενότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα επιτευχθεί με την πλήρη εφαρμογή των ανθρώπινων δικαιωμάτων για όλους τους νόμιμους πολίτες της Κ.Δ.

• Να ενισχυθεί η Κυπριακή Δημοκρατία, να αξιοποιηθούν στρατηγικά πλεονεκτήματα και να αρπάξουμε ευκαιρίες για λύση. Σωστή, λειτουργική, δημοκρατική.

• Να εφαρμοστούν  όλες ελευθερίες που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς παρεκκλίσεις και τους όποιους περιορισμούς.

•Να απαλλαγεί από ξένα στρατεύματα και εγγυήσεις.

•Να διασφαλίζεται η ενότητα του χώρου, των θεσμών, της οικονομίας, και της κοινωνίας.

•Να εφαρμόζονται όλες οι Συνθήκες της Ε.Ε. για να καταστεί η χώρα αποτελεσματικός εταίρος.

-Οι ρυθμίσεις να μην αντιβαίνουν σε αποφάσεις του ΕΔΑΔ. Για την ακρίβεια να εφαρμοστούν οι αποφάσεις.

-Να ισχύσουν όλες οι δημοκρατικές αρχές

-Να μην υπάρξουν βέτο ή ρυθμίσεις που θα γεννούν αδιέξοδα.

– Να αξιοποιηθούν τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία ( φυσικό αέριο)

– Να αξιοποιήσει τα πολλά και διαφορετικά συμφέροντα κρατών στην περιοχή και να αναδείξει συνεργασίες μέσα από κοινές επιδιώξεις.

– Να εμβαθύνει, ενισχύσει και αυξήσει τις περιφερειακές συνεργασίες.

Όλα αυτά μπορούν να αποτελέσουν το όχημα και το πλαίσιο τακτικής που θα κτίσουν μια στρατηγική που θα δημιουργήσει διεξόδους. Η μέχρι σήμερα ακολουθούμενη πολιτική κρίνεται εκ του αποτελέσματος. Και το αποτέλεσμα είναι πως δεν οδήγησε αυτή η πολιτική στη λύση αλλά στην εδραίωση των κατοχικών δεδομένων. Η εξέταση εναλλακτικών σεναρίων, εναλλακτικών στρατηγικών δεν μπορεί να είναι ταμπού για την ελληνοκυπριακή ελίτ. Υπάρχουν δυνατότητες, το θέμα είναι να υπάρξει και πολιτική βούληση.

Η επόμενη ημέρα του ναυαγίου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται σοβαρή διαχείριση και σοβαρός σχεδιασμός. Χρειάζονται προληπτικές αποτρεπτικές κινήσεις καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα ενεργήσει ο απρόβλεπτος Ερντογάν.

ΠΗΓΗ:https://www.apopseis.com/meta-to-neo-navagio-ti-ine-i-ora-gia-ti-diamorfosi-mias-neas-stratigikis-sto-kypriako/