Κύπρος : Με τη θηλιά στο λαιμό

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

 Τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο κ. Νίκος Αναστασιάδης, αγωνίζεται ακόμη να διαμορφώσει το περίφημο σχέδιο Β΄ για να αντιμετωπίσει την τραγική κατάσταση στην οποία οδηγήθηκε η Κύπρος και με δική του ευθύνη, χωρίς φυσικά να παραγράφονται τα αμαρτήματα της προηγούμενης πενταετίας. Ο κ. Αναστασιάδης βρισκόταν σε προεκλογική καμπάνια για δύο σχεδόν χρόνια, διακηρύσσοντας ότι ήταν  πανέτοιμος να κυβερνήσει  τον τόπο. Μας έλεγε ότι είχε και σχέδιο Α΄ και σχέδιο Β΄, ότι είχε ισχυρούς φίλους στην Ευρώπη, κατηγορούσε την προηγούμενη κυβέρνηση για τις ανεπάρκειές της και φυσικά δήλωνε κατηγορηματικά ότι ποτέ δεν θα υπόγραφε μνημόνιο που θα περιείχε πρόνοια για κούρεμα καταθέσεων. Οργάνωσε στη Λεμεσό ολόκληρο πανηγύρι με τους «ισχυρούς» φίλους του του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για να τον ενισχύσουν προεκλογικά, τον είδαμε αγκαλιές με την κυρία Μέρκελ και μας καθησύχαζε ότι με την εκλογή του θα τελείωναν τα βάσανά μας. Φυσικά ο κ. Αναστασιάδης έπρεπε να ξέρει πως στις διεθνείς σχέσεις δεν υπάρχουν φιλίες αλλά συμφέροντα. Έτσι όταν βρέθηκε στο πηδάλιο του κράτους με την πρώτη επαφή με την σκληρή πραγματικότητα ουσιαστικά κατέρρευσε. Τώρα οι φίλοι του μας απευθύνουν τελεσίγραφα. Πήγε απροετοίμαστος στο δικό του Μπούργκενστοκ της οικονομίας, οι συνεργάτες του αποδείχθηκαν ανεπαρκείς και οι χειρισμοί τους υπήρξαν ολέθριοι. Γυρίζοντας από το Μπούργκενστοκ της οικονομίας, αυτός που δεν έμεινε κατηγορία που δεν απηύθυνε στον Τάσσο Παπαδόπουλο ότι δεν διαπραγματεύτηκε στο Μπούργκενστοκ του Ανάν και άλλα πολλά, απηύθυνε και διάγγελμα υπέρ του ναι. Θα χρειάζονταν σελίδες για να παραθέσει κανείς τις δηλώσεις Αναστασιάδη, Σαρρή, Στυλιανίδη και Πισσαρίδη που μέχρι και τις 13 Μαρτίου 2013 διαβεβαίωναν ότι δεν υπήρχε καμία περίπτωση να δεχτούν κούρεμα καταθέσεων.

Δύο μέρες μετά, γυρίζοντας στην Κύπρο, αυτοί που μας έλεγαν ότι το κούρεμα των  καταθέσεων θα ήταν καταστροφικό, μας είπαν ότι δεν είχαν άλλη επιλογή, ότι τους πίεσαν και ότι τους εκβίασαν. Λοιπόν όταν αύριο θα διαπραγματευτούν το Κυπριακό, όταν θα μας ασκούν πιέσεις για το φυσικό  αέριο ή για ένα επόμενο μνημόνιο τί θα μας λένε; Πάντα πως ήταν αφόρητες οι πιέσεις και δεν υπήρχε άλλη επιλογή; Και φυσικά η συμφωνία με το Γιούρογκρουπ περιλαμβάνει και μια σειρά από  άλλες  καταστροφικές πρόνοιες που ο χώρος δεν μας επιτρέπει να αναλύσουμε. Προσθέστε σ’αυτά και τον άκομψο διπλωματικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η Ρωσία όταν ο κ. Αναστασιάδης δέχτηκε μια συμφωνία που έθιγε άμεσα τα ρωσικά συμφέροντα χωρίς να έχει καν το διπλωματικό τακτ να πληροφορήσει τη Μόσχα για τις προθέσεις του. Αν ο κ. Αναστασιάδης ήταν προετοιμασμένος να κυβερνήσει τον τόπο όπως διακήρυττε προεκλογικά, θα πήγαινε στο Γιούρογκρουπ με μια συγκεκριμένη στρατηγική που θα περιείχε εναλλακτικά σενάρια και δεν θα πιανόταν στον ύπνο. Ή τουλάχιστον αφού και αυτός και οι συνεργάτες του πιάστηκαν αδιάβαστοι στη συνεδρίαση αυτή, θα μπορούσε να ζητήσει παράταση χρόνου για να γυρίσει στην Κύπρο και να διαβουλευθεί με τις πολιτικές δυνάμεις, να αφουκραστεί και τους πολίτες  και μετά να απαντήσει. Η συλλογικότητα που διακήρυττε προεκλογικά πήγε και αυτή περίπατο.

Αυτή τη στιγμή η Κύπρος βρίσκεται με τη θηλιά στο λαιμό. Ότι και αν τελικά αποφασιστεί, στο πλαίσιο της  τρόϊκας, η κατάληξη δεν θα είναι άλλη από την κατάρρευση του κυπριακού χρηματοπιστωτικού συστήματος.  Αυτό μας επιβάλλει το Βερολίνο. Επιπλέον λόγω  των αδέξιων χειρισμών των σχέσεων με την Μόσχα, η Κύπρος κινδυνεύει να χάσει ένα διαχρονικό στήριγμα.  Και βεβαίως οι Γερμανοί και οι φίλοι τους που κατηγορούν την Κύπρο για το οικονομικό της μοντέλο,  δεν βλέπουν, ούτε ακούουν τι συμβαίνει στο Λουξεμβούργο, το Λίχτεσταϊν, την Ελβετία, το Μονακό, ακόμη και στην ίδια την Γερμανία. Με τον τρόπο που πολιτεύτηκε ο κ. Αναστασιάδης και φυσικά οι δυνάμεις που τον στηρίζουν πολιτικά, η Κύπρος έχασε την αξιοπιστία της και απέναντι στους ξένους και απέναντι στους ίδιους τους πολίτες της. Το Μπούργκενστοκ της οικονομίας αποδείχτηκε μοιραίο και οι συνέπειες για το μέλλον θα είναι τραγικές και οδυνηρές. Ο κ. Αναστασιάδης που κάποτε καλούσε τον κ. Χριστόφια να παραιτηθεί, θα έπρεπε ίσως και ο ίδιος να σκεφτεί την παραίτηση  για λόγους ευαισθησίας και μη τήρησης των προεκλογικών του υποσχέσεων. Ο δε κυπριακός λαός να βάλει με νέες εκλογές τέρμα στη διαφθορά και την διαπλοκή δεκαετιών αν θέλει να επιβιώσει. Τότε μόνο θα είναι δυνατόν να χαραχθεί μια εθνική στρατηγική επιβίωσης.

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com