Guardian: Τρεις μέρες για να σωθεί το ευρώ
Στο κρίσιμο χρονικό διάστημα από τις 10
έως τις 13 Ιουλίου αναφέρεται δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας
Guardian με τίτλο «Τρεις μέρες για να σωθεί το ευρώ», περιγράφοντας το
δραματικό παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων εκείνων των ημερών, όταν η
έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη έφτασε πιο κοντά από ποτέ στο να
γίνει πραγματικότητα.
Σημείο αφετηρίας της αφήγησης αποτελεί ένα e-mail του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την Παρασκευή 10 Ιουλίου, προς έναν μικρό αριθμό αξιωματούχων, την ώρα που οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών ετοιμάζονταν για ακόμη ένα Eurogroup για την Ελλάδα και ο Αλέξης Τσίπρας είχε λάβει τελεσίγραφο να παρουσιάσει ένα ριζοσπαστικό σχέδιο οικονομικών μεταρρυθμίσεων και μείωσης δαπανών, ή, σε αντίθετα περίπτωση, να βρεθεί αντιμέτωπος με την χρεοκοπία.
Το μήνυμα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών ήταν ξεκάθαρο:
«Εάν η Αθήνα δεν προχωρήσει σε πιο δραστικές μεταρρυθμίσεις, θα πρέπει να προταθούν στην Ελλάδα ταχείες διαπραγματεύσεις για ένα time-out από την Ευρωζώνη».
«Ηταν ξεκάθαρό. Ηταν γραμμένο. Ηταν σκληρό», δηλώνει στον Guardian ένας παραλήπτης. «Ο Σόιμπλε, είχε στείλει το e-mail και αυτόματα σήμανε συναγερμός στο Παρίσι, στην Ρώμη, στην Φρανκφούρτη και στις Βρυξέλλες».
«Εδειχνε μια ιδιαίτερα σκληρή στάση. Ηταν ξεκάθαρο πως το Grexit ήταν μια επιλογή. Σήμαινε ότι την Δευτέρα θα ξεκινούσαμε προετοιμασίες», υπογραμμίζει ένας άλλος αξιωματούχος.
Μάλιστα, όπως αναφέρει η εφημερίδα, η πρόταση Σόιμπλε, η οποία έφτασε στα ανώτερα κλιμάκια της Κομισιόν περίπου στις 6 το απόγευμα της Παρασκευής, εκτός από την πρόταση για προσωρινή αναστολή της συμμετοχής της Ελλάδας στο ενιαίο νόμισμα για τουλάχιστον πέντε χρόνια, πρότεινε επίσης η Αθήνα να μεταφέρει περιουσιακά στοιχεία αξίας 50 δισ. ευρώ – δηλαδή περίπου ένα τέταρτο του εθνικού πλούτου - σε ένα trust fund με έδρα το Λουξεμβούργο και υπό τον έλεγχο του ESM,.
Κάτι τέτοιο, συνεχίζει το ρεπορτάζ, θα ισοδυναμούσε με μαζική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, στο πρότυπο της ιδιωτικοποίησης της κρατικής περιουσίας της Ανατολικής Γερμανίας από την Δυτική, μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Σταδιακά αυτά θα πωλούνταν και τα έσοδα θα χρησιμοποιούνταν για να αποπληρωθεί το ελληνικό χρέος.
Φαινόταν σαν μια πρόταση που είχε σκοπό να εξασφαλίσει την ελληνική αποχώρηση από την Ευρωζώνη: ένας αξιωματούχος κράτους που συμμετείχε στις συζητήσεις, θυμάται ότι έστειλε μήνυμα σε έναν συνάδελφό του, υποστηρίζοντας πως «πλέον υπάρχει πιθανότητα 60% για το Grexit». «Για πρώτη φορά», ανέφερε, «αυτό δεν ήταν απλώς δυνατό, αλλά πιθανό».
«Πολλοί άνθρωποι πραγματικά το θεώρησαν σκάνδαλο», τόνισε ένας υψηλόβαθμος διπλωμάτης. «Ηταν απίστευτο. Καμία χώρα δεν θα μπορούσε να το δεχθεί αυτό». Για τον Ματέο Ρέντσι, τον Ιταλό πρωθυπουργό, το τελεσίγραφο Σόιμπλε ήταν μια απαράδεκτη άσκηση ταπείνωσης της Γερμανίας στην Ελλάδα. Επρεπε να σταματήσει, προστίθεται στο ρεπορτάζ.
Όπως αναφέρει ο Guardian, αρκετοί υψηλόβαθμοί αξιωματούχοι των θεσμών γνώριζαν ότι ο Σόιμπλε δεν «μπλόφαρε». Στην πραγματικότητα γνώριζαν για τα σχέδια του Γερμανού εδώ και καιρό. Θεωρούν ότι έλαβε αυτή την απόφαση στις αρχές του έτους, ακόμη και πριν ο Τσίπρας εκλεγεί πρωθυπουργός – θεωρώντας ότι η ευρωζώνη έπρεπε να προστατευτεί από την Ελλάδα.
Ωστόσο, συνεχίζει το ρεπορτάζ, έκπληξη προκάλεσε το e-mail στον Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος συνομίλησε με τους Βάλντις Ντομπρόφσκις και Πιερ Μοσκοβισί, ενώ κάλεσε τηλεφωνικά και τον Φρανσουά Ολάντ.
Ο επικεφαλής της Κομισιόν και ο Γάλλος πρόεδρος ήταν αποφασισμένοι να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ, αλλά ανησυχούσαν πως αν συμμεριζόταν και η Μέρκελ την άποψη Σόιμπλε για την Ελλάδα, τότε δεν θα είχαν την δύναμη να την σταματήσουν. Ο Γιουνκέρ και Ολάντ συμφωνούσαν πως αυτό ήταν δραματικό και δεν έπρεπε να προχωρήσει. Αλλά κανείς δεν ήταν σίγουρος εάν η πρόταση ήταν μόνο του Σόιμπλε ή εάν είχε συμφωνηθεί με την Γερμανίδα Καγκελάριο.
Οι τρεις ημέρες που ακολούθησαν σημαδεύτηκαν από σκληρές διαπραγματεύσεις, με υπουργούς Οικονομικών και τραπεζίτες να κλειδώνονται για ώρες σε γραφεία και να διαπραγματεύονται, προτού εγκαταλείψουν τα μεσάνυχτα του Σαββάτου. Η σκυτάλη δόθηκε στους ηγέτες των χωρών, των οποίων η Σύνοδος Κορυφής ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα και είχε διάρκεια 17 ωρών.
Ηταν η πιο έντονη, η πιο εριστική συζήτηση που διεξήχθη ποτέ για την ευρωπαϊκή οικονομία. Κανείς δεν ήξερε τι θα συνέβαινε μέχρι την τελευταία στιγμή.
Το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να ήταν υψηλότερο. Οι αγορές περίμεναν να επιτεθούν σε οποιαδήποτε ένδειξη αδυναμίας όταν θα άνοιγαν την Δευτέρα το πρωί. Η εκδίωξη των Ελλήνων θα είχε στείλει ένα τρομακτικό μήνυμα στις ασθενέστερες χώρες της ευρωζώνης, μια προειδοποίηση ότι θα πρέπει να τηρούν τις γερμανικές οδηγίες για υγιείς προϋπολογισμούς, λιτότητα, περικοπή δημοσίων δαπανών, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Εν ολίγοις, εάν δεν γίνονταν περισσότερο Γερμανοί, θα μετατρέπονταν σε νέα Ελλάδα.
Στο τέλος, αναφέρει η εφημερίδα, όλα θα έληγαν μετά από έναν αναπάντεχο συμβιβασμό της τελευταίας στιγμής ανάμεσα σε Μέρκελ και Τσίπρα, έπειτα από δέκα ώρες εξοντωτικών μεταμεσονύχτιων διαπραγματεύσεων.
Σημείο αφετηρίας της αφήγησης αποτελεί ένα e-mail του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την Παρασκευή 10 Ιουλίου, προς έναν μικρό αριθμό αξιωματούχων, την ώρα που οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών ετοιμάζονταν για ακόμη ένα Eurogroup για την Ελλάδα και ο Αλέξης Τσίπρας είχε λάβει τελεσίγραφο να παρουσιάσει ένα ριζοσπαστικό σχέδιο οικονομικών μεταρρυθμίσεων και μείωσης δαπανών, ή, σε αντίθετα περίπτωση, να βρεθεί αντιμέτωπος με την χρεοκοπία.
Το μήνυμα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών ήταν ξεκάθαρο:
«Εάν η Αθήνα δεν προχωρήσει σε πιο δραστικές μεταρρυθμίσεις, θα πρέπει να προταθούν στην Ελλάδα ταχείες διαπραγματεύσεις για ένα time-out από την Ευρωζώνη».
«Ηταν ξεκάθαρό. Ηταν γραμμένο. Ηταν σκληρό», δηλώνει στον Guardian ένας παραλήπτης. «Ο Σόιμπλε, είχε στείλει το e-mail και αυτόματα σήμανε συναγερμός στο Παρίσι, στην Ρώμη, στην Φρανκφούρτη και στις Βρυξέλλες».
«Εδειχνε μια ιδιαίτερα σκληρή στάση. Ηταν ξεκάθαρο πως το Grexit ήταν μια επιλογή. Σήμαινε ότι την Δευτέρα θα ξεκινούσαμε προετοιμασίες», υπογραμμίζει ένας άλλος αξιωματούχος.
Μάλιστα, όπως αναφέρει η εφημερίδα, η πρόταση Σόιμπλε, η οποία έφτασε στα ανώτερα κλιμάκια της Κομισιόν περίπου στις 6 το απόγευμα της Παρασκευής, εκτός από την πρόταση για προσωρινή αναστολή της συμμετοχής της Ελλάδας στο ενιαίο νόμισμα για τουλάχιστον πέντε χρόνια, πρότεινε επίσης η Αθήνα να μεταφέρει περιουσιακά στοιχεία αξίας 50 δισ. ευρώ – δηλαδή περίπου ένα τέταρτο του εθνικού πλούτου - σε ένα trust fund με έδρα το Λουξεμβούργο και υπό τον έλεγχο του ESM,.
Κάτι τέτοιο, συνεχίζει το ρεπορτάζ, θα ισοδυναμούσε με μαζική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, στο πρότυπο της ιδιωτικοποίησης της κρατικής περιουσίας της Ανατολικής Γερμανίας από την Δυτική, μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Σταδιακά αυτά θα πωλούνταν και τα έσοδα θα χρησιμοποιούνταν για να αποπληρωθεί το ελληνικό χρέος.
Φαινόταν σαν μια πρόταση που είχε σκοπό να εξασφαλίσει την ελληνική αποχώρηση από την Ευρωζώνη: ένας αξιωματούχος κράτους που συμμετείχε στις συζητήσεις, θυμάται ότι έστειλε μήνυμα σε έναν συνάδελφό του, υποστηρίζοντας πως «πλέον υπάρχει πιθανότητα 60% για το Grexit». «Για πρώτη φορά», ανέφερε, «αυτό δεν ήταν απλώς δυνατό, αλλά πιθανό».
«Πολλοί άνθρωποι πραγματικά το θεώρησαν σκάνδαλο», τόνισε ένας υψηλόβαθμος διπλωμάτης. «Ηταν απίστευτο. Καμία χώρα δεν θα μπορούσε να το δεχθεί αυτό». Για τον Ματέο Ρέντσι, τον Ιταλό πρωθυπουργό, το τελεσίγραφο Σόιμπλε ήταν μια απαράδεκτη άσκηση ταπείνωσης της Γερμανίας στην Ελλάδα. Επρεπε να σταματήσει, προστίθεται στο ρεπορτάζ.
Όπως αναφέρει ο Guardian, αρκετοί υψηλόβαθμοί αξιωματούχοι των θεσμών γνώριζαν ότι ο Σόιμπλε δεν «μπλόφαρε». Στην πραγματικότητα γνώριζαν για τα σχέδια του Γερμανού εδώ και καιρό. Θεωρούν ότι έλαβε αυτή την απόφαση στις αρχές του έτους, ακόμη και πριν ο Τσίπρας εκλεγεί πρωθυπουργός – θεωρώντας ότι η ευρωζώνη έπρεπε να προστατευτεί από την Ελλάδα.
Ωστόσο, συνεχίζει το ρεπορτάζ, έκπληξη προκάλεσε το e-mail στον Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος συνομίλησε με τους Βάλντις Ντομπρόφσκις και Πιερ Μοσκοβισί, ενώ κάλεσε τηλεφωνικά και τον Φρανσουά Ολάντ.
Ο επικεφαλής της Κομισιόν και ο Γάλλος πρόεδρος ήταν αποφασισμένοι να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ, αλλά ανησυχούσαν πως αν συμμεριζόταν και η Μέρκελ την άποψη Σόιμπλε για την Ελλάδα, τότε δεν θα είχαν την δύναμη να την σταματήσουν. Ο Γιουνκέρ και Ολάντ συμφωνούσαν πως αυτό ήταν δραματικό και δεν έπρεπε να προχωρήσει. Αλλά κανείς δεν ήταν σίγουρος εάν η πρόταση ήταν μόνο του Σόιμπλε ή εάν είχε συμφωνηθεί με την Γερμανίδα Καγκελάριο.
Οι τρεις ημέρες που ακολούθησαν σημαδεύτηκαν από σκληρές διαπραγματεύσεις, με υπουργούς Οικονομικών και τραπεζίτες να κλειδώνονται για ώρες σε γραφεία και να διαπραγματεύονται, προτού εγκαταλείψουν τα μεσάνυχτα του Σαββάτου. Η σκυτάλη δόθηκε στους ηγέτες των χωρών, των οποίων η Σύνοδος Κορυφής ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα και είχε διάρκεια 17 ωρών.
Ηταν η πιο έντονη, η πιο εριστική συζήτηση που διεξήχθη ποτέ για την ευρωπαϊκή οικονομία. Κανείς δεν ήξερε τι θα συνέβαινε μέχρι την τελευταία στιγμή.
Το διακύβευμα δεν θα μπορούσε να ήταν υψηλότερο. Οι αγορές περίμεναν να επιτεθούν σε οποιαδήποτε ένδειξη αδυναμίας όταν θα άνοιγαν την Δευτέρα το πρωί. Η εκδίωξη των Ελλήνων θα είχε στείλει ένα τρομακτικό μήνυμα στις ασθενέστερες χώρες της ευρωζώνης, μια προειδοποίηση ότι θα πρέπει να τηρούν τις γερμανικές οδηγίες για υγιείς προϋπολογισμούς, λιτότητα, περικοπή δημοσίων δαπανών, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Εν ολίγοις, εάν δεν γίνονταν περισσότερο Γερμανοί, θα μετατρέπονταν σε νέα Ελλάδα.
Στο τέλος, αναφέρει η εφημερίδα, όλα θα έληγαν μετά από έναν αναπάντεχο συμβιβασμό της τελευταίας στιγμής ανάμεσα σε Μέρκελ και Τσίπρα, έπειτα από δέκα ώρες εξοντωτικών μεταμεσονύχτιων διαπραγματεύσεων.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire