Εχουν αρχίσει να «βγαίνουν τα μαχαίρια» στους κόλπους της Ε.Ε.

Της Ζέζας Ζήκου Αιχμηρές πολιτικές διαστάσεις εκλαμβάνει η κρίση στην Ευρωζώνη, που δυναμιτίζεται κυρίως εξ αιτίας του ισχυρού ευρώ, την ώρα που οι πολίτες εμφανίζονται ασυγκίνητοι στις προσπάθειες στήριξης των υπερχρεωμένων χωρών. Στη χώρα μας, διαβάζουμε (και ακούμε) βαθυστόχαστες δηλώσεις πολιτικών, οικονομολόγων και δημοσιογράφων, σύμφωνα με τις οποίες η πολιτική λιτότητας η οποία μας «επιβλήθηκε» από τους δανειστές μας δεν ευθύνεται για την οξεία ύφεση της οικονομίας της τάξης του 3,5% το 2010, 6,9% το 2011 και περίπου 6,6% το 2012. Οι υποστηρικτές της πολιτικής του Μνημονίου διατείνονται ότι οι αλλεπάλληλες παλινωδίες τριών διαδοχικών κυβερνήσεων ως προς την εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης είναι υπεύθυνες για το μεγάλο βάθος της ύφεσης. Ωστόσο, η κρίση διαιωνίζεται βυθίζοντας στην απόγνωση και την απελπισία τους Ελληνες. Και στο μεταξύ, έχουν ήδη αρχίσει να «βγαίνουν τα μαχαίρια», στους κόλπους της Ε.Ε., με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Γάλλο πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ. «Ναι στις περικοπές, αλλά όχι στην αποδυνάμωση της οικονομίας», είπε, απορρίπτοντας τη «λιτότητα χωρίς τέλος» στην ομιλία του για την Ευρώπη, προχθές Τρίτη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο. «Εάν είναι αλήθεια ότι η κρίση στην Ευρωζώνη είναι σε μεγάλο βαθμό πίσω μας, δεν γνωρίζουμε όλες τις συνέπειες. Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουμε, όμως, τώρα δεν είναι η δυσπιστία των αγορών, αλλά εκείνη των πολιτών», τόνισε ο Ολάντ. Θεωρώντας πως το ευρώ είναι «πολύ ευάλωτο» σε διακυμάνσεις, προς κάθε κατεύθυνση, ο Γάλλος πρόεδρος κάλεσε για την υιοθέτηση συναλλαγματικής πολιτικής για το κοινό νόμισμα. «Χωρίς συναλλαγματική πολιτική, η αξία του ευρώ δεν βρίσκει αντιστοιχία στην πραγματική οικονομία», υποστήριξε ο Φρανσουά Ολάντ. Η ισοτιμία του ευρώ (κυμαινόμενη κοντά στο 1,36 δολ.) έχει προκαλέσει ανησυχίες στη γαλλική κυβέρνηση για τις πιθανές επιπτώσεις της στις εξαγωγές και κατ’ επέκταση στην ανάκαμψη. O Oλάντ επέμεινε μάλιστα ότι οι διαρθρωτικές αλλαγές για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στις οικονομίες της Ευρωζώνης, των γαλλικών αλλαγών συμπεριλαμβανομένων, κινδυνεύουν να υπονομευθούν από την ισοτιμία του κοινού νομίσματος. Οσον αφορά γενικότερα τους «27», ο Γάλλος πρόεδρος ανέφερε ότι χώρες με ισχυρές εξαγωγές (όπως η Γερμανία και ορισμένες σκανδιναβικές χώρες) πρέπει να φροντίσουν για την τόνωση της εσωτερικής ζήτησης ώστε να αποφευχθούν οι ανισορροπίες μέσα στην Ε.Ε. Στην πρώτη του ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως ηγέτης της Γαλλίας, ζήτησε μια «πολύπλευρη Ευρώπη, η οποία δεν θα είναι Ευρώπη δύο ταχυτήτων ή Ευρώπη α λα καρτ». Υπάρχει ο κίνδυνος τα εθνικά συμφέροντα, είπε ο Ολάντ από το Στρασβούργο, να λάβουν προτεραιότητα έναντι των συμφερόντων της Ε.Ε. Η Βρετανία αναμένεται να «συγκρουστεί» με άλλες ευρωπαϊκές χώρες στη σύνοδο κορυφής, η οποία θα επικεντρωθεί στον προϋπολογισμό. Το Λονδίνο ζητάει μειώσεις ή «πάγωμα» του προϋπολογισμού, ενώ τα περισσότερα κράτη–μέλη ζητούν να διατηρηθεί ή να υπάρξει αύξηση στον προτεινόμενο προϋπολογισμό. Επίσης, στην ομιλία του, ο Γάλλος πρόεδρος επισήμανε ενόψει της δύσκολης συνόδου κορυφής της Ε.Ε., πως οι «27» προσέρχονται χωρίς να έχουν γεφυρώσει σημαντικά τις διαφορές τους. Και τόνισε ότι η Ελλάδα παρέμεινε στην Ευρωζώνη παρά τις εκτιμήσεις πολλών πως η χώρα δεν είχε κανένα μέλλον σε αυτήν και ζήτησε να ληφθούν μέτρα που θα επαναφέρουν την εμπιστοσύνη των πολιτών για το ευρώ. Είπε ακόμη ότι δεν μπορεί να υπάρχει συμπεριφορά α λα καρτ προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, λίγο πριν από τη δύσκολη σύνοδο κορυφής για τον προϋπολογισμό. Ο Ολάντ προσδιόρισε τις γαλλικές προτεραιότητες ως εξής: α) Το επίπεδο των δαπανών να διατηρεί τις κοινές πολιτικές, β) μια πολιτική συνοχής όχι μόνο για τις χώρες δικαιούχους, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη, γ) μια γεωργική πολιτική που επιτρέπει σε μια πολύτιμη βιομηχανία να συνεχίσει να υπάρχει και, παράλληλα, σέβεται το περιβάλλον και δ) ένα χρηματοδοτικό πλαίσιο που θα παρατείνει το σύμφωνο ανάπτυξης. Αυτά... Ομως, θα πρέπει να πει κάποιος στον Γάλλο πρόεδρο πως ο μηχανισμός στήριξης του ευρώ ήταν μια πολιτική απόφαση, αλλά στηρίχτηκε σε μια οικονομική προϋπόθεση που υπόσχεται ακόμη αυστηρότερη λιτότητα. Ο Αλέν Μαντλέν τη διατυπώνει έτσι: «Αν οι Ελληνες» –αλλά και όλοι οι άλλοι λαοί των ασθενέστερων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου– δεν γίνουν Γερμανοί, τότε το ευρώ θα γίνει δραχμή». Πάντως, όπως έδειξαν ήδη τα πονταρίσματα των κερδοσκόπων στις αγορές, από τα δύο αυτά ενδεχόμενα δεν θεωρούν πιθανότερο το πρώτο.