Ελλάδα - Το σύνδρομο της στρουθοκαμήλου

Του Λυκούργου Λιαρόπουλου*

Υπάρχουν λόγοι για τους οποίους ένα βρέφος μπορεί να πεθάνει κατά τη διάρκεια της γέννας. Ενας από αυτούς είναι να «πνιγεί» από τον ομφάλιο λώρο. Αν ο λώρος έχει τυλιχτεί γύρω από τον λαιμό, η λύση είναι να κοπεί αμέσως, αλλιώς, η «γραμμή της ζωής» ίσως αποδειχθεί θανατηφόρα για το βρέφος. Βέβαια, ο μαιευτήρας πρέπει να είναι αληθινός «σκιντζής», αλλά… υπάρχουν και τέτοιοι.
Κάποιοι, ας πούμε, σαν και αυτούς που «ξεγέννησαν» τον ΕΟΠΥΥ, από την Κοινωνική Ασφάλιση το 2011-2012. Το εγκληματικό λάθος ήταν ότι αγνόησαν ότι η γραμμή της ζωής που έτρεφε το έμβρυο ήταν ακατάλληλη και σίγουρα ανεπαρκής για το νεογνό. Οι εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών στα Ταμεία που συγχωνεύθηκαν είχαν εξαφανισθεί με ανεργία 30% και κλειστές επιχειρήσεις. Οι «θρεπτικές ουσίες» του θεσμού της Κοινωνικής Ασφάλισης Υγείας, που τροφοδότησε δύο γενιές, όταν η μεγέθυνση της Οικονομίας γεννούσε δουλειές, μαγαζιά και επιχειρήσεις είχαν αποκοπεί, ακριβώς την εποχή της «γέννησης» του ΕΟΠΥΥ. Η Ασφάλιση Υγείας δεν παρείχε πλέον Ασφάλεια.
Ο ΕΟΠΥΥ δεν πέθανε τώρα, το 2013, αλλά γεννήθηκε νεκρός. Το λέμε και το γράφουμε καιρό τώρα, αλλά κανείς δεν το παραδέχεται γιατί όλοι φοβούνται τις συνέπειες. Οι γεννήτορες, γιατί θα αποδειχθεί η ανεπάρκειά τους. Οι σημερινοί απρόθυμοι κηδεμόνες γιατί δεν ξέρουν με τι να το αντικαταστήσουν. Και δεν ξέρουν γιατί σκέπτονται πάντα και μόνο «μέσα στο κουτί». Δεν ξέρουν καν αν το «Π» στο ΕΟΠΥΥ σημαίνει «παροχής» ή «πληρωμής»… υπηρεσιών υγείας. Γιατί με την παροχή υπηρεσιών, ο Οργανισμός δεν εχει σχεδόν καμία σχέση. Οσο για την πληρωμή…
Ο ΕΟΠΥΥ είναι το χειρότερο παράδειγμα ανεύθυνου πολιτικού βολονταρισμού, απόλυτα ξεκομμένου από την πραγματικότητα. Από την πρώτη στιγμή ήταν βέβαιο ότι τα έσοδα του ΕΟΠΥΥ δεν επαρκούσαν για την παροχή υπηρεσιών τις οποίες είχε «υποσχεθεί» στους «υπηκόους» του. Δεν λέω ασφαλισμένους, γιατί δεν θεωρώ ότι ο όρος είναι δόκιμος. Η ασφάλιση συνεπάγεται την υπόσχεση και τη βεβαιότητα ότι κάποια υπηρεσία ή παροχή θα είναι διαθέσιμη έναντι του ασφαλίστρου που κατέβαλα εγώ ή κάποιος για λογαριασμό μου. Τις απάνθρωπες ουρές που υποβιβάζουν τους «ασφαλισμένους» στην κατηγορία του επαίτη, τα «φακελάκια» που απομυζούν τις οικονομίες μιας ζωής, την αγωνία μπροστά στην αβεβαιότητα για τον χειρισμό του «επείγοντος», δεν θα την έλεγες Ασφάλιση. Ο ΕΟΠΥΥ «υποτίθεται ότι ασφαλίζει» για υπηρεσίες που «υποτίθεται ότι» παράγει ένα σύστημα υγείας στο οποίο ο ΕΟΠΥΥ δεν έχει απολύτως κανένα έλεγχο. Καλείται να πληρώνει ό,τι του χρεώνει το «σύστημα».
Το 2009 οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που τώρα ανήκουν στον ΕΟΠΥΥ, ξόδεψαν για την υγεία 5,1 δισ. ευρώ από εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών. Την ίδια χρονιά, το σύνολο των (ασφαλισμένων) πολιτών διέθεσε άλλα 7,1 δισ. ευρώ από τον οικογενειακό του προϋπολογισμό για όσα δεν του πρόσφερε το, κατά τα άλλα, εθνικό σύστημα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Το 2009 η αγορά της υγείας στην Ελλάδα έφτασε τα 23,2 δισ. ευρώ και τo 2011 έπεσε στα 18,6 δισ. ευρώ, αλλά η ιδιωτική δαπάνη παρέμεινε σχεδόν αναλλοίωτη στα 6,4 δισ. ευρώ. Με τον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή, το κράτος και τα Ταμεία σταμάτησαν να ξοδεύουν και το βάρος παρέμεινε σε εμάς. Με τη διαφορά ότι «εμείς» είμαστε το 2011, 25% άνεργοι και 50% ανασφάλιστοι. Σήμερα, τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Είναι τραγικά.
Και ο Οργανισμός «Παροχής» Υπηρεσιών Υγείας τι κάνει; Ακούμε ότι θα «μπουν ελεγκτές». Ο τέως πρόεδρος καταγγέλλει ότι δεν είχε προσωπικό. Αυτό κάτι μου θυμίζει, όπως και η καταγγελία του νέου υπουργού, ότι δεν ξέρει πόσα ξοδεύει. Ισως εννοεί ότι ο ΕΟΠΥΥ δεν ξέρει γιατί δεν «ελέγχει» τους προμηθευτές. Είναι Οργανισμός πληρωμής και όχι παροχής, ένα βαρέλι δίχως πάτο, από όπου φεύγουν όσοι πόροι (ακόμη) συνεισφέρει ο συντελεστής παραγωγής του ΑΕΠ που, σε στιγμές βαθιάς κρίσης, υποφέρει περισσότερο, δηλαδή η εργασία και η απασχόληση. Ο νέος υπουργός Υγείας πρέπει να αρνηθεί να συμμετάσχει στην απάτη. Η Κοινωνική Ασφάλιση Υγείας πέθανε. Καιρός να ασχοληθούμε με τη γέννηση της Εθνικής Ασφάλισης Υγείας, με τη συμμετοχή ολόκληρης της παραγωγικής βάσης της κοινωνίας που παράγει το ΑΕΠ. Γιατί ΑΕΠ με εξαθλιωμένους πολίτες που περιμένουν στην ουρά για ένα φάρμακο, όχι μόνο δεν έχει νόημα, αλλά είναι και πολύ επικίνδυνο.
* Ο κ. Λυκ. Λιαρόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.



Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 03/08/2013