«Ολοι βλέπουμε κάτι από τον εαυτό μας στον Αστερίξ...»
Ο 87χρονος Αλμπέρ Ουντερζό ανήκει στη σπάνια κατηγορία των ανθρώπων που πραγματοποίησαν το όνειρό τους.
«Ο Αστερίξ και o Οβελίξ θα μείνουν οι ίδιοι και οι Ρωμαίοι θα τρώνε πάντα
σφαλιάρες», υπογραμμίζει ο Αλμπέρ Ουντερζό.
Θανάσης Διαμαντόπουλος
Η πίστη του σε αυτό ήταν τόσο μεγάλη που δεν πτοήθηκε ούτε από την αντίδραση του πατέρα του, όταν του ανακοίνωσε τα σχέδιά του, ούτε από τον κίνδυνο του κοινωνικού στιγματισμού που διέτρεχαν πίσω στη δεκαετία του 1950 οι σχεδιαστές κόμικς. Το δημιουργικό του πνεύμα παρέμεινε ακμαίο ακόμα και μετά τον θάνατο του πιο πολύτιμου και στενού του συνεργάτη, του Ρενέ Γκοσινί. Συνέχισε για δεκαετίες να δίνει πνοή στον Αστερίξ - την πιο πειστική «απάντηση» της Ευρώπης απέναντι στους παγκοσμοιοποιημένους ήρωες του Ντίσνεϊ.
Ο ακούραστος δημιουργός του Αστερίξ στέλνει χαιρετισμούς στους Ελληνες φίλους του, κάνοντας έναν μοναδικό απολογισμό του έργου και της ζωής του...
Κύριε Ουντερζό, πώς γεννήθηκε ο Αστερίξ;
Η ιδέα για τη δημιουργία του Αστερίξ μας ήρθε ένα βράδυ Αυγούστου του 1959. Ολα έγιναν μέσα σε ένα τέταρτο της ώρας. Εκείνη την εποχή ήμασταν στο μπαλκόνι του καινούργιου μου διαμερίσματος στο Μπομπινί (ήμασταν πολύ υπερήφανοι με τη γυναίκα μου γιατί ήταν το πρώτο μας μεγάλο διαμέρισμα!). Την ώρα που πίναμε ένα ποτήρι παστίς (σ.σ. κάτι σαν το ούζο των Γάλλων) και καπνίζαμε πολλά τσιγάρα, ψάχναμε μαζί με τον φίλο μου, τον Ρενέ Γκοσινί, να βρούμε έναν χαρακτήρα μοναδικό για τις ανάγκες ενός καινούργιου εντύπου που δημιουργούσαμε κάτω από την επίβλεψη του εκδότη μας, Φρανσουά Κλοτό. Επρόκειτο για το περιοδικό «Pilote» ένα ολοκαίνουργιο κόνσεπτ περιοδικού για παιδιά.
Θυμάστε κάτι χαρακτηριστικό από εκείνη την περίοδο που θα μπορούσατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Είχαμε ένα πρόβλημα γιατί το έντυπο έπρεπε να είναι στα περίπτερα τον Οκτώβριο του 1959, αλλά την τελευταία στιγμή κάποιος μας προειδοποίησε για την ύπαρξη σε ανταγωνιστικό έντυπο ενός χαρακτήρα παρόμοιου με τον δικό μας. Εμείς είχαμε σκεφτεί μία σειρά κόμικς με ήρωες ζώα πάνω σε ένα θέμα πολύ γνωστό στη Γαλλία του «Roman du Renard» (σ.σ. στα ελληνικά «To μυθιστόρημα της αλεπούς»). Οταν μάθαμε ότι μία παρόμοια ιστορία υπήρχε ήδη σε άλλο έντυπο, έπρεπε να σκεφτούμε γρήγορα κάτι άλλο. Ετσι εξετάσαμε όλες τις μεγάλες περιόδους της γαλλικής ιστορίας και... Εύρηκα! Βρήκαμε τους Γαλάτες που δεν είχαν τους είχαν εκμεταλλευθεί ποτέ. Αμέσως επινοήσαμε έναν γεροδεμένο και ψηλό ήρωα. Ο Ρενέ όμως τον προτιμούσε μικροκαμωμένο και άσχημο! Ετσι τον «μίκρυνα» και του έβαλα μία χοντρή μύτη! Αλλά λένε για εμένα ότι είμαι πεισματάρης και η ιδέα του μεγαλόσωμου και δυνατού πολεμιστή μου άρεσε πολύ! Ετσι σχεδίασα αυτόν τον μεγάλο Γαλάτη, «λίγο εύσωμο», δίπλα στον μικρό μας ήρωα και πολύ γρήγορα έγιναν αχώριστοι. Ετσι προέκυψαν οι Αστερίξ και Οβελίξ.
Βλέπετε με νοσταλγία τη δεκαετία του '50 ;
Α ναι, οφείλω να επιβεβαιώσω αυτό που λέτε. Μου λείπει αυτή η περίοδος. Πόσο μαγικά ήταν αυτά τα χρόνια του πάθους για το σχέδιο που μοιραζόμουν με τον φίλο μου Ρενέ! Αλλά και με όλους τους φίλους σχεδιαστές: Tibet, Roba, Franquin, Peyo. Και αυτό γιατί όλοι οι φίλοι μου από εκείνη την εποχή έχουν φύγει από τη ζωή για να συναντήσουν τον Ρενέ. Αλλά επίσης γιατί τότε κάναμε ατελείωτες συζητήσεις για μολύβια, για γόμες, πλαίσια, κουτάκια... Δεν υπήρχε ανταγωνισμός μεταξύ μας. Αυτό που μας συνέδεε ήταν μόνο η φιλία. Παράλληλα, ήμασταν πολύ λιγότεροι στο επάγγελμα από ό,τι τώρα. Λυπάμαι τους τωρινούς ταλαντούχους σχεδιαστές, γιατί παράγουν πολλά, αλλά δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις για αυτούς. Ναι, μου λείπει εκείνη η εποχή.
Εχετε προτίμηση σε κάποιον ήρωα του Αστερίξ;
Τους αγαπάω όλους σαν παιδιά μου, αλλά είναι αλήθεια πως έχω μία μικρή αδυναμία στον Οβελίξ. Μου αρέσει η ειλικρίνεια και η αφέλειά του. Είναι αυθόρμητος σαν ένα μεγάλο παιδί. Με κάνει συχνά να σκέφτομαι αυτόν τον ήρωα του Στάινμπεκ στο «Ανθρωποι και ποντίκια»! Ο Οβελίξ αγαπάει τη ζωή και όλες τις ικανοποιήσεις που προσφέρει. Ερωτεύεται συχνά, του αρέσει να τρώει, να διασκεδάζει και να... δίνει σφαλιάρες!
Ποιες είναι οι αγαπημένες σας ιστορίες;
Αν μιλάτε για τις περιπέτειες του Γαλάτη μας, δεν υπάρχει μία ιστορία που να προτιμώ από μία άλλη. Πάντα μου αρέσει να λέω ότι μου αρέσει αυτή που θα ακολουθήσει. Αν πρέπει να δώσω μια απάντηση στο ερώτημά σας, μου αρέσει αυτή στη Βρετανία («Ο Αστερίξ στη Βρετανία»). Βρίσκω τους διάλογους ακαταμάχητους. Ο Ρενέ, που μιλούσε άπταιστα πολλές γλώσσες, πρόσεξε ιδιαίτερα αυτό το άλμπουμ που «μιλάει» αγγλικά, αλλά αναφέρεται επίσης και στους Αγγλους. Το γεγονός ότι μεταφράσαμε λέξη προς λέξη τις αγγλικές και τις γαλλικές εκφράσεις δίνει μία απίστευτη κωμική διάσταση. Αυτή είναι μία ιστορία που δεν με κουράζει ποτέ.
Πώς βρήκατε το κουράγιο να συνεχίσετε μετά τον θάνατο του Γκοσινί;
Ξαναπήρα τα σχεδιαστικά μολύβια χάρη στην αγάπη που έδειξαν οι αναγνώστες. Μου έλεγαν ότι δεν είχα το δικαίωμα να τους στερήσω τις περιπέτειες των ηρώων τους και ότι όφειλα να συνεχίσω τη ζωή του γαλατικού χωριού. Αυτό, όχι μόνο με άγγιξε, αλλά μου επέτρεψε να καταλάβω ότι ο Αστερίξ δεν μου ανήκε πλέον πραγματικά. Ανήκε επίσης στους αναγνώστες του. Για αυτούς τον δημιουργήσαμε. Διαλέξαμε αυτό το τρελό επάγγελμα για να κάνουμε τα παιδιά να γελάνε. Η αυξανόμενη επιτυχία του Αστερίξ έγινε πραγματικότητα από τη στιγμή που οι γονείς επέτρεψαν στα παιδιά τους να τον διαβάσουν σε μία εποχή που το κόμικς είχε ακόμα πολύ κακή φήμη. Οι γονείς τότε δεν ήθελαν να βλέπουν τα παιδιά τους να αφιερώνουν χρόνο για να διαβάσουν τις περιπέτειες των «μικρών εικονογραφημένων», όπως έλεγαν υποτιμητικά τα κόμικς τότε. Με τον Αστερίξ οι γονείς ησύχαζαν, γιατί έβλεπαν τα παιδιά τους να διαβάζουν και να περνούν καλά!
Ολα αυτά μου έδωσαν το κουράγιο να ξανασηκωθώ και να συνεχίσω την περιπέτεια. Και δεν μιλάω για την οικογένειά μου, χωρίς την οποία τίποτα από όλα αυτά δεν θα ήταν πιθανό. Ωστόσο, άλλο ήταν να το πάρω απόφαση και εντελώς διαφορετική ιστορία να το κάνω. Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της «Μεγάλης Τάφρου», δεν υπήρχε ούτε μία στιγμή που να σταμάτησα να σκέφτομαι τον Ρενέ. Ηταν πάντα παρών στη σκέψη μου. Δεν μπορούσα να σταματήσω να σκεφτόμουν για το τι θα έλεγε για την τάδε ατάκα ή για το τάδε σχέδιο. Οπως είχαμε τη συνήθεια, έγραψα πρώτα το σενάριο όπως το έκανε ο Ρενέ. Εν συνεχεία πέρασα στο σχέδιο...
Πήρατε μεγάλο ρίσκο...
Η απόφασή μου να συνεχίσω τη σειρά των Αστερίξ μετά τον θάνατο του Ρενέ ήταν το μεγαλύτερο ρίσκο της ζωής μου. Με είχε «πλακώσει» η θλίψη όταν χάθηκε ο φίλος μου. Ηταν πολύ βίαιο, απρόσμενο και αυτός ήταν τόσο νέος. Για δύο χρόνια ήμουν θαμμένος, σκοτωμένος. Αισθανόμουν δολοφονημένος από την απουσία του, αλλά και από τα μίντια που έθαψαν και τους χαρακτήρες που δημιουργήσαμε μαζί. Τελικά, χάρη στις χειρονομίες φιλίας των αναγνωστών και στην οικογένειά μου επανήλθα και ανέλαβα το απολύτως τρελό, για την εποχή, στοίχημα να συνεχίσω τα κόμικς μόνος μου! Εκείνη τη στιγμή αποφάσισα επίσης να δημιουργήσω τις εκδόσεις Albert-Rene για να γίνω εκδότης του εαυτού μου.
Χρειάστηκε να διαψεύσετε πολλές φορές όσους σας έκαναν σκληρή κριτική και προέβλεπαν το τέλος του Αστερίξ;
Δεν προσπάθησα να διαψεύσω τα λόγια εκείνων που έβλεπαν το τέλος του Αστερίξ, γιατί οι αναγνώστες με ακολούθησαν και ζήτησαν να συνεχίσω αυτό το άλμπουμ. Αυτή ήταν η μόνη πράξη που μου έδινε κουράγιο και τους αποδίδω τα σέβη μου. Η κριτική όμως δεν θα έλεγα ότι ήταν και τρυφερή μαζί μου. Αλλά η πιο ωραία ήταν αυτή ενός δημοσιογράφου, του οποίου ξεχνώ το όνομα. Με κατηγόρησε ότι βρήκα ένα σενάριο κρυμμένο μέσα στο συρτάρι του Γκοσινί και το οικειοποιήθηκα! Αυτό με έκανε να γελάσω. Ηταν ταυτόχρονα κατηγορία και... το πιο ωραίο κομπλιμέντο που θα μπορούσαν να μου κάνουν, γιατί δεν πίστεψα ποτέ ότι έχω την ιδιοφυΐα του φίλου μου Ρενέ στη συγγραφή σεναρίων.
Υπάρχουν Γαλάτες και Ρωμαίοι σήμερα; Ποιοι είναι;
Δεν ξέρω ποια είναι η απάντηση σε αυτό. Δε νομίζω ότι ήταν τόσο οι Ρωμαίοι και ή οι Γαλάτες που οδήγησαν στην επιτυχία αυτής της σειράς όσο οι αξίες που υπάρχουν μέσα σε αυτήν. Αναρωτιόμασταν πάντα για την επιτυχία του κόμικς. Δεν βρήκαμε ποτέ απάντηση. Ο καθένας όμως βρίσκει πάντα κάτι από τον εαυτό του στον Αστερίξ και στους άλλους ήρωες. Και να φανταστείτε, δεν θελήσαμε ποτέ να κάνουμε ένα ιστορικό κόμικς! Δεν θέλαμε ποτέ να φτιάξουμε μία σειρά που να ανταποκρίνεται σε παιδαγωγικές απαιτήσεις. Ο Αστερίξ και ο Οβελίξ θα μείνουν πάντοτε οι ίδιοι. Οι Ρωμαίοι θα τρώνε συνέχεια σφαλιάρες, γιατί αυτή η σειρά είναι πάνω απ' όλα ένα κόμικς, και ένα κόμικς -τουλάχιστον το δικό μας- πρέπει πρωτίστως να κάνει τον κόσμο να γελάει. Ο Ρενέ εμπνεόταν πάντα από την καθημερινή ζωή για να γράψει τις ιστορίες του. Αυτές οι ιστορίες παραμένουν πάντα οι ίδιες και σήμερα! Ειπώθηκε πολύ ότι οι Γαλάτες αντιπροσωπεύουν την αντίσταση απέναντι στους εισβολείς. Είναι πιθανό. Οταν φτιάξαμε αυτή την ιστορία ήμασταν στον απόηχο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο πόλεμος είναι πλέον μακριά μας, το ιστορικό πλαίσιο δεν είναι το ίδιο, αλλά το πνεύμα της αντίστασης υπάρχει πάντα. Υπάρχουν πάντα πάσης φύσεως εισβολείς ούτως ή άλλως!
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ
Nα μεταβιβάσετε στους Ελληνες την ευγνωμοσύνη και τη φιλία μου
Πώς θα περιγράφατε τους Γαλάτες;
Οσον αφορά τους ήρωές μας, διατηρούν αναλλοίωτη την προσωπικότητά τους. Kατά τα άλλα, όταν είχαν βγει ο Αστερίξ και ο Οβελίξ, πολλοί έλεγαν ότι οι ήρωές μας είναι σοβινιστές! Οταν όμως βλέπω την επιτυχία αυτών των χαρακτήρων σε άλλες χώρες εκτός Γαλλίας, με κάνει υπερήφανο! Δεν ήταν και τόσο «εθνικιστές» όπως τους περιέγραφαν. Δεν αντιπροσωπεύουν κανέναν συγκεκριμένα, αλλά όλος ο κόσμος μπορεί να ταυτιστεί μαζί τους! Γενικά είναι καλής ποιότητας χαρακτήρες...
Ποια είναι η δύναμη που σας οδηγεί;
Είχα πάντα μεγάλο πάθος με το σχέδιο. Τουλάχιστον, μεταξύ άλλων, γιατί λατρεύω επίσης την αεροναυπηγική. Αλλά χάρη στον μεγαλύτερο αδελφό μου κάνω αυτό το επάγγελμα από την ηλικία των 14. Συνειδητοποιείτε, λοιπόν, τι σήμαινε για εμένα το ότι σταμάτησα πέρυσι το σχέδιο. Σημειώστε, επίσης ,ότι δεν ήταν πάντα εύκολο πράγμα αυτή η δουλειά. Ηταν ένα επάγγελμα παραγνωρισμένο, των σαλτιμπάγκων! Δεν τα παράτησα ποτέ. Ηταν η απασχόληση που ήθελα να ακολουθήσω, έστω και μόνος εναντίον όλων, και κυρίως του πατέρα μου. Αλλά το πάθος μου ήταν πιο δυνατό από τις αντιδράσεις που συναντούσα και έτσι έβρισκα δύναμη να παλεύω για να εξασκώ αυτό το επάγγελμα του σχεδιαστή. Και ο Ρενέ είχε το ίδιο πάθος με εμένα. Μαζί δουλεύαμε σαν μανιακοί, αλλά πόση ευχαρίστηση μας έδινε αυτό το πράγμα... Επομένως, ναι, αν υπήρχε κάτι που με οδήγησε σε όλη μου τη ζωή είναι το πάθος μου!
Ποιο είναι το μήνυμά σας στους Ελληνες φίλους του Αστερίξ που τον «ξανασυναντούν» ή θα τον γνωρίσουν μέσω της προσφοράς του «Εθνους της Κυριακής»;
Να τους μεταβιβάσετε τη φιλία και την ευγνωμοσύνη μας γιατί ξέρω ότι ο Αστερίξ δεν έχει παρά μόνο φίλους εκεί. Τους εύχομαι να περνάνε καλά διαβάζοντας τους Γαλάτες μας!
Πηγή: Έθνος
Δημοσιεύτηκε στις 11/05/2014
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire