Κίνα : Το κέντρο βάρους του πλανήτη, οικονομικό και γεωπολιτικό, μετατίθεται στην Ασία

Στέφανος Κωνσταντινίδης

 

Η Κίνα

Πέρασα τρεις εβδομάδες στην Κίνα και την διέσχισα από το βορρά, το Πεκίνο, φτάνοντας στο νότο, στη Σαγκάη και την Καντόνα. Ήταν μια απίστευτη εμπειρία που επιβεβαίωσε και εμπειρικά παλαιότερες αναλύσεις μου στις οποίες υποστήριξα ότι το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας και της γεωπολιτικής μετατίθεται σταδιακά στην Ασία. Εκείνο που εντυπωσιάζει από την πρώτη στιγμή, φτάνοντας στην Κίνα, είναι οι υποδομές της χώρας αυτής, τα αεροδρόμιά της, οι αυτοκινητόδρομοί της, οι τηλεπικοινωνίες της, η ανάπτυξη των αστικών της κέντρων. Υποδομές σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτές που συναντούμε στην Ευρώπη και γενικότερα τη Δύση.

Οι εσωτερικές μετακινήσεις είναι καταπληκτικά οργανωμένες, με όλα τα μέσα: αεροπορικές, με τρένο, με πλοίο, με αυτοκίνητο. Η οικονομία φαίνεται πάντα δυναμική και παρά μια σχετική επιβράδυνση που σημειώνει τον τελευταίο καιρό, ο ρυθμός ανάπτυξης κυμαίνεται στο ζηλευτό 7%.

Οι άνθρωποι ζωντανοί, κινούνται στους πολύβουους δρόμους της και γεμίζουν τα πάρκα τα πρωινά για γυμναστική, ακόμη και τα βράδια με παιχνίδια και χορό! Υπάρχει έντονος παντού ένας δυναμισμός που εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους.

Δεν είναι βέβαια μόνο ειδυλλιακή η ζωή στην Κίνα. Υπάρχει και φτώχεια, ορατή, και οι περισσότεροι παρατηρητές δέχονται ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει μελλοντικά η χώρα θα είναι αυτό των κοινωνικών ανισοτήτων.

Την ίδια ώρα που μεγάλα τμήματα του πληθυσμού πλουτίζουν και δημιουργούνται σημαντικά μεσαία στρώματα, άλλα τμήματα χάνουν την κοινωνική προστασία που είχαν παλιότερα ή τουλάχιστον αυτή περιορίζεται σημαντικά. Πρόκειται για μια καπιταλιστική ανάπτυξη με ό,τι αυτό συνεπάγεται, έστω και αν καθοδηγείται από το κράτος και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Εν πολλοίς θυμίζει τη βιομηχανική επανάσταση  που γνώρισε κάποτε η Ευρώπη.

Καθώς η αγροτική οικονομία απασχολεί ακόμη μεγάλο μέρος του κινεζικού πληθυσμού και καθώς οι νέοι εγκαταλείπουν την ύπαιθρο για να εγκατασταθούν στις πόλεις, η κινεζική  Κυβέρνηση παρέχει σημαντικά κίνητρα στους γεωργικούς πληθυσμούς. Μολονότι η γεωργία απασχολεί ακόμη ένα 30% του πληθυσμού, η συμμετοχή της στο εθνικό εισόδημα περιορίστηκε στο 8,6%. Όμως η Κυβέρνηση αποδίδει μεγάλη σημασία στη γεωργία για να μπορεί η χώρα να έχει μια σχετική αυτάρκεια στον τομέα της διατροφής. Η αστικοποίηση πάντως με γοργούς ρυθμούς στερεί τη χώρα από τεράστιες γεωργικές εκτάσεις και περιορίζει τη γεωργική παραγωγή. Σήμερα η Κίνα αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη μετά από αυτή των ΗΠΑ και τη μεγαλύτερη εξαγωγική οικονομία του κόσμου. Αναμένεται ότι σε κάποια στιγμή τα επόμενα χρόνια θα αποκτήσει την πρώτη θέση, εκθρονίζοντας τις ΗΠΑ.

Υπάρχουν πάντα φόβοι ότι μια κρίση στην κινεζική οικονομία θα έχει δραματικές επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία. Τίποτε δεν θα μπορούσε βέβαια να αποκλειστεί, μολονότι η κινεζική οικονομία είναι ελεγχόμενη από το κράτος, η δημοσιονομική πολιτική  αρκετά αυστηρή και επιπλέον η χώρα διαθέτει τεράστια αποθέματα, σε σημείο που να θεωρείται ο τραπεζίτης του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής των ΗΠΑ, πρώτος αγοραστής του αμερικανικού χρέους! Η Κίνα (σύμφωνα με εκτιμήσεις) κατέχει περίπου 1,27 τρισ. δολάρια  σε αμερικανό χρέος! Τεράστια ποσά  επενδύονται επίσης στην παγκόσμια οικονομία σε όλο τον κόσμο, κυρίως στους τομείς της ενέργειας αλλά ακόμη και της γεωργικής παραγωγής εκτός συνόρων! Κι αυτό για να υπάρχει μια σχετική διατροφική αυτάρκεια.

Η χώρα διαθέτει μια τεράστια στρατιωτική μηχανή και είναι βέβαιο ότι αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη απειλή για την αμερικανική ηγεμονία. Η Ουάσιγκτον αναδιοργανώνει τις συμμαχίες της στην περιοχή, ιδίως με την Ιαπωνία, ακριβώς επειδή συνειδητοποιεί τη σημασία που αποκτά η Ασία και η Άπω Ανατολή για την παγκόσμια οικονομία και τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Δεν νομίζω ότι η Κίνα έχει κατακτητικές βλέψεις. Παρά την ένταση των σχέσεων της για παράδειγμα  με την Ιαπωνία, τις μέρες που βρισκόμουν στην Κίνα, βρισκόταν στο Πεκίνο ο Iάπωνας υπουργός Οικονομικών για την προαγωγή των οικονομικών σχέσεν ανάμεσα στις δύο χώρες. Και τελευταία επισκέφτηκε το Πεκίνο ο Ινδός πρωθυπουργός σε μια προσπάθεια επίσης σύσφιγξης των οικονομικών  και πολιτικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο  μεγαλύτερες χώρες της Ασίας, καθώς η ινδική οικονομία  είναι η τρίτη μεγάλη οικονομία της Ασίας μετά την κινεζική και αυτή της Ιαπωνίας.

Θα επανέλθω σε ένα επόμενο άρθρο για τις διεθνείς σχέσεις της Κίνας, καθώς και για τις σχέσεις της με Ελλάδα και Κύπρο, όπως και για το λεπτό θέμα της δημοκρατίας σε αυτή την χώρα.

Υ.Γ. Δεν είναι την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη που επιδιώκουν οι τοκογλύφοι της και το Βερολίνο. Θα υπάρξει συμφωνία! Την ταπείνωση και τον εξυτελισμό της ελληνικής Κυβέρνησης επιδιώκουν, τη φθορά της. Γι΄αυτό και οι χειρισμοί της Αθήνας θα σώσουν ή θα καταβαραρθρώσουν την τιμή της χώρας! Ίδωμεν!

*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com

Στέφανος Κωνσταντινίδης

- See more at: http://www.philenews.com/el-gr/s-konstantinidis/1460/262967/i--kina#sthash.L130LgtV.dpuf