Πιθανή αλλαγή ισορροπιών στην Ευρώπη αν εκλεγεί ο σοσιαλιστής Ολάντ στην Γαλλία

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Οι γαλλικές προεδρικές εκλογές

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη

Οι γαλλικές προεδρικές εκλογές του προσεχούς Απριλίου είναι σημαντικές τόσο για τη Γαλλία όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν ο σημερινός Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί δεν καταφέρει να επανεκλεγεί, οι ισορροπίες στην Ευρώπη κινδυνεύουν να αλλάξουν. Η εκλογή του Φρανσουά Ολάντ, του υποψηφίου των Σοσιαλιστών, θα οδηγήσει κατά κύριο λόγο σε επανεξέταση των σχέσεων Γαλλίας-Γερμανίας. Ο γαλλογερμανικός άξονας δεν θα είναι πια ο ίδιος όταν από τη μια πλευρά, τη γαλλική, ο ένας πολιτικός ηγέτης θα παρουσιάζεται με σοσιαλδημοκρατικές ευαισθησίες και από την άλλη η Άνγκελα Μέρκελ θα παρουσιάζεται με τις δικές της συντηρητικές, αν όχι νεοφιλελεύθερες απόψεις. Φαίνεται πως στο Βερολίνο άρχισαν να ανησυχούν με αυτή τη μελλοντική προοπτική. Προπάντων που ο Ολάντ έχει ήδη δηλώσει πως θα ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση του Συμφώνου Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Οι ανησυχίες όμως αυτές για το μέλλον του γαλλογερμανικού άξονα πιθανόν να αποδεικτούν αστήρικτες αν κρίνει κανείς από το παρελθόν. Έτσι για παράδειγμα ο Ζισκάρ Ντ’ Εστέν που προερχόταν από τον δεξιό χώρο είχε άριστες σχέσεις με τον Γερμανό σοσιαλδημοκράτη Χέλμουτ Σμιτ, ενώ και ο Φρανσουά Μιτεράν κατάφερε το ίδιο με τον δεξιό Γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Κολ.
Η προεκλογική εκστρατεία οδήγησε τον Νικολά Σαρκοζί να σκληρύνει κάποιες θέσεις του, αφού απείλησε να αποσύρει μονομερώς τη Γαλλία από τη συνθήκη του Σένγκεν. Κάτι όμως που θεωρήθηκε περισσότερο ως εκλογικό πυροτέχνημα αφού στην πράξη μονομερής απόσυρση από αυτή τη συνθήκη δεν είναι δυνατή χωρίς σοβαρές συνέπειες για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Αντιμέτωπος με τη σκληρή αντιμεταναστευτική πολιτική του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν, ο Σαρκοζί μετατοπίστηκε και ο ίδιος πολιτικά περισσότερο προς τα δεξιά. Έτσι σκλήρυνε τις θέσεις του τόσο στο μεταναστευτικό όσο και στα θέματα της δημόσιας τάξης. Στα θέματα της οικονομίας καταγγέλλει τον σοσιαλιστή υποψήφιο ότι με το πρόγραμμά του θα θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα της γαλλικής οικονομίας. Προσπαθεί επίσης απεγνωσμένα να αποσύρει από πάνω του την ετικέτα που του κολλήθηκε ότι είναι ο πρόεδρος των πλουσίων. Ο Φρανσουά Ολάντ υιοθέτησε σχετικά μετριοπαθείς θέσεις σχεδόν σε όλα τα θέματα, επειδή επιδιώκει την ψήφο του κεντρώου χώρου, κυρίως στο δεύτερο γύρο, δεδομένου ότι οι ψηφοφόροι των άλλων αριστερών υποψηφίων δεν θα έχουν άλλην επιλογή από του να τον στηρίξουν. Το μόνο μέτρο που πρότεινε και θεωρήθηκε σκληρό, είναι αυτό που προβλέπει φορολόγηση των πλουσίων, με ετήσιο εισόδημα άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ, κατά 75%.
Οι υποψήφιοι των άλλων κομμάτων οι οποίοι όμως δεν έχουν ελπίδα να περάσουν στο δεύτερο γύρο στον οποίο θα παραμείνουν όπως προβλέπεται ο Σαρκοζί και ο Ολάντ, είναι ο Φρανσουά Μπαϊρού του κεντρώου χώρου, η Μαρίν Λεπέν από την Ακροδεξιά, ο Ζαν Λικ Μελανσόν του Αριστερού Μετώπου που στηρίζεται από το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας, η εκπρόσωπος των Οικολόγων Εύα Τζολί, οι εκπρόσωποι δύο διαφορετικών τροτσκιστικών ομάδων, η Ναταλί Αρτό (Εργατικός Αγώνας) και ο Φιλίπ Πουτού (Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα), ο Νικολά Ντιπόν-Ενιάν (Εθνικιστική δεξιά) και ο ανεξάρτητος Ζακ Σεμινάντ.
Αν και οι δημοσκοπήσεις μέχρι τώρα παρουσιάζουν για βέβαιο νικητή τον Φρανσουά Ολάντ, τουλάχιστον στο δεύτερο γύρο, τελευταία φαίνεται κάποια άνοδος του Σαρκοζί, ειδικά στον πρώτο γύρο. Οι πολιτικοί αναλυτές στην πλειοψηφία τους δεν προβλέπουν επανεκλογή του Σαρκοζί. Εντούτοις σε ένα μήνα, μέχρι τις εκλογές της 22ας Απριλίου 2012, πολλά μπορούν να συμβούν. Αν πάντως εκλεγεί ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών θα είναι μια σημαντική αλλαγή στον ευρωπαϊκό πολιτικό χάρτη δεδομένης της ηγεμονικής παρουσίας δεξιών κυβερνήσεων στην Ευρώπη.
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα και την Κύπρο δεν πρόκειται να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή της γαλλικής πολιτικής. Αξίζει όμως να σημειωθεί πως οι Γάλλοι σοσιαλιστές δεν διάκεινται εχθρικά όπως ο Σαρκοζί στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Δεν αναμένεται όμως αυτό να έχει συνέπειες στο Κυπριακό ή τα ελληνικά θέματα, δεδομένου ότι Κύπρος και Ελλάδα ουδέποτε αντιτάχθηκαν στην ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ε-mail: stephanos.constantinides@gmail.com