Κύπρος - Το ζοφερό μέλλον των ορεινών κοινοτήτων

Μάριος Αδάμος

ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΤΥΠΟΥΝ ΟΙ ΟΡΕΙΝΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΤΗΝ ΕΡΗΜΩΣΗ

Εντός Σεπτεμβρίου η Επιτροπή Ορεινών Κοινοτήτων θα συνέλθει για να καθορίσει τα επόμενά της βήματα, με στόχο την αναστροφή του αρνητικού κλίματος

Εάν δεν καταρτιστεί σύντομα ο στρατηγικός σχεδιασμός για τα ορεινά, κάποια χωριά θα σβηστούν ακόμα και από τον χάρτη, γιατί δεν θα υπάρχει κανείς να πάει να κατοικήσει εκεί, τονίζει στη «Σ» ο Συντονιστής των Ορεινών Κοινοτήτων

Πολίτες έχουν να λάβουν το επίδομα στήριξης κατοίκων ορεινών κοινοτήτων από το 2011 και παλεύουν καθημερινά να μην εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να μετοικήσουν σε άλλα χωριά και πόλεις, πιο κοντά στο κέντρο κάθε επαρχίας

Αφημένα στην τύχη τους και στον μαρασμό μένουν για χρόνια τα ορεινά, με αποτέλεσμα πολλές κοινότητες των ορεινών περιοχών να εγκαταλείπονται και να μένουν σε αυτά άτομα τρίτης ηλικίας, ενώ ορατός είναι ο κίνδυνος ολόκληρα χωριά να σβηστούν από τον χάρτη λόγω ερήμωσης. Το πρόβλημα αυτό ταλανίζει έντονα τους κατοίκους των περιοχών, οι οποίοι έχουν να λάβουν το επίδομα στήριξης κατοίκων ορεινών κοινοτήτων από το 2011 και παλεύουν καθημερινά να μην εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να μετοικήσουν σε άλλα χωριά και πόλεις πιο κοντά στο κέντρο κάθε επαρχίας.

Μάλιστα, ένεκα των αρνητικών εξελίξεων και της έλλειψης ανάπτυξης που θα ξαναζωντανέψει τα ορεινά, οι κοινοτάρχες των ορεινών περιοχών αναμένεται ότι θα συνέλθουν τον Σεπτέμβριο για να λάβουν σχετικές αποφάσεις, αλλά και για να καταστρώσουν τα πλάνα τους με στόχο την αναγέννηση των ορεινών, τα οποία θα εκθέσουν στη συνέχεια στους αρμόδιους Υπουργούς, με στόχο την όσον το δυνατόν συντομότερη προώθησή τους.

Τέλειωσε η υπομονή

Μιλώντας στη «Σ» ο Συντονιστής των Ορεινών Κοινοτήτων, ο Κοινοτάρχης Παλαιχωρίου Τάσος Μιχαηλίδης, τόνισε πως τα θέματα που ταλανίζουν τις ορεινές κοινότητες είναι εκεί και ένεκα της οικονομικής κρίσης έχουν, κατά κάποιον τρόπο, αφεθεί στην άκρη. Όπως εξήγησε, υπάρχει μεγάλος προβληματισμός γι' αυτήν την κατάσταση, αλλά και για το ποιες λύσεις μπορούν να προκύψουν, με γνώμονα, πάντοτε, την ισχύουσα κατάσταση στην οικονομία.

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, οι κάτοικοι των ορεινών κοινοτήτων έχουν να λάβουν το επίδομα στήριξης ορεινών περιοχών από το 2011, σημειώνοντας πως σε σχέση με αυτό το θέμα «θα κάνουμε κάποιες ενέργειες, οι οποίες θα καθοριστούν κατά τη διάρκεια συνεδρίας της Επιτροπής πιθανότατα τον Σεπτέμβριο». Ερωτηθείς, εάν η Επιτροπή έχει επιδιώξει οποιαδήποτε συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, απάντησε αρνητικά, σημειώνοντας πως αυτό έγινε λόγω της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η κυπριακή οικονομία και τις επιπτώσεις στην κοινωνία μας ευρύτερα.

«Ένεκα αυτών των εξελίξεων, αφήσαμε κατά μέρος τα προβλήματά μας και δεν θελήσαμε να ‘προκαλέσουμε’, επιδεικνύοντας μεγάλη υπομονή. Όμως, αυτή η υπομονή δεν μπορεί να συνεχιστεί και πρέπει να γίνουν άμεσα οι απαραίτητες ενέργειες, ούτως ώστε να αναστραφεί η αρνητική εικόνα που εκπέμπεται από τα ορεινά», συμπλήρωσε.

Τι μπορεί να γίνει

Ερωτηθείς κατά πόσον η συνάντηση της Επιτροπής Ορεινών Κοινοτήτων θα περιοριστεί μόνο στη συζήτηση για το επίδομα στήριξης κατοίκων ορεινών περιοχών, ο κ. Μιχαηλίδης απάντησε αρνητικά, σημειώνοντας πως θα συζητηθούν και τρόποι επίλυσης χρονιζόντων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν αυτές οι κοινότητες, με στόχο τα ορεινά να ανακτήσουν τη χαμένη αίγλη τους.

«Έχουμε ζητήσει επανειλημμένα να μπούμε σε έναν διάλογο για να καθοριστεί ένας στρατηγικός σχεδιασμός, μέσω του οποίου να αποφασιστεί σε ποιους τομείς και πώς θα αντιμετωπιστεί η υφιστάμενη κατάσταση στα ορεινά. Βασικά εδώ και δεκαετίες, δυστυχώς, οι ορεινές κοινότητες έχουν αφεθεί στην τύχη τους, έχουν παραμεληθεί πλήρως από το κράτος διαχρονικά. Πιστεύουμε ακράδαντα και το υποστηρίζουμε ότι υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν χωρίς καμία, μα καμιά οικονομική επιβάρυνση για το κράτος, και απαιτείται μόνο πολιτική βούληση.

»Τέτοια μέτρα είναι τα πολεοδομικά κίνητρα τα οποία δυσκολεύουν τους κατοίκους, και δη τους νέους, να κτίσουν στις ορεινές κοινότητες και ειδικότερα σήμερα, λόγω και της οικονομικής κρίσης και της δυστοκίας στην εξεύρεση πόρων για αγορά γης ή οικοπέδου για να κτίσει. Πέραν τούτου, μπορούν να δοθούν και μια σειρά από άλλες διευκολύνσεις και κίνητρα, καθώς επίσης και αυξημένοι συντελεστές δόμησης. Πιστεύουμε, πραγματικά, ότι έπρεπε να δίδονται ειδικά κίνητρα για όσους θέλουν να κτίσουν στα ορεινά ή να παραμείνουν στα ορεινά και να μη φύγουν.

» Δεν αρκεί μόνο το επίδομα στήριξης ορεινών κοινοτήτων και αυτό το λέμε κάθε φορά που μας δίδεται μια τέτοια ευκαιρία. Εάν δεν καταρτιστεί σύντομα ο στρατηγικός σχεδιασμός για τα ορεινά, λυπούμαι να πω πως κάποια χωριά θα σβηστούν ακόμα και από τον χάρτη, γιατί δεν θα υπάρχει κανείς να πάει να κατοικήσει εκεί», πρόσθεσε ο Κοινοτάρχης Παλαιχωρίου, σημειώνοντας πως πρέπει επειγόντως να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας στις ορεινές κοινότητες, μέσω της ανάπτυξης και της εκμετάλλευσης ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Ανεκμετάλλευτος ο φυσικός πλούτος

Πέραν των πιο πάνω, ο κ. Μιχαηλίδης ανέδειξε και τον τεράστιο φυσικό και όχι μόνο πλούτο που διαθέτουν οι ορεινές περιοχές και που θα μπορούσε κάλλιστα να τύχει εκμετάλλευσης. «Οι ορεινές κοινότητες διαθέτουν έναν τεράστιο φυσικό, περιβαλλοντικό και πολιτιστικό πλούτο, ο οποίος μπορεί να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο μέσα από τον αγροτουρισμό. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που καταδεικνύει πόσο έχουν αφεθεί στη μοίρα τους οι ορεινές κοινότητες, είναι το γεγονός πως ενώ στην οροσειρά του Τροόδους υπάρχουν δέκα εκκλησίες, οι οποίες είναι ενταγμένες στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, εντούτοις δεν προβάλλονται όπως πρέπει.

Επίσης, ενώ στα ορεινά υπάρχουν σειρά από πολιτιστικά μνημεία τα οποία μπορούν να προσελκύσουν τουρισμό και επισκέπτες, το Τμήμα Αρχαιοτήτων δεν φρόντισε να υπάρχει ένας ξεναγός σε αυτά, για να εξηγήσει στους επισκέπτες την ιστορία του μνημείου και να δώσει όλες τις πληροφορίες που μπορεί να χρειάζεται.

Εξάλλου, ενώ αρκετά μνημεία μας προβάλλονται παγκοσμίως μέσω της ΟΥΝΕΣΚΟ, γίνονται γνωστά, προσελκύοντας μάλιστα τουρίστες, όταν τελικά έρθουν στην Κύπρο να τα δουν από κοντά, αυτά είναι κλειστά ή δεν διαθέτουν έναν ξεναγό για να τους δώσει όλες τις σχετικές πληροφορίες και να τους ενημερώσει για την ιστορία τους, κ.ά. Και επί τούτου εμείς ερωτούμε, τι διαφήμιση γίνεται όταν κάποιος έρχεται, παραδείγματος χάριν, από τη Γερμανία και βρίσκει ένα μνημείο κλειστό ή δεν διαθέτει ξεναγό;

Σίγουρα η χειρότερη, ενώ στέλνεται, ταυτόχρονα, το μήνυμα της αδιαφορίας, το οποίο αποτρέπει άλλους τουρίστες που θέλουν να επισκεφθούν την Κύπρο να έρθουν. Όλα αυτά τα θέματα πρέπει να τα δούμε και να καταστρώσουμε ένα πλάνο προβολής των μνημείων και των αξιοθεάτων στα ορεινά, ούτως ώστε να αναπτυχθεί ένας ποιοτικός τουρισμός, που σε συνδυασμό με κάποια κίνητρα που πρέπει να δοθούν στους κατοίκους, θα βοηθήσουν στην αναστροφή της ισχύουσας κατάστασης και θα ξαναζωντανέψουν τα ορεινά. Αν γίνουν αυτά, δεν θα χρειάζεται ούτε το επίδομα στήριξης των κατοίκων στις ορεινές κοινότητες.

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι και η περίπτωση του Αθλητικού Κέντρου ‘Γλαύκος Κληρίδης’ στον Αγρό, που στοίχισε δέκα εκατομμύρια ευρώ και έχει εγκαταλειφθεί, εκπέμποντας μια χείριστη εικόνα. Δηλαδή, αυτό το Κέντρο δεν θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με τη δημιουργία ακόμη μερικών έργων, ούτως ώστε να καταστούν δυο-τρεις κοινότητες περιοχές προορισμός για αθλητικό τουρισμό;

Επαναλαμβάνω, υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν και το μόνο που απαιτείται είναι πολιτική βούληση. Πιστεύουμε ότι μέσα από έναν εποικοδομητικό διάλογο, μπορούμε να εξεύρουμε τις απαραίτητες λύσεις, να τις προωθήσουμε και να αναστρέψουμε την ισχύουσα κατάσταση στα ορεινά», συμπλήρωσε ο κ. Μιχαηλίδης.

Έχουμε κι εμείς ευθύνες

Ο κ. Μιχαηλίδης, στις δηλώσεις του στη «Σ», πέραν από την ευθύνη του κράτους για την κατάντια των ορεινών κοινοτήτων, αναγνώρισε πως ευθύνη για την κατάσταση έχουν και οι ίδιες οι κοινότητες και δη οι τοπικοί άρχοντες. «Ευθυνόμαστε κι εμείς, γιατί αφήνουμε τον χρόνο να περάσει και περιμένουμε να πλησιάσει ο χειμώνας για να θυμηθούμε τα προβλήματά μας και όλα όσα μας ταλανίζουν. Πιστεύω πως πρέπει να αναθεωρήσουμε κι εμείς τη στάση μας και να προτάξουμε με περισσότερη αποφασιστικότητα τα αιτήματά μας. Όμως προτού ζητήσουμε οτιδήποτε, θα πρέπει εμείς οι ίδιοι να αποφασίσουμε τι και πώς θα πρέπει να γίνει για να αναστραφεί η υπάρχουσα κατάσταση.

Υπάρχουν, πραγματικά, πολλά θέματα να συζητήσουμε και να μελετήσουμε με ποιους τρόπους μπορούμε να τα προωθήσουμε, και στη σύσκεψη που θα γίνει, θα θέσουμε τους προβληματισμούς και τις σκέψεις μας επί τάπητος και να βρούμε τις αναγκαίες λύσεις. Ο χρόνος, δυστυχώς, άρχισε να μετρά αντίστροφα και πρέπει να τον σταματήσουμε, χωρίς να λέμε ότι θα αλλάξουν τα πράγματα από τη μια μέρα στην άλλη. Αλλά, αν γίνουν σωστά και με χρονοδιαγράμματα κάποιες βελτιωτικές κινήσεις, σίγουρα θα επιτύχουμε τον στόχο, που δεν είναι άλλος από το να ξαναζωντανέψουμε τα ορεινά μας», κατέληξε ο Συντονιστής των Ορεινών Κοινοτήτων.

Πηγή: Η Σημερινή

Δημοσιεύτηκε στις 15/08/2015