Κώστας Σπυριδακις, Ιn Μemoriam

                                                                   Κώστας Σπυριδάκις
 

Στέφανος Κωνσταντινίδης

Συμπληρώθηκαν στις 2 Ιουνίου πέντε χρόνια από τότε που έφυγε από κοντά μας ο Κώστας Σπυριδάκις, αγωνιστής της δημοκρατίας στους δύσκολους καιρούς της δικτατορίας στην Ελλάδα.

Γεννημένος στην Πενταλιά της Πάφου, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και συνέχισε αργότερα μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Από φτωχή οικογένεια, δούλεψε σκληρά για να μπορέσει να σπουδάσει, τόσο στην Αθήνα όσο και στο Παρίσι. Το 1964 άφησε τις σπουδές του και μαζί με άλλους Κυπρίους φοιτητές της εποχής εκείνης ήλθε στην Κύπρο ως εθελοντής για να προσφέρει τις υπηρεσίες του μέσα από την Εθνική Φρουρά που είχε τότε αρχίσει να οργανώνεται. Είχε υποστεί προηγουμένως μια σκληρή εκπαίδευση  στο ειδικό σώμα βατραχανθρώπων του ελληνικού στρατού.                                                                        

Ως φοιτητής εντάχθηκε στο ευρύτερο δημοκρατικό φοιτητικό κίνημα που αγωνιζόταν την εποχή εκείνη για τη δημοκρατία στην Ελλάδα, ιδιαίτερα μετά το βασιλικό πραξικόπημα του 1965. Ο Κώστας Σπυριδάκις ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση σε δύσκολες εποχές για την Ελλάδα και την Κύπρο. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας της Διοικούσας Επιτροπής Συλλόγων Πανεπιστημίου Αθηνών-ΔΕΣΠΑ, ένα από τους πιο μαχητικούς φοιτητικούς δημοκρατικούς φορείς στην Ελλάδα την περίοδο εκείνη. Συμμετείχε επίσης στην ίδρυση της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδας-ΕΦΕΕ. Μετά την επιβολή της δικτατορίας, δραστηριοποιήθηκε στις πρώτες αντιδικτατορικές ομάδες που δημιουργήθηκαν. Έφυγε από την Ελλάδα διαφεύγοντας την σύλληψη και καταδικάστηκε ερήμην σε φυλάκιση.

Κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό, είναι η σχέση του με τον Αλέκο Παναγούλη με τον οποίο γνωριζόταν από τους φοιτητικούς αγώνες και που συνάντησε στην Κύπρο όπου είχε καταφύγει. Τον συνάντησε τυχαία σ’ ένα καφενείο της Πενταλιάς όπου ο Παναγούλης συνόδευε τον Χαράλαμπο Ζόππο, στέλεχος της ΠΕΟ και του ΑΚΕΛ που είχε πάει εκεί για κομματική και συνδικαλιστική δουλειά. Όπως είναι γνωστόν ο Παναγούλης έφτασε στην Κύπρο χρησιμοποιώντας το διαβατήριο του υιού του Χαράλαμπου Ζόππου, Χριστάκη Ζόππου και φιλοξενείτο προσωρινά στο σπίτι της οικογένειας στη Γεροσκήπου. Ο Κώστας Σπυριδάκις προώθησε τον Παναγούλη στη Λευκωσία στον Ανδρέα Χριστοδουλίδη και στον γράφοντα που τον έφεραν σε επαφή με την Επιτροπή Αποκατάστασης της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Φαίνεται πως η πρωτοβουλία του Σπυριδάκι να τον προωθήσει άμεσα στην Λευκωσία, έσωσε τον Παναγούλη από βέβαιη σύλληψη, αφού μια μέρα αργότερα η αστυνομία και η ελληνική ΚΥΠ χτυπούσαν την πόρτα του Ζόππου στην Πάφο και τον συνελάμβαναν. Τα υπόλοιπα για τη διαδρομή Παναγούλη είναι γνωστά.

Με το τέλος της δικατορίας γύρισε για λίγο στην Αθήνα ενώ στη συνέχεια έζησε στο Λουξεμβούργο όπου εργάστηκε για πολλά χρόνια στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

 Από την πρώτη στιγμή του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο στρατεύθηκε στον αγώνα του λαού της Κύπρου για τον τερματισμό της κατοχής. Τόσο στο Παρίσι όσο και αργότερα στο Λουξεμβούργο όπου εγκαταστάθηκε εργάστηκε για τη διαφώτιση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης για την κατάσταση στην Κύπρο.

Την τέφρα του δέκτηκε πριν πέντε χρόνια η θάλασσα της Πάφου σε μια σεμνή τελετή στην παρουσία μελών της οικογένειάς του, συγγενών και πολλών φίλων του. Ανάμεσα σ’αυτούς και ο πρόεδρος της Βουλής Γιαννάκης Ομήρου με τον οποίο τον συνέδεαν κοινοί αγώνες και στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Στέφανος Κωνσταντινίδης