Αδιέξοδη η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης

Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2010

Ανάλυση στα γεγονότα

• Του ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

  Το 2011 το δημόσιο χρέος θα πλησιάσει το όριο που θα το καταστήσει ανεξέλεγκτο

  Η εφαρμοζόμενη από τη σημερινή κυβέρνηση πολιτική με βάση το Μνημόνιο, που υπέγραψε η ίδια και ψήφισε το κυβερνών κόμμα, οδηγεί την ελληνική οικονομία από το κακό στο χειρότερο, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα για το 2010 και οι προβλέψεις για το 2011. Πιο συγκεκριμένα:
  - Το ΑΕΠ της χώρας, μετά τη μείωσή του το 2009, θα μειωθεί τόσο το 2010 όσο και το 2011 όχι μόνο σε σταθερές αλλά και σε τρέχουσες τιμές! Πρόκειται για «επίδοση» πρωτοφανή τα τελευταία 50 χρόνια.
  - Η ανεργία αυξήθηκε και θα συνεχίσει να αυξάνει, φτάνοντας και αυτή σε πρωτοφανές ύψος, ενώ ο πληθωρισμός στη χώρα μας θα είναι τριπλάσιος εκείνου της Ε.Ε.
  
  Σκοπός των μέτρων που έχουν ληφθεί και εκείνων που θα ληφθούν είναι, θεωρητικά, η αντιμετώπιση του μέγιστου οικονομικού μας προβλήματος, δηλαδή του δυσθεώρητου δημόσιου χρέους. Δυστυχώς, όμως, η σημερινή κυβέρνηση συνεχίζει «βελτιωμένη και επαυξημένη» την πολιτική όλων των κυβερνήσεων από το 1974 μέχρι το 2009, πολιτική η οποία ευθύνεται για το δυσθεώρητο ύψος στο οποίο έφτασε το δημόσιο χρέος σε ευρώ και ως ποσοστό του ΑΕΠ.
  Λόγω του περιορισμού χώρου του άρθρου, θα περιοριστούμε στα πεπραγμένα των κυβερνήσεων της Ν.Δ. της περιόδου 2004-2009 και της σημερινής του ΠΑΣΟΚ. Στο πρώτο μέρος του πίνακα που ακολουθεί, με βάση τα στοιχεία της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού, δίνεται το δημόσιο χρέος σε εκατ. ευρώ και ως ποσοστό του ΑΕΠ τα έτη 2004, 2009 και 2011 και στο δεύτερο η μέση ετήσια αύξησή του.
  Από το δεύτερο μέρος του πίνακα αυτού φαίνεται ότι η μέση ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους τη διετία 2009-2011 σε ευρώ θα είναι μεγαλύτερη από εκείνη της 5ετίας 2004-2009 και σε εκατοστιαίες μονάδες υπερδιπλάσια!
  Το ερώτημα που γεννιέται: Είναι δυνατόν το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ να αυξάνει συνέχεια και να παραμένει ελέγξιμο; Στο ερώτημα αυτό απαντά μια πρόσφατη μελέτη του τμήματος ερευνών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για μια σειρά χωρών, ανάμεσα στις οποίες είναι και η Ελλάδα. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, η συνεχής αύξηση του δημόσιου χρέους περικλείει τον κίνδυνο να φτάσει σε ένα ύψος ως ποσοστό του ΑΕΠ, πέρα από το οποίο θα καταστεί ανεξέλεγκτο, δηλαδή η μείωσή του καθίσταται αδύνατη και ταυτόχρονα τα επιτόκια που θα ζητούνται από τις αγορές για την εξυπηρέτησή του θα φτάσουν σε απαγορευτικά ύψη.
  Το κρίσιμο αυτό ύψος για την Ελλάδα, σύμφωνα με τη μελέτη του ΔΝΤ και με βάση τα δεδομένα του 2009, είναι 196,5% του ΑΕΠ. Το αντίστοιχο ύψος για την Ιρλανδία είναι 245,7%, την Ισπανία 218,3% και την Πορτογαλία 191,6%. Η διαφορά της Ελλάδας από τις χώρες αυτές είναι ότι το δημόσιο χρέος τους ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν το 2009 πολύ χαμηλότερο από εκείνο της χώρας μας (65,5% της Ιρλανδίας, 53,2% της Ισπανίας και 76,1% της Πορτογαλίας, έναντι 126,8% της Ελλάδας). Κατά συνέπεια η απόσταση που τις χωρίζει από τα όριά τους είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη της χώρας μας. Η Ελλάδα, δηλαδή, πλησιάζει ταχύτερα από αυτές το όριό της, που προαναφέρθηκε.
  Τα μέτρα που εφαρμόζει και θα εφαρμόσει η κυβέρνηση επιταχύνουν το ρυθμό με τον οποίο το δημόσιο χρέος της χώρας θα φτάσει το όριο πέρα από το οποίο θα καταστεί ανεξέλεγκτο και η Ελλάδα θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Η τρόικα αντιλήφθηκε, επιτέλους, τον κίνδυνο αυτόν και γι' αυτό αποφάσισε να επιμηκύνει την περίοδο εξόφλησης του δανείου που μας χορηγεί. Η απόφαση όμως αυτή δεν λύνει το πρόβλημα της μείωσης δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Η επίλυσή του απαιτεί, παράλληλα με τη μείωση του δημόσιου ελλείμματος, την επάνοδο της οικονομίας σε αναπτυξιακή πορεία το ταχύτερο δυνατό. Την επίτευξη του στόχου αυτού θα βοηθήσει η επιμήκυνση της περιόδου μείωσης τους ελλείμματος (που πέτυχε η Ιρλανδία) και η μείωση του επιτοκίου του δανείου. Αυτά πρέπει να ζητήσει τώρα η κυβέρνηση από την τρόικα.
   
  * Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ