Ρατσισμός, φασισμός και υποκρισία

Η ομερτά της φράουλας

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η υποκρισία περισσεύει για το διαρκές έγκλημα στη Νέα Μανολάδα: η πολιτική εξουσία παριστάνει την έκπληκτη και σπεύδει να εξαγγείλει μέτρα-ασπιρίνες για τον κατευνασμό της κοινής γνώμης· οι τοπικοί παράγοντες «στρίβουν διά του αρραβώνος»· οι αρχές ασφαλείας και, εν γένει, οι τοποτηρητές της νομιμότητας μας κλείνουν πονηρά το μάτι· η τοπική κοινωνία μοιάζει να είναι αλυσοδεμένη σε μία περίεργη και δυσεξήγητη ομερτά - σε ένα νόμο της σιωπής... Κι όλα αυτά για να συντηρηθεί ένα... θαύμα : το «θαύμα της φράουλας».

Είναι γεγονός ότι ο εξαγωγικός δείκτης αυτού του προϊόντος, σε μία περίοδο μάλιστα ύφεσης, όταν οι υπόλοιποι οι οικονομικοί δείκτες κατρακυλούν στα... τάρταρα, έχει ανοδική πορεία. Η Ελλάδα διεκδικεί σ' αυτό τον τομέα τα σκήπτρα από χώρες με ιδιαίτερο βάρος στην Ευρωζώνη. Η εξέλιξη αυτή, όμως, δεν είναι μόνο αποτέλεσμα του ευνοϊκού για την καλλιέργεια της φράουλας κλίματος στη χώρα μας, αλλά, κυρίως, απόρροια του σύγχρονου σκλαβοπάζαρου, το οποίο, για να μεταχειριστούμε οικονομικούς όρους, αυξάνει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος. Το «θαύμα της φράουλας», από αυτή την άποψη, είναι ένα εύγλωττο παράδειγμα που αποτυπώνει στην πράξη το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού και των μνημονιακών επιλογών. Οτι δηλαδή η άγρια περικοπή των αποδοχών των εργαζομένων και η πλήρης αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων οδηγούν σε τόνωση της ανταγωνιστικότητας.

Τα κίνητρα όμως του εγκλήματος στη Νέα Μανολάδα δεν είναι μόνο οικονομικά, αλλά και ρατσιστικά. Γύρω από το οικονομικό θαύμα της φράουλας έχει στηθεί ένα οργανωμένο σύγχρονο δουλεμπόριο. Οικονομικοί μετανάστες, που θέλουν να ξεφύγουν από την εξαθλίωση ή να δραπετεύσουν από εμφύλιες διαμάχες και πολεμικές συγκρούσεις, είναι τα εύκολα θύματα των κυκλωμάτων διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων. Ετσι, κατά καραβάνια ξεφορτώνονται στο λιμάνι της Πάτρας (όσοι βεβαίως κατορθώσουν να φτάσουν σώοι). Ρακένδυτοι και πεινασμένοι, διαμοιράζονται μέσω «στημένων δημοπρασιών» σε διάφορους καλλιεργητές της περιοχής. Στοιβάζονται σε πρόχειρες αυτοσχέδιες παράγκες και υποχρεώνονται να δουλεύουν από την ανατολή ώς τη δύση του ήλιου για ένα κομμάτι ψωμί. Κι όταν τολμήσουν να διαμαρτυρηθούν, γαζώνονται από τις καραμπίνες των μπράβων-επιστατών.
Αυτή είναι η πραγματικότητα - μία πραγματικότητα την οποία όλοι μας γνωρίζουμε, ανεχόμαστε και ώς ένα βαθμό συντηρούμε. Ας μην παριστάνουμε λοιπόν τους έκπληκτους ή ότι πέσαμε από τα σύννεφα, όταν, καθισμένοι στο σαλόνι του σπιτιού μας, μπροστά από την τηλεόραση, γινόμαστε μάρτυρες «αποτρόπαιων πράξεων» ή γεγονότων που εκφράζουν τη σύγχρονη κοινωνική βαρβαρότητα. Το έγκλημα εις βάρος των οικονομικών μεταναστών στην Ηλεία, όμως, δεν είναι ενδεικτικό μόνο της οικονομικής εξαθλίωσης και κοινωνικής βαρβαρότητας στην οποία βυθίζει τη χώρα ο μεσαίωνας των μνημονίων. Εκκολάπτει και το αβγό του φιδιού.
Η αδιαφορία μας, από αυτή την άποψη, μετατρέπεται σε συνενοχή, όπως ακριβώς η σιωπή και η απάθεια των τοπικών κοινωνιών διευρύνουν την ασυδοσία των κυκλωμάτων βίας τύπου Νέας Μανολάδας.