Οι διαχειριστές του χάους

Tου Κωστα Iορδανιδη Οι αποκρατικοποιήσεις είναι το πρόβλημα που οφείλει να επιλύσει ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, σύμφωνα πάντα και με τις επιταγές του Μνημονίου, το οποίο διαρκώς επικαιροποιείται με όρους δυσμενέστερους. Αλλά επειδή φαιδρότης συχνά χαρακτηρίζει την ιδιόρρυθμο σημερινή κυβέρνηση της χώρας, αντί αποκρατικοποιήσεων ανακοινώθηκε την Τετάρτη η ουσιαστική υπαγωγή των τραπεζών στον κρατικό έλεγχο. Απεφάνθη, λοιπόν, ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο, ότι ο επίτροπος του κράτους που συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο όσων τραπεζών –όλων επί της ουσίας– έχουν εξασφαλίσει ρευστότητα μέσω των εγγυήσεων του Δημοσίου θα μπορεί να θέσει βέτο σε όλες τις στρατηγικές επιλογές τους. Παρέλκει κάθε υποστήριξη προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ωριμοι άνθρωποι τις διοικούν, γνωρίζουν τα συμφέροντά τους και πώς θα τα υπερασπισθούν. Αλλά όπως συνέβη και με πολύ ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες –συνταξιούχους πάσης φύσεως και δημοσίους υπαλλήλους– το οικονομικό «επιτελείο» της κυβερνήσεως –άτομα άσχετα και αποκομμένα από την πραγματική οικονομία– «αποφάσισε και διέταξε» την επιχείρηση σωτηρίας της Ελλάδος. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κάθε κυβέρνηση, ανεξαρτήτως πολιτικής αποχρώσεως, μπορεί να πάρει –καλή τη πίστει– ακόμη και εσφαλμένες αποφάσεις, δίχως να τίθεται κατ’ ανάγκην θέμα ηθικό. Ενας ανεπαρκής υπουργός δεν είναι υποχρεωτικά και ανήθικος. Η δολιότητα αναδεικνύεται πρωτίστως στον τρόπο διαχειρίσεως των πολιτών και της κοινής γνώμης. Και στο σημείο αυτό διέπρεψε η κυβέρνηση –και ειδικότερα το επικοινωνιακό επιτελείο– του κ. Παπανδρέου. Τρεις ήταν οι άξονες της επικοινωνιακής πολιτικής που προώθησε η κυβέρνηση κατά τη διαχείριση της κρίσεως, αφού απέτυχε η πρώτη της προσπάθεια να αποδώσει τις ευθύνες αποκλειστικά στις προηγούμενες κυβερνήσεις της Ν. Δ.: - Η καλλιέργεια τρόμου, εν όψει του «κινδύνου χρεοκοπίας» της χώρας, αν και είχε προηγηθεί επί πεντάμηνο μία απίστευτη νωθρότητα, ακόμη και στη στελέχωση του κυβερνητικού μηχανισμού. - Η δημιουργία καθολικού αισθήματος ενοχής, που βρήκε την πλέον «επιτυχή» και ως εκ τούτου την πλέον προκλητική διατύπωσή της στη φράση «όλοι μαζί τα φάγαμε». - Η συστηματική πρόκληση φθόνου, με τις αποκαλύψεις των «προνομίων» διαφόρων κατά σειρά κοινωνικών ομάδων. Οντως, ουδέποτε υπήρξε ελληνική κυβέρνηση που να κατέβαλε τόσο τεράστια προσπάθεια ώστε να δυσφημίσει διαδοχικώς όλες τις κοινωνικές ομάδες ή παραγωγικές τάξεις. Την περασμένη εβδομάδα ήρθε απλώς και η ώρα των τραπεζών. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση επέλεξε τον πλέον αντιπαραγωγικό τρόπο για να αντιμετωπίσει την κρίση. Ενήργησε κοινωνικά με τον πλέον διχαστικό τρόπο, ανέδειξε τις πλέον αρνητικές όψεις των Ελλήνων, τα μέλη της κυβερνήσεως διώκονται κυριολεκτικά όταν εκτίθενται σε δημόσια θέα, με δυο λόγια δημιούργησε κατάσταση προεμφυλιακής συγκρούσεως. Πιστεύει το «επικοινωνιακό επιτελείο» ότι με την πολιτική που επέλεξε απέτρεψε την εκδήλωση συντονισμένης και ενιαίας αντιδράσεως. Ενδέχεται να διαπιστώσει σύντομα ότι η διαχείριση του χάους είναι ίσως δυσχερέστερο εγχείρημα.