Στρεβλώσεις σε όλα τα στάδια παραγωγής και διακίνησης διαπιστώνει ο ΟΟΣΑ
Της Δήμητρας Μανιφάβα
Στρεβλώσεις σε όλες τις αλυσίδες του κυκλώματος παραγωγής και διακίνησης του γάλακτος διαπιστώνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στην περίφημη έκθεσή του για τον ανταγωνισμό, με συνέπεια όχι μόνο να καταγράφονται στην Ελλάδα υψηλές τιμές καταναλωτή –κατά 34% υψηλότερες από τον μέσο κοινοτικό όρο– αλλά και το μεγαλύτερο «άνοιγμα ψαλίδας» μεταξύ τιμών παραγωγού και τιμών καταναλωτή.
Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό, το «χάσμα» είναι κατά 35% υψηλότερο από τον μέσο κοινοτικό όρο, καθώς βιομηχανίες και λιανέμποροι εφαρμόζουν διόλου ευκαταφρόνητα περιθώρια κέρδους, τα οποία συμβάλλουν στη διαμόρφωση της τελικής τιμής κατά 24% και 11% αντιστοίχως. Οι αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης με οδηγό τις συστάσεις του ΟΟΣΑ έχουν ήδη πυροδοτήσει αντιδράσεις, ακόμη και εντός της κυβέρνησης.
Η ελληνική πατέντα Βασική αιτία για τις στρεβλώσεις είναι, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η ελληνική νομοθεσία για τις μεθόδους παστερίωσης και τη διάρκεια ζωής του γάλακτος, όπως αυτή θεσπίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 113/1999. Η υφιστάμενη νομοθεσία στην Ελλάδα προβλέπει δύο μεθόδους παστερίωσης: α) την παστερίωση σε χαμηλές θερμοκρασίες (στους 71,7 βαθμούς Κελσίου για 15 δευτερόλεπτα) όπου στην περίπτωση αυτή έχουμε το λεγόμενο «φρέσκο γάλα» με μέγιστη επιτρεπόμενη διάρκεια συντήρησης τις 5 ημέρες (μέχρι το 1999 ήταν στις τέσσερις ημέρες και μέχρι το 1988 στις 3 ημέρες) και β) την παστερίωση σε υψηλές θερμοκρασίες (85 έως 127 βαθμούς Κελσίου). Στη δεύτερη περίπτωση, η μέγιστη διάρκεια ζωής καθορίζεται με ευθύνη του παρασκευαστή. Το καθεστώς αυτό αποτελεί ουσιαστικά «ελληνική πατέντα», καθώς μόνο στην Ελλάδα ισχύει η παραπάνω διάκριση. Αντιθέτως, η κοινοτική νομοθεσία προβλέπει δύο κατηγορίες γάλακτος: το «παστεριωμένο» με την παστερίωση να έχει γίνει είτε σε υψηλές είτε σε χαμηλές θερμοκρασίες και το προϊόν να διατηρείται σε ψύξη και το «εξαιρετικά υψηλής θερμοκρασίας» (UHT), γνωστό στην Ελλάδα ως «μακράς διαρκείας», το οποίο έχει παστεριωθεί σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και διατηρείται εκτός ψυγείου. Επιπλέον, η κοινοτική νομοθεσία δεν προβλέπει την αναγραφή της λέξης «φρέσκο», ενώ η μέγιστη διάρκεια ζωής του γάλακτος καθορίζεται με ευθύνη του παρασκευαστή. Ο ΟΟΣΑ δεν προτείνει τίποτα παραπάνω από το να ισχύσει στην Ελλάδα ό,τι και στην υπόλοιπη Ε.Ε.
Σύμφωνα με την ανάλυση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα είναι μεταξύ των ακριβότερων χωρών σε ό,τι αφορά την τιμή του φρέσκου γάλακτος, με ακριβότερες μόνο την Ιταλία, την Κύπρο, την Ελβετία και το Λουξεμβούργο. Μάλιστα, ακόμη και εν μέσω κρίσης οι τιμές του γάλακτος αυξήθηκαν στην Ελλάδα (από 1,12 ευρώ/λίτρο η μέση τιμή το 2009 σε 1,23 ευρώ/λίτρο το 2011). Ενας από τους κυριότερους λόγους είναι οι τιμές παραγωγού, οι οποίες στην Ελλάδα συμβάλλουν κατά 35% στη διαμόρφωση της τιμής λιανικής και είναι υψηλότερες κατά 30% από τον κοινοτικό μέσο όρο. Οι τιμές παραγωγού στη χώρα μας από 0,35 ευρώ/λίτρο το 2008 έφτασαν τα 0,39 ευρώ/λίτρο το 2011 και τα 0,38 ευρώ/λίτρο το 2012. Βάσει των στοιχείων του Ελληνικού Οργανισμού Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛΟΓΑΚ) είναι ακόμη υψηλότερες και στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2013 διαμορφώνονται περίπου στα 0,45 ευρώ/λίτρο.
Αιτία για τις υψηλές τιμές παραγωγού είναι η μικρή προσφορά γάλακτος στην Ελλάδα (η χώρα ως γνωστόν δεν πιάνει ποτέ την κοινοτική ποσόστωση που της αναλογεί), ενώ λόγω του κανόνα των 5 ημερών δεν γίνονται εισαγωγές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τελική τιμή επιβαρύνεται κατά 5% και από το κόστος των επιστροφών, οι οποίες εκτιμάται ότι θα μειωθούν πολύ εάν καταργηθεί ο κανόνας των 5 ημερών.
Οι ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες, οι οποίες στο παρελθόν είχαν αντιδράσεις στο ενδεχόμενο αύξησης της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος, εκτιμούν ότι δεν έχει νόημα να τηρήσουν για μία ακόμη φορά αμυντική στάση. Αντιθέτως, σκοπεύουν να διαθέτουν το ελληνικό γάλα σε αρκετά υψηλή τιμή, ως premium προϊόν, εκμεταλλευόμενες την προτίμηση των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα και την εμπιστοσύνη που δείχνουν σε αυτά θεωρώντας τα υψηλής ποιότητας.
Προβλήματα εκτροφέων Σε δυσμενέστερη θέση αναμένεται να βρεθούν οι αγελαδοτρόφοι, κάτι που αναγνωρίζει ακόμη και ο ΟΟΣΑ. Οι μικρές εκτροφές και ειδικά όσες βρίσκονται σχετικά μακριά από τα εργοστάσια επεξεργασίας του γάλακτος απειλούνται με κλείσιμο. Οι υπόλοιπες έχουν δύο βασικές επιλογές: είτε να συγχωνευθούν είτε να συνεταιρισθούν και να συνεργασθούν με διάφορες βιομηχανίες αντί να είναι απολύτως εξαρτημένες από κάποια συγκεκριμένη.
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 30/11/2013
Της Δήμητρας Μανιφάβα
Στρεβλώσεις σε όλες τις αλυσίδες του κυκλώματος παραγωγής και διακίνησης του γάλακτος διαπιστώνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στην περίφημη έκθεσή του για τον ανταγωνισμό, με συνέπεια όχι μόνο να καταγράφονται στην Ελλάδα υψηλές τιμές καταναλωτή –κατά 34% υψηλότερες από τον μέσο κοινοτικό όρο– αλλά και το μεγαλύτερο «άνοιγμα ψαλίδας» μεταξύ τιμών παραγωγού και τιμών καταναλωτή.
Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό, το «χάσμα» είναι κατά 35% υψηλότερο από τον μέσο κοινοτικό όρο, καθώς βιομηχανίες και λιανέμποροι εφαρμόζουν διόλου ευκαταφρόνητα περιθώρια κέρδους, τα οποία συμβάλλουν στη διαμόρφωση της τελικής τιμής κατά 24% και 11% αντιστοίχως. Οι αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης με οδηγό τις συστάσεις του ΟΟΣΑ έχουν ήδη πυροδοτήσει αντιδράσεις, ακόμη και εντός της κυβέρνησης.
Η ελληνική πατέντα Βασική αιτία για τις στρεβλώσεις είναι, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η ελληνική νομοθεσία για τις μεθόδους παστερίωσης και τη διάρκεια ζωής του γάλακτος, όπως αυτή θεσπίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 113/1999. Η υφιστάμενη νομοθεσία στην Ελλάδα προβλέπει δύο μεθόδους παστερίωσης: α) την παστερίωση σε χαμηλές θερμοκρασίες (στους 71,7 βαθμούς Κελσίου για 15 δευτερόλεπτα) όπου στην περίπτωση αυτή έχουμε το λεγόμενο «φρέσκο γάλα» με μέγιστη επιτρεπόμενη διάρκεια συντήρησης τις 5 ημέρες (μέχρι το 1999 ήταν στις τέσσερις ημέρες και μέχρι το 1988 στις 3 ημέρες) και β) την παστερίωση σε υψηλές θερμοκρασίες (85 έως 127 βαθμούς Κελσίου). Στη δεύτερη περίπτωση, η μέγιστη διάρκεια ζωής καθορίζεται με ευθύνη του παρασκευαστή. Το καθεστώς αυτό αποτελεί ουσιαστικά «ελληνική πατέντα», καθώς μόνο στην Ελλάδα ισχύει η παραπάνω διάκριση. Αντιθέτως, η κοινοτική νομοθεσία προβλέπει δύο κατηγορίες γάλακτος: το «παστεριωμένο» με την παστερίωση να έχει γίνει είτε σε υψηλές είτε σε χαμηλές θερμοκρασίες και το προϊόν να διατηρείται σε ψύξη και το «εξαιρετικά υψηλής θερμοκρασίας» (UHT), γνωστό στην Ελλάδα ως «μακράς διαρκείας», το οποίο έχει παστεριωθεί σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και διατηρείται εκτός ψυγείου. Επιπλέον, η κοινοτική νομοθεσία δεν προβλέπει την αναγραφή της λέξης «φρέσκο», ενώ η μέγιστη διάρκεια ζωής του γάλακτος καθορίζεται με ευθύνη του παρασκευαστή. Ο ΟΟΣΑ δεν προτείνει τίποτα παραπάνω από το να ισχύσει στην Ελλάδα ό,τι και στην υπόλοιπη Ε.Ε.
Σύμφωνα με την ανάλυση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα είναι μεταξύ των ακριβότερων χωρών σε ό,τι αφορά την τιμή του φρέσκου γάλακτος, με ακριβότερες μόνο την Ιταλία, την Κύπρο, την Ελβετία και το Λουξεμβούργο. Μάλιστα, ακόμη και εν μέσω κρίσης οι τιμές του γάλακτος αυξήθηκαν στην Ελλάδα (από 1,12 ευρώ/λίτρο η μέση τιμή το 2009 σε 1,23 ευρώ/λίτρο το 2011). Ενας από τους κυριότερους λόγους είναι οι τιμές παραγωγού, οι οποίες στην Ελλάδα συμβάλλουν κατά 35% στη διαμόρφωση της τιμής λιανικής και είναι υψηλότερες κατά 30% από τον κοινοτικό μέσο όρο. Οι τιμές παραγωγού στη χώρα μας από 0,35 ευρώ/λίτρο το 2008 έφτασαν τα 0,39 ευρώ/λίτρο το 2011 και τα 0,38 ευρώ/λίτρο το 2012. Βάσει των στοιχείων του Ελληνικού Οργανισμού Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛΟΓΑΚ) είναι ακόμη υψηλότερες και στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2013 διαμορφώνονται περίπου στα 0,45 ευρώ/λίτρο.
Αιτία για τις υψηλές τιμές παραγωγού είναι η μικρή προσφορά γάλακτος στην Ελλάδα (η χώρα ως γνωστόν δεν πιάνει ποτέ την κοινοτική ποσόστωση που της αναλογεί), ενώ λόγω του κανόνα των 5 ημερών δεν γίνονται εισαγωγές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τελική τιμή επιβαρύνεται κατά 5% και από το κόστος των επιστροφών, οι οποίες εκτιμάται ότι θα μειωθούν πολύ εάν καταργηθεί ο κανόνας των 5 ημερών.
Οι ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες, οι οποίες στο παρελθόν είχαν αντιδράσεις στο ενδεχόμενο αύξησης της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος, εκτιμούν ότι δεν έχει νόημα να τηρήσουν για μία ακόμη φορά αμυντική στάση. Αντιθέτως, σκοπεύουν να διαθέτουν το ελληνικό γάλα σε αρκετά υψηλή τιμή, ως premium προϊόν, εκμεταλλευόμενες την προτίμηση των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα και την εμπιστοσύνη που δείχνουν σε αυτά θεωρώντας τα υψηλής ποιότητας.
Προβλήματα εκτροφέων Σε δυσμενέστερη θέση αναμένεται να βρεθούν οι αγελαδοτρόφοι, κάτι που αναγνωρίζει ακόμη και ο ΟΟΣΑ. Οι μικρές εκτροφές και ειδικά όσες βρίσκονται σχετικά μακριά από τα εργοστάσια επεξεργασίας του γάλακτος απειλούνται με κλείσιμο. Οι υπόλοιπες έχουν δύο βασικές επιλογές: είτε να συγχωνευθούν είτε να συνεταιρισθούν και να συνεργασθούν με διάφορες βιομηχανίες αντί να είναι απολύτως εξαρτημένες από κάποια συγκεκριμένη.
Πηγή: Η Καθημερινή
Δημοσιεύτηκε στις 30/11/2013
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire