Ελληνική Λογοτεχνία - Ο Κοβάνης, για τον εκλιπόντα Λεοντάρη

Φωτογραφία του Βύρωνα Λεοντάρη, που μας παραχώρησε ο Κώστας Κοβάνης

 

 

Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ

Ο ποιητής Κώστας Κοβάνης παρακολουθεί συστηματικά τις σελίδες «Τέχνης Εργα» της «Ελευθεροτυπίας». Σήμερα, στα 84 του χρόνια, εξακολουθεί να μου αποστέλλει μέσω ταχυδρομείου και φαξ κείμενα δικά του -τα περισσότερα δημοσιευμένα-, τα οποία τονίζουν την προσωπική του σχέση με πρόσωπα και γεγονότα του μεταπολεμικού λογοτεχνικού μας κόσμου.

Στο ποίημά του «Ο χειρότερος θάνατος» περιγράφει πώς «πέθαναν» οι πρώην συντρόφοι μέσα στην εξαγορά τους: «Οσοι γλίτωσαν,/ από τις σφαίρες του πολέμου,/ τα βασανιστήρια, τις εξορίες/ και την αβάσταχτη πείνα,/ βρήκαν -οι πιο πολλοί!-/ χειρότερο θάνατο./ Τα ονόματά τους:/ Στο κοιμητήρι του χρήματος».

Συγγενής πολιτικά με τον εκλιπόντα ποιητή Βύρωνα Λεοντάρη, τον είχε θυμηθεί πριν από επτά μήνες, στο άρθρο του «Βύρωνας Λεοντάρης (60 χρόνια από την πρώτη "Γενική αίσθηση")», στην εφημερίδα «Προοδευτική Εύβοια» (31 Ιανουαρίου 2014): «Πρώτος ο Γιάννης Ρίτσος χαιρέτισε την εμφάνιση του Β. Λεοντάρη στην "Αυγή" και δεν διέψευσε τις προσδοκίες του. [...] Πάντα σεμνός και αθόρυβος, πάντα πιστός στη σύντροφό του ποιήτρια Ζέφη Δαράκη.
[...] Είναι τα ποιήματά του γεμάτα από οσμή ομορφιάς. Είναι πρωτότυπα, έχουν συναίσθημα, ειλικρίνεια, ρίγος. Μακριά από γρίφους, ασάφειες, ασυνάρτητο παραλήρημα, ερμητισμούς όπως πολλών συγχρόνων του [...}».
Ο Κώστας Κοβάνης στο ίδιο κείμενό του αποκαλύπτει ότι «σοφός δάσκαλός» του υπήρξε ο αδελφός τού Βύρωνα, ο ποιητής Αντρέας Λεοντάρης. «Υπηρέτησα στο Χαϊδάρι εκεί όπου ο Αντρέας πέρασε οδυνηρές μέρες λόγω φρονημάτων», εξομολογείται.
Θέλουμε να κλείσουμε αυτό τον (άγνωστο σε πολλούς) φωτισμό για τη σχέση των αδελφών Λεοντάρη με τον ποιητή Κώστα Κοβάνη, με τρεις στίχους του Βύρωνα από την πρώτη ποιητική του συλλογή, όταν το πρόσφατο βίωμα συναντά την άμεση μετουσίωσή του σε στίχο (απόσπασμα από το ποίημα «Ο γυρισμός των εξορίστων»):
«Νησιά που μες στο χάρτη δε θα βρεις, νησιά βρέφη της τρικυμίας/βύζαξαν τόσο αίμα, τόσον πόνο.../ Νησιά που μες στο χάρτη δε θα βρεις - Μα εσύ ναύτη/ όταν ζυγώνεις στους στιφούς κάβους της αρετής,/ εκεί που τα νερά είναι δύσκολα, χαμήλωσε το βλέμμα/ κι όρθωσε τα κουπιά, να χαιρετίσεις/ αυτούς που δεν κουράστηκε ποτέ το μεγαλείο τους».



Πηγή: Ελευθεροτυπία
Δημοσιεύτηκε στις 08/08/2014