Η επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Mια επίσκεψη του κυπρίου Προέδρου στη Μόσχα είναι αφ’εαυτής πολιτικό γεγονός ανεξάρτητα των αποτελεσμάτων της. Αν μάλιστα τα αποτελέσματα είναι θετικά, όπως παρουσιάζονται στην παρούσα επίσκεψη, η σημασία της είναι ακόμα μεγαλύτερη. Επιπλέον το γεγονός ότι γίνεται από έναν πρόεδρο με φιλοδυτικό και φιλοαμερικανικό προσανατολισμό χωρίς όρια, προσθέτει σε αυτή τη σημασία.  Ελπίζει κανείς ότι ο κ. Αναστασιάδης, μετά το κούρεμα που επέβαλε το Βερολίνο και μετά την εξαπάτηση του από τους Αμερικανούς, όπως αφήνει ο ίδιος να εννοηθεί, θα έχει αντιληφθεί ότι τα συμφέροντα της Κύπρου δεν εξυπηρετούνται με την προσήλωση σε ιδεολογικές αγκυλώσεις.  Ο χρόνος βεβαίως θα δείξει αν τα παθήματα έχουν γίνει μαθήματα.

Από όσα έχουν δημοσιοποιηθεί την ώρα που γράφονται οι γραμμές αυτές, η επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα ενισχύει τις διμερείς οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις και επιβεβαιώνει τη στήριξη που παρέχει η Ρωσία στο Κυπριακό. Όπως ανέφερε ο ίδιος ο ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, ο ρωσικές επενδύσεις στην Κύπρο ανέρχονται στα 33 δισεκατομμύρια δολάρια και είναι πάνω από το 80% όλων των ξένων επενδύσεων. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτός είναι ο μόνος πνεύμονας με τον οποίο αναπνέει σήμερα η κυπριακή οικονομία, την ίδια στιγμή που η Ευρωπαική Ένωση πρωτοστατούντος του Βερολίνου, επέφερε μια βιβλική καταστροφή στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα και στον τομέα των υπηρεσιών που συνδεόταν μαζί του. Στον τομέα του τουρισμού αναφέρτηκε ότι το 2014 επισκέφτηκαν την Κύπρο 600 χιλιάδες Ρώσοι. Έγινε επίσης αναδιάρθρωση του κυπριακού δανείου με ευνοϊκούς όρους. Θα μπορούσε να συνεχίσει κανείς  με την οικονομική διάσταση των  σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά δεν νομίζω να υπάρχει νουνεχής άνθρωπος που να μην αντιλαμβάνεται  τη σημασία τους.

Στο πολιτικό επίπεδο φαίνεται ότι η θέση της Μόσχας παραμένει σταθερή στο Κυπριακό. Η στήριξή της ειδικά στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών είναι εκ των ων ουκ άνευ, όπως έχει δείξει και το παρελθόν. Και αυτό σε αντίθεση με την εχθρική στάση της Βρετανίας αλλά και των ΗΠΑ που επιδιώκουν μονίμως απονομιμοποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χωρίς το ρωσικό βέτο, αυτή η απονομιμοποίηση θα είχε επιτευχθεί προ πολλού. Ασφαλώς όμως η πολιτική για το Κυπριακό χαράσσεται στη Λευκωσία και όχι στη Μόσχα. Όσο στη Λευκωσία δεν χαράσσεται μια νέα στρατηγική στο Κυπριακό, στρατηγική απεγκλωβισμού από τις αμαρτίες του παρελθόντος που οδηγούν σε διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε η υποστήριξη της Μόσχας ούτε κανενός άλλου υπάρχει ελπίδα να διασώσει αυτό τον τόπο.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι δεν χρειάζονται θριαμβολογίες μετά την επίσκεψη του κυπρίου Προέδρου στη Μόσχα. Ούτε και αναφορές στον Αγαθάγγελο και το ξανθόν γένος! Ούτε βέβαια και να αναμένουν κάποιοι ότι η Ρωσία δεν θα συνεχίσει να αναπτύσσει τις  σχέσεις της με την Τουρκία, με την οποία την συνδέουν τεράστια οικονομικά συμφέροντα. Στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής χρειάζεται σοβαρότητα και συνειδητοποίηση των δεδομένων που την καθορίζουν.  Όπως και άλλες χώρες, η Μόσχα αποδίδει μεγάλη σημασία στην παρουσία της Κύπρου στην Ευρωπαική Ένωση, υπό τον όρον φυσικά  ότι η Λευκωσία δεν θα συντάσσεται αψυχολόγητα με όσα επιτάσσουν το Βερολίνο και η Ουάσιγκτον. Σημαντικό επίσης για την Μόσχα παραμένει η φιλική αντιμετώπισή της στα γεωπολιτικά δρώμενα της Μέσης Ανατολής όπως και η παροχή κάποιων στρατιωτικών διευκολύνσεων.

Συμπερασματικά φαίνεται να έχει γίνει ένα θετικό βήμα. Εύχεται κανείς να μην ακυρωθεί με αδέξιες πολιτικές κινήσεις που θα προέρχονται από ιδεολογικές αγκυλώσεις προσήλωσης στον δυτικό και ειδικά τον αμερικανικό παράγοντα, όπως συνέβηκε και στο παρελθόν.

Υ. Γ.

Τι γίνεται με τον Αβέρωφ Νεοφύτου και τον ΔΗΣΥ; Και καλά ο κ. Νεοφύτου είναι ένας  "παρβενύ" που τάχτηκε ίσως να υπηρετεί περισσότερο τα συμφέροντα της μεταπρατικής αστικής τάξης που εκφράζει το κόμμα του, παρά αυτά της λαϊκής Δεξιάς.  Όμως και αυτή η λαϊκή Δεξιά έχει σιωπήσει από την εποχή του σχεδίου Ανάν. Τότε έκανε την «επανάσταση» της,  αλλά γρήγορα ξανασυντάκτηκε με τον Αναστασιάδη και τώρα με τον Αβέρωφ Νεοφύτου. Τελικά ποιος καθορίζει την οικονομική και κοινωνική πολιτική του κόμματος, ποιος καθορίζει την πολιτική του στο Κυπριακό; Οι μεταπράτες αστοί και ο Αβέρωφ Νεοφύτου την μεταφέρει στην πολιτική σκηνή;

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com