Κύπρος : Επιμένουν οι Αμερικανοί σε λύση που θα επιτρέπει στην Τουρκία τον έλεγχο του κυπριακού φυσικού αερίου

Κώστας Βενιζέλος

Ομπρέλα ΗΠΑ στα ενεργειακά - Θέλουν εμπλοκή Τουρκίας

 

Λευκωσία: Τη συμμετοχή της Τουρκίας στους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην Ανατολική Μεσόγειο επιδιώκει διακαώς η Ουάσινγκτον και κινείται τόσο προς τη Λευκωσία όσο και προς το Τελ Αβίβ.

Προς τη Λευκωσία οι παρεμβάσεις αφορούν το Κυπριακό και προς το Τελ Αβίβ ο στόχος είναι να αποκατασταθούν οι σχέσεις του με την Άγκυρα. Τούτο προκύπτει και από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχε την περασμένη Παρασκευή ο Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου.

Η επικοινωνία έγινε την επομένη της τριμερούς συνόδου κορυφής Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ, που φιλοξενήθηκε στη Λευκωσία. Η αναφορά στην κοινή διακήρυξη της τριμερούς ότι θα συσταθεί ειδική επιτροπή για να μελετήσει τη μεταφορά αερίου με αγωγούς από το Ισραήλ, Κύπρο στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, έχει δημιουργήσει προβληματισμό στην Ουάσινγκτον.

Οι Αμερικανοί θεωρούν πως στους σχεδιασμούς αυτούς πρέπει να εμπλακεί και η Τουρκία καθώς θεωρείται η μεταφορά του αερίου με αγωγό μέσω της χώρας αυτής ως η πιο συμφέρουσα. Θέλει, παράλληλα, την εμπλοκή της Τουρκίας και για γεωστρατηγικούς λόγους.

Παράλληλα, σε σχέση με τη μεγάλη εικόνα οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν πως μια συνεργασία στα ενεργειακά Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Τουρκίας και Αιγύπτου θα δημιουργήσει μια νέα δυναμική στην περιοχή και θα επιλύσει τα προβλήματα. Το ενδεχόμενο είναι δύσκολο, καθώς πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες δυσκολεύουν τη δημιουργία μιας ευρύτερης συνεργασίας.

Το σενάριο για την Τουρκία έχει συζητηθεί και στην τριμερή της περασμένης Πέμπτης, έχει ωστόσο αποκλειστεί λόγω του Κυπριακού. Κι αυτό παρόλο που το Ισραήλ φαίνεται να θεωρεί, όπως ανέφερε και ο υπουργός Ενέργειας της χώρας Γιουβάλ Στάινιτς, ότι από οικονομική άποψη η επιλογή της Τουρκίας είναι πιο συμφέρουσα.

Πληροφορίες αναφέρουν πως οι Ισραηλινοί ναι μεν ευνοούν σταδιακή αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία, είναι ωστόσο επιφυλακτικοί σε σχέση με τη συνεργασία στα ενεργειακά καθώς δεν έχουν εμπιστοσύνη στην Τουρκία και ειδικότερα στον Ερντογάν.

Τι σημαίνει η αμερικανική παρέμβαση; Τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν εξελίξεις στο θέμα της ενέργειας και αυτό επιβεβαιώθηκε και από τις επαφές που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στο Νταβός.

Οι επαφές με τις εταιρείες επιβεβαίωσαν το αυξημένο τους ενδιαφέρον για μεγαλύτερη εμπλοκή στα τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ και τώρα η μπάλα βρίσκεται στα πόδια της Λευκωσίας για τις επόμενες κινήσεις.

Εάν λόγω Κυπριακού δεν γίνουν οι κινήσεις αυτές είναι ένα ζήτημα που θα φανεί στην πορεία και πολύ σύντομα. Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια Μπάιντεν-Αναστασιάδη στο Νταβός, ο Αμερικανός αξιωματούχος ενεθάρρυνε τον Πρόεδρο της Κύπρου να προχωρήσει στα ενεργειακά.

Οι Αμερικανοί θα αυξήσουν τις πιέσεις τους προς τη Λευκωσία ώστε «να υπάρξει κατάληξη στις συνομιλίες για το Κυπριακό». Η αμερικανική στάση κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι ενδεικτική των προθέσεων της Ουάσινγκτον. Οι ΗΠΑ ακολούθησαν τη Βρετανία και όλες οι κινήσεις αποσκοπούσαν να αποφύγουν αναφορές που ενδεχομένως να ενοχλήσουν την Τουρκία.

«Υπάρχουν δυο κράτη στην Κύπρο»

«Στην Κύπρο υπάρχουν δυο ανεξάρτητα αυτοδιοικούμενα κράτη, τα οποία ασκούν κυριαρχία και δικαιοδοσία στα αντίστοιχα εδάφη τους», ισχυρίζεται η τουρκική πλευρά, με επιστολή της προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν.

Η επιστολή συνιστά απάντηση σε καταγγελίες της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ για τουρκικές παραβιάσεις και έχει κυκλοφορήσει μέσω της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στη Νέα Υόρκη ως επίσημο έγγραφο του διεθνούς οργανισμού, φέροντας  την υπογραφή του «εκπροσώπου» του ψευδοκράτους.
 

Στην επιστολή διατυπώνεται ο ισχυρισμός ότι η «ε/κ διοίκηση», όπως χαρακτηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν έχει καμία δικαιοδοσία  ή δικαίωμα λόγου επί της Βορείου Κύπρου, παραπέμποντας στις «πραγματικότητες» που επικρατούν στο νησί («δύο ανεξάρτητα κράτη» κ.λπ.).

Απορρίπτοντας τις καταγγελίες της Λευκωσίας για παραβιάσεις, αναφέρει ότι οι πτήσεις εντός του «κυρίαρχου εναέριου χώρου της ‘’Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου’’» λαμβάνουν χώρα με την πλήρη γνώση και συναίνεση των αρμόδιων Αρχών του «κράτους», που εκδίδουν τις οδηγίες.

Το ίδιο ισχύει, σύμφωνα με την επιστολή, και για τα λιμάνια. Στην επιστολή αναφέρεται ότι το «κέντρο ελέγχου» περιοχής Τύμπου βρίσκεται σε τακτική και στενή συνεργασία με το κέντρο ελέγχου περιοχής Άγκυρας, «προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφαλής διεξαγωγή όλων των πτήσεων».

Σπεύδει περαιτέρω να αναφέρει ότι το 2015 ο αριθμός των επιβατών που χρησιμοποίησαν το παράνομο  αεροδρόμιο της κατεχόμενης Κύπρου ανήλθε σε  3.500.000 (έναντι 3.250.000 το 2014), ενώ ένα 7% αύξηση αναμένεται το 2016. Επιπλέον, 210.000 αεροπλάνα χρησιμοποίησαν το παράνομο αεροδρόμιο το 2015.

Στην επιστολή γίνεται επίκληση της κοινής δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου 2014, η οποία όπως αναφέρει προβλέπει «μια νέα συνεταιρική σχέση με βάση την πολιτική ισότητα των δύο λαών του νησιού, στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με δύο συνιστώντα κράτη με ισότιμο καθεστώς». Καταληκτικά η επιστολή, ημερομηνίας 18 Ιανουαρίου 2016, καταγγέλλει την ε/κ πλευρά να σταματήσει την αντιπαραγωγική και ξεπερασμένη ρητορική, που δεν αντανακλά το «κοινό όραμα και τη συνεργασία που από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων στο νησί από την επανάληψη των συνομιλιών το Μάιο 2015 και εντεύθεν. 

«Η πιο οικονομική οδός είναι μέσω της Τουρκίας»

Ενδεικτική του κλίματος που δημιουργείται σχετικά με τον αγωγό ήταν και η δήλωση του επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (International Energy Agency-IEA) από το Νταβός ότι τα «αποθέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, σε συνδυασμό με τη λύση του Κυπριακού και την κατασκευή αγωγού προς την Τουρκία, θα οδηγήσουν σε περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης τόσο της Ευρώπης όσο και της ίδιας της Τουρκίας από το ρωσικό φυσικό αέριο».
 

Καθόλου τυχαίο δεν είναι το ότι επικεφαλής της ΙΕΑ είναι ο Τούρκος Φατίχ Μπιρόλ, ο οποίος, αν και προέρχεται από χώρα που δεν διαθέτει πηγές ενέργειας, έχει εκλεγεί με τη στήριξη της τουρκικής κυβέρνησης και από τη θέση αυτή φροντίζει να στηρίζει τη χώρα του.
 

Ο Φατίχ Μπιρόλ στις δηλώσεις του έκανε λόγο για τεράστια κοιτάσματα που έχουν ήδη εντοπισθεί, αλλά και για κοιτάσματα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου τα οποία ακόμη δεν έχουν ανακαλυφθεί.
 

Όπως αναφέρει ρεπορτάζ του αθηναϊκού Έθνους, το ενδιαφέρον είναι ότι ο επικεφαλής της ΙΕΑ δήλωσε πως τα δύο μεγάλα προβλήματα είναι να φτάσουμε στην εμπορική εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και κατόπιν να επιλεγεί ο οικονομικότερος τρόπος εξαγωγής τους και αποφάνθηκε ότι η πιο οικονομική οδός είναι μέσω της Τουρκίας.
 

Ο επικεφαλής της ΙΕΑ ανέφερε ακόμη ότι η μεταφορά του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου μέσω Τουρκίας θα μειώσει την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης και από τις ΗΠΑ και το αμερικανικό LNG.

Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο αυτό προωθείται με ιδιαίτερο ζήλο από τους Αμερικανούς, και μάλιστα τέθηκε στην ελληνική κυβέρνηση από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τ. Κέρι στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα.

O Φατίχ Μπιρόλ επεσήμανε ότι εάν λυθεί το Κυπριακό, τότε εκλείπει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα για τη μεταφορά του φυσικού αερίου (μέσω της Τουρκίας), και αυτό θα αποτελεί σημαντικό βήμα για την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής και της Ευρώπης.
 

Η ελληνική πλευρά μάλιστα βλέπει θετικά το σχέδιο αυτό, που προβλέπει τη μεταφορά LNG από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Ευρώπη, καθώς σε αυτές τις υποδομές θα μπορεί να καταλήξει και το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου αποφεύγοντας τη διαδρομή μέσω της Τουρκίας.

Γράφει: Κώστας Βενιζέλος

- See more at: http://www.philenews.com/el-gr/top-stories/885/297005/omprela-ipa-sta-energeiaka-theloun-emploki-tourkias#sthash.9JzxlHBv.dpuf