Κύπρος - Πάφος - Βελτίωση των βορειοδυτικών παραλίων της επαρχίας

Άγγελος Νικολάου

Το βορειοδυτικό παραλιακό μέτωπο της Πάφου, αν και είναι από τα πλέον τουριστικά της Κύπρου με αλματώδη τουριστική και οικιστική ανάπτυξη, εντούτοις δεν φημίζεται για τις αμμώδεις παραλίες του, αλλά ούτε και τις ασφαλείς περιοχές λουομένων. Αυτό αναμένεται να αλλάξει με τους τοπικούς φορείς να επενδύουν σε διάφορα έργα προστασίας και βελτίωσης της ακτής.

Ήδη έχει ολοκληρωθεί σχετική μελέτη για αντιμετώπιση του κύριου ζητήματος της ελλιπής ασφάλειας από τον οίκο Ρογκάν και Συνεργάτες Α.Ε. - Διον. Τουμαζής & Συνεργάτες κατ’ ανάθεση του Τμήματος Δημοσίων Έργων με την κατασκευή υποθαλάσσιων έργων, κυματοθραυστών και προβλητών.

Στη μελέτη προτείνεται ποικιλία παρεμβάσεων με στόχο τη βελτίωση της ακτής του βορειοδυτικού παραλιακού μετώπου Πάφου. Απαιτείται καταγραφή των υφιστάμενων τοπικών θαλάσσιων ειδών βιοποικιλότητας και ιδιαίτερα στην τοπική χλωρίδα, η οποία θα επηρεαστεί αρνητικά από τις κατασκευαστικές εργασίες. Απαιτείται επίσης μια γενική εικόνα, των ακτομηχανικών επιπτώσεων στο βορειοδυτικό μέτωπο Πάφου, ως αποτέλεσμα της κατασκευής των προτεινόμενων βελτιωτικών έργων.  

Η περιοχή μελέτης είναι συνολικού μήκους 25,4 χλμ περίπου και βρίσκεται στο δυτικό παραλιακό μέτωπο της Κύπρου.

Οριοθετείται από το κάστρο της Πάφου, στα Νότια και το Ακρωτήριο Ρέπανος (αλιευτικό καταφύγιο Αγίου Γεωργίου Πέγειας) στα βόρεια. Μέρος της περιοχής εμπίπτει στον Δήμο Πάφου και μέρος στις κοινότητες Χλώρακας, Λέμπας, Κισσόνεργας, και Πέγειας. Στα όρια της περιοχής μελέτης εμπίπτει ο αρχαιολογικός χώρος Τάφοι των Βασιλέων και διάφορες προτεινόμενες περιοχές Natura 2000.
 

Οι βασικοί στόχοι της μελέτης εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον (ΜΕΕΠ) είναι η βελτίωση της ποιότητας της παραλίας, η αναδιάταξη ή/και κατασκευή των επιπλέον παράκτιων έργων που τυχόν θα απαιτηθούν, ούτως ώστε να υπάρξει βελτίωση/αύξηση της ασφάλειας των χρηστών του θαλάσσιου χώρου και ασφαλής χρήση της ακτής, και ο καθορισμός απαγορευτικών μέτρων και έργων αποθάρρυνσης της προσπέλασης προς τον θαλάσσιο χώρο για ορθή διαχείριση του υπό μελέτη παραλιακού μετώπου.
 

Στην περιοχή μελέτης υπάρχουν πολλές ιδιωτικές κατοικίες και πολλά ξενοδοχεία και το τουριστικό ρεύμα είναι αυξημένο ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο. Η ραγδαία αύξηση του ρυθμού τουριστικής ανάπτυξης οδήγησε στην αύξηση των ξενοδοχειακών και οικιστικών μονάδων στην περιοχή.

Ήδη έχουν κατασκευαστεί μικροί τουριστικοί παραθαλάσσιοι οικισμοί, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, παραθαλάσσια εστιατόρια και η πίεση από τους ιδιοκτήτες και τις τοπικές Αρχές, για βελτίωση της ποιότητας της παραλίας, για την αύξηση της φέρουσας ικανότητάς της και, δημιουργία διευκολύνσεων, ούτως ώστε να ικανοποιούνται οι αυξανόμενες χρήσεις αναψυχής γίνονται όλο και πιο έντονες. 

Έχει συσσωρευτεί αριθμός αιτημάτων από μέρους των ξενοδόχων και των κοινοτήτων της περιοχής καθώς και του Δήμου Πάφου για τη δημιουργία περισσοτέρων αμμωδών παραλιών, δημοτικών πλαζ και ασφαλών περιοχών λουομένων.
 

Στην περιοχή οι οργανωμένες πλαζ είναι ελάχιστες, δεν υπάρχει οργανωμένη χρήση της ακτής και τα θαλάσσια ρεύματα της περιοχής καθιστούν την κατάσταση επικίνδυνη για τους λουόμενους.

Έχουν γίνει μεμονωμένες αναπτύξεις από ξενοδόχους, για τη δημιουργία περιοχών λουομένων για εξυπηρέτηση των πελατών τους που βασικά η απόδοσή τους αποδείχθηκε ως μη ικανοποιητική, γιατί δεν προσέφεραν την αναμενόμενη ασφάλεια στους λουόμενους.
 

Όσον αφορά στη μελλοντική ανάπτυξη της περιοχής, πέραν από τις άλλες αναπτύξεις που προγραμματίζονται και τα αναπτυξιακά έργα της περιοχής που προωθούνται από τον Δήμο Πάφου και τις κοινότητες, αξιοσημείωτο έργο που προωθείται είναι, στο βόρειο τμήμα της περιοχής «Πότιμα», όπου προγραμματίζεται να χωροθετηθεί η μαρίνα της Πάφου.
 

Επίσης στην περιοχή προωθείται τμηματικά και η κατασκευή παραλιακού πεζόδρομου από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως.

Ακτές της Πάφου που χρήζουν βελτίωσης

Δημοτική πλαζ Πάφου: Η περιοχή αυτή καλύπτει το παραλιακό μέτωπο της υφιστάμενης πλαζ και επεκτείνεται μέχρι το ξενοδοχειακό συγκρότημα «Κέφαλος». Στην περιοχή αυτή στην επιλεγμένη λύση προτείνεται η κατασκευή έξι αποσπασμένων κυματοθραυστών για την προστασία της ακτής και τη μείωση του ύψους του προσπίπτοντος κυματισμού. Σημειώνεται ότι, από την υποβρύχια αυτοψία που έγινε για την καταγραφή της θαλάσσιας χλωρίδας/πανίδας, δεν διαπιστώθηκε η ύπαρξη αρχαιοτήτων στη θέση των έργων.
 

Ξενοδοχείο Venus: Στην παραλία μπροστά από το ξενοδοχείο «Venus» προτείνεται κατασκευή σκληρών έργων. Γίνεται επίσης τεχνητή αναπλήρωση της αμμουδιάς με φερτή άμμο. Για τον εμπλουτισμό της ακτής θα χρησιμοποιηθεί το υλικό που θα προκύψει από την εκσκαφή του πυθμένα, κατά τη φάση κατασκευής των αποσπασμένων κυματοθραυστών. Η βέλτιστη διάταξη αποτελείται από δύο έξαλους αποσπασμένους κυματοθραύστες δυτικά της ακτής και ένα πρόβολο στο βόρειο άκρο της ακτής. 
 

Περιοχή Δήμμα: Στην περιοχή αυτή, όπου υπάρχει μικρή και στενή ράμπα, προτείνεται όπως δημιουργηθεί αναβαθμισμένη ράμπα ανέλκυσης/καθέλκυσης σκαφών και διαμόρφωση του χερσαίου χώρου.
 

Περιοχή Ξενοδοχείων Άγιος Γεώργιος-Λάουρα: Στην περιοχή αυτή το γενικό σχέδιο προνοεί αναδιάταξη των υφιστάμενων έργων/κυματοθραυστών. Προτείνεται:

• Κατασκευή πέντε νέων αποσπασμένων κυματοθραυστών, ενώ αναδιατάσσονται τα υφιστάμενα παράκτια έργα.

Επιπρόσθετα θα ανακατασκευαστούν οι δύο πρόβολοι στο βόρειο και νότιο άκρο της ακτής. Στο σχέδιο υπάρχει επίσης πρόνοια για κατασκευή και ράμπας ανέλκυσης/καθέλκυσης σκαφών λόγω μεταγενέστερου αιτήματος. Επισημαίνεται ότι εάν κατά τη διάρκεια λειτουργίας των έργων προκύψει η ανάγκη πλήρωσης της ακτής με άμμο, τότε θα εξεταστεί σε εκείνη τη δεδομένη στιγμή.
 

Ξενοδοχείο Altantica: Στον μικρό κόλπο στην περιοχή του ξενοδοχείου Atlantica το ρυθμιστικό σχέδιο περιελάμβανε κατασκευή κυματοθραυστών και εμπλουτισμό της παραλίας.  Συγκεκριμένα, προτείνεται η κατασκευή ενός κυματοθραύστη, ενός προβόλου και η τεχνητή αναπλήρωση της ακτής. Υπάρχει μια επιφύλαξη ως προς την αδειοδότηση αυτών, δεδομένου της πιθανής ύπαρξης αρχαιοτήτων στην περιοχή.
 

Περιοχή Πηλός: Στην περιοχή αυτή προτείνονται οι ακόλουθες παρεμβάσεις:

• Κατασκευή αποσπασμένου έξαλου κυματοθραύστη • Εμπλουτισμός της παραλίας • Θωράκιση πρανούς για μείωση υποσκαφής πρανών από τον κυματισμό • Προσβάσεις στην παραλία και στο νερό

Φάρος: Η παραλιακή περιοχή του Φάρου της Πάφου είναι Προστατευόμενη περιοχή. Στην παραλία δεν προνοείται καμία παρέμβαση.

Έργα για βελτίωση της ποιότητας των παραλιών

Περιοχή Capital Coast: Στην περιοχή αυτή προτείνονται ήπιες επεμβάσεις που περιλαμβάνουν: • Μέτρα για προστασία από πνιγμούς • Προσβάσεις στην παραλία και στο νερό • Τοπιοτέχνηση χώρου

Περιοχή εκβολής ποταμού Βρέξη:Στην περιοχή αυτή γίνεται πρόνοια για τις πιο κάτω ήπιες παρεμβάσεις: • Μέτρα για πνιγμούς • Αποβάθρα στο ένα άκρο (με δυνατότητα κολύμβησης σε πιο βαθιά νερά σε ήπιο κυματισμό, σταθμό ναυαγοσώστη/σκάφος διάσωσης) • Προσβάσεις στην παραλία και στο νερό • Τοπιοτέχνηση χώρου

Περιοχή Ροδαφίνια: Στην περιοχή αυτή προτείνεται ήπιας μορφής παρέμβαση με μετακίνηση βράχων/τοπιοτέχνηση χώρου.

Εκβολές ποταμού Αρκοκαλάμι: Στην περιοχή αυτή προτείνονται μέτρα που δεν έχουν επιπτώσεις στη θαλάσσια υδραυλική και στο θαλάσσιο περιβάλλον γενικά. Προτείνονται τα πιο κάτω ήπια (ακτομηχανικά) μέτρα: • Αποβάθρες επί πασσάλων, στα δύο άκρα με ναυαγοσωστικό σταθμό και σκάφος διάσωσης • Μέτρα προστασίας λουομένων από πνιγμούς • Προσβάσεις στην παραλία και στο νερό • Τοπιοτέχνηση χώρου
 

Περιοχή Παραλίας Πότιμα: Προτείνεται η κατασκευή αποσπασμένων κυματοθραυστών στην κεντρική και νότια περιοχή για προστασία της κολυμβητικής ακτής και των πρανών. Η συνολική περιοχή που προτείνεται για προστασία με κυματοθραύστες έχει μήκος ακτογραμμής 1100m περίπου.

• Προτείνεται η κατασκευή 10 περίπου κυματοθραυστών χαμηλής στέψης, μήκους 80-100m έκαστος • Τεχνητός εμπλουτισμός παραλίας με φερτή άμμο σε όλο το μήκος της περιοχής που προστατεύεται με κυματοθραύστες • Αφαίρεση της υφιστάμενης θωράκισης της παράκτιας οδού, δεδομένης της μετατόπισης της οδού ανατολικότερα

Περιοχή Μαρίνας Πότιμα: Καμία άλλη παρέμβαση λόγω της προγραμματισμένης Μαρίνας. Σημειώνεται ότι τα ως άνω προτεινόμενα μέτρα προστασίας και βελτίωσης της ακτής στην περιοχή Πότιμα δεν μπορούν να μελετηθούν, εάν δεν οριστικοποιηθεί η Γενική Διάταξη της Χωροθετημένης Μαρίνας.
 

Περιοχή Κόλπου Κοραλλίων: Στον φυσικό κόλπο των Κοραλλίων δεν προτείνονται μόνιμες παρεμβάσεις. Ο κόλπος αυτός υπόκειται στην προσβολή του κυματισμού και βιώνει τις φυσικές διεργασίες της πρόσχωσης και διάβρωσης ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των κυμάτων. Τη χειμερινή περίοδο 2011-2012 το πλάτος της παραλίας του κόλπου μειώθηκε αισθητά (μείωση της τάξης των 30m) λόγω έντονου κυματισμού. Το πλάτος αποκαταστάθηκε με τη μεταφορά άμμου, με μηχανικά μέσα, από τα βαθύτερα νερά στην παραλία.
 

Η εκτίμηση των συμβούλων είναι ότι η μεταφορά άμμου από την παραλία προς τη θάλασσα (απώλεια πλάτους παραλίας) δεν είναι φαινόμενο συνεχούς διάβρωσης. Η άμμος δεν απομακρύνεται από τον κόλπο των Κοραλλίων αλλά μεταφέρεται λόγω των συγκεκριμένων κυματικών συνθηκών σε άλλη θέση μέσα στον κόλπο. Εκτιμάται ότι η άμμος αυτή θα μεταφερόταν και πάλιν από άλλες κυματικές συνθήκες και σε κάποιο χρονικό διάστημα το πλάτος της παραλίας θα αποκαθίστατο.
 

Εισήγηση των συμβούλων είναι όπως: • Ο κόλπος των Κοραλλίων να είναι φυσικός κόλπος χωρίς ανθρώπινες μόνιμες παρεμβάσεις στη θάλασσα και στο ενεργό πλάτος της παραλίας • Απώλεια ιζημάτων να αποκαθίσταται με τεχνητό εμπλουτισμό με άμμο από τον ίδιο τον κόλπο των Κοραλλίων
 

Περιοχή Κόλπου Λαουρούς: Στον κόλπο αυτό προτείνεται: • Αναδιάταξη υφιστάμενων παράκτιων έργων και λιμενίσκου (στόχος η δημιουργία αμμώδους παραλίας λουομένων) • Αποσπασμένοι κυματοθραύστες. Σε επίπεδο σύλληψης σχεδιασμού, κατασκευάζονται δύο νέοι αποσπασμένοι κυματοθραύστες μήκους 80m-100m έκαστος, σε βάθη θαλάσσης 3,5 με 4m, ενώ αναδιατάσσονται τα υφιστάμενα παράκτια έργα, δυτικά του λιμενίσκου μικρών σκαφών και διατηρείται ο υφιστάμενος κυματοθραύστης • Τεχνητός εμπλουτισμός της παραλίας εκατέρωθεν του λιμενίσκου μικρών σκαφών

Περιοχή Νότιου Ακάμα: Η περιοχή προστατεύεται σε μεγάλο μέρος από τη Συνθήκη Natura 2000
 

Σε ελάχιστα σημεία, όπου υπάρχουν μικρές εγκολπώσεις (Pocket beaches), μπορούν να γίνουν ήπιες παρεμβάσεις όπως • Προσβάσεις στην παραλία και στο νερό • Τοπιοτέχνηση χώρου 

οι οποίες: • δεν θα επηρεάσουν τυχόν λιβάδια Ποσειδωνίων • δεν θα αλλοιώνουν τον χαρακτήρα της περιοχής • δεν επιφέρουν οποιαδήποτε αλλοίωση γεωμορφωμάτων ή θαλάσσιας οικολογίας.

 

Πηγή: www.philenews.com

Δημοσιεύτηκε στις 06/02/2016