Καμένη γη θα αφήσει πίσω του ο Παπανδρέου

Απολογισμός

Του Γιώργου Λακόπουλου

Στο περίφημο διάγγελμα του μακαρίτη Τάσσου Παπαδόπουλου για το Σχέδιο Αναν υπήρχε μια φράση: «Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω κοινότητα». Είναι το απόλυτο κριτήριο στην πολιτική: πώς είναι τα πράγματα όταν αναλαμβάνει κάποιος και πώς όταν αποχωρεί. Ισχύει για όλους, αλλά πρωτίστως ισχύει για τους ηγέτες.

Για παράδειγμα, όταν το 2004 ο Γ. Παπανδρέου πήρε την αρχηγία από τον Σημίτη, το ΠΑΣΟΚ ήταν το μεγαλύτερο σοσιαλιστικό κόμμα της Ευρώπης. Και πάνω απ' όλα ήταν κόμμα εξουσίας. Είτε έχανε είτε κέρδιζε στις εκλογές, το ψήφιζαν τουλάχιστον οι τέσσερις στους δέκα ψηφοφόρους. Και το 2009, όταν παρέλαβε την πρωθυπουργία από τον Καραμανλή, η οικονομία βρισκόταν σε προϊούσα δημοσιονομική κρίση, αλλά δεν ήταν υπό διεθνή οικονομικό έλεγχο ούτε η χώρα υπό κηδεμονία και έξωση από την ευρωζώνη.

Λογικά η πολιτική συζήτηση στο ΠΑΣΟΚ αυτή την περίοδο έπρεπε να ορίζεται από το «δόγμα του Τάσσου»: τι παρέλαβε και τι παραδίδει ο Παπανδρέου - στο κόμμα και στην κυβέρνηση. Αυτό δεν συμβαίνει. Οχι γιατί ο ίδιος το αποφεύγει, αλλά γιατί οι επίδοξοι διάδοχοί του δεν είναι έτοιμοι να το κάνουν - πλην εξαιρέσεων. Ετσι, ένα θέμα πολιτικού απολογισμού επί της ουσίας μετατρέπεται σε εσωτερικό παιχνίδι επιμέρους επιδιώξεων επί της διαδικασίας. Αν το 2004 «η παιδαγωγική της διαδοχής ήταν μια αρνητική παιδαγωγική», όπως είχε σημειώσει ο πολιτικός αναλυτής Λευτέρης Κουσούλης, το 2011 επαναλαμβάνεται αντίστροφα.

Μετά την ετερόκλητη συνεδρίαση της Τρίτης, πολλοί διαβλέπουν ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα επιμείνει έως το τέλος να θέτει ο ίδιος τους όρους και το πλαίσιο. Μπορεί. Αλλά στην πραγματικότητα βρίσκεται αντιμέτωπος με διλήμματα που τον υπερβαίνουν. Η πλειονότητα των στελεχών τού δείχνει την έξοδο. Και όπως έλεγαν οι παλαιοί πολιτικοί: το θέμα δεν είναι πώς μπαίνεις στο παιχνίδι της εξουσίας, αλλά πώς βγαίνεις.

Ο Γιώργος μπήκε εύκολα - ασκώντας κληρονομικό δικαίωμα. Η κομματική βάση και το εκλογικό σώμα τού φέρθηκαν γενναιόδωρα. Για επτά χρόνια πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, πέντε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και δύο πρωθυπουργός, έπαιξε με τους δικούς του κανόνες - και τους δικούς του ανθρώπους. Μοιραία, όταν λέει σήμερα πως έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε, οι περισσότεροι αντιδρούν με την ατάκα του αμερικανού συγγραφέα Τζέιμς Κάμπελ: «Φοβάμαι ότι αυτό είναι αλήθεια».

 

ΠΗΓΗ : ΤΑ ΝΕΑ  29/12/2011