Κύπρος : Η επόμενη μέρα

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη

Τα συμπεράσματα από τις κυπριακές δημοτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής είναι πολλά και δεν είναι δυνατόν να παρουσιαστούν σε ένα άρθρο παρά μόνον επιλεκτικά και τηλεγραφικά. Το θέμα της αποχής πρώτα το οποίο προκαλεί μια έντονη συζήτηση που όμως θα ξεχαστεί σε μερικές μέρες. Είναι λάθος να θεωρείται ως πολιτική πράξη η αποχή για το σύνολο όσων δεν ψήφισαν. Μόνο ένα ποσοστό τους, ίσως περίπου το μισό, απείχαν στη βάση πολιτικών κριτηρίων. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, η αποχή δεν λύνει κανένα πρόβλημα ούτε και ενοχλεί κατά βάθος τα κόμματα παρά τα όποια κροκοδείλια δάκρυα των πολιτικών για 2-3 μέρες μετά τις εκλογές. Θα είχε σημασία η αποχή αυτή ως πολιτική πράξη αν οι άνθρωποι που δεν ψήφισαν συνέχιζαν μια κάποια μορφή πολιτικού αγώνα ενάντια στο απαξιωμένο πολιτικό σύστημα στο πλαίσιο κάποιων πολιτικών κινήσεων. Όσο όμως θα πρόκειται για αποχή του σαλονιού περισσότερο εξυπηρετεί παρά βλάπτει το πολιτικό σύστημα όπως άλλωστε διαπιστώνεται και σε άλλες χώρες εδώ και πολλά χρόνια.
Η παρουσία των γυναικών στις εκλογές αυτές ήταν κάτι περισσότερο από φτωχή και αξίζει να σημειώσουμε το γεγονός ότι μια ολόκληρη χώρα δεν θα έχει ούτε μία γυναίκα δήμαρχο! Εκτός και αν μάς ικανοποιεί η εκλογή 20-25 «μουκτάραινων».
Και αυτό σε μια χώρα όπου το ποσοστό των γυναικών με πανεπιστημιακά πτυχία είναι κατά πολύ υψηλότερο από αυτό των αντρών. Σημειώστε βέβαια ότι εκτός από το Κίνημα Οικολόγων κανένα άλλο πολιτικό κόμμα στην Κύπρο δεν είχε ποτέ, ούτε έχει τώρα επικεφαλής του γυναίκα.
Αν και με την ανάλυση των κομματικών ποσοστών χάνεται κανείς στη μετάφραση, υπάρχουν κάποια πράγματα που είναι ξεκάθαρα. Το πρώτο είναι η σχετική προέλαση της Δεξιάς με το ΔΗΣΥ. Το ΑΚΕΛ, υπό τις περιστάσεις, απλώς άντεξε. Ο κεντρώος χώρος είναι ουσιαστικά ο μεγάλος χαμένος της υπόθεσης. Το ΔΗΚΟ έσωσε την τιμή του με την εκλογική νίκη στην Πάφο, αλλά έχασε τον περιβόητο «ρυθμιστικό» του ρόλο και αυτό θα το συνυπολογίζουν στο ΑΚΕΛ, αφού μια συμμαχία των δύο κομμάτων στις επόμενες προεδρικές εκλογές δεν φαίνεται να εξασφαλίζει την πλειοψηφία. Η ΕΔΕΚ είναι ακόμη περισσότερο ζημιωμένη από αυτές τις εκλογές, αφού υπό τις περιστάσεις η συμμαχία με ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ δούλεψε σε βάρος της, η δε στήριξη του ΔΗΣΥστην Πάφο ήταν αναποτελεσματική. Είναι φανερό πως όλοι εργάστηκαν στις εκλογές αυτές περισσότερο για την επόμενη μέρα, δηλαδή τις προεδρικές εκλογές και λιγότερο για την εκλογή των καταλλήλων ανθρώπων ως δημοτικών και κοινοτικών αρχόντων. Όλες οι συμμαχίες έγιναν με στόχο την επόμενη μέρα. Με την έννοια αυτή απέδωσε σίγουρα θετικά αποτελέσματα η τακτική που ακολούθησε ο ΔΗΣΥ και ειδικά ο πρόεδρός του Νίκος Αναστασιάδης, του οποίου όλες οι κινήσεις προετοιμάζουν την υποψηφιότητά του για τις επόμενες προεδρικές εκλογές. Ουσιαστικά ο Αναστασιάδης εφαρμόζει την ίδια τακτική που επέτρεψε στον Γλαύκο Κληρίδη να βγει από την απομόνωση και να αναδειχθεί στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι βέβαια νωρίς για να κρίνει κανείς αν η τακτική αυτή θα αποδώσει. Όμως τα αδιέξοδα αυτή τη στιγμή τα έχουν τα άλλα κόμματα. Η μόνη περίπτωση για να αντιμετωπιστεί ο ΔΗΣΥ και η Δεξιά θα είναι ξανά μια συμμαχία ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ. Είναι όμως δυνατή και με ποια αξιοπιστία μια τέτοια συμμαχία μετά το Μαρί με υποψήφιο είτε τον Δημήτρη Χριστόφια ή έστω με υποψήφιο από το χώρο του ΔΗΚΟ ή της ΕΔΕΚ αφού είναι κάτι περισσότερο από σίγουρο πως αυτή τη φορά ο ΔΗΣΥ θα πετύχει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, να διεμβολίσει, κυρίως το ΔΗΚΟ αλλά εν μέρει και την ΕΔΕΚ; Πρόκειται, ξανά, για την επιτυχημένη τακτική που ακολούθησε ο Γλαύκος Κληρίδης. Φυσικά το τελικό διακύβευμα όλων αυτών είναι το μέλλον αυτού του τόπου. Ο Χριστόφιας ίσως θα καταλήξει σε μια ενδιάμεση συμφωνία στο Κυπριακό και θα ζητήσει επανεκλογή του επικαλούμενος την ανάγκη να συμπληρώσει το έργο του με μια λύση στη δεύτερη θητεία. Ο Αναστασιάδης ακολουθώντας την τακτική Κληρίδη που υποσχόταν τους S-300 και έφερε το σχέδιο Ανάν θα παρουσιαστεί με οβιδιακές μεταμορφώσεις προκειμένου να πετύχει το στόχο του. Ο κεντρώος χώρος από μόνος του, αποδυναμωμένος όπως είναι δεν έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει ένα δικό του υποψήφιο που θα διαφοροποιούσε τα δεδομένα της καταστροφικής πορείας που ακολουθείται στο Κυπριακό. Με αυτή την έννοια και παραφράζοντας τον Καβάφη,«δεν υπάρχει πλοίο, δεν υπάρχει οδός», ή « βλάπτουν κι οι δυο τους τη Συρία το ίδιο», τουλάχιστον όσον αφορά το Κυπριακό. Σε ένα μελλοντικό επομένως νεο-ανανικό σχέδιο λύσης, είτε με επιλογή του Χριστόφια είτε με επιλογή του Αναστασιάδη και με μια ισχυρή ασφαλώς στήριξη της κυπριακής μεταπρατικής αστικής τάξης, τελευταία γραμμή άμυνας για το λαό της Κύπρου θα είναι το Όχι σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα.
*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ε-mail stephanos.constantinides@gmail.com